به گزارش ایرنا از ستاد خبری سی و یکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، محمد جلیل‌پیران با اشاره به اینکه دیپلماسی فرهنگی یکی از اَشکال دیپلماسی است، اظهارداشت: دیپلماسی فرهنگی، تبادل ایده‌ها، اطلاعات، هنر، زبان و سایر عناصر فرهنگ بین کشورها و ملت‌هاست که هدف آن تقویت درک متقابل و تقویت روابط دیپلماتیک است. به عنوان یک رویکرد غیرسیاسی و غیرنظامی، دیپلماسی فرهنگی نسبت به ترویج تصویر مثبت از یک کشور و ایجاد پل‌های همکاری و ایجاد ارتباطات و تعاملات سازنده مبادرت می‌ورزد.
وی گفت: تبادلات فرهنگی به عنوان یکی از نمودهای دیپلماسی فرهنگی شامل به اشتراک‌گذاری جنبه‌های مختلفی از فرهنگ یک کشور با مردم سایر کشورها، از جمله هنر، موسیقی، ادب، زبان، غذا و سنت‌هاست. معمولاً رویدادهای فرهنگی، نمایشگاه‌ها، جشنواره‌ها و برنامه‌های آموزشی برای تسهیل تبادلات فرهنگی برنامه‌ریزی می‌شوند.
جلیل‌پیران با اشاره به اهمیت آموزش زبان در مسیر دیپلماسی فرهنگی افزود: همچنین دیپلماسی فرهنگی معمولاً شامل ترویج یادگیری زبان و تبادلات آموزشی می‌شود. دولت‌ها به عنوان یک روش برای تقویت روابط و افزایش درک متقابل ممکن است به دانشجویان خارجی بورس‌های تحصیلی ارائه دهند، مراکز فرهنگی ایجاد کنند یا برنامه‌های آموزش زبان را حمایت کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه سجونگ کره جنوبی بیان کرد: دیپلماسی فرهنگی از قدرت نرم یک کشور بهره می‌برد که توانایی تاثیرگذاری و جذب دیگران از طریق فرهنگ، ارزش‌ها و ایده‌ها را نشان می‌دهد، به جای استفاده از قدرت سخت یا همان اجبار و زور.
نقش مهم کتاب در دیپلماسی فرهنگی
نماینده رایزنی علمی ایران در کره جنوبی، بیت «حریفی که از وی نیازرد کس / بسی آزمودم، کتاب است و بس» از فخرالدین عراقی را خواند و گفت: کتاب نقش مهمی در دیپلماسی فرهنگی ایفا می‌کند، زیرا به عنوان ابزاری قدرتمند برای ترویج درک عمیق‌تری از فرهنگ، ارزش‌ها و ایده‌های یک کشور به مخاطبان بین‌المللی عمل می‌کنند.
وی افزود: کتاب امکان تبادل ایده‌ها، داستان‌ها و تجربیات فرهنگی را فراهم می‌کند. به خوانندگان در زمینه‌های مختلف کمک می‌کند تا درک بهتری از فرهنگ معرفی شده پیدا کنند و در عمق تاریخ، سنت‌ها و زندگی معاصر یک ملت شنا کنند و همچون غواص مرواریدهای قیمتی صید کنند. همچنین آثار ترجمه‌شده از یک زبان به زبان دیگر به افراد این امکان را می‌دهد که درباره داستان‌ها و افسانه‌های زبانی و ادبی مختلف یاد بگیرند که می‌تواند ارتباطات زبانی را تقویت کرده و ارتباطات بین کشورها را آسان‌تر کند.
جلیل‌پیران با تاکید بر اینکه کتاب نقش حیاتی در تبادلات علمی و آموزشی ایفا می‌کند، اظهارداشت: دولت‌ها معمولاً بسته‌های حمایتی متفاوتی را برای ترجمه و انتشار کتاب‌های علمی و فرهنگی خود، برای استفاده در مؤسسات آموزشی و کتابخانه‌ها در نظر می‌گیرند. کتاب می‌تواند به عنوان وسیله‌ای برای عبور از اختلافات فرهنگی و ترویج درک متقابل، نقش اساسی ایفا کند. کتاب پنجره‌ای به دیدگاه‌ها، ارزش‌ها و باورهای مردمان کشورهای دیگر ارائه می‌دهد و همدلی را ترویج می‌کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه سجونگ کره جنوبی با اشاره به اینکه نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب و جشنواره‌های ادبی بسترهایی هستند که کشورها می‌توانند استعدادهای ادبی خود را در سطح بین‌المللی به نمایش بگذارند، افزود: رویدادهای جمعی از این طریق نقشی مهم در دیپلماسی فرهنگی بازی می‌کنند. چنین رویدادهایی باعث گردهمایی نویسندگان، ناشران، مترجمان و خوانندگان از سراسر جهان می‌شود.
تاثیر مهم روابط فرهنگی بر روابط سیاسی و اقتصادی
جلیل‌پیران با بیان اینکه نقش روابط فرهنگی بر روابط سیاسی و اقتصادی میان کشورها غیر قابل انکار است، اظهارداشت: روابط فرهنگی می‌توانند به عنوان بستری برای روابط دیپلماتیک و اقتصادی عمل کنند. شرکت در تعاملات فرهنگی می‌تواند زمینه‌ای از احترام متقابل و اعتماد ایجاد کند که رفع اختلافات و تنش‌های سیاسی را از طریق گفت‌وگو آسان‌تر می‌کند.
