«مجید عشقی» عصر امروز (سه‌شنبه) در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به اقدامات انجام شده از سوی دولت سیزدهم و سازمان بورس برای بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار سهام اشاره کرد و افزود: فلسفه تشکیل سازمان بورس طراحی، ساماندهی و توسعه یک بازار شفاف، کارا و منصفانه برای سرمایه‌گذاران است تا از این طریق سرمایه‌گذاران قادر به فعالیت در این بازار باشند.
وی اظهار داشت: در ابتدای فعالیت دوره جدید مدیریت این سازمان که از ماه‌های ابتدایی فعالیت دولت سیزدهم آغاز شد، هدف اصلی ما در برنامه راهبردی تعریف شده که بحث حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران با تاکید بر منافع بلندمدت بود و در این راستا اقدام به تعریف برخی از برنامه‌های متنوع کردیم.
تعریف برنامه‌های جدید در ۳ حوزه اصلی نظارت بر بازار
عشقی به دیگر هدف سازمان بورس در برنامه‌های راهبردی تاکید و خاطرنشان کرد: بحث افزایش اثربخشی و نظارت بر فعالیت‌های بازار سرمایه در دستور کار قرار گرفت که در این زمینه برنامه‌های متنوعی را در سه حوزه اصلی نظارت بر بازار، نظارت بر نهادهای مالی و نظارت بر ناشران تعریف کردیم.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تسهیلگری در تامین مالی، تشکیل سرمایه و نیز مدیریت ریسک را به عنوان دیگر برنامه راهبردی سازمان بورس معرفی کرد و اظهار داشت: با توجه به منفی بودن نرخ تشکیل سرمایه در سال‌های گذشته و نیز افزایش درصد استهلاک بنگاه‌های اقتصادی نسبت به مجموعه‌های سرمایه‌گذاری نیاز شد تا یک اقدام اساسی در زمینه مساله مربوط تشکیل سرمایه و تامین مالی انجام شود.
اقدامات دولت در حوزه حمایت از سهامداران خرد
وی به برنامه سازمان بورس در حوزه حمایت از سهامداران تاکید کرد و ادامه داد: به صورت مشخص بحث متنوع‌سازی گزینه‌های سرمایه‌گذاری با اتکا بر سرمایه‌گذاری غیرمستقیم از جمله برنامه‌های اصلی و بلندمدت ما در این دوران بوده است.
عشقی خاطرنشان کرد: در این راستا ۶ نوع صندوق سرمایه‌گذاری جدید طراحی و راه‌اندازی شد و اقدام به صدور تعداد متعددی مجوز برای راه‌اندازی این صندوق‌ها کردیم.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اعلام اینکه این اتفاق زمینه معرفی صندوق‌های جدید در بازار را فراهم کرد، افزود: با این اقدام تلاش کردیم تا به جای آنکه منابع سهامداران به صورت مستقیم وارد بازار سهام و ابزار مشتقه شوند، از طریق صندوق‌های صندوق‌ها سرمایه‌گذاری وارد این بازار شوند و منابع وارد شده به واسطه این صندوق‌ها مورد مدیریت قرار بگیرند.
استقبال سهامداران از سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس
وی به مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری از طریق افراد حرفه‌ای بازار سرمایه تاکید کرد و ادامه داد: خوشبختانه در چند وقت گذشته استقبال خوبی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری صورت گرفت، به گونه‌ای که در ماه‌های گذشته شاهد این بودیم برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ۲ روز معاملاتی چند هزار میلیارد تومان منابع جذب کردند.
عشقی با اشاره به اینکه در روزهایی که بورس‌های منطقه‌ای شروع به ریزش شدید کردند بورس ایران با یک آرامشی به معاملات خود ادامه داد، گفت: هر چند در برخی از روزها شاهد تنش در بازار بودیم؛ اما این نوسانات تحت تاثیر وجود نگاه بلندمدت در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مورد کنترل قرار گرفت.
به گفته رییس سازمان بورس، جذب منابع خرد از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از راهبُردهای جدی سازمان بورس بود که انجام شد و ادامه‌دار خواهد بود.
صدور مجوز ۲۰۰ نهاد مالی در ۲ سال گذشته
وی به تعداد مجوز صادر شده برای تاسیس نهادهای مالی در ۲ سال گذشته اشاره کرد و گفت: در دوره جدید مدیریت سازمان بورس بالغ بر ۲۰۰ نهاد مالی مجوز صادر شده است که این آمار شامل شرکت‌های کارگزاری، شرکت‌های سبدگردانی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌شود، همچنین در این مدت به دنبال این بودیم تا این نهادها بتوانند خدمات بهتری را به مردم ارائه کنند.
