به گزارش ایرنا، حفظ سطح باغات و مزارع در همه مناطق کشور به خاطر خشکسالی‌های اخیر و کاهش منابع آبی کاری دشوار به شمار می‌آید، اما این موضوع مهم درقم به دلیل جدی‌تر بودن مساله کم‌آبی، شرایط اقلیمی و تنش‌های دمایی خاص این استان با سختی‌های بسیار بیشتری نیز همراه است.
برای حفظ سطح سبز قم در چنین شرایط دشواری، تهیه برنامه‌ای جامع و تخصصی در قالب طرح‌های عملیاتی همچون برنامه راهبردی تغییر الگوی کشت که بتوان با اجرای کامل آن مصرف آب در بخش کشاورزی استان را بیش‌ازپیش مدیریت و تا حد قابل توجهی کاهش داد، امری مهم و ضروری است.
آنچه گفته شد نشان می‌دهد تنها با بهره‌گیری از روش‌های جدید در زمینه مدیریت مصرف آب می‌توان بخش کشاورزی استان را از خطراتی که حیات آن را تهدید می‌کند حفظ کرد؛ در همین رابطه و برای شناخت ابعاد مختلف موضوع خبرنگار ایرنا نظر مسئولان استان در خصوص لزوم کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی قم و کارهای انجام شده در این زمینه را جویا شد.
با اجرای الگوی کشت مصرف آب در کشاورزی قم کاهش یابد
استاندار قم دراین خصوص گفت: با استفاده از روش‌های جدید و اجرای طرح الگوی کشت باید مصرف آب در بخش کشاورزی قم کاهش یابد، در همین رابطه تصمیم گیری شد تا سازمان جهاد کشاورزی استان، به منظور کاهش ۲۰ درصدی مصرف و مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی برنامه‌ای ارائه دهد.
سید محمد آقامیری با تاکید بر لزوم آموزش روش‌های جدید به بهره‌برداران بخش کشاورزی استان برای کاهش مصرف آب در این بخش، بیان داشت: البته نباید به منظور مدیریت مصرف آب، سهم کشاورزان قمی کاهش یابد بلکه باید راهکارهایی برای اجرای صحیح طرح تغییر الگوی کشت در استان اجرا شود.
وی با اشاره به اینکه حدود ۹۰ درصد مصرف آب متعلق به بخش کشاورزی است، خاطرنشان کرد: در همین خصوص اگر ۲۰ درصد میزان مصرف آب در بخش کشاورزی قم کاهش یابد، بخشی از مشکل کمبود آب در استان حل خواهد شد.
استاندار قم با تاکید بر اینکه افزایش بهره‌وری را باید در بخش کشاورزی به عنوان یک اولویت مهم دنبال کنیم، گفت: افزایش بهره‌وری به معنای این است که تولید ما در واحد سطح باید افزایش پیدا کند.
وی افزود: با توجه به حجم آبی که برای انجام فعالیت‌های کشاورزی نیاز است، عملکرد و بهره‌وری در این بخش باید بیش از سایر حوزه‌ها باشد و ما در این خصوص آماده حمایت از حضور سرمایه‌گذاران و شرکت‌های دانش‌بنیان علاقه‌مند به فعالیت در زمینه کشاورزی هستیم.
در دولت سیزدهم اجرای طرح الگوی کشت قم با جدیت دنبال می‌شود
رییس سازمان جهاد کشاورزی قم نیز با اشاره به روند رو به رشد فعالیت‌های کشاورزی در استان قم طی ۲ سال گذشته، افزود: در این مدت راهبردهای مهمی همچون طرح تغییر الگوی کشت با نگاه به استفاده هرچه بهتر از منابع آب و خاک استان برای تولید محصولات غذایی و اجرای سامانه‌های نوین آبیاری(بیش از یک‌هزار و ۵۰۰ هکتار در هر سال) با هدف کاهش چشمگیر مصرف آب در بخش کشاورزی، با جدیت دنبال و عملیاتی شد.
محمد رضا حاجی رضا گفت: همچنین ۱۲۹ طرح کشاورزی با سرمایه‌گذاری ۴۵۰ میلیارد تومان و ایجاد اشتغال مستقیم برای یک‌هزار و ۲۹۱ نفر در قم به‌بهره‌برداری رسیده‌است.
وی افزود: این میزان سرمایه‌گذاری و افتتاح طرح‌های کشاورزی در استان قم نشان از اهتمام جدی دولت سیزدهم نسبت به موضوع امنیت غذایی و افزایش ظرفیت تولید و اشتغال در این بخش مهمی اقتصادی در چارچوب راهبرد کلان الگوی کشت دارد.
وی ادامه داد: همچنین در این دوره موضوع استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان برای ارتقای سطح تولید محصولات کشاورزی مورد توجه قرار گرفت و بسترهای لازم در راستای انجام فعالیت‌های پژوهشی و میدانی برای این شرکت‌ها در قم ایجاد شد.
حاجی رضا گفت: اقدام مهم دیگری که در این ۲ سال صورت پذیرفت، موضوع صدور سند برای اراضی کشاورزی استان است که نتایج بسیار مثبتی برای هویت‌بخشی به فعالیت‌های بخش کشاورزی قم در پی دارد.
وی تاکید کرد: درسالجاری با استفاده از ظرفیت‌های موجود به دنبال رشد هفت درصدی تولیدات کشاورزی استان قم و رساندن آن از میزان ۸۵۰ هزار تُن در سال به ۹۰۰ هزار تُن هستیم.
وی ادامه داد: در این مسیر از ظرفیت فعالان بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران به خصوص در حوزه توسعه کشت‌های گلخانه‌ای، توسعه صنایع تبدیلی و غذایی و تکمیل زنجیره تولید محصولات کشاورزی، با رویکرد استفاده هرچه بهتر از منابع آبی، بهره خواهیم برد.
۲۲ هزار تُن کودهای یارانه‌ای برای اجرای طرح الگوی کشت قم تامین شد
همچنین مدیر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی قم پیرامون این موضوع گفت: در راستای کمک به توسعه فعالیت‌های کشاورزی در قم، بیش از ۲۲ هزار تُن کودهای یارانه‌ای برای اجرای طرح الگوی کشت استان تامین و تدارک شده‌است.
حسین زند بیان کرد: در راستای اجرای طرح برنامه الگوی کشت استان به تمامی محصولات کشاورزی اعم از زراعی، باغی، گلخانه‌ای و گیاهان دارویی، ابلاغی سازمان جهاد کشاورزی قم، کودهای یارانه‌ای تخصیص داده شده‌است.
وی با اشاره به ضرورت اجرای طرح الگوی کشت در قم برای حفظ و توسعه فعالیت‌های کشاورزی استان، بیان داشت: در حال حاضر برنامه الگوی کشت قم شامل ۸۴ نوع محصول کشاورزی در سطح بیش از ۷۵ هزار هکتار است.
زند همچنین با تاکید بر این که وضعیت تامین و تدارک کودهای یارانه‌ای در قم مطلوب است، افزود: از ابتدای اجرای طرح الگوی کشت در استان قم تاکنون در سالجاری بیش از ۲ هزار تن انواع کودهای ازته، فسفاته و پتاسه برای تامین نیاز کشاورزان استان تدارک و توزیع شده‌است.
وی گفت: از جمله مهمترین اهداف تعیین شده در سند الگوی کشت استان، کاهش مصرف آب است که تحقق آن را با استفاده از راهکارهای مختلف همچون استفاده از سامانه‌های نوین آبیاری و همچنین جایگزینی گیاهان کم‌آب‌بر و مقاوم با گیاهانی که برای رشد به دوره‌های آبیاری بیشتری نیاز دارند، دنبال می‌کنیم.
وی افزود: موضوع مهم دیگری که با اجرای سند الگوی کشت محقق می‌شود، افزایش بهره‌وری در فعالیت‌های کشاورزی استان است، یعنی ما می‌خواهیم میزان برداشت محصول در واحد سطح را افزایش دهیم و در این خصوص به طور مشخص از دانش روز و دستاوردهای شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه کشاورزی استفاده خواهیم کرد.
کودهای فسفاته و پتاسه حاوی عناصر مورد نیاز برای رشد گیاهان است که در بخش‌های مختلف کشاورزی به عنوان کود مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ ۹ شرکت تولید کننده انواع کودهای میکرو و ریزمغذی در استان قم وجود دارد که با شرکت خدمات حمایتی کشاورزی قرارداد دارند و تامین کننده بخش اعظمی از انواع کودهای آلی، زیستی و شیمیایی در سطح کشور هستند.
گفتنی است بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته با اجرای طرح تغییر الگوی کشت، میزان مصرف آب در بخش کشاورزی قم حدود ۲۵ درصد کاهش می‌یابد که رقم بسیار قابل‌توجهی است.
در شرایط عادی میزان مصرف آب در بخش کشاورزی قم سالانه حدود ۸۵۰ میلیون مترمکعب است که در گام نخست اجرای طرح تغییر الگوی کشت باید این میزان به ۶۰۰ میلیون مترمکعب برسد.
این میزان کاهش مصرف آب دربخش کشاورزی بسیار چشمگیر است و نقش موثری در حفظ منابع آبی زیرزمینی استان و تقویت حجم سفره‌ها، خواهد داشت.
هدف دیگر اجرای طرح الگوی کشت درقم، تلاش برای پایداری محیط زیست استان است، همچنین در این طرح ارتقا درآمد پایدار کشاورزان قمی و حفظ اشتغال موجود در بخش کشاورزی استان با استفاده از همه ظرفیت‌های در اختیار سازمان جهاد کشاورزی دنبال می‌شود.
۱۰۴ هزار هکتار زمین کشاورزی در استان قم وجود دارد، از این میزان به طور میانگین ۶۴ هزار هکتار به زیر کشت می‌رود که ۴۲ هزار هکتار آن مزرعه و ۲۲ هزار هکتار آن باغ است.
گفتنی‌است به طور کلی هفت درصد ارزش افزوده استان قم متعلق به بخش کشاورزی است که با گسترش سرمایه‌گذاری و ارتقا ظرفیت تولید، این میزان در حال افزایش است؛ به طور کلی حدود ۱۴ هزار بهره‌بردار و ۴۰ هزار نفر نیروی کارگری در زمینه تولید محصولات کشاورزی در این استان فعال هستند؛ بیشتر بهره‌برداران بخش کشاورزی را روستاییان استان تشکیل می‌دهند به‌نحوی‌که کشاورزی به‌تنهایی حدود ۵۰ درصد اشتغال روستاییان در بخش‌های مختلف قم را به خود اختصاص داده‌است.
گزارش: محمد جنابان