به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، این دانشگاه در جوابیه خود آورده است: خبرگزاری ایرنا روز دوشنبه ۲۷ شهریور گزارشی با عنوان «اینجا پول حرف اول را می‌زند!» منتشر کرد. از آنجایی بسیاری از موارد مطرح شده در گزارش تفصیلی ایرنا علیه دانشگاه آزاد اسلامی در بخش‌های مختلف آن و مصاحبه‌ها و گزارش‌های قبلی نیز تکرار شده است، مطالب ذیل جهت تنویر افکار عمومی ارائه می‌گردد:
۱. گذشته از تیتر گزارش و انتخاب تصاویر آن، مقدمه این گزارش انگشت اتهام سوءاستفاده از کسب علم ایرانیان را به سمت دانشگاه آزاد اسلامی نشانه رفته و مدعی بالا بودن شهریه‌ها و ضعیف بودن آموزش در این دانشگاه شده است. در ابتدای گزارش آمده است: «اینگونه مراکز آموزشی که شاید به دلیل کیفیت پایین آموزشی نتوان نام آنها را دانشگاه گذاشت، از روحیه علم‌دوستی جامعه ایرانی تا جایی که توانسته اند، بهره‌برداری کرده و در سایه نظارت‌های کم‌رنگ و بی‌توجهی‌هایی که در دوره‌های قبل نسبت به عملکرد اینگونه مراکز شده، هرچه خواسته اند بر دانشجویان و خانواده‌های آنها تحمیل کرده اند؛ اما به همان میزان، اعتراضات و شکایات به این افزایش شهریه‌ها نیز بالا گرفته است.»
این گزارش به قدری هیجانی و به دور از انصاف نگاشته شده است که در هر بند آن می‌توان هدف تخریبی علیه دانشگاه آزاد اسلامی را به وضوح دید. مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب، به این موضوع اشاره فرموده اند که «میلیون‌ها تحصیل‌کرده‌ی دانشگاهی یا در حال تحصیل، هزاران واحد دانشگاهی در سراسر کشور». و این موضوع را از جمله دستاوردهای انقلاب اسلامی در چله اول دانستند. دانشگاه آزاد اسلامی نیز به سهم خود با توسعه واحدهای دانشگاهی و تربیت جوانان تحصیل‌کرده، در ارتقای آموزش عالی کشور نقش‌آفرین بوده است.
۲. در حالی خبرگزاری ایرنا مدعی افزایش بی‌رویه شهریه‌ها و افت کیفیت خدمات آموزشی در شعبه‌های مختلف دانشگاه آزاد، شده است که براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی درباره لایحه بودجه ۱۴۰۲، اعتبارات فصل آموزش عالی بالغ بر ۷۶ هزار و ۹۰۸ میلیارد تومان پیش بینی شده است که حدود ۳۵ درصد نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۱ رشد نشان می دهد.
این گزارش حاکی از آن است که حتی رشد ۳۵ درصدی فصل آموزش عالی، تنها جبران کننده بخشی از تورم پیش‌رو بوده و دانشگاه‌ها و سایر مراکز آموزش عالی و پژوهشی در سال ۱۴۰۲ در حفظ وضعیت موجود با مشکل مواجه خواهند شد، این در حالیست که افزایش میزان شهریه دانشگاه آزاد اسلامی کمتر از این میزان است و رشد شهریه دانشگاه آزاد اسلامی درسال پیش رو بدون توجه به رشد تورم نسبت به سال گذشته، ثابت بماند و افزایش شهریه براساس رتبه بندی سطح واحدها انجام می شود و دانشگاه آزاد اسلامی با درنظر گرفتن شرایط اقتصادی جامعه در برخی واحدهای مستقر در شهرهای کم برخوردار، شرایط منطقه ای، وضعیت رشته ها و... اقدام به تعیین می شود. علاوه بر همه این موارد نمی توان به این موضوع چشم پوشی کرد که دانشگاه آزاد اسلامی بدون پشتوانه بودجه دولتی فعالیت می کند و با وجود اینکه سرانه هر دانشجو در طول سال در سایر دانشگاه ها به رقمی حدود ۶۰ میلیون است، این رقم در دانشگاه آزاد اسلامی که بدون هیچ بودجه دولتی اداره می شود به ۱۰ میلیون در سال کاهش یافته است و قابل باور نیست.
در بخش دیگری از گزارش ایرنا آمده است «اولویت شدن توسعه کمی برای مدیران دانشگاه و درآمدزایی از محل افزایش شهریه و فشار بر دانشجویان باعث افت شدید کیفیت آموزشی این دانشگاه شده» این در حالی است که دانشگاه آزاد اسلامی بدون دریافت ریالی از بودجه دولتی و برخورداری از ردیف بودجه، ۴۰ درصد بار آموزش عالی کشور را شامل شده و متکی بر شهریه و درآمدهای غیرشهریه‌ای و دانش‌بنیان اداره می‌شود.
همانطور که در گزارش ایرنا به نقل از رئیس دانشگاه آزاد اسلامی اشاره شده، اتکا دانشگاه به شهریه ۸۴ درصد بوده که سال گذشته به ۸۱ درصد رسیده است و کاهش هرساله آن در راس سیاست های دانشگاه قرار دارد. این موضوع نشان از مدیریت جهادی و فکورانه در دانشگاه آزاد اسلامی دارد که بدون تحمیل هزینه به دولت و با اتکای به دارایی‌های معنوی و مادی خود، نه تنها با چالش‌های مالی مواجه نیست بلکه توانسته از وابستگی ۸۴ درصدی به شهریه فاصله بگیرد. علاوه برآن باید به این موضوع اشاره کرد که درآمد دانشگاه آزاد اسلامی علاوه بر شهریه دانشجویی، از درآمدهای غیرشهریه‌ای نیز تامین می شود که در سند تحول نیز دیده شده و دانشگاه به سمت تنوع در سبد درآمدی حرکت کرده که موجب شده سهم درآمد شهریه‌ای در این سبد نسبت به دوره‌های قبل کم شود.
۳. در بخش دیگری از گزارش ایرنا با توهین به جامعه علم‌آموز دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، آمده است: «بیشتر دانشجویان دانشگاه آزاد، افرادی هستند که شانسی برای حضور در دانشگاه سراسری نداشته‌اند و به ناچار دانشگاه آزاد را انتخاب کرده‌اند...». دانشگاه آزاد اسلامی هیچگاه دانشگاه دست دوم نبوده و بر اساس سند تحول و تعالی، این دانشگاه تا سال ۱۴۰۴ به انتخاب اول دانشجویان و پژوهشگران تبدیل خواهد شد. بیان این موضوع توهین به دانشجویان مستعد و توانمند دانشگاه آزاد اسلامی است که با اراده خود تحصیل در نظام آموزش غیر دولتی را انتخاب کرده‌اند.
۴. در ادامه گزارش نیز به نقل از یکی نمایندگان مجلس بیان شد: «پس از چهار دهه فعالیت دانشگاه آزاد، رتبه بین‌المللی این دانشگاه رشد نداشته است. کیفیت علمی هر دانشگاهی به زیرساخت‌های آن دانشگاه وابسته است. امروز هم مشکلی که اساتید و کارکنان دانشگاه آزاد درباره افزایش حقوق دارند، به این دلیل است که دانشگاه آزاد در این سال‌ها نتوانسته زیرساخت‌های علمی خود را بهبود بخشد». همچنین در ادامه نگارنده مدعی شده است که «به گفته بسیاری از کارشناسان دانشگاه آزاد با سطح پایین علمی سبب افت رتبه علمی کشور شده»، این ادعا در حالی است که بر اساس گزارش «جایگاه دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی جمهوری اسلامی ایران در موسسات پر استناد برتر دنیا» که توسط موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلامی (ISC) در بهار ۱۴۰۲ منتشر شده است، ایران در صدر کشورهای منطقه، پانزدهمین کشور پراستناد دنیا در شمار انتشارات است که اگر انتشارات پراستناد و تاثیرگذار دانشگاه آزاد اسلامی از ایران حذف شود، ایران ۵ پله نزول می کند.
