تورج صادقی روز سهشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه رویکردهای حفاظتی رایج در دهههای گذشته مبتنی بر حفاظت صرف و منع هرگونه بهرهبرداری از منابع طبیعی بود، افزود: بهرهبرداری پایدار در این مناطق که حضور انسانی در آن مجاز است به معنای محفاظت است.
وی اظهارکرد: در روش حفاظت سنتی، محدوده مناطق حفاظت شده برای مردم مشخص میشود؛ برای آن مناطق شیوهنامهها در زمینه فعالیتهای مجاز و غیرمجاز تدوین میشود و بیشترین تمرکز بر اعمال مقررات، اجرای آن و کمترین توجه به علاقمندیهای مردم ساکن در این مناطق است؛ در حالی که بیشتر مقررات تدوین شده بر زندگی جوامع محلی تاثیر مستقیم دارد.
وی ادامه داد: نتیجه این نوع حفاظت به ارتباط ضعیف مردم محلی با مدیریت دولتی، تقابل بین آنها و در نهایت تخریب زیستگاه و کاهش جمعیت حیات وحش منجر میشود.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان اضافه کرد: یکی از مهمترین عوامل رشد و توسعه اجتماعی، اقتصادی یک جامعه به ویژه در جوامع روستایی نقش و حضور فعالانه مردم در کارها و فعالیتهای مربوط به روستای خود آنهاست.
صادقی تصریح کرد: معیشت و زندگی مردم بومی مجاور و درون مناطق حفاظت شده تحت تاثیر این محدوده ها قرار میگیرد و حفاظت از طبیعت بدون حضور فعالانه این جوامع موفقیتآمیز نیست.
وی افزود: توسعه ظرفیت جامعه محلی تدبیری است که وقتی اجرایی شود با توجه به انگیزه و همراهی همیشگی مردم علاقهمند و دوستدار محیط زیست منطقه به طور قطع نتایج درخشانتری همچون اطلاعرسانی به موقع در هنگام حضور شکارچیان غیرمجاز و تخریبکنندگان محیط زیست در منطقه را به همراه خواهد داشت.
صادقی اعلام کرد: به هر طریق تقابل جوامع محلی با محیط زیست یک تهدید است و در حال حاضر برای کاهش این تهدید رویکرد نوین حفاظت مشارکتی مطرح میشود.
وی در ادامه اظهار کرد: در مدیریت مشارکتی شناسایی و استفاده از دانش بومی در کنار بهرهگیری از فناوریهای نوین و استفاده از الگوهای زندگی و بهرهبرداری پایدار از طبیعت میتواند راهگشا باشد.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی ادارهکل حفاظت محیط زیست گیلان تصریح کرد: برای حفاظت مشارکتی به سه ابزار اساسی شناسایی و جلب مشارکت کلیه ذی نفعان، شرح وظایف متناسب با مدیریت مشارکتی برای کارشناسان و محیطبانان و قوانین موضوعی نیاز است که سازمان حفاظت محیط زیست در 2 مورد نخست توفیقاتی داشته است اما متاسفانه در زمینه قوانین دچار مشکلاتی هستیم.
صادقی گفت: البته حفاظت از مناطق تحت مدیریت و تنوع زیستی، وظیفه حاکمیتی است و از نظر این سازمان قرار نیست که کل این وظیفه به بخش خصوصی واگذار شود اما با توجه به کمبود منابع اعتباری و نیروی انسانی حفاظت مشارکتی میتواند راهگشا باشد و در این نوع مدیریت به طور قطع باید ناحیههایی با اهداف حفاظت کامل در نظر گرفته شود.
وی اضافه کرد: رویکرد بهرهبرداری پایدار در مناطق حفاظت شده و در مکانهایی که حضور و فعالیتهای انسانی در آن مجاز است، به معنی حفاظت است.
منطقه حفاظت شده Protected Area/Conservation Area
به محدودهای از منابع طبیعی کشور اعم از جنگل، مرتع، بیشه های طبیعی، اراضی جنگلی، دشت، آب و کوهستان اطلاق می شود که از لحاظ ضرورت حفظ و تکثیر نسل جانوران وحشی با حفظ و یا احیا رستنی ها و وضع طبیعی آن دارای اهمیت خاصی بوده و تحت حفاظت قرار می گیرد.
استان گیلان دارای ١٥ منطقه تحت مدیریت شامل یک پارک ملی - چهار اثر طبیعی ملی - پنج پناهگاه حیات وحش و پنج منطقه حفاظت شده است که ۹/۱۶درصد از سطح کل استان را شامل می شود؛ همچنین استان دارای شش منطقه شکارممنوع( اشکورات- استیل- ناو اسالم- دیلمان درفک- اژدهابلوچ و جیرنده) نیز بوده که ۱۰/۳درصد از سطح کل استان را شامل می شود؛ ۱۷۸ محیط بان وظیفه حفاظت از عرصههای تحت مدیریت محیط زیست گیلان را در ۲۰ پاسگاه محیط بانی عهده دار هستند.