به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا؛ مراسم گرامیداشت روز سازمان ملل، امروز سه شنبه دوم آبانماه با حضور معاونین وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و مسئولین سازمان ملل در محل مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه برگزار می گردد.
در این مراسم رضا نجفی، معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه کشورمان به ناکارآمدی‌های این سازمان و به خصوص شورای امنیت در تامین صلح و امنیت جهانی پرداخت.
متن سخنرانی رضا نجفی در مراسم گرامیداشت سالگرد تاسیس سازمان ملل متحد در تهران به شرح زیر است:
حضار محترم خانم ها و آقایان
بسیار خرسندم که فرصت سخنرانی در مراسم گرامیداشت سالگرد تاسیس سازمان ملل برای اینجانب فراهم شده است.
هفتاد و هشت سال پیش در چنین ایامی پس از جنگی خانمان سوز که توسط اروپایی ها به راه افتاد و میلیونها نفر در آن کشته شدند سازمان ملل متحد با هدف حفظ صلح و امنیت بین المللی توسعه روابط دوستانه میان ملتها بر مبنای احترام به اصل تساوی حاکمیت ها و ایجاد هماهنگی میان اعضا برای یافتن راه حل مشکلات بین المللی در حوزههای مختلف اقتصادی، اجتماعی فرهنگی تاسیس شد اصولی که مورد توافق کلیه کشورها بوده و همه آنها برای اعتلای بشریت ضروری است.
در حال حاضر علاوه بر تهدیدات قدیمی که جهان ما را محاصره کرده ما با چالش ها و تهدیدات جدید و بی سابقه ای مواجهه هستیم چالشهای پیچیده ای که ابعاد متفاوتی دارند و با فناوری های پیشرفته چندبرابر و چند وجهی شده است جهان ما اکنون صرفاً با تهدیدات امنیتی قدیمی تعریف نمی شود بلکه ترکیبی پویا از مسائلی که امنیت سایبری تغییرات آب و هوا، بیماری های همه گیر و فناوریهای نوظهور را در بر میگیرد آن را مشخص می کند چالشهای مذکور ابعاد مختلفی دارند و نیازمند راه حلهای جامع و مبتنی بر مشارکت و همکاری همه هستند برای رویارویی موفقیت آمیز با این چالشها باید ارزش منشور ملل متحد را به عنوان یک راهنما برای اقدامات خود به رسمیت بشناسیم
روز ملل متحد چهارچوبی مناسب برای یادآوری نقش مهم سازمان ملل در حمایت از تلاشهای کشورها در تحقق اهداف و اصول منشور ملل متحد است. سازمان ملل متحد به عنوان عالی ترین تجلی چند جانبه گرایی می تواند و می بایست زمینه و بستر مورد نیاز کشورها برای توسعه روابط دوستانه بر اساس حقوق برابر و تلاش مشترک به منظور حل مسائل بین المللی اقتصادی، اجتماعی فرهنگی بشر دوستانه فراهم آورد، برای تحقق این نقش متمایز بر همه اعضای سازمان ملل متحد لازم است که چندجانبه گرایی را ارتقا بخشند و از یکجانبه گرایی خودداری نمایند؛ زیرا یکجانبه گرایی روابط دوستانه میان کشورها را تخریب و هدف اساسی ملل متحد در تقویت صلح جهانی را انگارد سازمان ملل که آرمان ارزشمند حفظ صلح و امنیت و توسعه روابط دوستانه میان ملل را بر عهده دارد حقیقتا میتواند نقش موثرتری در مقابله با اقدامات زورمدارانه یکجانبه و اثرات مخرب آن ایفا نماید.
