سعید عضدالدینی ملکی یکشنبه شب در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه ارومیه با داشتن بیشترین جاذبه های طبیعی می تواند یکی از مقاصد گردشگران داخلی و خارجی باشد افزود: باغ شهر ارومیه یکی از الزامات تحقق شهر سالم و قابل زیست است که آرامش روانی شهروندان را به دنبال دارد.
وی اظهار کرد: فصل کشاورزی در باغ شهر ارومیه تقریبا از اوایل اسفند ماه با چیدن خوشه‌های خوشبوی بیدمشک که پیام آور بهار است شروع می شود و در اواسط پاییز با برداشت سیب به پایان می‌رسد برای گردشگرانی که قصد سفر به این باغ شهر داشته باشند با توجه به زمانبندی سفرشان، فهرستی عالی و متنوع از جاهای دیدنی وجود دارد.
عضدالدین ملکی یادآور شد: امروزه صنعت گردشگری به عنوان یک تجارت پرسود و یک شاخه از اقتصاد جهانی در زمینه خدمات مورد توجه و در حال توسعه می باشد و صنعت گردشگری از دو جهت عمده حائز اهمیت است: نخست، موجبات آشنایی ملل مختلف دنیا با دیگر فرهنگ‌ها، نژادها، اقوام، سرزمین‌ها، گویش‌ها را فراهم می‌نماید و دوم، ازنظر اقتصادی به عنوان یک منبع تامین درآمد و ارز محسوب می‌شود.
کارشناس پژوهشی بنیاد ایران‌شناسی شعبه آذربایجان‌غربی ادامه داد: آذربایجان غربی با داشتن مزرهای مشترک با کشور های همجوار به عنوان دروازه ورودی به اروپا محسوب می شود که با ارائه مناسب از داشته هایش می تواند در این مسیر به موفقیت های زیادی نائل شود.
عضدالدین ملکی افزود:با توجه به اینکه ارومیه در طول تاریخ به داشتن باغات و تاکستان‌های بی‌شمار معروف بوده، امروزه جای برخی از المان‌های تولیدات کشاورزی اعم از سیب، انگور و توت در سطح شهر و در میادین ارومیه خالی است.
وی اظهارکرد: امروزه نیاز هست یک نگاه گردشگری به صنعت کشاورزی به عنوان گردشگری کشاورزی در این شهر داشته باشیم چرا که این شهر و استان در سطح کشور در تولیدات کشاورزی یکی از قطب‌های موثر به‌شمار می‌آید.
وی با اشاره به تعریف و تمجید سیاحان و جهانگردان از ارومیه اظهار کرد: فراوانی آب، زرخیزی خاک این شهر و تنوع محصولات زراعی و کشاورزی و همچنین مردمان کوشا در نگاه سیاحان و جغرافی‌دانان در طول تاریخ از جمله توصیفات خاصی بوده که از باغ‌شهر ارومیه بیان شده است و در نگاه و کلام این سیاحان بدون استثنا به طبیعت بکر، زیبا و پر آبی آن اذعان شده که این زیبایی‌های وصف‌ناشدنی در نوشته‌های آنان موج می‌زند.
کارشناس پژوهشی بنیاد ایران‌شناسی شعبه آذربایجان غربی گفت: ارومیه دارای تاریخی بس کهن است و جغرافی دانان و سیاحان عالم اسلام به هنگام سفر در قلمرو ممالک اسلامی از بلاد معمور آن زمان از جمله از شهر ارومیه یاد کردند.
وی افزود: از جمله توصیفاتی که در مورد ارومیه در نوشته‌های سیاحان آمده است، می‌توان به نوشته ابن حوقل در کتاب «ایران در صوره‌الارض» در سده چهارم قمری اشاره کرد که به بزرگ بودن شهر قدیمی ارومیه اشاره داشته و از موستان این شهر و تجارت پررونق آن به نیکی یاد می‌کند.
عضدالدین ملکی ادامه داد: یاقوت حموی نیز در «معجم البلدان» در قرن هفتم چنین می نویسد: «من آن(ارومیه) را در سال ۶۱۷ ق دیده‌ام شهر زیبا و پرنعمت و بساتینی است هوای آن سالم و آب آن فراوان است» در ادامه همین سده، زکریای قزوینی این شهر را چنین توصیف می‌کند: «ارومیه شهری است در آذربایجان با جمعیت زیاد و بسیار آباد، باغات و میوه‌های خوب از هر نوع در اطراف و پیرامون ارومیه از حد و شمار است، انواع فراورده‌ها از سبزیجات و جالیز هرگونه حبوب و غله در کشتزار آن سامان بیش از حد کفایت و مایلزم بومیان است.»
وی یادآورشد: از این دست گزارش‌ها در توصیف زیبایی‌های شهر ارومیه در قرن هشتم از حمدالله مستوفی و سفرنامه اولیا چلبی در دوره صفوی نیز دیده می‌شود.
وی ادامه داد: در دوره تاریخی قاجار در زمان حکومت فتحعلی‌شاه، ارومیه به دارالنشاط لقب گرفت که این نام از وجود باغ‌های آباد و مفرح در این شهر و همچنین در توصیفات دیگران نشات می‌گیرد.
کارشناس پژوهشی بنیاد ایران‌شناسی شعبه آذربایجان‌غربی با بیان اینکه بیشترین توصیفات از این شهر خرم به دوره قاجار بر می‌گردد، اظهار کرد: اوژن فلاندن دانشمند و جهانگرد فرانسوی در بین سال‌های ۱۲۵۸_۱۲۵۶ ق به ایران سفر کرد به هنگام نزدیک شدن به شهر ارومیه با دیدن اراضی سرسبز، باغات فراوان پیرامون شهر می‌گوید: تصور نمی کردم ایران ناحیه‌ای اینطور پر جمعیت و حاصلخیز دارد، ویلیام جکسن استاد دانشگاه کلمیبا در سال ۱۹۰۳ میلادی گفته‌های فلاندن را تایید و چنین می‌نویسد: «از نظر وضع جغرافیایی شهر ارومیه این نیکبختی را دارد که در دشت بارور(بهشت ایران) واقع شده و هوایش سازگار است» و ایزابلا بیشاپ جهانگرد، نویسنده، عکاس و طبیعت‌گرای اهل بریتانیا در سده نوزدهم میلادی در وصف طبیعت این شهر چنین نوشته است: «مناظر زیبای سرسبز و سایه‌گستری که دیدگاه مسافر را لذت می‌بخشد، باغ‌های میوه پر از درختانی است، که اطلاق صفت باشکوه بر آنها زیبنده است، طبیعت کار را به سر حد کمال رسانده است».