به گزارش خبرنگار ایرنا، مساله تامین نیروی انسانی مورد نیاز در واحدهای تولیدی همواره یکی از دغدغه‌های مهم بهره‌برداران است و آنان برای به‌کارگیری نیروهای ماهر در بخش‌های مختلف واحد خود از روش‌های متنوعی همچون نصب تبلیغات محیطی در سطح شهر برای جذب نیروی کار استفاده می‌کنند.
مشاهده چند بنر تبلیغاتی جذب نیروی کار در یکی از واحدهای تولیدی شهرک صنعتی محمود آباد در سطح شهر قم که بر روی آنها تاکید شده بود، "به افراد جویای کار در بخش‌های مختلف صنعتی ، بدون داشتن سابقه کاری نیازمندیم" توجه مان را جلب کرد و تصمیم بر آن شد تا با حضور در این شهرک صنعتی موضوع اشتغال در این شهرک صنعتی را از نمایی نزدیک تر بررسی کنیم.
به همین منظور برای شناخت بهتر وضعیت اشتغال در شهرک صنعتی محمود آباد قم، در کنار توجه به نظر بهره‌برداران واحدهای صنعتی با تعدادی از کارگران فعال در واحدهای تولیدی آن نیز به گفت‌وگو پرداختیم و با مسائل و مشکلات و همچنین مزایای کار در شهرک صنعتی محمود آباد آشنا شدیم.
افراد جویای کار ترجیح می‌دهند در تاکسی‌های اینترنتی کار کنند
یکی از مدیران واحدهای صنعتی فعال در شهرک صنعتی محمود آباد به خبرنگار ایرنا، گفت: متاسفانه کار در واحدهای تولیدی به عنوان یک ارزش برای افراد جویای کار نهادینه نشده است و آنان ترجیح می‌دهند درآمد مورد نیاز خود را با فعالیت در تاکسی‌های اینترنتی بدست آورند و تمایلی به فعالیت در بخش تولید ندارند.
محمد حسینی افزود: در حالی که کار در بخش تولید بسیار ارزشمند است و باید به عنوان یک افتخار به آن نگاه کرد اما در حال حاضر این‌گونه نیست و افراد جویای شغل با توجه به برخی از سختی‌هایی که کار در واحدهای تولیدی دارد از جمله طی مسافت به نسبت طولانی برای رسیدن به محل کار، تمایلی برای ورود به این عرصه ندارند.
وی ادامه داد: امروز وضعیت در برخی از واحدهای تولیدی به گونه‌ای است که با وجود مهیا بودن فرصت شغلی با بیمه و مزایای مناسب، کسی برای کار در آن بخش پیدا نمی‌شود و این موضوعی مهم است که باید در اولویت توجه مسئولان ارشد استان قرارگیرد و دنبال راهکارهای اقتصادی و فرهنگی برای حل آن باشند.
همچنین یکی دیگر از صنعتگران شهرک در این خصوص به ایرنا گفت: پیدا کردن کارگر ماهر در قم سخت شده‌است، ما زمان قدیم خودمان هر کاری می‌کردیم اما الان نمی‌شود به کارگران گفت فلان کار را انجام دهید، می‌گویند این کار وظیفه ما نیست چون کارها به نسبت تخصصی شده‌است.
رضا جعفری بیان داشت: از طرف دیگر مشکلات اقتصادی باعث شده که حقوق کاگران برای تامین مخارج زندگی کافی نباشد و به همین دلیل آنان انگیزه زیادی برای قبول کارهای سخت و صنعتی ندارند، مدیران کارخانه‌ها هم تا حدی می‌توانند در این زمینه مساعدت کنند، چون مخارج تولید بالاست و معمولا واحدها در تامین سرمایه مورد نیاز خود مشکل دارند.