حضار محترم
فلسفه شکل گیری نظام ملل متحد بر مبنای چندجانبه گرایی و نفی یکجانبه گرائی بوده است. تاسیس سازمان ملل این امید را ایجاد کرد که قرار است جهان بر اساس قانون و چند جانبه گرایی اداره شود برابری حاکمیتی کشورها عدم مداخله و حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات، اصولی هستند که امروز نیز مانند گذشته جایگاه و وزن خود را دارند چند جانبه گرایی، همانطور که توسط سازمان ملل متحد عینیت یافته است بستری برای گفتگو همکاری و مسئولیت مشترک در مواجهه با این چالش های پیچیده است. اقدامات غیر قانونی یکجانبه که در جامعه بین المللی ادامه دارد نباید توسط ما نادیده گرفته شود.
این اقدامات رفاه افراد و دقیقا آینده بشریت را هدف قرار میدهد و ملتها را از حقوق اساسی خود از جمله سلامت و ایمنی محروم مینماید آنها در تقابل کامل با دستور کار مشترک ما هستند که تلاش میکند همبستگی جهانی و تلاشهای دسته جمعی را به عنوان یک خانواده جهانی در برگیرد تحریمهای نامشروع یکجانبه و زورمدارانه ،آمریکا مغایر حقوق بین الملل و مخالف چند جانبه گرایی و اهداف عالیه ملل متحد هستند تحریم گسترده آمریکا به ویژه در شرایط امروز جهان مصداق بارز تروریسم اقتصادی است و متاسفانه کشور ما برای سالهای متمادی متاثر از تروریسم اقتصادی ایالات متحده بوده است انتظار از سازمان ملل متحد و بخصوص مجمع عمومی، آن است که با صدایی ،واحد در برابر یکجانبه گرایی و تروریسم اقتصادی آمریکا علیه مردم ایران
بایستد و آن را محکوم کند.
خانم ها و آقایان
از تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ آخرین بخش از محدودیتهای ناعادلانه ای که برای سال ها از سوی شورای امنیت سازمان ملل در حوزه فعالیتهای موشکی و تبادل خدمات و فناوریهای مرتبط با و همچنین محدودیتهای مالی علیه برخی افراد و نهادهای ایرانی وضع شده بود، بدون هیچ قید و شرطی به طور کامل پایان یافت طبق بند ۲ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از همه دولتهای عضو ملل متحد می خواهد از اجرای برجام به عنوان ضمیمه این قطعنامه از جمله از طریق اجرای برنامه زمانی مندرج در برجام حمایت کرده و از هرگونه اقدامی که به اجرای تعهدات ذیل برجام آسیب بزند، خودداری کنند در این راستا جمهوری اسلامی ایران با یادآوری مفاد منشور ملل متحد بویژه ماده ۲۵ و همچنین مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تعهد همه دولتها مبنی بر ضرورت اثر بخشی به پایان محدودیتهای مذکور در سطح نظامهای ملی را مورد
تاکید قرار داده و انتظار دارد در صورت وجود هرگونه محدودیت یا تحریمی در این ارتباط طبق نظام داخلی آن را مورد بازنگری و اصلاح قرار دهند
اگرچه آمریکا بجای پایبندی و اجرای توافقات و تعهدات خود ذیل ،برجام با خارج شدن از آن نه تنها سیاست تروریسم اقتصادی علیه ملت ایران را در پیش گرفت بلکه با فشار بر دیگر کشورها آنها را از داشتن رابطه معمول اقتصادی و تجاری با ایران باز داشت و متاسفانه کشورهای اروپایی نیز با بی عملی و بی تفاوتی دنباله رو ایالات متحده شدند ایران تنها کشور طرف برجام بوده که تمامی تعهدات خود را انجام داده و در مقابل تنها پاسخی که دریافت کرده، تروریسم اقتصادی ایالات متحده و سکوت اروپا در برابر آن بوده است سیاستهای آمریکا و اروپا در قبال توافق هسته ای، ضربه مهلکی به چندجانبه گرایی و بر خلاف حقوق بینالملل و بلکه در بلندمدت تهدیدی علیه دیگر اعضای ملل متحد می باشد
حضار گرامی؛
متاسفانه سازمان ملل بویژه شورای امنیت بارها تبدیل به ابزار سیاسی برخی کشورها بخصوص آمریکا شده و در آزمون انجام وظیفه خود برای حفظ صلح و امنیت بین المللی شکست خورده است. نمونه ملموس و بازر آن برای ملت ایران سکوت و بی عملی شورای امنیت در برابر استفاده گسترده ارتش صدام از تسلیحات شیمیایی و به شهادت رساندن ۱۰ هزار ایرانی و مجروحیت ۷۰ هزار نفر دیگر بر اثر بمب‌های شیمیایی اهدایی غرب است.
امروز یکبار دیگر سازمان ملل در برابر یک آزمون تاریخی قرار گرفته و آن جنایات رژیم اسرائیل در فلسطین است مسأله فلسطین صرفاً یک مناقشه سیاسی یا سرزمینی نیست، بلکه نشان دهنده آرمانها و مبارزات مردم مقاومی است که سالها آرزوی تحقق عدالت و صلح به منظور احقاق حقوق ذاتی خود را در سر پروراندهاند سازمان ملل متحد و ارکان حقوقی و سیاسی ذیربط آن موظف هستند همگام با افکار عمومی جامعه جهانی به ویژه ملتهای مظلوم خسارت دیده از سیاستهای تروریسم دولتی و نیز آپارتاید و نژاد پرستی رژیم صهیونیستی در اجرای وظایف ذاتی خود به منظور تضمین دستیابی ملت فلسطین به حقوق مسلم و آرمانهای مشروع خود، از جمله حق بازگشت به سرزمین مادری، حق تعیین سرنوشت دستیابی به آزادی و استقلال برپایی عدالت و تحقق حاکمیت بر سرزمین مادری خویش عمل نمایند. اکنون بیش از هفت دهه است که یک ملت کهن از حق تعیین سرنوشت و دیگر حقوق بنیادین بشری خود محروم گشته و سرزمین و خانه اجدادی آن اشغال شده است طی این هفت دهه رژیم اشغالگر صهیونیستی بدون آنکه به قوانین و هنجارهای حقوق بین الملل از جمله حقوق بین المللی بشر دوستانه و حقوق بشر کمترین توجهی کند با بهره مندی کامل از حمایت کورکورانه و همه جانبه آمریکا و غرب که این رژیم را در برابر هرگونه پاسخگویی و کیفر مضون کرده اند، شنیع ترین جنایات جنگی جنایات علیه بشریت و جنایت نسل کشی را علیه مردم مظلوم فلسطین مرتکب گردیده است.
جانبداری بی قید و شرط کشورهای غربی به ویژه آمریکا از رژیم اشغالگر صهیونیستی و نادیده گرفتن شرم آور تعدی و ستم اشغالگران علیه مردم فلسطین بویژه زنان و کودکان، یکی از عوامل اصلی جری شدن این رژیم و ادامه تعدیات و نقض های فاحش حقوق بین الملل توسط آن است. بدون تردید کشورهای یاد شده به دلیل حمایت های گسترده مالی و تسلیحاتی و سیاسی از این رژیم همدست آن در جنایات ارتکابی علیه مردم فلسطین و منطقه محسوب شده، موجب مسئولیت بین المللی برای آنان است و دیر یا زود باید در پیشگاه جامعه بین المللی و محاکم آن پاسخگو باشند.
