به گزارش خبرنگار ایرنا، داستان تکراری فراوانی یا کاهش تولید محصولات کشاورزی هر ساله گریبان کشاورزان را می‌گیرد و آنها را با معضلات بسیاری مواجه می‌کند.
ایران جزو ۱۰تولید کننده برتر لیموترش
این روزها لیموترش که به مروارید سبز معروف است با مشکلات بسیاری برای فروش مواجه شده به نحوی که به گفته باغداران قیمت فروش این محصول هزینه‌های تولید را جبران نمی‌کند.
این در حالیست که کشور ایران جزو ۱۰ تولید کننده برتر لیموترش است و شهرستان جهرم واقع در استان فارس هم یکی از مهمترین قطب‌های تولید این محصول محسوب می‌شود.
صادرات به ارزش ۷۶۱هزار دلار
بر اساس آخرین داده‌های سازمان فائو در سال زراعی ۲۰۲۱-۲۰۲۲ ایران پس از کشورهایی همچون هند، مکزیک، چین، ترکیه، برزیل، آرژانتین، اسپانیا، ایالات متحده و آفریقای جنوبی در جایگاه دهم تولید لیموترش قرار دارد.
این در شرایطی است که بازار صادراتی این محصول باغی نیز پویا است و بر اساس آمارهای منتشر شده جهانی، در سال ۲۰۲۲ ارزش جهانی صادراتی لیمو و لیمو ترش بیش از ۳.۸۱ میلیارد دلار بوده است.
در حالی که ارزش صادراتی محصول باغی لیمو و لیمو ترش در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۳.۸۱ میلیارد دلار بوده، به گفته فائو ایران نیز صادراتی به ارزش ۷۶۱هزار دلار رقم زده و در جایگاه پنجاه و سوم دنیا قرار گرفته است.
وضعیت فارس در تولید و صادرات این محصول
فارس هم یکی از استان‌های کشور است که در زمینه تولید لیموترش از جایگاه ویژه‌ای بهره می‌برد و شهرستان‌های مختلف این استان از جمله قیروکارزین، جهرم، داراب، فیروزآباد، کازرون، کوهچنار، جویم و لار از تولید کنندگان لیموترش هستند.
در این شهرستان‌ها عمدتا لیموترش از ارقام محلی، مکزیکن لایم، لیسبون و پرشین تولید و به سایر نقاط کشور و یا حتی برخی از کشورهای دنیا صادر می‌شود.
صادرات ۲۰تُن لیموترش جهرم به روسیه
هفتم شهریورماه سال جاری بود که مدیر جهاد کشاورزی شهرستان جهرم اعلام کرد ۲۰تُن محصول لیموترش این شهرستان به روسیه صادر شد.
در واقع یکی از عمده محصولات کشاورزی جهرم، لیموترش است که بالغ بر پنج هزار و ۷۰۰ هکتار از باغات این شهرستان را به خود اختصاص داده و به علت کیفیت بالا و بازار پسندی، جایگاه مناسبی در اوراسیا پیدا کرده است.
امسال هم ۲۰ تن لیموترش رقم پرشین این شهرستان، پس از بازرسی و تأیید سلامت محصول توسط کارشناس مسئول قرنطینه جهاد کشاورزی، از گمرک آستارا به روسیه ارسال شد.
این در حالی بود که در سال ۱۴۰۱ نیز با ارسال ۴۰تُن لیموی لیسبون جهرم به کشور روسیه صادرات این محصول به ۶۰تُن افزایش یافت.
تولید ۴۲۰ هزارتُنی و مصرف ۴۰هزارتُنی لیموترش در فارس
به طور کلی میزان مصرف لیموترش در استان فارس حدود ۴۰هزارتُن است.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی فارس در شهریورماه امسال اعلام کرد: سطحی بالغ بر ۱۹هزار هکتار از ۶۰هزار هکتار باغ‌های مرکبات این استان به لیموترش اختصاص دارد که پیش‌بینی می‌شود ۴۲۰هزارتُن محصول در این باغات تولید شود.
وی شهریورماه را زمان اوج برداشت لیموترش از باغات این استان دانست و گفت: به لحاظ سطح و تولید لیمو ترش استان فارس رتبه اول در کشور را به خود اختصاص داده است.
دغدغه باغداران؛ وجود صنایع تبدیلی و فراهم شدن امکان صادرات
با این حال یکی از مهمترین دغدغه‌های باغداران و فعالان در این بخش، وجود صنایع تبدیلی، فرآوری و فراهم شدن امکان صادرات این محصول با هدف کسب درآمد بیشتر و جبران هزینه‌هاست؛ دغدغه‌ای که با تلاش متولیان امر برای فروش هر چه بیشتر این محصول در حال پیگیری است.
تکاپو برای ورود فارس به بازار صادرات
مدیرعامل اتحادیه باغداران فارس در این باره گفت: تمام تلاش خود را به کار گرفته‌ایم تا لیموترش فارس را وارد بازارهای صادراتی کنیم؛ در واقع در حال گشودن راهی برای افزایش صادرات این محصول از استان هستیم.
آرش نظری در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا افزود: سال گذشته حدود ۱۸ هزار هکتار از باغات استان به لیموترش اختصاص یافت و امسال هم حدود ۱۹ هزار هکتار به این امر اختصاص داده شد، در حال حاضر عمده تولید این محصول در قیروکارزین، جهرم و جویم انجام می‌شود.