دوری مسیر کار در شهرک صنعتی محمود آباد را سخت کرده‌است
یکی از کارگران مشغول به کار در شهرک صنعتی محمود آباد قم نیز به خبرنگار ایرنا گفت: دوری مسیر یکی از مهمترین مشکلات کار در شهرک صنعتی محمود آباد است، خیلی از کارگران به خاطر این مساله که هزینه و زمان زیادی از آنها می‌گیرد، بعد از مدتی اشتغال، کار خود در کارخانه های خوب و حتی بزرگ خود را رها می‌کنند و مشغول کارهای دیگری در سطح شهر قم می‌شوند.
صادق آقا حسنی افزود: برخی از کارخانه‌های مستقر در شهرک صنعتی محمود آباد به کارگران خود هزینه رفت و آمد می‌دهند که تا حدی مشکل را حل می‌کند اما همه کارخانه‌ها این کار را انجام نمی‌دهند و کارگران مجبورند روزانه هزینه زیادی برای تردد میان محل سکونتشان در شهر قم تا محل کار خود در این شهرک پرداخت کنند.
وی گفت: در برخی واحد های صنعتی از جمله در منطقه ویژه اقتصادی و شهرک صنعتی سلفچگان به دلیل نزدیکی به برخی روستاهای قم ، کارگران بومی آن منطقه به دلیل نزدیکی به منازل خود، نسبت به دیگر مناطق قم تمایل بیشتری به کار در واحدهای صنعتی دارند اما در شهرک صنعتی محمود آباد چون نزدیک هیچ روستا یا سکونتگاه مردم نیست ، استقبال کار در این شهرک به نسبت کمتر است.
وی ادامه داد: به طور متوسط هر کارگر با اضافه کار حدود ۱۲ ساعت از وقتش را در کارخانه سپری می‌کند حال شما درنظر بگیرید که روزانه ۲ ساعت هم برای رفت و آمد بگذارد خوب معلوم است این فرد زمانی که از سر کار به خانه بازمی‌گردد انرژی کمی برای خانواده دارد، به خاطر همین سختی‌هاست که تعدادی از کارگران حاضر به ادامه کار در این شهرک صنعتی نیستند.
وی گفت: کارخانه ما حقوقمان را سر وقت می‌دهد و من از وضعیت کاریم راضی هستم اما موضوع رفت و آمد برایم مشکلاتی را ایجاد کرده‌است، اگر مسئولان استان طرحی‌هایی را برای استقرار مسکن کارگران در کنار شهرک‌های صنعتی اجرا کنند این مساله حل می‌شود و به طور حتم افراد جویان شغل از کارکردن در واحدهای شهرک صنعتی محمود آباد استقبال بهتری می‌کنند.
یکی دیگر از افراد مشغول به کار در واحدهای تولیدی شهرک صنعتی محمود آباد قم پیرامون این موضوع به خبرنگار ایرنا، گفت: وضعیت پرداخت حقوق به کارگران در برخی از شرکت‌های شهرک خوب نیست و کارگران در این زمینه با مشکل مواجه هستند، همچنین برخی از مدیران کارخانه‌ها به جای کارگر ایرانی از اتباع استفاده می‌کنند چون تعدادی از آنها به دلیل برخی از مسائل همچون نداشتن مدارک قانونی برای اقامت، به وضعیت پرداختی‌ها اعتراضی نمی‌کنند و از طرف دیگر در همان کارخانه می‌مانند و هر کار سختی را هم که از آنها بخواهند انجام می‌دهند.
مرتضی سعادتی افزود: من فکر می‌کنم اگر در موضوع استفاده از اتباع برای تامین نیروی کار در این شهرک صنعتی مدیریت بهتری صورت گیرد، فضا برای ورود افراد جویای کار بیشتر مهیا شود، البته در این خصوص باید امکانات بیشتری هم برای کارگران اختصاص داده شود که کار در کارخانه برای آنها نسبت به مشاغل دیگر مزیت پیدا کند.