عشقی با بیان اینکه تمایل مردم برای سرمایه‌گذاری در بورس در سال ۹۸-۹۹ باعث ایجاد ازدحام شدید در نهادهای مالی شد، اظهار داشت: صف‌های طولانی برای دریافت خدمات از نهادهای مالی از جمله دغدغه‌های جدی سازمان بورس در آن زمان بود.
رییس سازمان بورس اعلام کرد که اکنون نهادهای مالی به شدت گسترش پیدا کرده است و به وجود بیش از یک هزار نهادهای مالی در بازار سرمایه دست پیدا کردیم.
نهادهای مالی، پاسخگوی افراد با سطوح ریسک مختلف
وی با اشاره به اینکه نهادهای مالی می‌توانند پاسخگوی افراد با سطوح ریسک مختلف باشند، ادامه داد: یکی ایرادات جدی وارد شده به بازار سرمایه در سال‌های گذشته که مردم دعوت به سرمایه‌گذاری در این بازار شده بودند، عدم آموزش آنها با ریسک ابزارهای معاملاتی بود.
عشقی ادامه داد: اکنون ریسک ابزارهای معاملاتی مشخص شده و افراد با ریسک پذیری بالا می‌توانند نسبت به سرمایه‌گذاری در این بازار از طریق صندوق اهرمی اقدام کنند.
رییس سازمان بورس معتقد است که افراد با ریسک پذیری پایین می‌توانند صندوق‌های با درآمد ثابت و نیز صندوق‌های دولتی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.
استفاده از طرح سهام یار در روزهای پرنوسان بازار
وی با اشاره به طرح سهام یار گفت: سال گذشته به دلیل وجود شرایط خاص در بازار، اقدام به اجرای طرح سهام یار کردیم تا از این طریق آرامش و اطمینانی را به عموم سرمایه‌گذاران به خصوص سهامداران خرد بدهیم.
عشقی ادامه داد: سرمایه‌گذاران با دارایی کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان در این طرح مشارکت و اوراق تبعی یک ریالی را خریداری کردند تا بازدهی یک ساله آنها در سقف ۲۰ درصد تضمین شود.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: خوشبختانه امسال در زمان سررسید اوراق تعدادی از افراد که به بازدهی ۲۰ درصد نرسیده بودند بازدهی خود را از طریق صندوق تثبیت بازار سرمایه دریافت و از مزایای طرح سهام یار استفاده کردند.
وی با بیان اینکه این طرح در آبان ماه ۱۴۰۱ آرامشی را در بازار ایجاد کرد، ادامه داد: در آن زمان شاخص بورس در کمترین میزان خود قرار داشت؛ اما تحت تاثیر اعتماد ایجاد شده در بین سهامداران زمینه ایجاد یک روند صعودی در بازار فراهم شد.
عشقی به ادامه این طرح در بازار در قالبی دیگر و نیز از طریق صندوق‌های تضمین اصل سرمایه به صورت ساختار یافته اشاره کرد و گفت: اکنون صندوق‌هایی در بازار برای ایجاد اعتماد در بین سهامداران وجود دارد که باعث اطمینان در بین سهامداران برای عدم از بین رفتن سرمایه‌هایشان در بورس می‌شود.
رییس سازمان بورس خاطرنشان کرد: در این زمینه سهامداران می‌توانند واحدهای این صندوق‌های سرمایه‌گذاری را خریداری کنند، با این اقدام اصل سرمایه سهامداران تضمین شده خواهد بود.
عشقی در مورد اجرای طرح سهامیار و پرداخت خسارت به سهامداران گفت: سال گذشته بیش از ۵۰۰ هزار نفر در این طرح شرکت کرده بودند و با خرید اوراق بیمه سهام سبد سهام خود را بیمه کردند که در اوایل آبان ماه امسال دوره این طرح به اتمام رسید و تقریباً ۱۰ هزار نفر مشمول دریافت مابه‌التفاوت بازدهی تا ۲۰ درصد شدند.
وی بیان کرد: خسارات این سهامداران با توجه به شرایط بازار و اتفاقاتی که در یک سال گذشته رخ داده بود، محاسبه و پرداخت شد.
رییس سازمان بورس گفت: تعداد کمی نتوانسته بودند به بازدهی ۲۰ درصد برسند، لذا حدود ۶ میلیارد تومان به این افراد پرداخت شد.