وی گفت: دیپلماسی فرهنگی می‌تواند به عنوان پلی ناگسستنی بین کشورها عمل کند تا باعث تقویت همکاری بین کشورها شود و به امضای توافق‌نامه‌ها و پیمان‌ها کمک کند. درک متقابل فرهنگی نقش اساسی در پیشگیری از تنش‌ها و حل آنها دارد تا بتوانند نقاط مشترک همدیگر را پیدا کنند، سوتفاهم‌ها را کاهش داده و گفت‌وگوی صلح آمیز و همکاری مثمر ثمری داشته باشند.
نماینده رایزنی علمی ایران در کره جنوبی تاکید کرد: یکی دیگر از مهمترین تاثیرات فرهنگی، سرمایه‌گذاری است. روابط مثبت فرهنگی می‌تواند کشور را برای سرمایه‌گذاران خارجی جذاب‌تر کند. علاوه بر این محصولات فرهنگی و صنایع نوآوری مانند فیلم، موسیقی، ادبیات و مد می‌توانند صادرات مهمی برای یک کشور باشند. صادرات چنین محصولاتی علاوه بر درآمدزایی باعث ترویج تصویر مثبتی از یک کشور در جوامع بین‌المللی می‌شود. توافقات دوجانبه یا چندجانبه بین‌المللی در حوزه‌های فرهنگی می‌تواند شامل مؤلفه‌های اقتصادی نیز باشد.
هفته کتاب محلی برای گفت‌وگوهای فرهنگی ایران با دیگر کشورها
نماینده رایزنی علمی ایران در کره جنوبی با بیان اینکه رویدادهایی مثل هفته کتاب تأثیرات مثبت بسیار زیادی داشته و برای تقویت روابط فرهنگی میان ایران و کشورهای دیگر مثمر ثمر هستند، گفت: در این قبیل گردهمایی‌ها، نویسندگان و ناشران ایرانی می‌توانند با همتایان بین‌المللی خود ارتباط برقرار کنند که می‌تواند بستری مناسب برای همکاری‌های ادبی، ترجمه و پروژه‌های از این قبیل باشد.
جلیل‌پیران افزود: ارزیابی تأثیر چنین رویدادهایی بر روی روابط فرهنگی به عوامل مختلفی از جمله سطح مشارکت بین‌المللی، تبلیغات رویداد به صورت بین‌المللی از طریق سفارتخانه‌ها و دفاتر فرهنگی ایران در خارج از کشور و… وابستگی دارد.
وی با تاکید بر اینکه از این رویدادها می‌توان به عنوان یک بستر فوق العاده برای به نمایش گذاشتن ادب و فرهنگ ایرانی استفاده کرد، اظهارداشت: هفته کتاب این امکان را برای علاقه‌مندان داخلی و خارجی فراهم می‌کند تا با نویسندگان ایرانی، ادبیات، تاریخ و سنت‌های ایران آشنا شوند. این قبیل رویدادهای مهم می‌توانند به توجه به میراث فرهنگی غنی ایران کمک کنند و از این طریق دنیا را با این گنجینه بی‌بدیل پارسی آشنا کرد.
این استاد دانشگاه گفت: ما ایرانیان از گنجینه‌های ادبی و معرفتی زیادی برخوردار هستیم که برای ارائه مناسب آن به جهانیان نیاز به فعالیت بیشتری داریم. به‌ندرت می‌توان اثری یافت که بتواند با مثنوی و غزلیات مولوی، دیوان حافظ یا بوستان و گلستان سعدی برابری کند.
تقویت همبستگی اجتماعی با هفته کتاب
نماینده رایزنی علمی ایران در کره جنوبی با تاکید بر اینکه رویدادهایی مانند «هفته کتاب» به چندین روش می‌توانند در تقویت انسجام اجتماعی مردم کشور عزیزمان مفید باشند، افزود: این قبیل رویدادها می‌توانند مشوقی برای کتابخوانی و مشارکت در امور ادبی باشند. همچنین می‌توان در این هفته نسبت به ایجاد حسی از افتخار و تقدیر از میراث فرهنگی مبادرت ورزید. این حس از هویت فرهنگی مشترک، به طرز فوق‌العاده‌ای می‌تواند به ایجاد حس اتحاد و انسجام در میان اقشار مختلف مردم بینجامد.
جلیل‌پیران بیان کرد: موفقیت رویدادهایی مهم در سطح ملی و بین‌المللی همچون هفته کتاب در تقویت انسجام اجتماعی منوط به ساماندهی شایسته و اطلاع‌رسانی مناسب است. امیدوارم این مهم به بهترین نحو ممکن صورت پذیرد، پیشنهاد می‌شود از ظرفیت جامعه ایرانیان مقیم خارج از کشور به خصوص جامعه علمی و دانشجویی به بهترین شکل ممکن در این رویدادها بهره برد.
سی و یکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «آینده خواندنی است» از بیست‌وسوم آبان آغاز به کار کرد و تا سی‌ام آبان ۱۴۰۲ به کار خود ادامه می‌دهد.