به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، آلفرد نوبل (۱۸۳۳ تا ۱۸۶۹) شیمی‌دان، مهندس، مخترع و تاجر سوئدی و مالک کارخانه اسلحه‌سازی بوفور سوئد، کمی قبل از مرگ در ۲۷ نوامبر ۱۸۹۵ سومین و آخرین وصیت نامه خود را نوشت و در آن ۹۴ درصد از اموالش (۳۱ میلیون کرون سوئد مطابق با ۱۸۶ میلیون دلار آمریکا به تاریخ ۲۰۰۸) را به اهدای پنج جایزه در رشته‌های شیمی، فیزیک، زیست‌شناسی یا پزشکی، ادبیات و صلح اختصاص داد.
نوبل، جایزه معتبر جهانی هر ساله در ماه اکتبر در رشته‌های فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و پزشکی، ادبیات و صلح به افرادی تعلق می‌گیرد که بیشترین خدمات را به مردم جهان ارائه کرده باشند. اهداکنندگان این جایزه هیچ فهرستی از نامزدهای جوایز نوبل دستکم تا ۵۰ سال بعد از نامزد شدن آنها منتشر نمی‌کنند و افراد در گذشته را نیز نمی‌توان در فهرست منتخبین قرار داد.
نحوه انتخاب نامزدهای جایزه نوبل
هر کدام از کمیته‌های پنجگانه نوبل سه تا پنج عضو دارند که توسط هیات مربوطه تعیین می‌شوند. کسی نمی‌تواند خود را نامزد دریافت جایزه کند و افراد دیگر باید آنها را معرفی کنند. این افراد شامل برندگان سابق جوایز نوبل، اعضای هیات اعطای جوایز، استادان برجسته دانشگاه‌ها، ناشرهای آثار، اعضای برخی از سازمان‌های پارلمانی یا حقوقی بین‌المللی و کابینه‌ها هستند.
اسامی نامزدها تا پنجاه سال بعد اعلام نخواهد شد و افراد درگذشته را نیز نمی‌توان در لیست نامزدهای جوایز قرار داد.
نحوه انتخاب برندگان نوبل چگونه است؟
پس از معرفی افراد برای دریافت جایزه نوبل که مهلت آن تا روز یکم فوریه همان سال است، سپس کمیته نوبل نروژ با بررسی فهرست نامزدها، فهرست کوتاه‌تری شامل ۲۰ تا ۳۰ نفر از میان آنها انتخاب می‌کند. در گام بعد گروهی از مشاوران نروژی و بین‌المللی گزارش‌هایی درباره نامزدهای فهرست نهایی ارائه می‌دهند که اعضای کمیته نروژی با استفاده از این گزارش‌ها و دیگر مستندات تعداد نامزدها را به چندین نفر محدود می‌کنند.
تصمیم درباره برنده نهایی در آخرین جلسه کمیته گرفته می‌شود که معمولاً در اواخر ماه سپتامبر یا اوایل ماه اکتبر برگزار می‌شود. اگر اعضا به اجماع نرسند، رأی اکثریت ملاک انتخاب نهایی افراد خواهد بود.
اعلام جوایز نوبل مطابق معمول با برنده جایزه پزشکی روز دوشنبه (دوم اکتبر، ۱۰ مهر) ساعت ۱۱:۳۰ به وقت محلی (ساعت ۱۳ به وقت تهران) در دانشگاه علوم پزشکی کارولینسکا آغاز می‌شود.
جایزه فیزیک، جایزه بعدی است که برنده آن روز سه‌شنبه (سوم اکتبر، ۱۱ مهر) ساعت ۱۱:۴۵ به وقت محلی (۱۳:۱۵ به وقت تهران) در فرهنگستان علوم پادشاهی سوئد اعلام خواهد شد.
در ادامه برنده جایزه شیمی روز چهارشنبه (چهارم اکتبر، ۱۲ مهر) ساعت ۱۱:۴۵ به وقت محلی (۱۳:۱۵ به وقت تهران) در فرهنگستان علوم پادشاهی سوئد معرفی می‌شوند.
جایزه ادبیات جایزه دیگری از مجموع جوایز نوبل است که برنده یا برندگان آن روز پنجشنبه (پنجم اکتبر، ۱۳ مهر) ساعت ۱۳ به وقت محلی (۱۴:۳۰ به وقت تهران) در فرهنگستان سوئد معرفی می‌شوند.
روز جمعه (ششم اکتبر) ساعت ۱۱ به وقت محلی (۱۲:۳۰ به وقت تهران) نیز بنیاد نوبل به معرفی برندگان جایزه صلح می‌پردازد که در کمیته نوبل نروژی معرفی می‌شود.
بنیاد نوبل بعد از تعطیلی روزهای شنبه و یکشنبه (هفتم و هشتم اکتبر، ۱۵ و ۱۶ مهر) روز دوشنبه (نهم اکتبر، ۱۷ مهر) ساعت ۱۱:۴۵ به وقت محلی (۱۳:۱۵ به وقت تهران) برنده یا برگزیدگان جایزه اقتصاد را در فرهنگستان علوم پادشاهی سوئد معرفی می‌کند.