همچنین پایگاه شاخص های اساسی علم (ESI) هر دوماه یکبار موسسات پراستناد دنیا را معرفی و رتبه بندی می کند. دانشگاه آزاد اسلامی در آخرین ویرایش این پایگاه (۱۳ جولای ۲۰۲۳) ۲۲ مرداد ۱۴۰۲ در جایگاه صد و یکمین موسسه پراستناد دنیا و اولین موسسه پراستناد کشور در شمار انتشارات قرار دارد. با این وجود چگونه می توان ادعا کرد که واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی از کیفیت پایینی برخوردارند و رشد علمی ندارند؟
۵. در این گزارش عنوان شده که «کیفیت پایین آموزشی در این دانشگاه موجب شده آن طور که انتظار می‌رود نتواند نیروهای متخصص از نظر مهارت برای ورود به بازار کار و اشتغال مورد نیاز کشور را آماده کند.
«البته که همه دانشگاه‌ها و مراکز آموزش‌عالی مبتلابه این موضوع هستند اما دانشگاه آزاد اسلامی که به بدنه مردمی در شهرها متصل است زودتر از دیگر دانشگاه‌ها این هشدار را درک و برای آن چاره‌اندیشی کرده است. طرح «پویش اشتغال» که منجر به اشتغال هم‌زمان با تحصیل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شده، یکی از اهداف اجرای این طرح مهارت آموزی و تربیت دانشجویان متخصص و مبتنی بر نیاز بازار کار و صنایع است تا زمینه گسترش اشتغال متقاضیان کار، بیش از گذشته فراهم شود، علاوه بر آن به دنبال اتصال علوم حرفه‌ای شامل رشته‌های مهندسی، علوم اجتماعی، پرستاری و دامپزشکی به صنعت، بازار، سازمان‌های فرهنگی، کسب و کار دانش‌بنیان و نظام اداری کشور است که در این راستا می‌توان به همکاری با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سازمان استاندرد، شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان، شرکت گل گهر، شرکت تراکتورسازی ایران و ... اشاره کرد.
همچنین در این راستای راه‌اندازی مدارس عالی مهارتی ذیل معاونت علوم تربیتی و مهارتی، ایجاد دانشکده‌های تعلیم و تربیت اسلامی برای تربیت معلمین و مدرسین، راه‌اندازی سراهای نوآوری، مراکز رشد و حمایت از ایده‌ها و محصولات دانش‌بنیان دانشجویان در دانشگاه آزاد اسلامی دنبال شده است. برگزاری رویداد ملی عصر امید در مصلی امام خمینی (ره) و به دنبال آن رویدادهای استانی که به صورت تخصصی در حوزه‌های صنایع، معدن، نفت، پتروشیمی، دریا و... برگزار شد، علاوه بر نمایش دستاوردهای علمی، پژوهشی و فناورانه دانشگاه آزاد اسلامی، جدیت این دانشگاه در تربیت نیروهای مختصص و دارای مهارت را نشان می‌دهد.
۶. دربخشی از این گزارش به دغدغه های فارغ التحصیلان دکتری دانشگاه اشاره شده است که با احترام به مباحث مطرح شده باید این موضوع را متذکر شد که دانشگاه آزاد اسلامی در حال حاضر بیش از ۴۰ هزار دانشجوی دکتری در این مقطع دارد و مصاحبه و نظرخواهی از پنج دانشجو و دانش‌آموخته محترم را نمی‌توان به جامعه تحصیل‌کردگان تعمیم داد. می‌توان مصاحبه و نظرسنجی از صدها و هزاران دانشجو و فارغ‌التحصیل دانشگاه آزاد اسلامی انجام داد که به تحصیل، مهارت‌آموزی و اخذ مدرک از دانشگاه آزاد اسلامی افتخار می‌کنند. چه بسا اگر فرصت تحصیل متقاضیان دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری از سوی دانشگاه آزاد اسلامی فراهم نمی‌شود، جوانان مستعد و مشتاق علم‌آموزی ناگزیر به جلای وطن و تحصیل در دیگر کشورها می‌شدند.
با این حال در پاسخ به مورادی که توسط مصاحبه ایرنا با تعدادی از دانشجویان محترم انجام شده، باید گفت در دوره مدیریتی جدید دانشگاه، ارزش و اعتبار مدرک تحصیلی به ویژه مقاطع تحصیلات تکمیلی بسیار ارتقا یافته و با اجرای طرح پایش (پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای) و برگزاری جلسات پیش‌دفاع متمرکز دکتری، جایگاه مدرک این دانشگاه از مدارک بسیاری از دانشگاه‌های مطرح کشور، فراتر رفته است. همچنین باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه نیز تسهیلات متنوع و حمایت‌های ویژه‌ای از دانشجویان نخبه و با استعداد دانشگاه آزاد اسلامی داشته و این مهم یکی از دستورکارهای ویژه باشگاه در دوره جدید است.
یکی دیگر از موضوعات حمایتی دانشگاه آزاد اسلامی برای تحصیل دانشجویان، سپرده‌گذاری دانشگاه در بانک‌های قرض‌الحسنه به منظور بهره‌مندی دانشجویان از وام‌های قرض‌الحسنه جهت پرداخت شهریه بوده تا از این طریق بتوان دغدغه پرداخت شهریه دانشجویان را به حداقل رساند.
همچنین دکتر روح‌الله دهقانی فیروزآبادی معاون معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور و معاون سابق دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به بازدید از واحدهای این دانشگاه، گفته بود: «در بازدیدهای که از کل کشور و از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی صورت گرفت، تیم‌های پژوهشی و هسته‌های تحقیقاتی توانمند و عملیاتی هستند و تجهیزات بسیار پیشرفته‌ای نیز در این مراکز مستقر است که حتی در مراکز علمی و تحقیقاتی برجسته کشور هم به این میزان و کیفیت وجود ندارد. باور ما این است که ثروت موجود در دانشگاه آزاد، ثروت ملی است و با کمک مردم در کل کشور حاصل شده است.»
۷. نگارنده این گزارش بدون اطلاع از تحولات به وجود آمده از دانشگاه آزاد اسلامی این مطلب ناروا را بیان داشته که «کیفیت پایین آموزشی دانشگاه آزاد، تنها مسأله آن نیست. یکی از مهم‌ترین مسائلی که همواره درباره دانشگاه آزاد مطرح بوده و اکنون هم مطرح است، غیرشفاف بودن عملکرد دانشگاه به ویژه در حوزه مالی با وجود گردش هنگفت و تملک بسیار زیاد زمین و ساختمان است. اینکه دانشگاه آزاد با وجود دریافت شهریه‌های سنگین از دانشجویان، چگونه در پرداخت حقوق اساتید خود دچار مشکل شده، مسأله‌ای است که مدیران پیشین و فعلی دانشگاه هرگز پاسخی بدان نداده‌اند.»
سوال اینجاست چرا خبرگزاری محترم ایرنا درباره دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی که با حداقل اعضای هیات علمی، فضای آموزشی، نداشتن کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها، اقدام به جذب و آموزش جوانان می‌کنند نگرانی نداشته و بدون از اطلاع از زیرساخت‌های دانشگاه، اتهام پایین بودن کیفیت آموزشی را به دانشگاه آزاد اسلامی نسبت می‌دهد. دانشگاهی که از نظر زیربنایی، بزرگترین دانشگاه جهان بوده و دارای بیشترین تعدادی اعضای هیات علمی در کشور است.
