تهران- ایرنا- رئیس مرکز ملی تحقیقات جنوبگان پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی گفت: ایجاد ایستگاه تحقیقاتی در جنوبگان و فعالیت علمی در آن نیازمند همکاری تمام نهادهای مرتبط است و اگر در این زمینه اقدام نکنیم، در آینده به نظاره‌گر و مصرف‌کننده تحقیقات دیگران تبدیل می‌شویم.

به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، جنوبگان سردترین، مرتفع‌ترین، دورترین و ناشناخته‌ترین قاره جهان، ‏با ‏وسعتی برابر ۱۳ میلیون کیلومترمربع و پنجمین قاره بزرگ جهان است. تقریبا سراسر این قاره با سطح یخی پوشیده شده است. قاره جنوبگان با قدمت کشف ۲۰۰ ساله، ۹۰ درصد آب شیرین جهان را در خود دارد که در لایه یخی ذخیره شده است.

ارزش واقعی جنوبگان برای بشریت را باید در اکتشافات علمی ‏زیر ‏سطح یخی این قاره جست‌وجو کرد. در حالی که قطب جنوب به خاطر داشتن منابع معدنی و ذخایر نفتی به‌ تدریج در ‏مرکز ‏توجه جهانیان قرار گرفته است، تغییرات آب و هوایی در این قاره علاوه بر گرم شدن جهانی دریاها و جو اطراف آن که باعث تسریع در ذوب یخ‌‏ها و بالاآمدن سطح دریاها می‌شود، موجب افزایش جذب دی اکسیدکربن ‏توسط ‏اقیانوس جنوبی و به خطر انداختن بقای حیات دریایی منطقه چرخه غذایی جانوران مختل می‌شود. بنابراین، کشف اسرار جنوبگان ‏اکنون بیش از قبل حیاتی ‏است.‏ ‏اکنون بیش از ۷۰ پایگاه متعلق به ۳۱ کشور در قاره جنوبگان مشغول به تحقیقات علمی صلح‌آمیز ‏هستند در این بین محققان ایرانی نیز باید سریع‌تر به پژوهش در قطب جنوب بپردازند.‏

دریادار شهرام ایرانی، فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز اخیرا در یک برنامه تلویزیونی گفت: ما در قطب جنوب ملکیت داریم و برنامه این است که پرچم ایران را آن‌جا بالا ببریم و یک پایگاه دائم برای کار مشترک نظامی و علمی احداث کنیم.

این موضوع و مسائل مرتبط به جنوبگان باعث شد برای تبیین و تشریح موضوعات علمی جنوبگان، با دکتر حسین فرجامی عضو هیات علمی و رئیس مرکز ملی تحقیقات جنوبگان در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی گفت‌وگو کنیم.

فرجامی ضمن توضیح در مورد مختصات جغرافیایی و اقلیمی منطقه جنوبگان، توضیح می‌دهد که اکنون ۷۰ پایگاه متعلق به ۳۱ کشور جهان در این منطقه برای مطالعات و تحقیقات مختلف وجود دارد. برخی کشورهای همسایه ما نیز یا در این منطقه پایگاه دارند یا از پایگاه‌های کشورهای دیگر استفاده می‌کنند.

وی همچنین ضمن برشمردن اقدامات ایران در تحقیقات جنوبگان و اشاره به عضویت ایران در کمیته علمی تحقیقات جنوبگان سال ۱۳۹۳، در مورد ایجاد ایستگاه تحقیقاتی در جنوبگان و فعالیت علمی معتقد است ایجاد چنین پایگاهی در آن مکان نیازمند همکاری و همراهی تمام نهادهای مرتبط است تا ضمن بررسی مسائل حقوقی و بین المللی بتوان در آن شرایط خاص با رعایت تمام پروتکل‌های (دستورالعمل)‌ موجود در این زمینه اقدام کرد. دستورالعمل‌های قطب جنوب مجموعه‌ای از قوانین و توافقات بین المللی است که هدف آنها محافظت از محیط زیست و منافع علمی قاره جنوبگان است.

قطب جنوب کجاست و چه خصوصیات جغرافیایی و اقلیمی دارد؟

در مورد وسعت، منابع طبیعی و خدادادی، اهمیت و ارزش قاره قطب جنوب توضیح دهید؟

قطب جنوب از دیدگاه حقوقی و بر اساس معاهده قطب جنوب یا جنوبگان مصوب ۱۹۵۹، به منطقه جغرافیایی زیر مدار ۶۰ درجه نیمکره جنوبی زمین اطلاق می‌شود. اما از دید ژئوفیزیکی مرز آن را در یک مدار کمربندی باریک در نظر می‌گیرند که آب‌های کمتر شور و سرد اقیانوس جنوبی با آب‌های گرم‌تر و شورتر شمالی تلاقی پیدا می‌کند.