وی ادامه داد: اگر سهامداران خرد به اطمینان نسبی به بازار برسند، می‌تواند به ثبات بازار کمک کنند و برنامه‌های سازمان بورس هم در همین راستا است.
ابزارهای متنوع و متناسب با سطوح ریسک‌پذیری سهامداران
وی به معرفی ابزارهای متنوع و متناسب با سطوح ریسک‌پذیری سهامداران اشاره کرد و افزود: این صندوق‌ها برای افرادی خواهد بود که نمی‌خواهند هیچ‌گونه ریسکی را نسبت به اصل سرمایه خود داشته باشند، همچنین مازاد بازدهی ایجاد شده برای سهامداران خواهد بود.
راه‌اندازی ابزار گواهی سپرده شمش طلا در ابتدای سال گذشته
عشقی با تاکید بر راه‌اندازی ابزار گواهی سپرده شمش طلا در ابتدای سال گذشته اعلام کرد: طلا به عنوان یک دارایی سنتی دارای خریداران زیادی است و افراد علاقه زیادی به سرمایه‌گذاری در این بازار دارند؛ اما تاکنون چندان امکان سرمایه‌گذاری خرد در بازار طلا به صورت سازمان یافته وجود نداشته است.
رییس سازمان بورس اظهار داشت: تاکنون اشخاص حقیقی و حقوقی حجم قابل توجهی طلا را در اندازه مختلف خریداری کردند که این میزان شامل یک‌دهم گرم تا چند کیلو طلا بوده است.
وی خاطرنشان کرد: این طلا در خزانه بانک باقی می‌ماند، گواهی آن در بازار سهام معامله می‌شود و تولیدکننده آن شمش می‌تواند از طریق منابع جمع‌آوری شده سرمایه‌گذاری مجدد داشته باشد تا از این طریق تولید بیشتری را انجام دهد.
عشقی معتقد است که این ابزار برای شرکت‌های تولیدکننده طلا و نیز افرادی که به دنبال سرمایه‌گذاری در این بازار بودند مفید بود.
کارکرد شرکت سهامی عام پروژه
رییس سازمان بورس به تامین مالی پروژه‌ها اشاره کرد و گفت: یکی از جذاب‌ترین ابزارها برای این بخش، شرکت سهامی عام پروژه است.
وی با تاکید بر کارکرد شرکت سهامی عام پروژه گفت: در این راستا یک پروژه اجرا شده و تا ۵۰ یا ۷۰ درصد پیشرفت داشته است؛ اما برای ادامه کار و نیز سرمایه در گردش نیاز به منابع دارد، این شرکت را در بازار بورس یا فرابورس پذیرش می‌کنیم و در یک بازار کاملاً شفاف ارزش‌گذاری می‌شود.
عشقی اظهار داشت: مردم از طریق پذیره‌نویسی عمومی وارد این طرح می‌شود و مشارکت خواهند داشت که در این راستا منابع به صورت مستقیم وارد طرح می‌شود و طرح مدنظر پس از پیشرفت به بهره‌برداری می‌رسد.
رییس سازمان بورس ادامه داد: گزارش‌های فعالیت در طول اجرای طرح به صورت مستمر در سامانه کدال منتشر می‌شود و مردم شاهد پیشرفت آن خواهند بود تا از این طریق در آینده از سود آن منتفع شوند.
وی خاطرنشان کرد: منافع پذیره‌نویسی و نیز عرضه عمومی اوراق به صورت مستقیم وارد پروژه می‌شود و تبدیل به سرمایه گذاری واقعی خواهد شد.
عشقی با بیان اینکه در این زمینه برنامه‌های جدی در دستور کار سازمان بورس است، گفت: اولین پروژه در این زمینه اجرایی شد و اکنون در صدد توسعه آن هستیم.
رییس سازمان بورس ادامه داد: طرح‌های سرمایه‌گذاری مربوط به بخش دولتی و نیز بخش خصوصی از این ابزار استفاده خواهند کرد که سازمان بورس، هیات پذیرش بورس و فرابورس در حال بررسی ۳۰ طرح هستند.
وی ابزار شرکت سهامی عام پروژه را جزو ابزارهای دو طرفه معرفی کرد و افزود: علاوه بر اینکه این ابزار جزو گزینه پر بازده سرمایه‌گذاری خواهد بود، امکان تامین مالی طرح‌های نیمه‌تمام را فراهم خواهد کرد.