وی ادامه داد: درحال حاضر افراد زیادی هستند که حاضرند بدون بیمه تامین اجتماعی در شغل‌های خدماتی در داخل شهر قم کار کنند اما در واحدهای صنعتی باوجود داشتن بیمه درمان ، بیکاری و بازنشستگی کار نکنند، چون می‌گویند ما مثلا در شهر قم روزی ۴۰۰ یا ۵۰۰ هزار تومان کار می‌کنیم اما اگر بخواهیم در کارخانه کار کنیم با وجود سختی شغل و دوری مسیر همین قدر هم درآمد نداریم.
۶ هزار نفر در شهرک صنعتی محمود آباد قم مشغول به‌کار هستند
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی قم نیز در رابطه با موضوع گزارش ضمن اشاره به ظرفیت مناسب شهرک صنعتی محمود آباد برای اشتغالزایی در استان به خبرنگار ایرنا، گفت: ۶ هزار نفر به صورت مستقیم در واحدهای تولیدی فعال در شهرک صنعتی محمود آباد قم مشغول‌به‌کار هستند که این رقم با حساب مشاغل غیر مستقم به بیش‌از ۱۰ هزار نفر می‌رسد.
روح الله ابراهیمی در خصوص شرایط استقرار واحدهای تولیدی در شهرک صنعتی محمود آباد بیشتر توضیح داد و بیان داشت: شهرک صنعتی محمود آباد قم دارای سه فاز است که در فاز یک آن بهره‌برداران صنایع کانی‌های غیرفلزی (بیشتر آجر و سنگ) فعال هستند و در فاز ۲ و سه تمامی صنایع به غیر از صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی به فعالیت می‌پردازند.
وی با اشاره به زیرساخت‌های مناسب شهرک صنعتی محمودآباد قم برای استقرار صنایع راهبردی، افزود: این شهرک دارای شبکه توزیع آب، شبکه روشنایی، شبکه مخابرات(فیبر نوری)، شبکه جمع آوری فاضلاب، تاسیسات آبرسانی(ایستگاه پمپاژ)، تصفیه خانه فاضلاب( یک‌هزار متر مکعب در شبانه روز)، ایستگاه آتش‌نشانی، نگهبانی و حراست، خیابان‌کشی مناسب و درمانگاه آماده بهره‌بردارای است.
وی در ادامه با تاکید بر لزوم انجام مطالعات زیرساختی به‌منظور توسعه شهرک محمود آباد، گفت: در حال حاضر به دلیل درخواست گسترده متقاضیان، توسعه این شهرک به میزان حدود ۴۰۰ هکتار در دستور کار قرار دارد که عملیات تحویل زمین آن انجام و مجوز زیست محیطی ۳۹۷ هکتار آن نیز از محیط زیست استان گرفته شده‌است.
شهرک صنعتی محمود آباد قم با مساحتی حدود یک‌هزار هکتار در کیلومتر ۲۰ آزادراه قم - تهران قرار گرفته و از خدمات زیربنایی مانند آب، برق، تلفن، گاز و راه های ارتباطی مناسب برای حضور صنایع مادر، تخصصی و مورد نیاز کشور برخوردار است.
همچنین چندی پیش در همین رابطه مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی قم به ایرنا گفت: ۱۲ هزار فرصت شغلی تمام وقت و دارای بیمه در این استان آماده ورود افراد جویای کار در زمینه‌های مختلف نیروی کار ساده، نیروی کار نیمه‌ماهر و نیروی کار متخصص است.
وحید وزیری راد بیان داشت: در استان قم ظرفیت‌های خوبی برای اشتغال افراد جویای کار ایجاد شده‌است و آنچه در این خصوص اهمیت دارد گسترش فرهنگ کار در میان جوانان برای استقبال بیشتر آنان از موقعیت‌های شغلی موجود است.
