یقیناً یکی از اصلیترین نشانههای حکمرانی اثربخش، ساخت مسکن با کیفیت و استاندارد برای آحاد مردم است. نیل به اهداف متعالی توسعه پایدار در ایجاد شهرهای پایدار و بناهایی با تابآوری مطلوب، تصمیمسازان را به ایجاد سامانه و ظرفیتهای جدید هدایت میکند.
شهرهای فعلی به جهت سطح تعارضات بالا، دارا بودن المانهای صلب و مقاوم در برابر تغییر، قوانین متعدد و بعضاً متناقض، تعدد ذینفعان و محدودیتهای منابع زیست محیطی، در برابر توسعه مقاومت نشان میدهند.
امروزه برای همه کنشگران فعال در عرصه مدیریت شهری اثبات شده است که کوچکترین تغییر در سیمای شهرهای فعلی با بزرگترین بازخوردهای اجتماعی و فنی همراه است؛ بنابراین، با عنایت به بررسیهای مهندسی و مطالعات امکان سنجی، در کنار رشد روزافزون جمعیت و افزایش تقاضای تامین مسکن، حرکت به سمت سواحل جنوبی به جهت ایجاد شهرهایهای نوین، هوشمند و تابآور نه تنها یک انتخاب بلکه یک ضرورت میباشد.
پیادهسازی طرحهای هادی روستایی و تفضیلی شهری با نرخ نه چندان بالا و تعارضات اجتماعی و فنی پیچیده در شهرهای فعلی کشور، مبیِّن ظرفیت پایین توسعه در امکانهای فعلی است و تجارب شهرهای جدید موفق در سطح ملی و جهان از دیگر دلایل این تصمیم تحولی هستند.
شهرهای جدید موفق ایران مانند جزیره زیبای کیش و الگوهای منطقهای مانند دوبی و دوحه، در کنار تجارب تاریخی ایرانیان در ساخت شهرهای نوین، میتواند نقشه راهی مطمئن برای ما ترسیم کند.
سواحل جنوب ایران، با امکان دسترسی به منبع نامحدود آب و با بهرهگیری از اقتصاد دریا میتوانند امکان برجسته و با اهمیتی برای توسعه پایدار جنوب کشور باشند.
جنوب ایران، با دارا بودن اراضی پهنه ور، ارزان قیمت، منابع طبیعی مورد نیاز صنعت ساختمان مانند منابع سنگی، مردمان صبور و نجیب و همچنین قرار نگرفتن روی گسلهای فعال زلزله و فاصله مناسب تا تولیدکنندگان و بنادر، فضای مناسبی برای ایجاد شهرهای جدید هستند.
مطالعات دقیق امکانسنجی و بررسی اثرات زیست محیطی، قطعاً در توسعه پایدار و انتخاب سایت ضروری میباشد. به گونهای که دارار بودن پیوست محیط زیست و اجتماعی - فرهنگی به پیشرفت پایدار این شهرها کمک میکند. شایسته است در این راه از تجربه بومیان، دانشگاهیان و فعالان صنعت منطقه در کنار دانش کارشناسان در سطح ملی همزمان بهرمند شد.
با بنا کردن شهرهای جدید میتوان صنعتیسازی ساختمان، استفاده از فنآوری نوین، کاهش هدررفت انرژی و ایجاد مسکنهای ارزانقیمت در مقیاس بالا را برای ایرانیان چشم انتظار بود.
ما مردمان مشرق زمین خصوصاً خاورمیانه به تجربه آموختهایم شهرسازی منتهی به ساخت تمدن میشود و اینک هنگام آن است که با اقدامی عالمانه شهرهای هوشمند، مدرن، مترقی و دوستدار محیط زیست، برای آیندگان این فلات به میراث بگذاریم.
*مهندس عمران و دانش آموخته برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست