به گزارش خبرنگار ایرنا، با وجود تلاش مسئولان و تغییر دیدگاه مردم و جامعه به افراد نابینا و کم بینا همچنان در بیشتر بانک‌ها، گیشه ای برای خدمت رسانی به معلولان از جمله نابینایان وجود ندارد و این قشر برای انجام کارهای خود باید از دیگران کمک بگیرند و یا اینکه همراهی با خود داشته باشند.
یک فرد نابینا به عنوان عضوی از جامعه باید از حقوق اجتماعی برخوردار باشد و بتوانند همانند سایر مردم از امکانات رفاهی جامعه استفاده کند خیابان‌ها، پیاده‌روها، وسایل حمل‌ونقل و دیگر مکان‌ها باید به شکلی باشد که امکان حضور آنان در جامعه بدون ایجاد محدودیت، مهیا باشد.
از سوی دیگر نابینایان نسبت به دیگر افراد جامعه شانس کمتری برای اشتغال دارند زیرا برخی از سازمان‌های دولتی و خصوصی از استخدام افراد نابینا سر باز می‌زنند و به همین دلیل نابینایان بسیاری با مشکلات معیشتی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
عدم مناسب سازی معابر و دشواری در استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی از دیگر مشکلات این قشر از جامعه است که موجب کاهش ارتباطات اجتماعی آنها شده است.
روز جهانی عصای سفید فرصتی برای تعمق دوباره درباره این مشکلات است تا نابینایان هم مثل همه شهروندان امکان گذراندن زندگی روزمره را داشته باشند.
چهار هزار و ۲۵۲ نفر نابینا و کم بینا زیر پوشش بهزیستی
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان گفت: ۳۰ هزار و ۳۰۸ هزار مددجو با معلولیت‌های مختلف جسمی، حرکتی، شنوایی، ضایعه نخاعی و از کارافتادگی از خدمات تخصصی و حمایتی بهزیستی این استان بهره مند هستند که از این تعداد چهار هزار و ۲۵۲ نفر نابینا و کم بینا شامل هزار و ۴۶۶ نفر زن و ۲ هزار و ۷۸۶ نفر مرد از حمایت های مادی و وسایل توانبخشی این نهاد برخوردارند.
امیر کوکاییان ادامه داد: تمامی نابینایان و کم بینایان زیرپوشش بهزیستی، مستمری دریافت می کنند و از خدماتی نظیر دریافت وسایل کمک توانبخشی، کمک هزینه درمان، کمک هزینه مسکن و اشتغال، کمک هزینه تحصیلی و ایاب و ذهاب برخوردار می شوند.
وی اظهار کرد: در سال گذشته ۵۰ میلیارد ریال تجهیزات توانبخشی توسط بهزیستی استان همدان خریداری و در اختیار توانیابان قرار گرفت که این مبلغ در سالجاری افزایش می یابد.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان گفت: وسایل کمک توانبخشی، مانند عصای سفید، ساعت گویا، دستگاه بریل، سخت افزارها و نرم افزارهای مختص نابینایان، برجسته نگار و به‌دید در اختیار نابینایان قرار می گیرد.
کوکاییان افزود: نابینایان از کمک هزینه دانش آموزی و دانشجویی مانند سایر معلولان بهره مند می شوند و هم‌اکنون بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ توانیاب از کمک هزینه های تحصیلی بهزیستی استفاده می کنند.
وی ادامه داد: این اداره در سه حوزه پیشگیری، درمان و پس از درمان خدمات خود را به مردم و نابینایان ارایه می دهد که حوزه پیشگیری مربوطه به طرح پیشگیری از تنبلی چشم (آمبلیوپی) است که بین کودکان سه تا ۶ ساله در پایگاه های بهزیستی و مهدهای کودک اجرا می شود.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان یادآور شد: در سال گذشته با انجام غربالگری بینایی از معلولیت ۷۹۹ کودک مبتلا به آمبلیوپی یا تنبلی چشم در استان همدان پیشگیری شد و به پزشک متخصص ارجاع داده شدند و مداخلات درمانی تحت نظر پزشک انجام می شود.