قاره قطب جنوب از نظر مساحت پنجمین قاره روی کره زمین است که مساحتی حدود ۱۳ میلیون کیلومتر مربع دارد. برای قیاس می‌توان گفت این قاره مساحتی بیشتر از مساحت کل قاره اروپا دارد. بنابراین با مساحت گسترده‌ای از کره زمین سروکار داریم که حدود ۹۰ درصد آب شیرین جهان در ورقه‌های یخی آن (که گاه به ۴ کیلومتر هم می‌رسد) قرار دارد. این قاره، نسبت به دیگر قاره‌ها سردترین قاره با ثبت دمای ۸۹- درجه سانتیگراد، مرتفع‌ترین با ارتفاع متوسط ۱۸۰۰ متر، خشک ترین، با متوسط بارش ۵۰ میلیمتر در سال، پربادترین با ثبت سرعت ۳۰۰ کیلومتر در ساعت، بیشترین تنوع جانوری در دریا و ناشناخته‌ترین قاره روی کره زمین است.

قطب جنوب غنی از منابع طبیعی و خدادادی؛ از جمله منابع غذایی دریایی، منابع فسیلی و سنگ‌های قیمتی است. بر اساس معاهده جنوبگان هیچ کشوری حق اکتشاف و بهره‌برداری از این منابع را در حال حاضر ندارد. این قاره جدامانده اهمیت علمی، زیست‌محیطی، فرهنگی و راهبردی بالایی دارد. قاره قطب جنوب آزمایشگاه بزرگ طبیعی است که در آن تحقیقات علمی و پژوهشی صلح‌آمیز عظیمی در زمینه‌های مختلف علمی مانند هواشناسی، اقیانوس‌شناسی، زمین‌شناسی، اخترشناسی و تحقیقات فضایی، زیست‌شناسی و علوم پزشکی انجام می‌شود.

از نظر ژئوفیزیکی قطب جنوب قلب تپنده و متعادل کننده دمای کره زمین است و شرایط را برای زیست موجودات و گیاهان روی آن را فراهم می‌کند. همچنین این قاره سرپناه حیات‌وحش منحصر به فرد و منابع ژنتیکی باارزشی است که نظر دانشمندان و علاقمندان زیادی از سراسر جهان را به خود جلب کرده است.

تاکنون چند کشور در ‏قطب جنوب پایگاه تحقیقاتی ساخته‌اند و چه فعالیتی انجام می‌دهند؟ ایران با کدامیک از آنها همکاری داشته یا می‌خواهد داشته باشد؟

کشورهای زیادی برای تحقیقات صلح‌آمیز در این قسمت از کره زمین سرمایه‌گذاری‌های چشمگیر و برای حال و آینده این تحقیقات برنامه‌ریزی‌های گسترده کردند. همچنین ایستگاه‌های مختلف دائم و فصلی در این منطقه دایر کرده و برخی کشورها مانند مالزی هم بر حسب ضرورت از ایستگاه اجاره‌ای و گاه مشترک استفاده می‌کنند.

بر اساس پایگاه اطلاع‌رسانی تحقیقات جنوبگان، در حال حاضر بیش از ۷۰ ایستگاه تحقیقاتی متعلق به ۳۱ کشور در قطب جنوب وجود دارد که در سراسر قاره توزیع شده‌اند. علاوه بر آن اردوگاه‌های صحرایی موقت وجود دارد که از پروژه‌های خاص پشتیبانی می‌کند. این کشورها شامل فنلاند، آمریکا، لهستان، اروگوئه، شیلی، آرژانتین، روسیه، آلمان، هند، استرالیا، برزیل، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، انگلستان، اسپانیا، چین،کره جنوبی، پاکستان، رومانی، پرو، اکوادور، جمهوری چک، بلژیک، آفریقای جنوبی، نیوزلند، سوئد، نروژ و اوکراین هستند. در خصوص همکاری جمهوری اسلامی ایران با کشورهای دیگر پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی توانسته با همکاری هند محقق به جنوبگان اعزام کند و در حال حاضر در زمینه مدل‌سازی پدیده‌های جوی و اقیانوسی با مرکز بین المللی محیط زیست و سنجش از دور، نانسن روسیه طرح تحقیقاتی را در حال اجرا دارد.

