محمد حسین جعفری روز پنجشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: بخش اول عشایر استان در دهه اول آبان ماه کوچ پاییزه خود را به سمت "مراوه تپه" در استان گلستان انجام دادند اما عشایر با توجه به شرایط آب و هوایی، بارندگی و وضعیت معیشت خود کوچ می کنند که بر این اساس عشایر درون کوچ نیز شامل تعدادی از عشایر شهرستانهای قوچان، چناران، نیشابور و مشهد هستند که در کوچ پاییزه به مناطق قشلاقی استان در شهرستانهای سرخس، کلات و حوزه شهرستان مشهد (میامی) مستقر میشوند و سایر عشایر در مناطق گرمسیری در حوزه شهرستانهای خود استقرار می یابند.
وی ادامه داد: همچنین ۲۷۴ خانوار از عشایر طایفه "طاهری" و "ایلخانی" شهرستان های بردسکن و سبزوار با بیش از ۳۰ هزار رأس دام برای زمستانگذرانی راهی شهرستان طبس در استان خراسان جنوبی شده و با پیمودن مسافت حدود ۱۳۰ کیلومتری در مناطق قشلاقی "کوه سفید" و "چاه مسافر" مستقر میشوند .
مدیرکل عشایر خراسان رضوی گفت: تعدادی از عشایر خواف نیز به تعداد ۱۱۰ خانوار با حدود ۱۱ هزار رأس دام به شهرستان "زیرکوه" در استان خراسان جنوبی و شماری از عشایر شهرستان سبزوار که حدود ۵۰ خانوار هستند با پنج هزار رأس دام به شهرستان میامی در استان سمنان کوچ میکنند.
مدیرکل عشایر خراسان رضوی گفت: با توجه به هماهنگی های صورت گرفته و در راستای آیین نامه ساماندهی عشایر، دستگاههای مرتبط شامل نیروی انتظامی، بسیج عشایری، آموزش و پرورش، دامپزشکی، منابع طبیعی و بهداشت و درمان موظفند امنیت و خدمات رسانی مناسب به عشایر در مناطق قشلاقی را تامین کنند.
جعفری به عمدهترین فعالیتها و خدمات رسانی به عشایر استان از سوی امور عشایر به ویژه در زمان کوچ اشاره کرد و افزود: تسطیح و مرمت سه هزار و ۶۱۸ کیلومتر راههای دسترسی عشایری در ۲ نوبت، تأمین آب شرب مورد نیاز انسان و دام عشایر از طریق تانکرهای ثابت و سیار، هماهنگی با دستگاههای اجرایی، تامین و توزیع علوفه، سوخت (نفت سفید و گاز مایع)، آرد و دیگر ارزاق عمومی مورد نیاز عشایر از جمله خدمات این اداره کل و شبکه های تعاونی عشایری است.
بیش از یک و نیم درصد جمعیت ایران را عشایر تشکیل میدهند و خراسان رضوی نیز دارای ۳۵ طایفه عشایری با ۸۲۰۰ خانوار شامل ۳۳ هزار و ۴۵۶ نفر است که در۱۶ شهرستان و ۳۶۴ محله عشایری پراکنده اند و ۲۴ درصد مراتع استان را در اختیار دارند و در ۶۰ درصد مراتع استان قلمرو ترددی دارند.
مشهد، کلات، سرخس، چناران، قوچان درگز، نیشابور، سبزوار، خوشاب، خواف، کاشمر، خلیل آباد، بردسکن، کوهسرخ، فیروزه و داورزن از شهرستان های دارای عشایر در خراسان رضوی است.
عشایر خراسان رضوی ۹۳۵ هزار واحد دامی در اختیار دارند و بر این اساس ۱۲ درصد جمعیت دام استان به این جامعه تعلق دارد و آنان با تولید حدود ۱۵ درصد گوشت قرمز استان (۱۳ هزار و ۷۰۰ تن)، ۲۶ هزار تن انواع فرآورده های دامی شامل شیر، روغن، پشم و کرک و همچنین با تولید ۱۶ هزار و ۸۰۰ مترمربع صنایع دستی، نقش بسزایی در اقتصاد این خطه ایفا میکنند.
زمان حضور عشایر خراسان رضوی در مناطق قشلاقی بر اساس شرایط آب و هوایی حدود پنج ماه از سال است و زمان کوچ پاییزه عشایر از اوایل آذرماه آغاز و حداکثر اواخر فروردین ماه سال بعد در مناطق قشلاقی پایان می یابد که از اوایل اردیبهشت ماه کوچ بهاره آنان و بازگشت از مناطق قشلاقی به سمت مراتع ییلاقی را آغاز می کنند.
امسال باتوجه به شرایط خشکسالی حاکم بر ۲ شهرستان سرخس و کلات کوچ عشایر به مناطق قشلاقی این ۲ شهرستان با تأخیر انجام خواهد شد، ضمناً کوچ عشایر استان به مناطق قشلاقی مراوه تپه در استان گلستان از ۱۰ آبان ماه جاری شروع شده است.