وحید خرمی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این تصور که امسال بارش باران در گیلان نرمال شده و مشکلات در حوزه آب کشاورزی مرتفع خواهد شد، اشتباه است؛ نگاه ما در این ارتباط باید به ذخیره سد سفیدرود باشد.
وی با بیان اینکه ۷۰ درصد کشت برنج در گیلان به سد سفیدرورد بستگی دارد، اضافه کرد: این سد در این ایام سال باید از ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب برخوردار باشد اما اکنون ۱۱۰ میلیون مترمکعب آب در این سد ذخیرهسازی شده که این مهم نشانگر حفظ برنامهریزی همانند ۲ سال گذشته است.
خرمی با بیان اینکه بارشهایی که معمولا در طول سال اتفاق میافتد برای طبیعت مناسب است و برای کشاورزی موثر نیست، اضافه کرد: این بارشها غالبا به دریا راه می یابد و به سفرههای زیرزمینی کمک میکند؛ اما در موضوع استفاده از آب در حوزه برنج نیاز اصلی ما پوشش برفی و ذخیرهای است که در چند سال گذشته پیوسته کاهشی بودهاست.
وی بیان کرد: علاوه بر کاهش پوشش برفی، روند دما افزایشی بوده و این موضوع موجب شده که بخشی از برفی که در بالادست وجود دارد بدون روان آب به حالت بخار تبدیل شود که کشاورزان نیز این مهم را حس کردهاند.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای گیلان اظهار داشت: در حوزه مدیریت آب در فصل زراعی (برنجکاری) در ۲ یا سه سال گذشته سال سختی پشت سر گذاشته شد؛ اگر چه نگرانیها بالا بود اما با تشکیل قرارگاه جهادی مدیریت آب کشاورزی با دستور استاندار، سالهای زارعی خوبی سپری شد از اینرو ضروریست تا این مهم تداوم یابد.
خرمی با تشریح کارها و تلاشها حول قرارگاه جهادی مدیریت آب کشاورزی و با اشاره به همبستگی و همکاری کشاورزان با مسئولان در این ارتباط بیان کرد: توزیع عادلانه آب کشاورزی در گیلان انجام شد و اینگونه نبوده که بخشی از اراضی شالیزاری غرقاب و قسمتی هم دچار تنش آبی شود به این ترتیب با برنامهریزیهای انجام شده، سال زراعی خوبی طی ۲ سال اخیر در این استان سپری شد.
وی درباره حق آبه سد سفیدرود در گیلان اضافه کرد: اینکه حق آبه سفیدرود ضعیف شده بحثی نیست اما این امر مربوط به تغییر شرایط اقلیمی است؛ آمار همه سدهای ایران از طریق سامانه قابل مشاهده است، اینطور نبوده که در ۲ سال گذشته سدهای بالادست کامل آب گیری داشته باشند، همه تقریبا از شرایط یکسانی برخوردار بودند.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای گیلان اظهار داشت: برنج محصولی استراتژیک بوده که تنها چند استان کشور اجازه کاشت آن را دارند؛ بنابراین تعهدی برای تامین آب برای کشت این محصول در استانهای بالادست وجود ندارد ضمن اینکه با آنان برخورد میشود.
خرمی در ادامه سخنانش درباره موضوع لایروبی انهار کشاورزی خاطر نشان کرد: لایروبی انهار اصلی با بیل مکانیکی انجام میشود و هرسال میانگین نزدیک هزار کیلومتر لایروبی صورت میگیرد ضمن اینکه در سال جاری نیز هزار و ۲۰۰ کیلومتر لایروبی انهار انجام شدهاست.
وی با تاکید بر ضرورت احیاء فرهنگ لایروبی دسته جمعی از سوی کشاورزان برنجکار اضافه کرد: بر اساس مطالعات ۱۰ درصد ( بیش از ۱۰۰ میلیون مترمکعب) آب در انهاری که کشاورزان نسبت به لایروبی آن اقدام نمیکنند، از بین میرود.
سد سفیدرود بزرگترین سد مخزنی گیلان است که آب مورد نیاز ۱۷۲ هزار هکتار از مجموع ۲۳۸ هزار هکتار شالیزارهای استان را تامین میکند؛ این سد بر روی رودخانه سفیدرود و در پایین دست محل تلاقی ۲ رودخانه قزل اوزن و شاهرود در ۷۵ کیلومتری جنوب شهر رشت و در مجاورت شهر منجیل احداث شده است.
بر اساس آمارها؛ میزان آب مورد نیاز سالانه در استان بیش از سه میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب در بخشها و مصارف مختلف است که معادل ۹۲ درصد آن در بخش کشاورزی استفاده می شود و بیشترین بخش آببر کشاورزی استان شالیزارهاست.
گیلان بزرگترین تولیدکننده ارقام بومی و با کیفیت برنج در کشور به شمار میآید که با ۲۳۸ هزار هکتار اراضی شالیزاری رتبه نخست کشور را از لحاظ سطح زیرکشت و رتبه دوم تولید برنج را به خود اختصاص دادهاست.
ارقام هاشمی، علی کاظمی، صدری، حسنی و دیلمانی جزو رقمهای کیفی و ارقام گوهر و سپیدرود جزو رقمهای پرمحصول است که در شالیزارهای گیلان کشت میشود؛ بیشترین رقمهای کشت شده برنج در این استان، رقمهای کیفی هاشمی و علی کاظمی است که افزون بر ۸۵ درصد محصول برنج گیلان را شامل میشود.
تنش آبی درسال زراعی پیشرو همانند سال گذشته بر شالیزارهای گیلان سایه گسترانیده، مسالهای که مسئولان و کارشناسان بخش کشاورزی استان از چندماه گذشته هشدار دادهاند و بر نقش مهم مدیریت فنی مزرعه توسط شالیکاران و گردانندگی آب به وسیله نهادهای متولی برای گذر از این بحران آبی تاکید دارند.
بیشتر بخوانید:
گذر از سال دشوار شالیکاری در گیلان در سایه مدیریتِ آب و مزرعه
تقویم زراعی؛ نقشه راه و راهکاری برای عبور از تنش آبی در گیلان