به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی ایرنا، گروههای مقاومت فلسطین و گردانهای القسام، ۱۵ مهرماه، (۷ اکتبر) تمرین تازهای از مقاومت در برابر اشغالگری را پیش چشم جهانیان انجام دادند و با شکستن حصار محاصره در این جغرافیای محدود و شلیک بیش از ۵ هزار راکت موشکی، سرویسهای قدرتمند اطلاعاتی رژیم صهیونیستی را چنان غافلگیر کردند که همچنان در شوک این غافلگیری به سر میبرند و برای جبران حیثیت از دست رفته خود به کشتار کور غیرنظامیان و نسل کشی روی اوردهاند.
پیشنهاد برگزاری نشستهای اضطراری از سوی رئیسجمهور ایران بخشی از اقدامات دیپلماتیک دولت در راستای حمایت از مردم غزه و پایان کشتار آنهاست. در تازهترین این تلاشها، سران کشورهای اصلی عضو بریکس (برزیل، روسیه، چین، هند و آفریقای جنوبی) قرار است برای بحران انسانی در نوار غزه چارهجویی کنند. ابتکار برگزاری این نشست هم مانند نشستهای پیشین برگزار شده در این زمینه، از سوی ایران بوده، ابتکاراتی که جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدای بحران غزه آغاز کرده و در دستور کار قرار داده است. عضویت ایران در بریکس مرداد ۱۴۰۲ پذیرفته شد و جمهوری اسلامی ایران از اول ژانویه ۲۰۲۴ رسما عضو اصلی بریکس خواهد شد.
بریکس و قدرتی که باید برای عدالت به کار گیرد
«عضویت ایران فصلی نو و گامی قویتر در جهت عدالت، انصاف و اخلاق و صلح پایدار در صحنه بینالمللی رقم خواهد زد». این بخش مهمی از سخنان آیتالله «سید ابراهیم رئیسی» در نشست اخیر بریکس در آفریقای جنوبی و نشان دهنده بخش بزرگی از انگیزه جمهوری اسلامی ایران از این عضویت بود. انصاف و عدالت و صلح پایدار اکنون در نوار غزه و از سوی رژیم صهیونیستی به خطر افتاده و سازمانها و نهادهای بینالمللی مستقل باید برای پایان دادن به جنایات اسرائیل، تلاش کنند. سازمان همکاری بریکس هم به عنوان یکی از مهمترین سازمانهای نوظهور در نظم بینالملل از این قاعده مستثنی نیست و در تازهترین آزمون جهانی، این نهاد با ابتکار و پیگیری جمهوری اسلامی ایران درباره بحران غزه به تبادل نظر نشست.
در نشست امروز رهبران کشورهای عضو بریکس شامل آفریقای جنوبی، روسیه، چین و برخی از رهبران اعضای جدید بریکس، مانند ایران و عربستان سعودی سخنرانی کردند. اعضای این گروه در آخرین نشست خود که مرداد و شهریور سال جاری در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی برگزار شد نسبت به شرایط وخیمی که مردم غزه در نتیجه اشغال رژیم صهیونیستی گرفتار شدهاند، اشاره و خواستار پایان دادن به این شرایط شده بودند.
بلوک کشورهای عضو بریکس به عنوان قدرتهای نوظهور اقتصادی در جهان، حتی اگر از ابعاد دیگر و نبرد سخت هم نتوانند یا نخواهند، در عرصه مقابله نرم با جنایات رژیم صهیونیستی میتوانند اثرگذاری خاص خود را داشته باشند. چین و روسیه به عنوان اقتصادهای قدرتمند جهان هریک میتوانند بخشی از مبادلات اقتصادی خود با رژیم صهیونیستی را حذف و یا دستکم کاهش دهند تا اسرائیل از مسیر اقتصادی هم تحت فشار جامعه بینالمللی قرار گرفته و وادار به پایان دادن به جنایات شود.
بحران غزه برای بلوک کشورهای عضو در بریکس به ویژه چین و روسیه، فرصت خوبی برای ایستادن در برابر غرب به ویژه آمریکاست. نقشآفرینی هریک از این کشورها برای پایان دادن به نسلکشی در غزه میتواند، تمرین مهمی در بازیگری آنها در صحنه جهان چندقطبی باشد و بار دیگر ناکارآمدی نهادهای کنونی و بلوکهای قدرت موجود در جهان را روشنتر سازد.
بریکس، تریبون پیشنهادات رئیسجمهور ایران
آیتالله رئیسی از تریبون نشست بریکس که به میزبانی آفریقای جنوبی به عنوان رئیس دورهای این سازمان برگزار شد، پیشنهاداتی را ارائه داد که در صورت اجرا میتواند در کوتاهمدت بحران غزه را پایان دهد و در بلندمدت پایهگذار سیاقی تازه در نظمدهی به روابط بینالملل باشد. نخستین پیشنهاد در راستای واقعیاتی مطرح شد که جهان در دهههای اخیر شاهد آن بوده و هرچند آمریکا و غرب درمقام انکار آن هستند اما حقیقت آن است که جهان به یک «بانی» تازه برای صلح و آرامش نیاز دارد و با توجه به قدرتی که در اعضای بریکس وجود دارد، میتوانند بنای این نظم نوین باشند. به همین دلیل رئیسجمهور در سخنان خود در نشست بریکس به این نکته اشاره و تصریح کرد: لازم است کشورهای عضو بریکس در چهارچوب و سازوکار اتحاد برای صلح، بانی قطعنامه الزامآور در مجمع عمومی سازمان ملل علیه رژیم صهیونیستی و باهدف توقف جنایت علیه مردم غزه شوند.