کوکاییان اضافه کرد: سال گذشته چهار هزار و ۶۴۹ نفر مشکوک به مشکلات بینایی شناسایی و به سطح ۲ ارجاع شدند که از این تعداد چهار هزار و ۳۶۳ نفر به پزشک مراجعه کردند که تعداد ۹۷۶ نفر دارای اختلال بینایی مانند عیوب انکساری چشم، ضعف بینایی، لوچی چشم و سایر اختلالات شناسایی شدند و ۲ هزار و ۵۳۸ نفر نیز سالم بودند.
وی با اشاره به اینکه در ۶ ماهه نخست سال جاری نیز ۱۴ هزار و ۱۳۲ کودک معاینه و غربالگری بینایی شدند، گفت: بیماری تنبلی چشم اگر به موقع و در سنین سه تا ۶ ساله شناسایی شود قابل درمان است و در صورت بی توجهی می تواند به نابینایی فرد منجر شود.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان گفت: استخدام بر اساس سهمیه حداقل سه درصد در آزمون های ادواری کاملا رعایت می‌شود و دستگاه هایی که مجوز دارند با نمایندگان استخدامی بهزیستی جلسه می گذارند، سهمیه هر دستگاه احصا می شود و فرد غیرمعلول نمی تواند در آن سهمیه شرکت کند.
کوکاییان، مناسب سازی معابر را دیگر نیاز نابینایان اعلام کرد و افزود: نصب موزاییک های بریل در پیاده روها، رفع مشکل پُل ها روی جوی آب، برطرف کردن موانع در معابر و بهسازی مسیر رفت و آمد معلولان و نابینایان می تواند بخش مهمی از مشکلات نابینایان برای حضور در جامعه را برطرف کند.
وی ادامه داد: مهمترین چالش نابینایان حق دسترسی کامل به امکانات مانند امکانات آموزشی، بهداشتی، سلامتی و ایمنی در تردد است که باید پیگیری شود.
نداشتن شغل مهمترین مشکل نابینایان
مدیرعامل انجمن نابینایان استان همدان، مهمترین مشکل نابینایان استان را اشتغال دانست و افزود: آموزش و تحصیل، مسکن و ازدواج نیز از دیگر مشکلات نابینایان استان همدان است.
احد میرزایی گفت: این یک حق قانونی است که هر امکاناتی در شهرها به وجود می‌آید باید برای همه افراد جامعه باشد اما تاکنون سهم معلولان از این امکانات بسیار ناچیز و در بعضی از موارد به طور کلی دیده نشده است.
وی افزود: نگاه ترحم‌آمیز مردم یکی از بزرگ‌ترین مشکلات نابینایان است و همین موضوع باعث شده بسیاری از افراد نابینا نتوانند به راحتی در جامعه حضور یابند که نیاز به فرهنگ سازی دارد.
مدیرعامل انجمن نابینایان استان همدان اظهار کرد: خداوند توانایی‌های زیادی به نابینایان داده و حضور موفق آنها در عرصه‌های مختلف گواهی بر این مدعا است اما آنچه این قشر از جامعه را رنجور و خسته کرده همین محدودیت‌هاست که منجر به گرفتن حق زندگی از این افراد شده است.
میرزایی افزود: تاکنون مسوولان حمایت چندانی از این انجمن نداشته اند و بسیاری از برنامه‌های پیش بینی شده معطل مانده است.
وی ادامه داد: کمتر دیده شدن معلولان در جامعه به دلیل کم‌بودن جمعیت‌شان نیست، بلکه به دلیل کمبود فضای مناسب برای حضور اجتماعی آنها و در نتیجه محصورشدن‌شان در خانه‌ها و آسایشگاه‌هاست.
مدیرعامل انجمن نابینایان استان همدان گفت: به جای دلسوزی‌های بی‌فایده توجه بیشتری نسبت به حقوق مسلم این قشر داشته باشیم که یکی از این حقوق، فراهم کردن فضا و امکاناتی مانند ایجاد اتوبوس های گویا است که تاحدودی باعث برابری شرایط آنها با سایر افراد جامعه می‌شود.
میرزایی، یکی دیگر از مشکلات یک فرد نابینا را استفاده از آسانسور اعلام کرد و افزود: کلیدهای بیشتر آسانسورها نه نشانه‌های برجسته بریل را دارند و نه از سیستم اعلام صوتی بهره می‌برند.