وی تاکید کرد: مساله دیگری که در رابطه با فضای کار استان باید مورد توجه قرار گیرد، لزوم گسترش برنامه‌های آموزشی و مهارت افزایی برای بالا بردن توانمندی‌های افراد جویای کار در قم است، تا آنان با آمادگی بیشتری بتوانند در بخش‌های مورد نظر مشغول به‌کار شوند.
آنچه از وضعیت اشتغال در شهرک صنعتی محمود آباد قم گفته شد به عنوان نمونه نشان می‌دهد بحث اشتغال در قم علاوه بر ابعاد اقتصادی به موضوعی با رویکردهای اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده‌است به نحوی که با وجود فرصت کار برای تعداد زیادی از افراد جویای کار قمی در حوزه‌های صنعتی و تولیدی، آنان علاقه‌ای به کار در این بخش‌ها ندارند تا جایی که صاحبان صنایع و تولیدکنندگان مجبورند برای ادامه روند فعالیت خود از کارگران سایر استان‌ها و یا حتی اتباع خارجی استفاده کنند.
البته همان‌طور که در این گزارش بیان شد کار در این بخش‌های اقتصادی با مسائل و مشکلاتی نیز همراه است که باید برای جذب نیروی کار به آنها از راهکارهای مختلف و متنوعی همچون اعطای مشوق‌های مالی و امکانات رفاهی بیشتر به کارگران در مقایسه با سایر کارهای موجود استفاده کرد به خصوص در استانی مانند قم که از قدیم به دلیل موقعیت زیارتی آن، مشاغل خدماتی بیشتر مورد توجه مردم بوده‌است.
به گزارش ایرنا، در جریان پایش صورت گرفته تا ابتدای سال‌جاری برای ۳۹ هزار و ۷۹ نفر در شهرک‌های صنعتی استان قم فرصت اشتغال ایجاد شده‌است؛ بررسی‌ها نشان می‌دهد در مجموع طی سال‌های گذشته، یک‌هزار و ۷۰۰ واحد تولیدی در شهرک‌های صنعتی استان قم به بهره‌برداری رسیده‌است.
همچنین یک‌هزار و ۳۸۶ طرح تولیدی در شهرک‌های صنعتی استان روند ساخت و ساز خود را دنبال می‌کنند که هر کدام درصد پیشرفت فیزیکی متفاوتی دارند که با تکمیل طرح‌ها و آغاز فعالیت آنها در قالب واحدهای صنعتی، تحول چشمگیری در عرصه تولید و اشتغال استان ایجاد خواهد شد.
گفتنی است بر اساس راهبردهای تعیین شده، اجازه استقرار صنایع با آلایندگی بالا و همچنین آب‌بر در شهرک‌های صنعتی استان داده نشده و به جای آن در کنار توجه به صنایع فرهنگی، پوشاک ایرانی - اسلامی و سوغات زائر، از ایجاد واحدهای تولیدی متناسب با قابلیت‌های اقتصادی استان استقبال می‌شود.
شهرک‌های صنعتی قم به دلایل مختلف همچون داشتن امکانات مناسب برای ایجاد واحد تولیدی، نزدیکی به پایتخت و بازارهای بزرگ ایران و نیز دسترسی به شاهراه‌های ارتباطی کشور همواره مورد توجه سرمایه‌گذاران و فعالان بخش خصوصی برای فعالیت‌های اقتصادی است و به همین دلیل توسعه زیرساخت‌ها در این شهرک‌ها از اهمیت فراوانی برخوردار است.
در بخش صنعت، قم دارای هفت شهرک صنعتی شکوهیه، الغدیر، چاپ و نشر، سلفچگان، محمودآباد، درودگران، فناوری اطلاعات و ارتباطات (I.C.T) و چهار ناحیه صنعتی خورآباد، دستجرد، سیرو و طغرود است که هر کدام از آنها موقعیت ممتازی برای توسعه سرمایه‌گذاری، تولید و اشتغال دارد.
گزارش: محمد جنابان