پذیره‌نویسی از طریق صرف سهام، دیگر اقدام مهم سازمان بورس
عشقی پذیره‌نویسی از طریق صرف سهام را به عنوان دیگر اقدام سازمان بورس در چند ماه گذشته معرفی کرد و گفت: وقتی شرکت به دنبال عرضه عمومی است سهام جدیدی منتشر و به مردم فروخته می‌شود، آن سهامدار پول را دریافت نمی‌کند و از بازار خارج نمی‌شود؛ بلکه پول به صورت مستقیم وارد پروژه می‌شود و از این منابع برای طرح‌های بعدی استفاده خواهد کرد.
رییس سازمان بورس ادامه داد: در آینده نزدیک بزرگ‌ترین پروژه پذیره‌نویسی از محل صرف سهام در بورس انجام خواهد شد که یک پروژه بسیار سودآور و حوزه صنعت است و امیدواریم با موفقیت انجام شود.
الزام شرکت‌ها برای پرداخت سود نقدی سرمایه‌گذاران خرد
وی به ارتباط با شرکت‌ها با سرمایه‌گذاران خرد در خصوص پرداخت سود اشاره کرد و افزود: در سال گذشته این مساله را اجباری کردیم تا همه شرکت‌ها سود خود را از طریق الکترونیک و نیز شرکت سپرده‌گذاری مرکزی پرداخت کنند.
عشقی با بیان اینکه با این اقدام مردم دیگر مجبور نخواهند بود برای دریافت سود به شرکت‌های مختلف مراجعه کنند، گفت: شرکت ملزم خواهد بود بر اساس اطلاعیه‌ای که در سامانه کدال منتشر می‌کند منابع را به شرکت سپرده‌گذاری واریز و شرکت سپرده‌گذاری در همان روز یا روز بعد به حساب سهامداران پرداخت کند.
رییس سازمان بورس به استقبال و رضایت سهامداران از این اقدام تاکید و اعلام کرد: منابعی که در حساب شرکت‌ها رسوب کرده بود به حساب سهامداران پرداخت شد.
حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران، اولویت اصلی دولت سیزدهم
وی با بیان اینکه بحث حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران از اولویت‌ها دولت است، افزود: در مورد موضوع ارتباط سهامدار و سرمایه‌گذاران با شرکت‌ها سال گذشته در خصوص پرداخت سود نقدی اقدام خوبی انجام شد و شرکت‌ها ملزم شدند تا سود نقدی خود را از طریق شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و به صورت الکترونیکی پرداخت کنند و مردم مجبور نباشند برای دریافت سود به شرکت‌های مختلف مراجعه کنند.
کسب سود معقول در بورس به شرط وجود نگاه بلندمدت
وی در پاسخ به این سوال که آیا بازار سهام امسال نسبت به سایر بازارها بازدهی بیشتری داشته است، گفت: بله، سرمایه‌گذاری با نگاه بلندمدت در بورس سود بیشتری نسبت به سایر بازارها خواهد داد و صندوق‌های سرمایه‌گذاری نشان دادند که بازدهی بازار سهام در بلندمدت بسیار بیشتر از بازدهی دیگر بازارها بوده و با اختلاف معناداری سود بسیار قابل توجهی را نصیب سهامداران کرده است.
توصیه به سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام
رئیس سازمان بورس در خصوص توصیه به سهامداران و مردم برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، گفت: سهامداران برای ورود به بورس حتماً از مشاوره نهادهای رسمی بازار سرمایه استفاده کنند و یکی از کارهایی که جدی که انجام می‌دهیم افزایش نهادهای مالی است.
وی افزود: نخستین توصیه به مردم این است که حتماً با مشورت و نهادهای رسمی وارد بازار سهام شوند و سعی بر انتخاب ابزار درست داشته باشند.
عشقی افزود: اگر مردم از دانش و سواد کافی برای سرمایه گذاری مستقیم در بورس برخوردار نیستند، و اگر نمی‌خواهند هیچ‌گونه ریسکی متحمل شوند اقدام به سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت کنند و اگر قصد خرید سهم در بازار را دارند از صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرامی استفاده کنند که تا دو برابر سرمایه‌شان سود یا زیان می‌دهد.
رئیس سازمان بورس گفت: اگر کسی پیشنهاد سود نامتعارفی داد قطعاً مشکلی در آنجا وجود دارد؛ اما در بازار سرمایه می‌توانند باید سودهای معقول و منطقی کسب کنند البته بازار سهام ریسک‌های خود را دارد و تاثیرپذیر از قیمت‌های جهانی، تنش‌های بین‌المللی، جنگ‌های منطقه‌ای یا تصمیمات اتخاذ شده در سطح کلان است؛ اما امروز در بورس ابزارهای مختلفی با توجه به ذائقه ریسک سرمایه‌گذاران وجود دارد.