به گزارش ایرنا بیست و چهارم مهرماه سال ۵۷ و واقعه به آتش کشیده شدن مسجد جامع این شهر به عنوان یکی از روزهای ماندگار در تاریخ انقلاب اسلامی، موجب استحکام سند هویت کرمانی ها و بیانگر همت مردان و زنان این خطه است.
در روزگاری که خورشید انقلاب رفته رفته خود را مهیا می‌کرد تا این بار نورانی‌ترین تجلی خود را به مهد مردان الهی ایران زمین در بهمنی از ایثار هدیه کند، قلب تاریخ در ۲۴ مهر سال ۱۳۵۷ در آتشی سوخت که شعله های دردناکش از مناره خانه خدا، مسجد جامع کرمان بلند شده بود.
روایت تاریخی واقعه ۲۴ مهر مسجد جامع کرمان از این رو نیاز به هربار تکرار و بازنمایی دارد که آیندگان فراموش نکنند بر مسجد و قرآن و خلق مسلمان در مسیر پیروزی انقلاب اسلامی در این سرزمین چه گذشت. و به پاسداشت و گرامیداشت این روز هر سال باید نوشت و گفت تا این واقعه تلخ ملکه اذهان شود و به عنوان یک روز مهم در تاریخ این ملت انقلابی و مذهبی هرگز از خاطر نرود.
اما بر اساس اسناد تاریخی و روایت شاهدان عینی در ۲۴ مهر ماه ۵۷ بیش از ۲۰ هزار نفر از مردم کرمان در اجرای اوامر امام خمینی (ره) و به دعوت جامعه روحانیت برای بزرگداشت چهلم شهدای جمعه سیاه یا همان هفدهم شهریور در مسجد جامع کرمان اجتماع کردند و در کمال آرامش در حالی که به بیانات آقای صمدانی یکی از روحانیون شهر گوش می دادند، ناگهان تعدادی از اوباش اجیر شده رژیم پهلوی، با حمایت ماموران مسلح وارد مسجد شدند و با چوب، چماق، سنگ و اسلحه سرد و گرم به مردم بی دفاع که در صحن و شبستان مسجد جمع شده بودند، حمله کردند.
در این حمله وحشیانه ماموران ساواک اقدام به پرتاب گاز اشک آور به داخل مسجد کردند و ماموران چماقدار تعدادی از اتومبیل ها، موتور سیکلت ها و دوچرخه های مردم را به آتش کشیدند.
ضرب و شتم مردم و مجروح کردن شدید عده ای از زنان و مردان بی گناه از دیگر زوایای این اقدام عمال رژیم پهلوی بود به طوری که در این واقعه اسفبار خیلی ها مجروح شدند و ۲ نفر نیز به نام های "باقدرت جوپاری" و "غلامرضا یزدان شناس" از صحن خانه خدا به سوی شهادت معراج کردند.
ماموران رژیم پهلوی به این اقدام ناجوانمردانه اکتفا نکردند و با پرتاب گاز اشک آور به داخل شبستان ها ، قرآن ها، کتاب های دعا و درهای مسجد را به آتش کشیدند و با استقرار در محل در مسجد از ورود مردم به مسجد جلوگیری کردند.
در این اوضاع مرحوم آیت الله صالحی کرمانی روحانی برجسته و رییس حوزه علمیه کرمان به علت گاز گرفتگی بر روی دست مردم به خارج از مسجد انتقال یافت و برای مدتی در بستر بیماری افتاد.
در این حادثه همچنین حجت الاسلام سید "جواد نیشابوری" نیز از قسمت دست آسیب دید و آقایان صمدانی، جعفری و شیخ الرییس از روحانیون کرمان مورد ضرب و شتم و بی احترامی قرار گرفتند.
آنطور که منابع رسمی روایت کرده اند و مستندات آنها از جمله عکس نیز موجود است، بعد از حادثه مسجد جامع، حمله کنندگان در شهر راه افتادند و مغازه های مردم را غارت کردند و چند مغازه بزرگ را به آتش کشیدند.
حادثه مسجد جامع و قیام دلیرانه مردم کرمان نقطه عطفی در تاریخ مبارزات مردم سراسر کشور محسوب می شود و در این رخداد تاریخی شیشه های چند مغازه و بانک نیز در شهر کرمان شکسته شد و مغازه های شهر برای چندمین بار به حال تعطیل درآمدند.
همچنین بعد از واقعه ۲۴ مهرماه مسجد جامع، یک حکومت شبه نظامی در کرمان شکل گرفت.
در سه شنبه ۲۵ مهرماه یک روز پس از این واقعه از سوی آیت الله صالحی کرمانی تلگرافی به مراجع بزرگ شریعتمداری، گلپایگانی، نجفی مرعشی و شیرازی به قم و مشهد مخابره شد که شرح مفصل آنچه در ساعت ۱۱ صبح روز دوشنبه ۲۴ مهرماه ۵۷ در مسجد جامع کرمان رخ داده بود به عرض حضرات آیات عظام رسید.
در بخشی از این تلگراف آمده بود: "هم اکنون که هیچگونه مرجعی برای تظلم کردن نداریم، کیفر عاملان این جنایت هولناک را از درگاه احدیت مسالت می نمایم." پس از این ماجرا شهر کرمان در ماتم فرو رفت و مردم به عزاداری پرداختند و ارتشیان نیز در نقاط مختلف شهر کرمان مستقر شدند.
در راور (شمال استان) نیز مردم متدین این شهرستان فاجعه آتش زدن مسجد جامع کرمان را محکوم کردند و به تظاهرات پرداختند که توسط ماموران قسمتی از مسجد راور نیز به آتش کشیده شد.
در روز چهارشنبه ۲۶ مهرماه ۵۷، فاجعه مسجد جامع کرمان و حمله چماقداران و هتک حیثیت مردم ابعاد و انعکاس وسیعی پیدا کرد و اغلب علما و آیات عظام در این مورد پیام فرستادند یا اعلامیه صادر کردند.
برای آگاهی از حوادث خونین کرمان و سلامتی آیت الله صالحی کرمانی نیز نماینده حضرت آیت الله العظمی خمینی (ره) با توجه به اخباری که در روزنامه ها چاپ شده بود و به اطلاع حضرت امام رسیده بود، طی یک گفت و گوی تلفنی از پاریس در جریان حال آیت الله صالحی کرمانی و جزییات حمله به مسجد جامع و مردم کرمان قرار گرفت.
و این مختصری بود از واقعه روز ۲۴ مهرماه در مسجد جامع کرمان که مردم این دیار از آن زمان تاکنون در این روز با جمع شدن در این مسجد یاد شهدای خود را گرامی می دارند.
این واقعه بر روند مبارزات مردم کرمان و سایر استان ها در آن زمان تاثیر بسزایی داشت تا اینکه مردم در یکپارچگی خود توانستند پیروزی انقلاب اسلامی را به ثمر برسانند.
هرسال به همین مناسبت در محل مسجد جامع شهر کرمان ویژه برنامه ای به همین مناسبت برگزار می شود تا هم یادآوری برای این جنایت رژیم ستمشاهی باشد و هم به آیندگان گوشزد شود که ایرانیان برای تحقق و پیروزی انقلاب اسلامی چه شرایطی را تحمل کردند و چه شهدایی تقدیم؛ یادشان ماندگار و راهشان پررهرو باد.