دکتر حسین فرجامی

ضرورت ایجاد پایگاه تحقیقاتی اقیانوس شناسی در جنوبگان از چه زمانی آغاز شد و چه سیری را دنبال کرد؟

متولی حضور جمهوری اسلامی ایران در قطب جنوب، پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی است که مرکز ملی تحقیقات جنوبگان در آن در سال ۱۳۹۲ تاسیس شده است. از منظر جوی و اقیانوسی ما با یک سیستم یکپارچه زمین و هوای کل کره زمین سروکار داریم. هر پدیده‌ای در هر نقطه از کره زمین ولو بسیار اندک، متاثر از پدیده های مختلف کره زمین است (اثر پروانه‌ای). بنابراین در مطالعات بزرگ‌مقیاس، نیازمند داشتن اطلاعات و داده های جوی و اقیانوسی همه بخش‌های کره زمین هستیم.

محققان پژوهشگاه بر اساس تحقیقات خود و همکاری‌های بین المللی ضرورت پژوهش در قطب جنوب را لازم دانسته و تلاش‌های زیادی برای مشارکت جمهوری اسلامی ایران در عرصه های علمی این منطقه کردند. پس از تاسیس مرکز ملی جنوبگان، با تشکیل کمیته راهبری جنوبگان به دستور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری متشکل از اساتید دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در سال ۱۳۹۳ ایران موفق به عضویت در کمیته علمی تحقیقات جنوبگان شد و پژوهشگاه مطالعات اولیه در زمینه جنوبگان در قالب طرح های تحقیقاتی و گزارش های فنی را در زمینه‌های حقوقی، اقتصادی، ویژگی های محیطی و فعالیت در جنوبگان شروع و سپس ضرورت و راهکارهای حضور ایران در جنوبگان را به نهادهای تصمیم‌گیر ارائه کرد.

ضرورت حمایت برای پیوستن ایران به معاهده جنوبگان

پژوهشگاه پیگیر طرح پیوستن ایران به معاهده جنوبگان از طریق وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شد و در نتیجه حضور علمی و ایجاد پایگاه‌های تحقیقاتی جمهوری اسلامی ایران در جنوبگان در برنامه پنجم توسعه کشور توسط شورای عالی صنایع دریایی کشور گنجانده شد؛ اما تا به حال حمایت در این زمینه صورت نگرفته است. مرکز ملی تحقیقات جنوبگان ‏با توجه به داده و امکانات موجود ‏مانند داده‌ها و اطلاعات ماهواره ای، مدل سازی عددی همراه با برخی دانشگاه ها و مراکز پژوهشی در ‏زمینه جنوبگان فعالیت می‌کند. همچنین‏ سالانه کارگاه‌ها و نشست‌های ملی و بین‌المللی مختلفی در زمینه قطب جنوب با حضور اساتید داخلی و خارجی فعال در این زمینه از کشورهایی مانند استرالیا، مالزی، فرانسه، ایتالیا و نیوزلند در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی برگزار می‌شود.

در حال حاضر هم پروژه مطالعاتی مشترک با مرکز بین المللی محیط زیست و سنجش از دور نانسن ‏روسیه در زمینه پدیده‌های جوی اقیانوسی با سرپرستی اینجانب در حال انجام است. همینطور در حال راه‌اندازی سامانه پیش‌بینی عددی کم‌فشارهای قطبی جنوبگان در پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی هستیم.‏

محمدرضا شکری عضو هیات‌علمی دانشگاه شهید بهشتی و از اعضای سابق پژوهشگاه به همراه محققان هند عازم جنوبگان شد و حاصل این تجربه را در کتابی به نام سفر به جنوبگان، قاره یخی نوشت، در این مورد بفرمایید.

