به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، ریز جلبک‌ها، جلبک‌های میکروسکوپی هستند که هم در آب شیرین و هم آب دریا یافت می‌شوند. ریز جلبک‌ها گونه‌های تک سلولی هستند که به صورت تکی، زنجیره ای یا گروهی زندگی می‌کنند. با توجه به گونه، اندازه ریز جلبک‌ها از چند میکرومتر تا چند صد میکرومتر متغیر است. بر خلاف گیاهان، ریز جلبک‌ها ریشه، ساقه و برگ ندارند.
زیست توده ریز جلبک های تمام سلولی و متابولیت های خاص آنها منابع بسیار خوبی برای مواد اولیه تجدید پذیر و جایگزین برای محصولات مختلف هستند. در بیشتر موارد، محتوای و کیفیت زیست توده سلول کامل یا متابولیت‌های ریزجلبکی خاص می‌تواند توسط سویه‌های ریزجلبک تازه و دریایی تولید شود.
شرکت دانش بنیان زیست پالایشگاه ریز جلبک، عضو پارک زیست فناوری خلیج فارس قشم به تازگی با هدف تجاری سازی طرح ملی تولید و تکثیر و پرورش گونه‌های مختلف ریزجلبک و فرآورده‌های مرتبط با آن با سرمایه گذاری بخش خصوصی در منطقه محروم و کمتر توسعه یافته غرب جزیره قشم تاسیس شد.
این شرکت دانش بنیان یکی از بزرگ ترین شرکت‌های حوزه زیست فناوری در خاورمیانه است که تمرکز آن بر روی کشت پرورش و تکثیر ریز جلبک ها و انواع آبزیان است. این عضو پارک زیست فناوری خلیج فارس قشم با دارا بودن تجربه تحقیقاتی و دانش فنی پرورش جلبک های آب شور و شیرین توانسته محصولات متنوع دانش بنیان را تولید و در زمینه ارتقاء تولید ملی و اقتصاد دانش بنیان گام بردارد.
شرکت دانش بنیان زیست پالایشگاه ریز جلبک قشم در سالی که به فرمان رهبر معظم انقلاب با شعار «تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» نامگذاری شده است در زمینی به مساحت ۱۰۰ هکتار و سرمایه گذاری بالغ بر ۲۵۱ میلیارد تومان، ضمن توسعه فعالیت های مبتنی بر پژوهش و فناوری در جزیره قشم برای ۴۳ نفر اشتغالزایی به همراه داشته است.
معین راستین مدیرعامل این شرکت دانش بنیان با تشریح دستاوردهای این شرکت دانش بنیان اظهار داشت: در سال های ۹۵ تا ۹۷ فاز تحقیق و توسعه بر روی استحصال دانش فنی تکثیر و پرورش ریزجلبک های اسپیرولینا، کلرلا ولگاریس، نانوکلروپسیس، هماتوکوکوس و دونالیلا را به اتمام رسانیده و دارای کامل ترین بانک گونه های ریزجلبک موجود در خلیج فارس و کشور است.
وی افزود: در سال های ۹۸ و ۹۹ نیز فاز پایلوت سایت قشم با تولید بیومس خشک اسپیرولینا را با موفقیت پشت سر گذاشته است. در سال ۱۴۰۰ با توسعه سطح زیرکشت و ایجاد زیرساخت های مورد نیاز وارد فاز صنعتی ( تولید ۲.۵ تن در ماه بزرگ ترین تولید کننده فعال در کشور ) در سایت قشم شده و موفق به اخذ تمام مجوزات سازمان غذا، دارو و استاندارد شده است .
این فناور ادامه داد: همچنین مطابق ظرفیت تولید و تکثیر هدفگذاری شده در طرح توسعه این شرکت با راه اندازی مجموعه های جدید سطح زیرکشت، سهم قابل ملاحظه ای از نیاز داخلی را تامین و لزوم واردات نمونه های مشابه خارجی را مرتفع خواهد کرد.
راستین تصریح کرد: این شرکت با در اختیار داشتن یکی از بزرگ ترین خطوط فتوبیوراکتوری کشور و دارا بودن خط تولید با استاندارهای بین المللی توانایی تولید انواع ریزجلبک در شرایط کنترل شده و بهینه شده از مراحل اولیه پیش کشت تا رسیدن به پودر ریزجلبک با کمترین دخالت دست را دارد. ما در حال حاضر متمرکز بر روی تولید ریزجلبک هماتوکوکوس و ماده فوق العاده ارزشمند آستازانتین هستیم که این ماده موثره یکی از مهم ترین دستاوردهای علمی در زمینه زیست فناوری است.
وی همچنین اظهار داشت: دونالیلا ریزجلبک تک سلولی سبز در سایزهای متنوع بوده و طول آن ۵ تا ۲۵ میکرومتر و عرض آن ۳تا۱۳ میکرومتر است.این ریزجلبک برای حفظ بقای خود در محیط های دارای تابش نور خورشید شدید و درصد نمک بالا شروع به تولید و ذخیره کاروتنوئید هایی نظیر بتاکاروتن می کند، دو ترکیب اصلی محافظتی در این ریزجلبک بتاکاروتن ها و گلیسرول است. با توجه به اینکه بتاکاروتن ها، خواص آنتی اکسیدانی قوی دارند جهت محافظت این ریزجلبک در برابر اشعه های نور خورشید، گلیسرول برای محافظت در برابر فشار اسمزی بالا و حفظ عملکرد آنزیمی آن است.
مدیرعامل این شرکت دانش بنیان یادآور شد: بتاکاروتن یک رنگدانه زرد نارنجی است که در بسیاری از منابع طبیعی یافت می شود. علت رنگ قرمز و نارنجی این ریزجلبک، تولید مقادیر بالایی بتاکاروتن در آن است. این ریزجلبک به دلیل تولید مقادیر بالایی گلیسرول به عنوان منبع تجاری گلیسیرین پیشنهاد می شود.
راستین تصریح کرد: جزیره قشم به لحاظ شرایط اقلیمی و دسترسی به منابع آب دریا از مستعدترین مناطق کشور جهت تکثیر و پرورش انواع گونه های ریزجلبک بوده و این شرکت با بالاترین میزان سرمایه گذاری و ایجاد زیرساخت ها، مصمم به تبدیل جزیره قشم به قطب تولید ریزجلبک در سطح کشور و منطقه است.