پایان بحران در غزه، جز با اعلام رسمی و تأکید بر تروریست بودن رژیم صهیونیستی ممکن نخواهد بود و صلح و ثبات در منطقه هم جز با پایان بحران در این نقطه. تاکید رئیسجمهور ایران و چین هم بر این موضوعات از این نظر قابل درک است.
آیتالله رئیسی در سخنان خود تصریح کرد که لازم است این رژیم جعلی به عنوان رژیم تروریستی و ارتش آن به عنوان یک سازمان تروریستی شناسایی شود و «شی جین پینگ» رئیسجمهوری چین هم خواستار توقف جنگ در نوار غزه شد و تاکید کرد که بدون حل مسئله فلسطین صلح در خاورمیانه برقرار نخواهد شد». «سیریل رامافوسا» رئیس جمهوری آفریقای جنوبی، «سوبرامانیام جایشنکار» وزیر امور خارجه هند و «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی هم بر حل و فصل دائم منازعه فلسطین، محکومیت اقدامات خشونت آمیز علیه مردم غزه، محکومیت کوچ اجباری مردم فلسطین و در نهایت آتشبس در منطقه غزه تأکید کردند.
رئیسجمهور ایران هم خواستار ارجاع پرونده جنایات رژیم صهونیستی به دادگاههای بینالمللی، اقدام جمعی برای شکستن محاصره غزه و امدادرسانی فوری به مردم این منطقه، رسیدگی به کاربرد سلاحهای ممنوعه از سوی رژیم صهیونیستی، قطع کامل روابط سیاسی، اقتصادی نظامی کشورها با اسرائیل، شناسایی حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین و تشکیل دولت واحد تأکید کرد.
مروری بر اقدامات دولت و وزارت خارجه در بحران غزه
نشست اضطراری سازمان همکاریهای اسلامی و نشست بریکس را میتوان دو اجلاس مهم یک ماه اخیر درباره غزه دانست که هر دو به ابتکار جمهوری اسلامی ایران برگزار شده است.
نشست اول در ریاض، پایتخت عربستان و در تاریخ بیستم آبان ماه برگزار شد که طی آن ۵۷ تن از سران و مقامات ارشد کشورهای مسلمان یکصدا خواهان توقف جنایات رژیم صهیونیستی در منطقه شدند و پیشنهادات دهگانه آیتالله سید ابراهیم رئیسی، در بیانیه پایانی مورد توجه ویژه قرار گرفت. در این نشست جمهوری اسلامی ایران تلاش کرد تا کشورهای مسلمان را بار دیگر متوجه خطر حضور رژیم صهیونیستی کند. خطری که تلآویو و واشنگتن در طول یک دهه گذشته، تلاش میکردند آن را از مختصات و معادلات تصمیمگیران منطقه حذف کنند. مسئولیت تاریخی، ایدئولوژیک و انسانی مسلمانان در این نشست بار دیگر مورد تأکید ویژه قرار گرفت و به باور تحلیلگران، ایران برنده اصلی نشستی بود که در آن پیام ایستادن در برابر آمریکا از تریبونهای ریاض ارسال شد.
ظرفیت دیگری که جمهوری اسلامی ایران به سبب عضویت، میتوانست آن را در مسیر آرمان فلسطین و دفاع از مردم غزه به کار گیرد، بریکس بود که این مهم امروز حاصل شد.
در همین یک هفته گذشته، آیتالله رئیسی در نامه به سران ۵۰ کشور با اشاره به اقدامات وحشیانه رژیم صهیونیستی در به شهادت رساندن بیش از ۱۴ هزار نفر و تخریب زیرساختها در نوار غزه طی بیش از ۴۰ روز گذشته، و همچنین رویکرد برخی دولتهای غربی در اعمال استانداردهای دوگانه و نادیده گرفتن عامدانه اصول انسانیت و اخلاق و حقوق، تأکید کرد: «انتظار از کشورهای آزادیخواه و مستقل، به ویژه کشورهای اسلامی این است که در عرصههای دیپلماتیک و اقتصادی، با رویکرد منسجم و واحد، ضمن فشار بر این رژیم اشغالگر، زمینهساز توقف جنایات این رژیم در کشتار غیرنظامیان و پایان محاصره غزه شوند.»
رایزنیهای تلفنی رئیسجمهور و وزیر امور خارجه هم در یک ماه گذشته به نوعی رکوردشکن بوده و از هر فرصت و ظرفیتی برای اثرگذاری بر افکار عمومی جهان و دولتهای منطقه و مستقل بهرهگیری شده است.
همزمان با گشایش محورهای تازه در جبهه مقاومت مانند توقیف کشتی اسرائیلی از سوی ارتش یمن، ابتکارات مطرح شده در نشستهای سران کشورهای جهان و نیز فشار افکار عمومی بر رژیم صهیونیستی، زمزمههای آتشبس هم تقویت شده است و تا لحظه تنظیم این گزارش اسرائیل از آزادی اسرای خود در قبال توقف بمباران و جنگ خبر داده است. در صورت تحقق این مهم، گرچه نمیتوان از جنایت چشم پوشید اما میتوان اعلام کرد که رژیم صهیونیستی برای نخستین بار از غزه دست خالی بیرون آمده است، اعتبار پوشالی خود نزد افکار عمومی را که به ضرب و زور رسانهای ایجاد کرده بود از دست داده و در نهایت به هدف اصلی و ابتدایی خود که نابودی حماس بود، دست نیافته است.