دکتر شکری اولین ایرانی است که در سال ۱۳۷۷ به عنوان پژوهشگر توانسته به جنوبگان سفر کرده و موضوع مهم و پیچیده تحقیقات در جنوبگان و سازوکارهای آن را بررسی کند. وی ضمن انجام طرح پژوهشی مشترک ایران- هند در قطب جنوب اتفاقات سخت و جذاب سفر به جنوبگان و تحقیقات علمی خود در این سفر را با زبانی ساده و خواندنی و تصاویری جذاب بازگو می‌کند. او در این کتاب به صورت مفصل و ساختاریافته به توصیف جغرافیای پنجمین قاره روی کره زمین، گیاهان و حیوانات آن و دریاهای پیرامونی، فرآیند سازماندهی و هزینه‌های ایجاد پایگاه تحقیقاتی در قطب جنوب و این گونه سفرها و اتفاقات در اثر شرایط سخت جوی و اقیانوسی در این سفر می‌پردازد و نمونه از پایگاه‌ تحقیقاتی مایتری هند را بررسی می‌کند. نویسنده کتاب در نهایت ضمن ارائه نتایج تحقیقات خود در این سفر، جایگاه ایران در کاوش‌های جنوبگان را مطرح می کند. می توان گفت این کتاب یک منبع مفید و ماندگار در مورد کلیات فنی و عملیاتی تحقیقات در قاره سفید به زبان فارسی محسوب می‌شود.

پیش از دکتر شکری هیچ ایرانی دیگری از طرف ایران به قطب جنوب سفر نکرده است، افراد ایرانی مختلفی با هدف گردشگری و رصد فضا و مستندسازی از ایران به قطب جنوب سفر کرده اند، ولی فقط دکتر شکری با حمایت مالی کشور در سال ۱۳۷۷ از پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی همراه گروه تحقیقاتی از هند به جنوبگان برای اهداف تحقیقاتی اعزام شد.

جنوبگان مکان مناسب مطالعه شهاب سنگ‌ها و رصد ستارگان

پایگاه‌های قطب جنوب در زمینه اقیانوس‌شناسی، فیزیک اتمسفر، هواشناسی، تغییر اقلیم، اخترشناسی، یخ‌شناسی و زیست‌شناسی فعالیت می‌کنند، در صورت حضور ایران چه فعالیت‌هایی انجام خواهد شد و این برای کشور چه نتایجی دارد؟

جنوبگان یک قاره بزرگ و بکر است که شرایط خاص و منحصر به فردی دارد. این قاره می‌تواند عرصه مناسبی برای انجام تحقیقات علمی در زمینه های مختلف برای دانشمندان و محققان کشور باشد. قطب جنوب دارای تنوع زیستی با ویژگی‌های خاص است که شامل حیات وحش، گیاهان، قارچ ها، باکتری ها و ویروس هاست. این تنوع زیستی می تواند منبعی با ارزش برای مطالعه تکامل، زیست‌شناسی، فیزیولوژی، ژنتیک و زیست‌فناوری باشد.

این قاره نقش مهمی در تعادل اقلیمی جهان دارد و از گرمایش زمین جلوگیری می‌کند. همچنین محل شکل‌گیری بسیاری پدیده‌های هواشناسی مانند توفان‌ها، سامانه های فشاری، جریان‌های جوی و تغییرات دمایی است. مطالعه این پدیده‌ها می‌توانند برای مطالعه دقیق تغییرات آب و هوایی، بالابردن دقت پیش‌بینی‌های اقلیمی، جوی و اقیانوسی استفاده شود. این قاره دارای ساختار زمین شناسی پیچیده و جذاب است که شناخت آنها می‌تواند جوابی برای چالش‌های مختلف علمی در زمینه تاریخچه زمین، چرخش قطبین، حرکات صفحات زمین و غیره باشد.

جنوبگان تقریباً تحت پوشش یک ورقه یخ ضخیم است. این ورقه یخ می‌تواند برای مطالعه رفتار یخ، تغییرات سطح دریا، چرخه آب، ذخیره کربن و تاریخچه آب و هوایی استفاده شود. این قاره توسط اقیانوس جنوبی محصور شده که یکی از پنج اقیانوس جهان است. این اقیانوس دارای شرایط خاص و متفاوتی مانند دما، شوری، جریان‌های دریایی و تنوع زیستی است. این اقیانوس می‌تواند برای مطالعه چرخش ‌های جوی و اقیانوسی کره زمین، انتقال حرارت، چرخه کربن، تشخیص زنجیرهای غذایی و منابع آبزی به کار روند. جنوبگان مکان مناسبی برای مطالعه شهاب سنگ‌ها، رصد ستارگان و سیارات است، زیرا دارای شب‌های طولانی، آسمان صاف و تاریک، هوای خشک و پایدار و اندک تداخل نوری و رادیویی است. در این قاره، تلسکوپ‌ها و آشکارسازهای مختلفی برای مطالعه نور مرئی، امواج رادیویی، اشعه گاما، پرتوهای کیهانی و امواج گرانشی نصب شده‌اند. داده‌ها و اطلاعات این تلسکوپ‌ها و آشکارسازها می‌تواند برای بررسی ساختار و تاریخچه کهکشان‌ها، ستارگان، سیاهچاله‌ها، ماده تاریک و انرژی تاریک به کار روند. این‌ها بخشی از استفاده‌های علمی و زیست محیطی قطب جنوب است و حتما زمینه هایی هم وجود دارد که به آنها اشاره نشده است.

