به گزارش ایرنا مهرماه سال ۱۴۰۱ و در نخستین اجلاس سراسری الگوی کشت محصولات کشاورزی با رونمایی از سند الگوی کشت، اجرای آن ابلاغ شد تا ضمن رفع موانع تولید، تحولی پایدار در تامین نیاز کشور و رونق اقتصاد بهره‌برداران بخش کشاورزی ایجاد کند.
در این میان گلستان هم از جمله استان‌های پیشرو بود که از این طرح استقبال کرده و آماده اجرای الگوی کشت در سال زراعی جاری است.
امسال محصولات زراعی که برای اجرای الگوی کشت در استان گلستان معرفی شده شامل گندم، جو، کلزا، برنج، سویا، پنبه، ذرت علوفه‌ای، چغندرقند، سیب زمینی، گوجه فرنگی، یونجه، نخود، پیاز و ذرت دانه‌ای است.
رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان گفت: الگوی کشت طرحی فراقوه‌ای بوده و همراهی دستگاه‌های مرتبط را برای سرانجام رساندن آن که در پایداری تولید و تامین درآمد بهره‌برداران و مدیریت تغییر اقلیم لازم است.
علیرضا صابری افزود: اجرای این طرح در چهار سال پیش‌بینی شده که نخستین سال اجرای آن در این استان شمالی به اجرا در آمده است.
وی ادامه داد: اجرا و حمایت از طرح الگوی کشت در گلستان با توجه به تغییر اقلیم و خشکسالی و وجود ریزگردها که تهدید جدی برای اهالی منطقه محسوب می‌شود می‌تواند، کشاورزی و پوشش سبز استان را حفظ کرده و ارتقا بخشد.
طرح های تحقیقاتی پاسخگوی اجرای طرح الگوی کشت
صابری افزود: طرح‌های تحقیقاتی که از سوی محققان این مرکز انجام شده و در دست اجرا است پاسخ ۸۰ درصد طرح الگوی کشت در استان گلستان را می‌دهد.
به گفته وی ۱۹۴ طرح تحقیقاتی در بخش‌های مختلف از سوی محققان ملی، منطقه ای و بین المللی در دست اجرا بوده که ۱۴۲ طرح آن در بخش زراعی و باغی است.
وی یادآور شد: برای این که طرح الگوی کشت در حوزه تحقیق پشتیبانی بسیار خوبی داشته باشد باید در تامین اعتبار تحقیق، توجه ویژه از سوی مجلس شورای اسلامی صورت گیرد.
ضرورت افزایش اعتبار اجرای الگوی کشت
رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان گفت: مجلس شورای اسلامی برای اجرای طرح الگوی کشت در نخستین سال اجرا ۴۰۰ هزار میلیارد ریال اعتبار در نظرگرفته ولی این رقم بسیار ناچیز است.
صابری افزود: استان گلستان که اقتصاد اصلی آن برپایه کشاورزی بوده و نقش به سزایی در امنیت غذایی کشور ایفا می کند، باید اعتبار اجرای الگوی کشت آن هم ویژه دیده شود تا از این فرصت به خوبی برای حمایت از بهره برداران و تولید پایدار استفاده شود.
وی ادامه داد: اعتبار اندک برای اجرای طرح الگوی کشت در نخستین سال اجرای طرح دیده شده و با این اعتبار نمی توان آب و خاک حفظ کرده و از بهره‌برداران و سایر حوزه های مرتبط حمایت بسیار خوب در فعالیت کشاورزی صورت گیرد.
به گفته وی در استان گلستان ۶۴۵ هزار هکتار زمین کشاورزی وجود دارد که سالانه ۳۷۰ هزار هکتار آن به کشت غلات به ویژه گندم و جو اختصاص داده می شود.
صابری ادامه داد: در اصلاح الگوی کشت گلستان بر دیمزارها تاکید می‌شود.
الگوی کشت ظرفیت خوب برای پایداری کشاورزی
عضو مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان گفت: اجرای این طرح ظرفیت بسیار خوب برای پایداری کشاورزی و عبور از چالش‌های حوزه آب و مدیریت در صرفه‌جویی ضروری است.
علیرضا کیانی افزود: طی ۶ ماه نخست امسال که طرح مزبور در استان عملیاتی شده، ۹۲ درصد از برنامه و اهداف محقق شد.
به گفته وی حدود ۱۵ محصول زراعی در قالب الگوی کشت برای استان گلستان برای اجرا به بهره‌برداران معرفی شده است.
راه‌اندازی بازار آب کشاورزی در بورس
وی ادامه داد: پیشنهاد می‌شود که در برنامه هفتم از سوی مجلس شورای اسلامی ، بازار آب کشاورزی در بورس دیده شود چون یکی از راه‌های مدیریت آب کشاورزی و استفاده بهینه از آن است.
