گرگان- ایرنا- عضو هیات علمی و محقق دانه‌های روغنی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان با اشاره به ویژگی تولید کلزا گفت: این محصول مناسبت‌ترین زراعت برای کشت پاییزه در گلستان است و قابلیت توسعه کشت کلزا در اغلب مناطق استان به جز نواحی شمالی وجود دارد.

کمال پیغام‌زاد روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی اظهار کرد: وجود ارقام زودرس کلزا یکی از ویژگی‌های این زراعت نسبت به زراعت سایر محصولات پاییزه در این استان است و در صورت شرایط جوی مناسب و تلاش بهره‌برداران طرف قرارداد، عملکرد تولید این محصول در واحد سطح بسیار مطلوب خواهد بود.

وی ادامه داد: این دانه روغنی مناسب ترین زراعت پاییزه برای تولید محصول راهبردی در دیمزارهای گلستان است که طی سال‌های اخیر برنامه‌ریزی و اقدام خوبی برای گسترش آن انجام شده است.

این محقق کلزا در گلستان گفت: در سال زراعی جاری زراعت کلزا در سطح ۷۰ هزار هکتار برنامه‌ریزی شده که نیاز است شرایط برای بهره‌برداران علاقمند در زمین های دیمزار و سردسیر فراهم گردد.

این محقق دانه روغنی کلزا در استان گلستان یادآور شد: زراعت ارقام کلزا در سال زراعی جاری برای زمین‌های مستعد اعم از دیم و سردسیر در این استان می‌توان به رقم «هایولا ۴۸۱۵، هایولا ۵۰، تراپر، آرجی اس، دلگان، صفار، روشنا، آرام ، بهاران و پیشرو» زودرس برای زمین‌های جنوبی، میانی و شمالی اشاره کرد.

وی یادآور شد: ارقام «بهاران و پیشرو» که سال زراعی قبل به بهره‌برداران طرف قراردادکشت کلزا در استان معرفی شده بود، مناسب زراعت در اقلیم معتدل و زودرس بهاره است و با عملکرد مطلوب بهره‌بردار می‌تواند درآمد بیشتری داشته باشد.

به گفته پیغام زاده، عملکرد در واحد سطح زراعت ارقام بهاران و پیشرو به ترتیب سه هزار و ۱۰۰ و ه هزار و ۴۰۰ کیلوگرم در هکتار و درصد روغن دهی به ترتیب ۴۳.۲۵ و ۴۳.۶۵ درصد است.

تاریخ زراعی کشت کلزا

این محقق مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان گفت: کشت هر رقم دانه روغنی کلزا تاریخ مخصوص به خود را دارد که ارقام مانند «هایو لا ۵۰، تراپر، پیشرو، بهاران، دلگان و آر جی اس» بهتر است از بیستم مهر ماه بلافاصله بعد از نخستین نزولات جوی و موثر در منطقه، از سوی بهره‌برداران کاشته شود.

پیغام زاده ادامه داد: کشت زودهنگام ارقام مزبور در زمین‌های مستعد منطقه سبب می‌شود تا گلدهی در زمان مناسب انجام شود و از بروز خسارت سرمازدگی به مزرعه ممانعت شده و عملکرد خوب در واحد سطح به دست آید.

وی خاطرنشان کرد: بهترین زمان کشت کلزا در استان با لحاظ شرایط جوی، از بیستم مهر و حداکثر پایان آبان ماه است.

وی به بهره‌برداران زراعت کلزا در منطقه توصیه کرد: برای هر هکتار، بین چهار تا ۶ کیلوگرم بذر تهیه کرده و از «کارنده کشت کلزا» استفاده کنند.

مناطق مستعد کلزا در گلستان

محقق دانه روغنی کلزا در استان گلستان گفت: زراعت کلزا در این استان، پاییزه صورت می‌گیرد و زمین های مستعد کشت این محصول اعم از دیم و آبی، به غیر از مناطق شور زار و سردسیر شمالی به ویژه گنبدکاووس، مراوه‌تپه است.

پیغام‌زاده در خصوص کشت ارقام در مناطق دیمزار و آبی استان، افزود: در دیمزارهای پایین دست استان، رقم «تابان» توصیه می‌شود و در سایر مناطق مستعد، رقم‌ها بسته به شرایط محیطی و توصیه کارشناسان پهنه، اقدام شود.

وی یادآور شد: در ارتفاعات دارای اقلیم سرد گلستان از جمله مینودشت و گالیکش، ارقام «گارو» و «روهان» که واکنش خوب نسبت سرما نشان داده و دارای عملکرد در واحد سطح به ترتیب ۳.۵ تا ۳ تُن است، به بهره‌برداران توصیه می‌شود.

کلزا یکی از بهترین گیاهان دانه روغنی برای زراعت به شمار می‌رود که کشت این محصول به ۲ صورت پاییزه و بهاره صورت می‌گیرد که زراعت پاییزه آن در استان گلستان به دلیل استفاده از آب سبز و تناوب زراعی معقول بوده و سالانه بیشترین سطح زیرکشت را در میان استان‌های کشور به خود اختصاص می‌دهد.

استفاده از آب سبز، تامین روغن خوراکی و کنجاله کشور، کاهش زمان ۲۵ تا ۲۰ روز در کاهش زراعت نسبت به گندم، اقتصادی بودن برای بهره‌برداران و تناوب زراعی برای سایر محصولات زراعی به ویژه گندم و جو، کاهش آفات و بیماری‌ها و علف‌های هرز از جمله ویژگی‌های زراعت کلزا از سوی کارشناسان دانه‌های روغنی استان معرفی می شود.

با وجود چنین ویژگی‌ها در زراعت کلزا، توسعه و کشت آن را نه تنها در استان گلستان بلکه در سایر استان‌های مستعد کشور برای عمل به فرمایشات رهبر معظم انقلاب در دستیابی به خودکفایی کشور از واردات روغن خام، دوچندان می‌کند که اجرای الگوی کشت که در نخستین سال اجرای آن قرار داریم می‌تواند تحقق فرمایشات معظم له را شتاب دهد.

این استان شمالی با داشتن ۶۶۷ هزار هکتار زمین کشاورزی از قطب‌های مهم تولید محصولات کشاورزی به ویژه دانه روغنی کلزا به شمار می‌رود و به گفته کارشناسان دانه‌های روغنی با توجه به شرایط جوی مساعد، ظرفیت کشت سالانه ۵۵ تا ۷۰ هزار هکتار دانه روغنی را دارد.

سال زراعی قبل در استان گلستان از سطح زیر کشت ۲۱ هزار و ۳۹۹ هکتار کلزا که برداشت آن از اواخر اردیبهشت ماه امسال ( ۱۴۰۲) آغاز شد، مقدار ۲۵ هزار و ۸۰۰ تُن محصول تولید و روانه کارخانه‌های روغن کشی در استان شد.