۸. در ادامه این گزارش به نقل از یکی از نمایندگان محترم مجلس آمده است: «مدیریت دانشگاه آزاد نگاه جزیره‌ای دارد و آنها ارتباط خوبی با دیگر نهادها ندارند چنانکه در دوره مدیریتی جدید فضای بسته و غیرشفاف وجود دارد.»
واقعیت این است که در دوره جدید مدیریتی دانشگاه آزاد اسلامی، نگاه «شبکه‌ای» جایگزین نگاه جزیره‌ای و زنجیره‌ای شده است و تعامل و ارتباط دانشگاه با نهادهای حاکمیتی، دولت، مجلس شورای اسلامی، استانداری‌ها و... دوسویه و سازنده است. در بیانیه ماموریت سند تحول و تعالی دانشگاه، تأکید شده است «دانشگاه آزاد اسلامی شبکه علمی، تربیتی و فرهنگی یکپارچه دارای توزیع جغرافیایی گسترده منطقه‌ای و شهرپایه همراه با کارکردهای اجتماعی، اقتصادی و فناوری است که به واسطه اقبال مردمی و حضور فعال و هوشمندانه شعب آن در پهنه‌های جغرافیایی و اجتماعی سرزمینی و فراسرزمینی، فرصت‌های برابر در رشته‌های متنوع تحصیلی برای اقشار مختلف اجتماعی فراهم می‌کند.
در پایان خاطرنشان می‌شود، مدیران دانشگاه آزاد اسلامی به تأسی از منویات مقام معظم رهبری، عرصه علمی کشور را میدان جهاد تبیین می‌دانند و شبانه‌روز برای این جهاد و درخشش بیش از پیش جمهوری اسلامی ایران از هیچ کوششی دریغ نکرده و همه توان علمی و عملی خود برای اعتلای دانشگاه آزاد اسلامی را به کار گرفته‌اند.
رسانه رسمی کشور مطلبی را بدون مستندات لازم منتشر نمی کند
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) به عنوان رسانه رسمی کشور هیچگاه مطلبی را بدون تایید صحت و سقم آن و بررسی مستندات منتشر نمی کند همانطور که در این گزارش به مستندات در اختیار خود اشاره کرده است.
همچنین ایرنا در راستای رسالت رسانه ای خود و از قضا طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب دغدغه‌مند و پیگیر مسائل کشور است و بر همین اساس بر خود وظیفه می داند تا پیگیر مشکلات اقشار مختلف جامعه به ویژه قشر فرهیخته دانشگاهی بوده و زبان و تریبون افراد مساله‌مندی باشد که دستشان برای بیان مسائل کوتاه است.
گزارش مذکور نیز در پی مراجعات متعدد دانشجویان و همچنین اساتیدی از دانشگاه آزاد به ایرنا در تماس های تلفنی و حضوری پیگیری بوده که از ایرنا استمداد کرده و خواهان طرح مسائل خود و پیگیری آن از طریق این رسانه بوده اند.
لازم به تاکید است ایرنا همسو و همراستا با سیاست های نظام مقدس جمهوری اسلامی گام برداشته و در طرح و پیگیری چنین موضوعاتی که آن را نقد سازنده می داند نه مخرب، امیدوار به حل مشکلات است و عناد و غرضی با ارگان و مجموعه ای ندارد و حتی در صورتی که اراده ای برای حل مشکلات در مجموعه دانشگاه آزاد باشد، از این تریبون آمادگی خود را برای همراهی جهت رفع مسائل اعلام می کند.
علاوه بر این، ایرنا آمادگی این را نیز دارد که جهت تنویر افکار عمومی مستندات بیشتری در زمینه مسائل مطرح شده در گزارش خود ارایه دهد و به موارد عنوان شده در جوابیه دانشگاه آزاد در گزارشی دیگر پاسخ دهد.