به گزارش ایرنا، سالمند در خانواده، موهبت الهی و گوهر گرانبها در صدف زندگی است که از نگاه نافذش، بصیرت می‌درخشد و قلبش جز محبت چیزی در خود ندارد؛ از این رو سالمندان زمینه فیض الهی را فراهم می‌کنند و وجودشان برکت است.
بر پایه تعریف سازمان بهداشت جهانی، سن ۶۰ سالگی آغاز دوره سالمندی قلمداد می‌شود اما بتازگی آغاز دوره سالمندی از ۷۰ سالگی محاسبه شده و برای اینکه این تقسیم بندی بار منفی در ذهن ایجاد نکند، افراد با سن ۷۰ تا ۷۴ سال را «سالمند جوان»، ۷۵ تا ۹۰ سال را «سالمند میانسال» و ۹۰ سال به بالا را «سالمندِ سالمند» می‌نامند.
براساس آمارهای موجود ۷۰ هزار نفر معادل ۱۰ درصد از جمعیت استان خراسان جنوبی سالمند هستند و از این حیث رتبه ۱۱ کشوری را داراست.
هفت مرکز شبانه‌روزی در خراسان جنوبی از ۱۶۰ سالمند نگهداری می‌کنند و ۲۱۰ سالمند هم از خدمات پنج مرکز روزانه بهره‌مند می‌شوند اما سیاست نهادهای اجتماعی همچون بهزیستی بر این است که از گسترش خانه‌های سالمندان جلوگیری کنند تا در مقابل خانواده‌ها به نگهداری سالمند درون منزل ترغیب شوند.
اگرچه با شنیدن نام سالمند ممکن است تصویر فردی در ذهن ایجاد شود که قادر به انجام کارهایش نیست و در افکار عمومی پیری با تصویر منفی تنهایی، بیماری، ناتوانی و از کار افتادگی همراه است ولی می‌توان با آگاهی از مراقبت‌های مربوط به این سنین و شناخت این دوره، بیماری و ضعف را به کمترین حد رساند.
از همین رو خانواده‌ها باید باور کنند که سالمندان بخش مهمی از جامعه را تشکیل می‌دهند پس نیاز است زمینه‌ای فراهم شود تا بتوان بیش از پیش از این قشر باتجربه و مؤثر در جامعه استفاده کرد.
سالمندان در جامعه بیشتر با مشکلات شهری، اجتماعی و معیشتی دست و پنجه نرم می‌کنند و ناآشنایی خانواده‌ها با مسائل سالمندان، بی‌توجهی به سالمندان درون خانواده‌ها به خاطر صنعتی‌شدن زندگی امروزی، خالی بودن سبد آموزشی جامعه از مهارت‌های زندگی برای سالمندان و آموزش‌های ویژه خانواده‌ها و مسائل اختلاف و گسست نسلی، مهمترین چالش‌های سالمندان در جامعه کنونی است.
سالمندان به دلیل شرایط ویژه روحی، روانی و جسمانی خود به ۲ عنصر حیاتی و مهم "محبت و مراقبت" به طور اساسی و مداوم نیازمند هستند اما گاهی این نیازمندی از سوی خانواده و جامعه چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد و این دوره از زندگی را برای کهنسالان به دورانی سخت و طاقت فرسا تبدیل می‌کند به طوری که خیلی از افراد از رسیدن به این دوره زندگی دچار ترس و دغدغه می‌شوند!
داشتن برنامه‌ریزی درست و سبک زندگی سالم می‌تواند به افراد کمک کند که در سالمندی با چالش های کمتری روبه‌رو شوند و دوران سالمندی را با موفقیت و شادی سپری کنند. شرکت در انجمن‌ها و خیریه‌ها به عنوان داوطلب، انجام کارهای هنری، باغبانی و ایجاد نقش‌های جدید مانند به کارگیری تجربه در زمینه آموزش به جوانان می‌تواند به رفع تنهایی آنان کمک کند.
اطرافیان سالمند باید گوش شنوایی برای شنیدن حرف‌ها و تجربه‌هایشان داشته باشند و مناسب سازی فضای زندگی، آموزش اعضای خانواده برای مراقبت از سالمند در کنار تدوین و اجرایی شدن سند ملی و تشکیل کمیته سالمندی از جمله راهکارهای بهینه سازی فضای زندگی این قشر از جامعه است که می‌تواند منجر به کاهش آزار روانی و افزایش تاب‌آوری آنان شود.
افزایش امکانات، بهینه سازی فضای شهری و بناهای مسکونی برای سالمندان موضوع دیگری است که در سبد مطالبات این قشر از جامعه جای دارد.
اهمیت توجه به نیازهای این قشر سبب شده تا هفته ملی سالمند را داشته باشیم که امسال از هشتم تا چهاردهم مهرماه بوده و شعار سال ۱۴۰۲، تحقق وعده‌های اعلان جهانی حقوق بشر برای سالمندان است.
بر همین اساس شورای سالمندان خراسان جنوبی تابستان امسال توانست از سند سالمندان استان رونمایی کند. سند استانی سالمندان در خراسان جنوبی ۶ هدف، ١٣ راهبرد و ١۴۶ برنامه عملیاتی دارد و برای ارائه خدمات مطلوب به سالمندان توسط دستگاه‌های اجرایی و عمومی از تیر امسال وارد مرحله اجرا شده است.
ارتقای سطح فرهنگی جامعه درخصوص پدیده سالمندی، توانمندسازی سالمندان، حفظ و ارتقای سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی آنان، تقویت حمایت‌ها برای ارتقای سرمایه اجتماعی، توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز در امور سالمندی و تامین منابع مالی پایدار برای نظام حمایتی از سالمندان از اهداف شش‌گانه این سند است.
استانداری، دانشگاه علوم پزشکی، ادارات کل بهزیستی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، فرهنگ و ارشاد اسلامی، راه و شهرسازی، ارتباطت و فناوری اطلاعات و سازمان مدیریت و برنامه ریزی جزو دستگاه‌های اصلی سند سالمندان محسوب شده و سازمان بازنشستگی، تامین اجتماعی، صدا و سیما، کمیته امداد امام خمینی (ره)، ورزش و جوانان، جمعیت هلال احمر و بنیاد شهید و امور ایثارگران با بهزیستی در روند اجرای برنامه‌های این سند همکاری می‌کنند.
طبق مصوبه شورای سالمندان استان دستگاه‌های مسئول در این سند موظف شدند هر سه ماه یک بار گزارش اقدامات انجام شده برای بهبود وضعیت سالمندان و اجرایی شدن اهداف این سند را ارایه دهند.
اگرچه دستگاه‌های اجرایی مکلف به فراهم کردن زیرساخت‌هایی برای تامین نیازهای بهداشتی و مراقبتی سالمندان هستند اما نیازهای روحی و روانی این قشر باید از سوی خانواده، دستگاه‌های فرهنگی و رسانه‌ها برآورده شود.
هر انسانی خواه ناخواه روزی پا به دوره کهنسالی یا سالمندی می‌گذارد و راه گریزی وجود ندارد؛ فرهنگ غنی اسلامی و ایرانی مهمترین منبع برای توجه به ارزش‌های سالمندان و اهمیت حفظ حرمت آنان در جامعه است که باید با نهادینه کردن این فرهنگ غنی بتوانیم ارزشمندی سالمندان را در جامعه حفظ کنیم.
خبرنگار ایرنا در خراسان جنوبی