به گزارش روز یکشنبه ایرنا از رسانه سنگاپوری «سی ان ای»، آمریکا و چین به عنوان دو وزنه اقتصاد جهان، در مجموع تولید کننده بیش از ۴۰ درصد محصولات و خدمات جهانند. بنابراین وقتی جنگ اقتصادی میان پکن و واشنگتن رخ می دهد، جنگی که از ۵ سال گذشته برقرار است، بقیه کشورهای جهان نیز از آن آسیب می بینند و رنج می برند.
شهر سانفرانسیسکو آمریکا روزهای پیش رو میزبان سران کشورهای سازمان همکاری های اقتصادی آسیا-پاسیفیک خواهد بود و شی جین پینگ رئیس جمهوری چین هم قرار است روزهای ۲۳ تا ۲۶ آبان ماه جاری برای شرکت در این اجلاس و نیز با هدف دیداری دوجانبه با جو بایدن همتای آمریکایی اش، به سانفرانسیسکو سفر کند.
از سال ۲۰۲۰ جهان درگیر بحران های بسیاری از جمله همه گیری ویروس کرونا، افزایش تورم، افزایش نرخ بهره، جنگ اوکراین و اکنون بحران غزه است.
براساس اطلاعات صندوق پول بین الملل، انتظار می رود اقتصاد جهان در سال جاری ۳ درصد و ۲.۹ درصد در سال ۲۰۲۴ رشد داشته باشد.
باوجود این امیدواری هایی وجود دارد که واشنگتن و پکن بتوانند دستکم برخی تنش های اقتصادی را در اجلاس همکاری اقتصادی آسیا-اقیانوسیه که از امروز ۱۲ نوامبر ( ۲۱ آبان) در سانفرانسیسکو برگزار می شود کاهش دهند. این اجلاس ۲۱ کشور منطقه اقیانوسیه را که در مجموع ۴۰ درصد جمعیت جهان و تقریبا نیمی از تجارت جهانی را نمایندگی می کنند کنار یکدیگر آورده است. اما رویداد منحصر به فرد این اجلاس، نشست روز چهارشنبه بایدن و شی است که روسای جمهوری دو کشور پس از یک سال از نزدیک با یکدیگر دیدار می کنند. طی یک سال گذشته تنش ها میان دو کشور افزایش یافته است.
در همین حال کاخ سفید برای کاهش انتظارات گفت توقعی برای پیشرفتی غیرمنتظره در این میان وجود ندارد.
روابط اقتصادی آمریکا و چین سالها رو به وخامت است و در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ به جنگ اقتصادی تمام عیار تبدیل شد. دولت ترامپ چین را به تخطی از تعهداتش در پیوستن به سازمان تجارت جهانی در سال ۲۰۰۱ که گشودن بازار بزرگش بر شرکت های آمریکایی و خارجی دیگری که می خواستند کالاها و خدماتشان را بفروشند، متهم کرد. در سال ۲۰۱۸ دولت ترامپ در اقدامی تنبیهی تعرفه ها را بر واردات چینی اعمال کرد.
بدین ترتیب پکن نیز در برابر تحریم های ترامپ با تعرفه های تلافی جویانه پاسخ داد و کالاهای آمریکایی را برای خریدان چینی بسیار گران کرد.
براساس اطلاعات موسسه پترسون برای اقتصادهای بین الملل که توسط چاد باون محاسبه شده است هنگامی که در سال ۲۰۲۱ بایدن در انتخابات آمریکا پیروز شد بسیاری از سیاست های تجاری تقابلی ترامپ از جمله تعرفه های چین را در دستور کار دولت خود قرار داد. نرخ مالیات بر روی واردات چینی اکنون به ۱۹ درصد در برابر آنچه در سال ۲۰۱۸ و پیش از اعمال تعرفه ها از سوی ترامپ یعنی ۳ درصد بود افزایش یافته است. به همین ترتیب مالیات واردات چینی بر روی کالاهای آمریکایی نیز از ۸ درصد به ۲۱ درصد در زمان مشابه رسیده است.
یکی از اصول سیاست های اقتصادی دولت بایدن کاهش وابستگی به کارخانه های چینی بود که با شروع همه گیری ویروس کرونا زنجیره تامین جهانی مختل شد و دیگری تقویت روابط با سایر کشورهای آسیایی بود. به عنوان یکی از بخش های این سیاست، دولت بایدن سال گذشته چارچوبی برای رفاه اقتصادی هند-اقیانوسیه با ۱۴ کشور ساخت. در برخی موارد تنش های تجاری آمریکا و چین حتی در زمان بایدن بیشتر از ترامپ است.
برخی کارشناسان درباره جدایی دو اقتصاد بزرگ جهان پس از دهه ها وابستگی متقابل در تجارت صحبت می کنند. در واقع واردات کالاهای چینی به آمریکا ۲۴ درصد از ماه سپتامبر (شهریور/ مهر) در مقایسه با زمان مشابه در سال ۲۰۲۲ کاهش یافته است.
تنش میان پکن و واشنگتن بسیاری کشورها را به اوضاعی نامساعد کشانده است که تصمیم گیری درباره انتخاب یکی از این دو کشور برای همکاری است درحالی که تمایل برای تجارت با هر دو کشور وجود دارد.
صندوق پول بین الملل معتقد است چنین جدایی های اقتصادی دنیا را نابود می کند. ۱۹۰ آژانس وام دهی در کشورها تخمین می زنند موانع تجاری بیشتر ۷.۴ تریلیون دلار از خروجی اقتصادی جهانی را کسر می کند و این موانع درحال افزایش است. کشورها حدود ۳ هزار تحریم جدید اقتصادی وضع کردند که در سال ۲۰۱۹ کمتر از هزار مورد بوده است.
جانت یلین وزیر خزانه داری آمریکا و هی لیفنگ معاون نخست وزیر چین روز جمعه در سانفرانسیسکو برای دومین روز مذاکرات، با هدف کاستن تنش میان دو کشور در ماه های اخیر دیدار کردند. وزیر خزانه داری آمریکا طی این دیدار تاکید کرد آمریکا به دنبال روابط اقتصادی سالم با چین است و از این کشور درخواست کرد سخت گیری هایی را درباره شرکت های خصوصی چینی و موسسات مالی که آمریکا معتقد است تحریم های بین المللی را برای تجارت با روسیه دور می زند اتخاذ کند. وی همچنین درباره کنترل های صادراتی چین بر روی گرافیت که ماده ای کلیدی در باتری های وسایل الکتریکی است ابراز نگرانی کرد.
جانت یلین که در ماه ژوئیه (تیر/ مرداد) به چین سفر کرده بود گفت برای سال آینده دعوت پکن را برای سفر به این کشور پذیرفته است راجا کریشنامورتی که نماینده دموکرات ایلینوی در کمیته مجلس در بخش رصد چین خدمت است در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی اتاق فکر واشنگتن خوشبینانه اشاره کرد شی پیش تر نیز سال گذشته به شکل ناگهانی از سیاست های کووید-صفر که اقتصاد چین را فلج کرده بود دست کشید. وی در ادامه گفت : «ما باید به این احتمال شانسی بدهیم حتی اگر همزمان از منافع مان حمایت کنیم. این آن چیزی است که امیدوارم در نهایت در این دیدار اتفاق بیفتد. »