پاکستان صاحب پایگاه، ترکیه و امارات در راه جنوبگان

کدام یک از کشورهای همسایه در قطب جنوب ایستگاه دارند؟

از کشورهای همسایه ما تنها پاکستان در این قاره، ایستگاهی به نام جناح (Jinnah Antarctic Station) دارد. همچنین از کشورهای همسایه ترکیه تحقیقات خود در زمینه جنوبگان را تقریبا همزمان با ایران شروع کرده و سالانه با کمک کشورهای دیگر محققان را در زمینه های علمی مختلف به این قاره اعزام می‌کند و با توجه به زمان کوتاه در این زمینه پژوهش‌های چشمگیری انجام داده است. کشورهای حاشیه خلیج فارس هم در تلاش برای ورود به مطالعات علمی و صلح آمیز در این قاره بکر هستند. تحقیقات در قطب جنوب نیاز به حمایت جدی مسئولان و همکاری متخصصان و کمک جامعه پژوهشگاهی و دانشگاهی کشور دارد. تنها با یک پژوهشگاه یا یک مرکز جهت تحقیقات در این قاره نمی‌توان کارهای زیادی را انجام داد.

من از تمام اساتید و دانشجویان توانمند داخل و خارج از کشور دعوت می‌کنم تا در این راه ما را کمک کنند. پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی برنامه‌ریزی‌های کلانی در زمینه جنوبگان انجام داده است. دانشمندان و اساتید وقت پژوهشگاه اولین کسانی در کشور بودند که به اهمیت ورود به مطالعات قاره قطب جنوب پی بردند و آن را در سطح ملی مطرح کردند. اکنون هم مرکز ملی تحقیقات جنوبگان بر اساس همین راهبرد کلان به فکر گسترش مطالعات جوی و اقیانوسی خود در این منطقه از کره زمین و گسترش ارتباطات علمی و تبادل متخصص با کشورهای پیشرو در این زمینه است.

فایده تاسیس پایگاه دائم تحقیقاتی در قطب جنوب برای اعتبار علمی کشور چیست؟

تحقیقات در جنوبگان حرکت در لبه های دانش و رسیدن به قطب های علمی در دنیا است. از جنبه‌های هواشناسی و اقیانوسی منطقه قطب جنوب از شرایط حدی برخوردار است. بنابراین حضور و فعالیت در آنجا نیازمند پیشرفته ترین فناوری‌های بشری در زمینه های مختلف علمی و عملیاتی است تا بتوان در این منطقه حضور و تحقیقات علمی انجام داد. بنابراین کشور ما با حضور در این منطقه می تواند توانایی های علمی خود را به رخ جهانیان بکشد.

باید دستورالعمل‌های تحقیقاتی جنوبگان را رعایت کرد

مکاتبات پژوهشگاه با مسئولان و تصمیم سازان در رده بالا برای ایجاد ایستگاه تحقیقاتی جنوبگان چگونه بوده است؟

پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی پس از تشکیل کمیته راهبری جنوبگان به دستور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری وقت، مطالعات اولیه گسترده‌ای از جنبه‌های حقوقی، اقتصادی، ویژگی های محیطی و فعالیت ایستگاه های تحقیقاتی در جنوبگان انجام داده و طرح ایجاد ایستگاه در جنوبگان را به نهادهای تصمیم‌گیر کشور از جمله شورای راهبردی روابط خارجی، مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس شورای اسلامی، وزارت امورخارجه، وزارت علوم تحقیقات و فناوری غیره ارسال و رایزنی کرده است. همچنین بررسی مقدماتی ضرورت و راهکارهای حضور ایران در جنوبگان با شورای راهبردی روابط خارجی و کمیسیون اقتصادی و کمیسیون علمی فرهنگی مجلس شورای اسلامی ارسال و پیگیری شده است.