وی با اعتقاد به اینکه برنامه‌ریزی لازم برای صادرات لیموترش با جدیت در حال انجام است، گفت: صادرات لیمو به کشور روسیه هم اهمیت بسیاری دارد و برنامه‌ریزی‌های منسجمی برای تحقق این مهم در حال انجام است؛ امیدواریم با فراهم شدن شرایط صادرات بتوانیم گام‌های مؤثرتری در این مسیر برداریم.
در این میان برخی از نمایندگان نیز پیگیری‌های بسیاری برای افزایش صادرات این محصول انجام دادند.
نماینده مردم فیروزآباد، فراشبند و قیروکارزین در نشست علنی یکشنبه ۱۵ مردادماه خطاب به وزیر جهاد کشاورزی گفت: شهرستان‌های قیر و کارزین با تولید سالانه ۱۴۰هزارتُن لیموترش رتبه اول تولید این محصول در کشور را دارند اما متأسفانه این روزها در حالی که برداشت این محصول آغاز شده، قیمت آن نیمی از هزینه‌های تولید را هم پوشش نمی‌دهد و باغداران همچون سال گذشته متضرر شده و رغبتی به برداشت محصول لیمو ندارند.
این نماینده مجلس از وزیر جهاد کشاورزی خواست تا زمینه لازم برای صادرات و خرید تضمینی لیمو ترش قیر و کارزین را در دستور کار قرار دهد.
تولید مازاد این محصول و نگرانی کشاورزان
تلاش برای تسریع و توسعه صادرات لیموترش در حالی بود که امسال استان فارس آن طور که باید موفق به وارد کردن این محصول به بازارهای صادراتی نشد.
این در حالی بود که تولید مازاد لیموترش در ماه‌های اخیر موجبات فراهم شدن شرایطی برای قیمت‌شکنی لیموترش و نگرانی کشاورزان را فراهم کرد؛ از این رو بسیاری از کشاورزان که نگران به حداقل رسیدن درآمدشان به دلیل افزایش عرضه و کاهش قیمت‌ها بودند چشم امید به حمایت‌های دولت دوختند.
سیاست‌های حمایتی از کشاورزان
در بسیاری از مناطق کشور در چنین شرایطی و با توجه به ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بخش کشاورزی، سیاست‌های خاص و ویژه‌ای برای حمایت از این بخش اعمال می‌شود.
در واقع متولیان وزارت جهاد کشاورزی سیاست‌های حمایتی برای کشاورزان اتخاذ کرده و سالانه در ردیف‌های بودجه، منابعی را برای خریدهای حمایتی در نظر می‌گیرد.
به گفته سرپرست سازمان مرکزی تعاون روستایی، بابت خرید توافقی محصولات کشاورزی از طریق سازمان برنامه و بودجه حدود ۶۹۰میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده تا با منابع بانکی تلفیق شده و رقمی چند برابری برای ایجاد تعادل در بازار محصولات کشاورزی فراهم شود.
بدین ترتیب وزارت جهاد کشاورزی تمام تلاش خود را به کار گرفته تا با بهره‌گیری از روش‌های مختلف بازار محصولات کشاورزی را به وضعیت متعادل بازگرداند.
بخشی از این اقدام در استان فارس توسط تعاون روستایی دنبال و پیگیری می‌شود.
خرید ۵۰هزارتنی تعاون روستایی از مازاد محصولات کشاورزی
امسال هم با هدف حمایت از تولیدات بخش کشاورزی و محصولات زراعی و باغی فارس، تعاون روستایی اقدام به خرید بیش از ۵۰ هزار تُن محصول گوجه فرنگی، انگور و لیموی مازاد در مُرداد و شهریور سال جاری کرد.
در حقیقت یکی از اولویت‌های تعاون روستایی استان فارس در چنین شرایطی که کشاورزان با مشکلات عدیده‌ای برای فروش محصولاتشان روبه رو هستند خرید برخی از محصولات زراعی و باغی به صورت توافقی است.
مدیر سازمان تعاون روستایی فارس که معتقد است سیاست حمایت از تولید بخش کشاورزی از اولویت‌های سازمان تعاون روستایی بوده در این باره گفت: افزون بر خرید محصولات مازاد کشاورزان، مراکز عرضه مستقیم محصولات کشاورزی در سطح شهر شیراز در اختیار باغداران و کشاورزان استان قرار داده شد تا به طور مستقیم محصولات باغی خود را عرضه کنند، همچنین پیش‌بینی می‌شود بیش از ۱۰۰ هزارتن محصولات مازاد کشاورزان بصورت توافقی خریداری شود.
لیموترش فارس نیازمند تمهیدات ویژه برای گشودن درهای صادرات
بدون شک استان فارس یکی از مهمترین قطب‌های تولید لیموترش در کشور است که سهم قابل توجهی از تولید این محصول را به خود اختصاص داده است؛لیموهایی ناب که به‌رغم کیفیت عالی، همچنان در حسرت احداث صنایع تبدیلی و گشودن درهای صادرات هستند و نیاز است تدابیر اساسی برای تحقق این امر مهم اتخاذ شود تا در سال‌های آینده شاهد شکوفایی اقتصاد فارس با درآمدزایی هر چه بیشتر در این عرصه باشیم.
با توجه به تقاضای بالای کشورهای منطقه اوراسیا و حوزه خلیج فارس نیاز است تمهیدات ویژه جهت صادرات لیموترش به بازار کشورهای هدف اندیشیده شود.