وی اظهار کرد: سامانه‌های اخطار مانند چراغ‌های راهنمایی و رانندگی نیز برای نابینایان مناسب نیست و سیستم گویا ندارد.
مدیرعامل انجمن نابینایان استان همدان گفت: در طراحی مبلمان شهری، صنعت ساخت و ساز، خدمات بانکی و اداری و همه اقدامات زیرساختی باید برای نابینایان در نظر گرفته شوند و از قبل راه‌حل‌هایی به کار گرفته شود که آنها هم بتوانند از این امکانات بهره ببرند.
میرزایی ادامه داد: بیشتر نابینایان به خوبی از ابزارهای ارتباطی مانند شبکه‌های اجتماعی و کتاب‌های صوتی استفاده می‌کنند و مشکل عمده آنها نامناسب بودن فضاهاست.
پیگیری مناسب سازی معابر در ستاد مناسب سازی استان
مسوول دبیرخانه ستاد مناسب سازی استان همدان نیز اظهار کرد: مناسب سازی معابر در ستاد مناسب سازی استان در حال پیگیری و صدور پایان کار برای ساختمان های جدید در این استان مشروط به رعایت استاندارد سازی برای تردد معلولان است.
عبدالحسین نوری گفت: ۱۲۹ هزار متر طول مسیر تا پایان سال ۱۴۰۱ توسط شهرداری برای توانیابان در سطح شهر همدان مناسب سازی شده و رمپ و محل عبور ویلچر در آن دیده شده است.
وی با تاکید بر لزوم توجه به مباحث مناسب سازی فضاهای شهری و اماکن عمومی گفت: در مصوبات جلسات ستاد مناسب سازی کشوری، استانداران، فرمانداران و شهرداران باید مشاور در امور معلولان (مناسب سازی) داشته باشند.
مسوول دبیرخانه ستاد مناسب سازی استان همدان افزود: استان همدان جز استان های پیشرو در موضوع مناسب سازی است و در این زمینه رتبه هفتم کشوری را دارا است اما باید برای رسیدن به نقطه ایده آل تلاش های بسیار داشته باشیم.
نوری با تاکید بر لزوم توجه مسئولان استان همدان نسبت به موضوع مناسب سازی ادامه داد: برنامه مناسب سازی پارک ها و بوستان ها، پیگیری بحث مناسب سازی در لالجین به عنوان یک شهر جهانی، مناسب سازی دفاتر قضایی و پیشخوان دولت و محل پارکینگ مختص توانیابان از مهم ترین موارد در دستور کار در زمینه مناسب سازی استان همدان است.
وی اظهار کرد: یکی از اتفاقات خوب امسال ورود سازمان بازرسی کشور، دادگستری و دستگاه‌های نظارتی بر ساخت و سازهایی که کاربری عمومی دارد است تا حق معلولان مغفول واقع نشود.
مسوول دبیرخانه ستاد مناسب سازی استان همدان افزود: درب بازشو، سرویس بهداشتی، رمپ (سطح شیبدار ) و آسانسور و سایر ابزار و اقدامات مناسب سازی معابر و اماکن حداقل‌هایی است که باید از آنها بهره مند شوند.
نوری گفت: ناوگان حمل و نقل عمومی شهرداری اقدام به خرید اتوبوس‌های مناسب معلولان کرده و ایستگاه‌ها هم باید برای آنها دسترس پذیر باشند.
وی ادامه داد: فضاهای آموزشی و پارک ها با پیگیری رسانه ها مناسب سازی شود و طرح های بالا دستی باید پیوست مناسب سازی داشته باشد.
پانزدهم اکتبر برابر با بیست و سوم مهرماه، روز جهانی نابینایان و عصای سفید است و هدف از نامگذاری این روز توجه بیشتر به مشکل افراد روشندل، شنیدن مطالبات این افراد و ایجاد محیط های مناسب برای استفاده کنندگان از عصای سفید است.
حدود یک سوم جمعیت استان همدان به صورت مستقیم و غیرمستقیم زیرپوشش خدمات سازمان بهزیستی قرار دارند.
استان همدان حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جمعیت دارد.