کیانی خاطرنشان کرد: بازار آب کشاورزی در بورس برای گنجاندن در برنامه هفتم توسعه که فصل هفتم در خصوص امنیت غذایی و فصل هشتم به موضوع آب اشاره دارد، پیشنهاد شده است.
به گفته وی با توجه به تغییر اقلیم پیشرو و توزیع عادلانه آب کشارزی که سال ۱۳۸۰ را داریم، باید اصلاح شود.
تامین اعتبار پژوهشی
عضو مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان گفت: کمبود اعتبار پژوهشی برای محققان بخش کشاورزی در استان گلستان که جزو قطب‌های مهم کشاورزی کشور بوده، چالش مهم به شمار می‌رود و باید برای رفع آن نگاه ویژه شود.
رضا مبشری افزود: ۳۳ صدم درصد از اعتبارات به بخش پژوهش در کشور اختصاص داده می‌شود و این اعتبار بسیار ناچیز است.
وی تاکید کرد: اگر می‌خواهیم طرح‌های تاثیر در پیشرفت کشور از جمله الگوی کشت با شتاب بیشتر و سودآوری را همراه داشته باشد، ناچاریم که در تامین اعتبار پژوهشی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی ورود پر رنگ داشته باشند.
حمایت اعتباری از طرح های پژوهشی منابع طبیعی در الگوی کشت
مسوول بخش تحقیقات مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان گفت: حمایت اعتباری از طرح‌های پژوهشی منابع طبیعی در الگوی کشت و اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت طی چهار سال ضروری است.
لطف الله پارسایی افزود: اجرای طرح پژوهشی منابع طبیعی با طرح های کشاورزی از لحاظ زمانی ،فاصله چندساله دارد، لازم بوده که حمایت اعتباری ویژه صورت گیرد.
وی گفت: پیشنهاد می‌شود که اعتبار پژوهشی در اجرای طرح های منابع طبیعی به صورت شناور دیده شود تا بتوان طرح های پژوهشی را بدون مشکل پیگیری کرد.
سرمایه‌گذاری آموزش و ترویج در طرح الگوی کشت
عضو مرکز تحقیقات آموزش و کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان گفت: سرمایه‌گذاری در حوزه آموزش و ترویج در اجرای موفق الگوی کشت باید ویژه دیده شود تا همراهی بهره‌برداران و دستگاه‌های مرتبط پررنگ شود.
محمدحسین ارزانش افزود: اکنون در نخستین اجرای این طرح قرار داریم، خلا آموزش و ترویج را در الگوی کشت دیده می‌شود و باید این چالش با برنامه ریزی و شتاب بیشتری حل شود.
وی یادآور شد: اجرای الگوی کشت برای استان گلستان که با تهدید از جمله خشکی، شوری، سرما، گرما، غرقابی کشت، در حوزه رونق تولید مواجه است، اقدام بسیار موثر و سودآور بوده ولی باید چالش‌های پیشروی آن هرچه سریعتر حل شود.
با این وجود، استان گلستان طی چند سال اخیر با پدیده تغییر اقلیم و کم آبی مواجه شده ضرورت رفع هرچه سریعتر چالش‌های پیشرو و لحاظ بسته های تشویقی برای کشت جایگزین برای بهره برداران در اجرای الگوی کشت را برای مدیریت منابع آبی و پایداری تولید و استفاده از این ظرفیت برای افزایش درآمد اقتصادی بهره‌برداران آن دوچندان می‌کند.
در استان گلستان در شرایط به دور از تغییر اقلیم و کم آبی، سالانه حدود ۵ میلیون تُن انواع محصول تولید می شود که شامل تولیدات زراعی،دامی، باغی،جنگل و مرتع و صید و ماهیان پرورشی است.
بهره‌برداران کشاورزی گلستان در تولید ۱۵ محصول راهبردی شامل تولید دانه های روغنی کلزا، سویا و آفتابگردان، هلو، توتون و گوشت مرغ رتبه اول، گندم، چغندرقند و خرمالو مقام دوم، شلتوک (برنج) پیله تر ابریشم، میگو و پنبه رتبه سوم، ماهیان پرورشی و خاویاری رتبه چهارم و جو و زیتون رتبه پنجم کشوری را در اختیار دارند. استان گلستان افزون بر ۲۲۰ هزار بهره‌بردار کشاورزی دارد که دست کم ۱۵۰ هزار آنها در حوزه زراعی و باغی مشغول هستند و بیش از ۹۰ درصد آنها خرده مالک با مدیریت حداکثر چهار هکتار زمین هستند.