به گزارش ایرنا یا آغاز فصل سرما استفاده از وسایل گرمایشی افزایش می‌یابد و در این میان بی توجهی به استفاده صحیح و اصولی و عدم آگاهی کافی و به کار گیری وسایل گاز سوز غیر استاندارد اتفاقات ناخوشایندی را رقم می زند.
آمارهایی از میزان مسمومیت ها و یا فوتی های ناشی از استنشاق گاز منواکسید کربن منتشر می شود که رعایت اصول ایمنی بروز چنین اتفاقاتی را به حداقل می رساند.
به همین بهانه خبرنگار ایرنا با "دکتر داریوش تقی لو رئیس اورژانس پیش‌بیمارستانی و مدیریت حوادث دانشگاه علوم پزشکی زنجان" گفت و گو کرده است:
ایرنا : مسمومیت با گاز مونواکسیدکربن کربن چیست و چگونه ایجاد می شود؟
مسمومیت با مونواکسیدکربن یا گازگرفتگی، مسمومیتی است که به خاطر تنفس گاز خطرناک مونوکسیدکربن ایجاد می شود.
این مسمومیت که به وسیله انواع وسایل گازسوز از جمله بخاری، آبگرمکن، گاز پیک‌نیک و حتی زغال ایجاد می‌شود، اغلب در زمستان رخ می‌دهد.
به این دلیل که اگر دودکش یا تهویه یک مکان مسدود باشد، گاز مونوکسیدکربن منتشرشده از وسایل مذکور امکان خروج نمی‌یابد، در محیط منتشر و سبب مسمومیت و در نهایت مرگ می‌شود.
مرگ بر اثر گازگرفتگی را "مرگ خاموش" می نامند مونواکسیدکربن یک گاز بیرنگ و بی بو است که بر اثر احتراق ناقص انواع سوخت ها تولید می شود و میتواند باعث ایجاد آسیب در افراد شود.
ایرنا: این نوع مسمومیت چه نوع علائمی دارد؟
اهمیت موضوع اینجاست که این گاز بیرنگ و بی بو است و به سرعت میتواند علائم مسمومیت را در افراد ایجاد کند. مسمومیت با مونواکسیدکربن میتواند طیف وسیعی از علائم را شامل شود که در بیماری‌های مختلفی دیده می‌شود.
متاسفانه بسیاری از این علائم شبیه به سرماخوردگی است و اکثر افراد فکر می‌کنند به دلیل سردی هوا دچار سرماخوردگی شده اند و سعی در خوابیدن می‌کنند. ابتلای تمام افراد خانواده به علائمی شبیه به آنفلوانزا، بروز این مسمومیت در افراد را نشان می‌دهد.
علائم اولیه این نوع مسمومیت شامل، سردرد ضعف جسمانی سرگیجه و بیقراری , تهوع و استفراغ, خواب‌آلودگی، کسلی و خستگی اسث که درصورت افزایش میزان مسمومیت با مونواکسیدکربن، علائم خطرناک تر بروز خواهد کرد که از جمله، کبودی دست، دور لب‌ها و نوک انگشتان تنگی نفس و بی هوشی را در بر می‌گیرد.
ایرنا:چه اقدامات خود مراقبتی می‌توان انجام داد؟
توصیه می شود، افراد دچار مسمومیت با مونواکسیدکربن کربن خونسردی خود را حفظ کرده و سپس با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرند.
همچنین از ایمنی صحنه مطمئن شوند، فرد مسموم را از محیط آلوده به هوای آزاد منتقل و یا در صورت عدم امکان، درها و پنجره ها را باز کنند.
بیمار را در حالت استراحت قرار دهند، (بیمار را حرکت ندهند) یقه پیراهن، کمربند و لباس‌های تنگ افراد مسموم را باز کنند.
راه هوایی بیمار را بررسی کنند. در صورتی که بیمار بیهوش است او را به صورت خوابیده به پهلو نگهدارید. در صورت امکان، اکسیژن رسانی را شروع کنمد از آنجایی که مهمترین درمان مسمومیت با مونواکسیدکربن خارج سازی فرد مصدوم از محیط و اکسیژن درمانی است، در صورت مشاهده علائم مسمومیت،بلافاصله باید از محیط آلوده خارج شده و در حالت استراحت و تحت اکسیژن درمانی قرار گرفت. به همین منظور تمامی بیمارانی که این نشانه ها را دارند باید برای درمان با اکسیژن و مراقبتهای قلبی و مغزی به بیمارستان منتقل شوند.
ایرنا: چه گروه‌های در معرض خطر مسمومیت با مونواکسیدکربن کربن قرار دارند؟
تمامی افراد، در معرض خطر مسمومیت با مونواکسیدکربن قرار دارند اما کودکان، زنان باردار و سالمندان جزو گروه های آسیب پذیر و در معرض خطر بیشتر هستند و نشانه های مسمومیت در آنها سریع و با شدت بیشتری ایجاد می شود و میتواند باعث آسیب‌های بیشتر و جدی تری شود،
به همین منظور در این سه گروه حساس، با هر درجه از مسمومیت انتقال به مراکز درمانی، ضروری است.
ایرنا: برای پیشگیری از مسمومیت گاز مونواکسیدکربن کربن چه اقداماتی را باید انجام داد؟
برای یشگیری از مسمومیت با گاز مونواکسیدکربن کنترل مسیر و انسداد منافذ دودکش قبل از راه اندازی بخاری بهترین راه پیشگیری از بروز حوادث مسمومیت با مونواکسیدکربن به شمار می رود و دقت و توجه به داغ بودن دودکش نیز بهترین آزمایش سلامت دودکش است.
داشتن کلاهک مخصوص برای دودکش در پشت بامها برای جلوگیری از بروز خاموشی بخاری و به دنبال آن انتشار گاز مونواکسید کربن اهمیت بالایی دارد
زمان مراجعه به مراکز درمانی از آنجایی که مهمترین درمان مسمومیت با مونواکسیدکربن خارج سازی فرد مسموم از محیط و اکسیژن درمانی است، در صورت مشاهده نشانه های مسمومیت، بلافاصله باید از محیط آلوده خارج شده و در حالت استراحت و تحت اکسیژن درمانی قرار بگیرد.
استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد در پیشگیری از این مسمومیت از اهمیت بالایی برخوردار است و بخاری های بدون دودکش به هیچ عنوان از تولید گاز مونواکسیدکربن جلوگیری نمی‌کند.
ایرنا: توصیه هـای خودمراقبتـی برای پیشـگیری از مسـمومیت با مونواکسـیدکربن چیست؟
توصیه بر این است از وسایل گرمایشی استاندارد استفاده شود. مسیر دودکش را قبل از راه اندازی کنترل و منافذ مسیر دودکش را مسدود کنید.
در هنگام روشن بودن وسایل گرمایشی دقت کنید دودکش داغ باشد. دودکش در پشت بامها باید کلاهک مخصوص داشته باشد.
رنگ شعله بخاری و وسایل پخت وپز باید آبی باشد. اگر رنگ شعله قرمز، زرد و یا نارنجی باشد، نشانه نقص در سوخت رسانی و کمبود اکسیژن در محیط است. نباید تمامی روزنه های جریان هوا در منزل و به ویژه اتاق خواب مسدود شود.