ملت فلسطین به عنوان ملتی که به ناحق از حق بنیادین تعیین سرنوشت، خود، محروم شده و هر لحظه در معرض تعرض و نقض حقوق بشر و هتک کرامت انسانی قرار دارد، بی تردید از حق دفاع از خود و مقاومت در برابر اشغالگری و تجاوز برخوردار است این حقی است که ملت فلسطین برای اعمال آن نیاز به کسب مجوز یا دستور از هیچ طرف دیگری ندارد و خود با بهره مندی از استقلال و بلوغ کامل که محصول ۷۵ سال مجاهدت و تحمل شدیدترین مصائب و مرارت های زندگی تحت اشغال است در مورد زمان و مکان و کیفیت استیفای آن تصمیم گرفته است. فرافکنی‌های گمراه کننده رژیم کودک کش صهیونیستی این واقعیت مسلم را تغییر نمی دهد که عملیات طوفان الاقصی نماد حرکت خودجوش و طبیعی ملت فلسطین برای دفاع از حقوق ذاتی و کرامت انسانی خود و واکنشی ناگزیر در برابر ظلم و تعدی مستمر و بی پایان اشغالگران علیه مردمان گناه و مظلوم فلسطین بوده است سکوت جامعه جهانی و مدعیان حقوق بشر به ویژه حامیان رژیم صهیونیستی و در راس آنها آمریکا موجب گستاخی بیش از پیش این رژیم آپارتاید شده است. جسارتی که با حملات این رژیم به غزه کرانه باختری و جنوب لبنان در روزهای اخیر و کشتار غیر نظامیان زنان و کودکان نقاب از چهره این رژیم کودک کش برداشته است. بر این اساس ضروری است سازمان ملل متحد با ایفای نقش موثر خود در قبال این جنایات ضمن محکومیت سیاست‌ها و اقدامات غیرانسانی رژیم صهیونیستی نسبت به تشکیل یک کمیته تحقیق بین المللی برای ارجاع پرونده این رژیم جعلی به محاکم بینالمللی و محاکمه مسببان این جنایات اقداماتی فوری و عملی را در دستور کار خود قرار دهد.
موضع اصولی منطقی جامع و کارآمد جمهوری اسلامی ایران در خصوص حل مسئله اشغال فلسطین در غالب ابتکار چهار ماده ای تحت عنوان برگزاری همه پرسی ملی در فلسطین در تاریخ اول نوامبر ۲۰۱۹ به سازمان ملل متحد و دبیر کل محترم آن ارائه شد. جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که در صورت اجرای این ابتکار کاملاً دموکراتیک این مناقشه دیرین حاصل از تجاوزکاری و اشغال گری صهیونیسم در غرب آسیا حل و فصل خواهد شد و ساکنان حقیقی فلسطین شامل مسلمانان مسیحیان و یهودیان خواهند توانست با اعمال حق تعیین سرنوشت
حکومت مورد نظر خود را در فضایی عاری از خشونت و اجبار تعیین نمایند.
خانمها و آقایان و همکاران گرامی؛
جمهوری اسلامی ایران باور دارد که به منظور تعمیق سطح همکاریها و تسری توسعه پایدار، فراگیر همه جانبه و بدون تبعیض و منصفانه ی منطقه ای و جهانی برای همه کشورها، ضرورت دارد شبکه همکاری های اقتصادی فنی و توسعه ای میان کشورها با سایر سازمان ها، نهادها و دفاتر منطقهای ذیل سازمان ملل در بستر چند جانبه گرایی و مشارکت هدفمند بیش از پیش تقویت گردد در این زمینه جمهوری اسلامی ایران تجربه موفق میزبانی و حمایت های مالی و زیرساختی از مرکز توسعه مدیریت اطلاعات بلایای سازمان ملل (اپدیم) در منطقه آسیا و اقیانوسیه را برای کمک به توسعه همه کشورهای منطقه در حوزه پیشگیری و مدیریت اطلاعات بلایا دارد کشور ،ایران مانند بسیاری از کشورها تحت تاثیرات منفی تغییرات اقلیمی بوده است. خشکسالی کم آبی و طوفانهای گرد و غبار از جمله چالشهایی است که منطقه ما با آن روبروست. به عنوان یک کشور آسیب پذیر ایران همواره از تلاشهای بین المللی برای مقابله با تغییرات اقلیمی و سازگاری با اثرات منفی این پدیده حمایت کرده است برگزاری کنفرانس بین المللی مقابله با گرد و غبار در شهریور ماه امسال در تهران با همکاری سازمان ملل متحد نمونه ای از این تلاشها برای یافتن راه حلهایی برای مقابله با چالشهای مشترک بوده است. متاسفانه اعمال اقدامات قهری یکجانبه غیر قانونی به شکل تحریمهای ناعادلانه با اثرات فراسرزمینی علیه ایران و برخی دیگر از کشورهای درحال ،توسعه تحقق حقوق مردم برای محیط زیست سالم و دستیابی به اهداف اقلیمی را تضعیف کرده است .تحریمهای یک جانبه شانس این کشورها را برای اقدامات بلند پروازانه ،اقلیمی، محدود کرده است. تنها با همکاری یکدیگر بر مبنای اعتماد و درک متقابل اهداف مشترکمان برای نجات سیاره مان مشارکت و همکاری ،صادقانه تلاش هایمان می محقق خواهد شد ما اطمینان داریم که از مسیر . تواند به نتایج ملموس برای حفظ زمین به عنوان مکانی قابل زیست برای نسل کنونی و نسلهای آینده منتج شود.