طرح پیوستن ایران به معاهده جنوبگان از طریق وزارت علوم به کجا انجامید؟ در این زمینه چه اقدامات و هماهنگی هایی با مسئولان صورت گرفته شده است؟

ایجاد ایستگاه تحقیقاتی در جنوبگان و فعالیت علمی در آن نیازمند همکاری و همراهی تمام نهادهای مرتبط است تا ضمن بررسی مسائل حقوقی و بین المللی بتوان در آن شرایط خاص با رعایت تمامی پروتکل های (دستورالعمل)‌ موجود در این زمینه اقدام کرد. دستورالعمل‌های قطب جنوب مجموعه‌ای از قوانین و توافقات بین المللی است که هدف آنها محافظت از محیط زیست و منافع علمی قاره جنوبگان است.

این دستورالعمل‌ ها بر اساس قرارداد قطب جنوب یا معاهده قطب جنوب تدوین، در سال ۱۹۵۹ توسط ۱۳ کشور امضا و در سال ۱۹۶۱ اجرا شد. این قرارداد، قطب جنوب را به عنوان یک منطقه صلح و علم تعریف و هرگونه فعالیت نظامی یا استخراج منابع طبیعی را در آن ممنوع کرده است. بر اساس دستورالعمل حفاظت از محیط زیست و دستورالعمل حفاظت از حیات وحش قطب جنوب هرگونه کشتار، صید، جابه‌جایی یا آزار حیوانات را ممنوع کرده همچنین الزامات و مقررات را برای حفاظت از مناطق حساس و مخصوص تعیین کرده است. همینطور هرگونه فعالیت استخراج منابع زیرزمینی را برای حداقل ۵۰ سال از زمان تصویب ممنوع کرده است.

فعالیت‌های انتشاراتی و رسانه‌ای در این زمینه را بفرمایید؟

همکاران هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی طرح‌های توجیهی حضور در جنوبگان و پروژه هایی در زمینه نحوه حضور و فعالیت علمی در این قاره و مسائل حقوقی و مسائل زیست محیطی انجام داده اند و در این زمینه نیز مقالاتی را در مجلات علمی معتبر به چاپ رسانده اند. در حال حاضر نیز مقالاتی در مورد پدیده های جوی و اقیانوسی جنوبگان در مجلات معتبر خارجی در دست داوری داریم، همینطور با موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران و دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر در جهت انجام پروژه مشترک و راهنمایی پایان نامه های دانشجویی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در زمینه جنوبگان همکاری می‌کنیم. در مورد مبحث رسانه ای نیز جهت معرفی جنوبگان، پتانسیل ها و ظرفیت های آن و فرصت مغتنم ایجاد پایگاه تحقیقاتی برای ایران مصاحبه، گزارش و خبرهای فراوانی با رسانه ها، اعم از خبرگزاری ها، مطبوعات و صدا و سیما انجام شده است.

برنامه کوتاه، میان و بلندمدت مرکز ملی تحقیقات جنوبگان پژوهشگاه چیست؟

با توجه به وظیفه سازمانی، اعضای هیات علمی محققان پژوهشگاه بر حسب نیاز، علاقه و تخصص خود پروژه های تحقیقاتی را در این زمینه تصویب و اجرا می‌کنند. اما به دلیل حمایت نشدن با مشکلاتی مواجه هستیم. اگر واقعا دنبال ایجاد پایگاه تحقیقاتی جمهوری اسلامی ایران در جنوبگان هستیم، باید حضور فعال در مجامع علمی بین المللی و همایش‌ها داشته باشیم و دستاوردهای علمی ارزنده ای ارائه کنیم تا جای پایی در این قاره بکر باز کنیم.

پیشنهاد یا درخواستی برای مسئولان یا نهادهای تصمیم‌گیر دارید؟

برای پیشرفت در هر زمینه علم‌ تحقیقاتی علاوه بر تایید و توصیف شفاهی نیازمند هموارسازی مسیر رشد و پیشرفت است. دنیا با سرعت باورنکردنی در همه زمینه های علمی در حال رقابت و پیشرفت است که اگر فکری و برنامه ای در این زمینه نداشته باشیم، در آینده نه چندان دور تنها نظاره گر و مصرف کننده ای بیش نخواهیم بود.

در زمینه تحقیقات جنوبگان هیچ حمایت مالی صورت نمی گیرد درخواست بررسی موضوع از مسئولان و نهادهای تصمیم گیر در این زمینه داریم تا بودجه جداگانه ای مخصوص تحقیقات در جنوبگان تخصیص یابد تا دانشمندان و محققان کشور به جای درگیری با مشاغل روزمره پیش پاافتاده با تمرکز و سرعت بیشتری به دنبال پژوهش و توسعه فناوری باشند.