به مناسبت سالروز ورود حضرت معصومه سلام الله علیها، نیاز است به معارف زیاتنامه تربیتی ایشان در موضوعات اصول دین و اصول تربیتی؛ به ویژه شادی و شادمانی ماندگار که درمانگر انواع افسردگی های رایج و نیازهای ضروری جوامع امروز و مدارس و مراکز فرهنگی است، بپردازیم.
در فرازهای زیارتنامه حضرت فاطمه معصومه(س) معارف اهل بیت(علیهم السلام) و عظمت آن مشهود و ملموس است و نیز مقام حیات طیبه که از انفاس قدسی آل الله پدید می آید از آرایش کلمات و جملات این زیارت نامه که با پشتوانه امام معصوم معتبر گردیده، متجلی است که عرصه های هستی شناختی، انسان شناختی، معرفت شناختی، ارزش شناختی و دین شناختی با این عرصه ها در آن آمده است.
اخلاق بین الادیانی در زیارتنامه حضرت معصومه(س)
در آغاز متن تربیتی زیارت کریمه اهل بیت نخست به پیامبران اولوالعزم ادای احترام می‌کنیم. زیرا آنان زمینه ساز دین اسلام شده‌اند. اَلـسَّلامُ عَـلی آدَمَ صَـفْوَةِ الله؛ سلام بر حضـرت آدم بـرگزیده خـدا. اَلسَّلامُ عَلی نوُح نَبِیِّ الله؛ سلام بر حضرت نوح پیامبر خدا. اَلسَّلامُ عَلی ا بْراهیمَ خَلیل الله؛ سلام بر حضرت ابراهیم دوست خدا. اَلسَّلامُ عَلی موُسی کَلیم الله؛ سلام بر حضرت موسی هم صحبت خدا. اَلسَّلامُ عَلی عیسی روُح الله؛ سلام بر حضرت عیسی روح الله.
در ادای احترام به پیامبران اوالعزم این زیارتنامه تربیتی؛ سبک اخلاق درمانگر یعنی احترام به پیشکسوتان و زحمات آنان و حفظ آثار گذشتگان که عامل وحدت و درمان ساز تکبر و تفرعن امروز جامعه بشری را شاهد هستیم؛ از همین رو جامعه فرهنگی کشور به عنوان سکانداران تعلیم و تربیت در شرایط فعلی باید شناخت قابل قبولی از انواع تربیت با توجه به حیثیت یا شئون حیات آدمی داشته باشند که در مبانی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش از آن به عنوان «ساحت های ۶گانه» نام برده می‌شود و ساحت بنیادین آن تربیت اعتقادی و اخلاقی عبادی است.
اگر نگاهی از این زاویه به زیارتنامه حضرت فاطمه معصومه(س) داشته باشیم؛ شاهد اخلاق بین الادیانی معارف اهل بیت(علیهم السلام) برای رسیدن به قرب خداوند خالق هستی خواهیم بود که این معارف عمیق می تواند پاسخگوی عطش پرستش انسان ها در هر دین و مذهبی باشد؛ سلام‌های پی در پی به انبیاء الهی، این آموزش را به ما می‌دهد که مقدمه ابلاغ و ادای احترام و تقدیم سلام به پیامبر خاتم و اهل بیت گرامش علیهم السلام، احترام و اهدای سلام به مقدسات و پیامبران قبل از ایشان است، سپس به بهترین برگزیده خداوند مهربان یعنی رسول اعظم صلی الله علیه و آله و در ادامه به جانشین و اهل بیت ایشان تقدیم سلام و ادای احترام می کنیم.
مأموریت و القاب های در زیارتنامه
پیامبران اوالعزم و نیز ۱۲ امام معصوم(علیهم السلام) در هر عصری دارای یک رسالت و مأموریت الهی بودند که در طول تاریخ به آنها ملقب شده‌اند. از همین رو برای هر پیامبر و امامی لقبی را مشاهده می کنیم؛ مثلا (اَلسَّلامُ عَلی موُسی کَلیم الله؛ سلام بر حضرت موسی هم صحبت خدا؛ السلام علی علی بن موسی الرضا) که شرح و شأن نزول این القاب در تاریخ زندگی این معصومین به وضوح تشریح شده است.
علائم تمدن نوین در زیارتنامه کریمه اهل بیت
با تبیین جمعی و اجتماعی القاب و اوصاوف پیامبران اوالعزم و نیز امامان معصوم علیهم السلام و دیگر فرازهای آخرت مدار زیارتنامه حضرت معصومه به ویژه اشاره به امام دوازدهم عجل الله تعالی باورمندی به تمدن سازی نوین را بستر سازی کرده و امید به آینده را که از لوازم تمدن سازی است، بشارت می دهد.
مقدمات حکومت عدل جهانی
در زیارتنامه بانوی با عظمت و کرامت می‌گوییم «السَّلامُ عَلَی الْوَصِیِّ مِنْ بَعْدِه ؛ سلام بر وصیّ که بعد از آن صلوات آمده است« اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی نُورِکَ وَ سِراجِکَ، وَ وَلِیِّ وَلِیِّکَ؛ وَ وَصِیِ وَصَیِکَ, وَحُجَتِکَ عَلی خَلقِکَ؛ بار خدایا صلوات بفرست بر نور و چراغ روشنگرت، و بر ولیّ ولیّت و بر وصیّ وصیّت، و حجّت خود بر بندگان خود» آیا می توان ادعا کرد که حامیان و متقاضیان حضرت مهدی صاحب الزمان عجل الله تعالی با این مبانی نظری در زیاتنامه با حضرت صاحب الامر ارتباط برقرار کرده و این چنین او را از خالق هستی مطالبه می کنند؟
نشاط ماندگار در زیارتنامه حضرت معصومه سلام الله علیها
أَسْأَلُ اللهَ أَنْ یُرِیَنا فِیکُمُ السُّرُورَ وَالْفَرَجَ، وَأَنْ یَجْمَعَنا وِإِیَّاکُمْ فِی زُمْرَهِ جَدِّکُمْ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَأَنْ لَایَسْلُبَنا مَعْرِفَتَکُمْ إِنَّهُ وَلِیٌّ قَدِیرٌ، از خدا خواستارم که به ما درباره شما خوشحالی و گشایش بنمایاند و ما و شما را در گروه جدّتان حضرت محمّد (ص) گرد آورد و معرفت شما را از ما باز نگیرد، به راستی که او سرپرستی تواناست. این فراز زیارتنامه آموزش می دهد که بشر به شادی ماندگار و مستمر متناسب جهان بی نهایت در آخرت دست نمی یابد مگر اینکه شادمانی و گشایش خویش را از طریق انسان کامل طلب کند و با معرفت به مقام آنان، فهم انسانی خود را غنی کند.
سپس با تأمین طعام قلبی خویش به نشاط توسعه بخش مشرف گردد وگرنه حیوانات در نشاط و شادمانی موقتی و مادی بر انسان تفوق و تقدم دارد. چون شادمانی مادی با جسم محدود همراه است که در جای خود مهم و مورد نیاز است؛ از همین رو بر تمامی مدیران و مسئولان تعلیم و تربیت نیز لازم است که خود، شادمانی و نشاط وسعت بخش روح آدمی را چشیده باشند تا در پی آن از دانش آموزان مطالبه جایگزینی نشاط ماندگار را به جای نشاط مادی موقتی داشته باشند؛ و جوانان را از افسردگی نشاط های توهمی و تخیلی که سکاندار آن نظام سرمایه محور سکولار غربی است نجات بخشند.