خانم ها و آقایان
کشور جمهوری اسلامی ایران برای چهار دهه میزبان حدود ۴ میلیون نفر از شهروندن افغانستانی بوده است و در تمامی این سالها به رغم وضعیت تحریمی فشار اقتصادی و اخیرا فراگیری کرونا، سعی کرده است میزبان خوبی باشد اما با افزایش بی رویه ،مهاجران ضروری است سازمان ملل و سازمانهای بینالمللی مربوطه به طور فعالانه تری به وظایف خود نسبت به وضعیت انسانی در افغانستان عمل کنند تا از آواره شدن بیشتر مردم نجیب آن کشور جلوگیری شود. علیرغم تلاشهای قابل توجه برخی از آژانسهای سازمان ملل برای رفع نیازهای پناهندگان در ایران از طریق جذب کمکهای بین المللی باید تأکید نمایم که با عنایت به حجم بالای نیازها و هزینه های ایران در این راستا این کمکها حداقلی و بسیار دور از حد کفایت بوده من در عین انجام این خدمت عمومی به جهانیان با از خود گذشتگی در مناسبتهای مختلف ضرورت تعدیل رویکرد کنونی تقسیم بار از طریق ایجاد یک مدل تعیین سهم منصفانه و متعاقبا یک سازوکار تقسیم بار و مسئولیت عادلانه و معقول تأکید ورزیده است. به هر روی، حمایت از پناهندگان وظیفه ای بشر دوستانه و مسئولیتی بین المللی است که باید به صورت دسته جمعی انجام گیرد. در حالی که ما مستمرا از عقب نماندن هیچ کس سخن میگوییم کاملا ضروری است که از عقب نماندن پناهندگان و میزبانان آنها اطمینان حاصل نماییم با عنایت به این نکات و در نظر داشتن شرایط دشوار کنونی که جمهوری اسلامی ایران را از انجام این مأموریت به صورت یک تنه باز می دارد مایل هستم مسئولیت نظام ملل متحد و جامعه بین المللی را یادآوری کنم که با هدف تحقق راه حل دایمی برای موضوع دیرین پناهندگان ،افغانستانی در این مأموریت بشردوستانه مشارکت فعال و قوی داشته باشند.
خانم ها و آقایان
تلاش جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین المللی برقراری صلح و امنیت بین المللی مبارزه با تروریسم پای بندی به اصول حقوق بینالملل و حرکت در مسیر چند جانبه گرایی بوده است. سیاست تعامل و روابط سازنده با جهان همواره در دستور کار ایران بوده و بر آن اصرار ورزیده است. سیاست حسن همسایگی و گسترش روابط با همسایگان و ایجاد منطقه امن تر و توسعه یافته تر از اولویتهای اصلی سیاست خارجی ایران است ما به دنبال روابط خوب با همسایگان شرقی غربی شمالی و جنوبی بوده و هستیم ما همواره خواهان گفتگو و مذاکره برای حل مشکلات و مسائل بین المللی بوده.ایم به امید روزی که کشورهای عضو سازمان ملل موفق به تحقق هدف اصلی سازمان برای برقراری صلح و امنیت جهانی شوند.