به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، عبدالحسین خسروپناه روز پنجشنبه در آخرین نشست نخستین اجلاس منطقه ای رایزنان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کشورهای همسایه، موضوع حکمت و حکمرانی فرهنگی در پیشرفت اهداف دیپلماسی فرهنگی را مهم دانست.
وی تصریح کرد: باید نگاه حکمی و حکمرانی به فرهنگ داشته باشیم تا بتوانیم در این عرصه موفق باشیم. علم نافع و کارآمد، مبتنی بر خرد ناب، که بر اساس عقل عملی و عقل معاش تحقق می یابد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه کاربست خرد ناب، عبارت است از حکمت، افزود: ما معتقدیم هر چه فرهنگ را حکومتی کنیم از حکمرانی دورش می کنیم و در نتیجه، در ترویج فرهنگی ایرانی، اسلامی، انقلابی موفق نخواهیم بود. برای تحقق فرهنگ لازم است که از مشارکت حداکثری مردم بهره ببریم. اما طی سال های، عکس این موضوع، در دستگاه ها و سازمان ها رخ داده و ما تا توانسته ایم، بر تعداد و وسعت آنها اضافه کرده ایم و بودجه ای که برای آنها گرفته ایم صرف حقوق کارکناکن اش کرده ایم.
خسروپناه ادامه داد: در چنین شرایطی، فرصت و اعتباری برای انجام کار باقی نمی ماند. اما در واقع، کار حکمرانی این است که در دولت یا حاکمیت، کسی بنشیند و در انجام امور تسهیل گری کند .
وی با تاکید بر اینکه در حوزه فرهنگ، اگر پیوند حکمت و حکمرانی باشد و مجموعه های کوچک تر و چابک تر باشد، به نتیجه می رسیم، ادامه داد: در مناطق مختلف دنیا، مجموعه هایی غیردولتی در حال فعالیت فرهنگی و معرفتی هستند که نیاز به حمایت و راهبری ما دارند. بنابراین باید در این زمینه، جدی تر و چابک تر رفتار کنیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه هر چه مجموعه های فرهنگی ما را دولتی و حکومتی و گسترده تر کنیم، ناموفق تر خواهیم بود، اظهار داشت: عقلای دنیا به این نتیجه رسیده اند که موفق ترین راه این است که مشارکت حداکثری مردم را داشته باشیم. در مبانی اختلاف داریم با غربی ها اما در تکنیک ها می توانیم مشارکت داشته باشیم.
خسروپناه، فرهنگ را مجموعه شبکه ای دانش، بینش، نگرش،گرایش، منش و کنش یک جامعه دانست و ابراز داشت: براساس این تعریف، هویت فرهنگی را نیز می توان، شبکه در هم تنیده ۶ ساحت مذکور در جامعه که دارای هویت ایرانی اسلامی غربی پیدا کرده است، تعریف کرد. در نتیجه، هویت فرهنگی مطلوب، هویت اسلامی، ایرانی، انقلابی است.
وی با یادآوری اینکه نسبت به استکبار غرب، غرب ستیزهستیم اما نکته های مثبت آن را می پذیریم، تصریح کرد: بنابراین از علم با حفظ مبانی خود باید عقب بیفتیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، بنیان های حکمت فرهنگ اسلامی را بر سه محور خداگرایی و انسان برای خدا، عقل و وحی گرایی، دنیا برای آخرت، عنوان کرد و گفت: تمدن اسلامی ما نقش مهمی در پیدایش برخی بسترهای دوره مدرن جهان داشته است، بنابراین برای رسیدن به حکمرانی فرهنگ اسلامی باید این چهار کار را انجام دهیم. نخست تبیین تفاوت های بنیادین فرهنگ مدرن و فرهنگ اسلامی، دوم، سیاستگذاری کلان و عملیاتی فرهنگ اسلامی (ضرورت تدوین سند فرهنگ بین الملل)، سوم، تنظیم گری فرهنگاسلامی یعنی مقررات گذاری و آیین نامه نگاری و ساختارسازی و گفتمان سازی و راهبری و نظارت و ارزیابی و اصلاح مقررات و چهارم تصدی گری شبکه ای و استفاده از ظرفیت های حلقه های میانی جهانی.
خسروپناه به رایزنان فرهنگی کشور توصیه کرد با اندیشمندان آمریکایی و اروپایی برای تبیین مبانی فرهنگ ایرانی و اسلامی، به مباحثه بپردازند و بیان کرد: رایزنان ما به دنبال شناسایی تفاوت ها و اشتراکات بنیان های فرهنگی مان با کشورهای دیگر باشند. باید ترجمه کنیم و بنویسییم و منتشر کنیم. نباید بگذاریم ما را متهم به قرون وسطایی کنند.
وی همچنین گفت: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نیروی فکور تربیت کرده و توانسته است ظرفیت عظیمی در عرصه فرهنگ بین الملل به وجود آورد. بنابراین نیاز است که با محوریت و توسط این سازمان، سیاست گزاری اجرایی دیپلماسی فرهنگی انجام شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه، صدها مرکز مستقل و خودجوش در حوزه ایجاد تمدن سازی اسلامی فعالیت می کنند، ادامه داد: ما ساختارهای دولتی را افزون و تکثیر می کنیم، این در حالی است که لازم است این مراکز را راهبری کنیم. در واقع، به تفاوت حکومت داری و حکمرانی توجه نکرده ایم و همچنان همان مسیر را توسعه می دهیم. عده ای به دنبال دکان داری هستند و در مواجهه با چابک سازی، نگران تعطیلی دکان خود هستند.
خسروپناه با یادآوری اینکه باید ظرفیت های انسانی را در حوزه فرهنگ بین الملل فعال تر کنیم، افزود: بر این اساس، لازم است تا سند حاکمیتی فرهنگ بین الملل توسط سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نوشته و راهبری شود.
نخستین اجلاس منطقه ای رایزنان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کشورهای همسایه، از ۱۵ تا ۲۰ مهرماه ۱۴۰۲، به همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان قرارگاه اقتدار فرهنگی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.