تاریخ انتشار: ۵ آذر ۱۴۰۲ - ۱۰:۰۲

ساری - ایرنا - صاحبنظران بر این باورند برای نجات بابلرود یکی از بزرگترین رودخانه های مازندران از آلودگی ها باید از سرچشمه در مناطق ییلاقی و بالادست طرح های حفاظتی آغاز شود و با توسعه تصفیه خانه های صنعتی و فاضلاب در شهرستان بابل این رودخانه از زباله و پسماندها رهایی یابد.

به گزارش خبرنگار ایرنا، رودخانه بابلرود یکی از رودخانه‌های پُر آب مازندران است که از قلب جنگل‌های هیرکانی در مناطق بالادست سوادکوه مازندران سرچشمه می‌گیرد و بعد از طی مسافت ۷۸ کیلومتری و عبور از سه شهرستان‌ سوادکوه، بابل و بابلسر به دریای خزر می‌ریزد.

این رودخانه بزرگ و زیبا که با عبور از جنگلهای سر به فلک کشیده و دشت های زیبا به دریای خزر می ریزد در طول مسیر از سرچشمه تا دریای خزر مورد بی مهری های فراوان قرار می گیرد.

بابلی‌ها برای نجات بابلرود کارزار سکو مستقل جمع آوری امضاء با عنوان «نجات رودخانه بابلرود از پساب‌های صنعتی و فاضلاب‌های شهری» را فعال کردند.

"در این سکوی مستقل که تا کنون بیش از یک هزار و ۴۴۰ امضاء جمع آوری شد خطاب به رئیس جمهور آمده است، آلودگی اسفناک رودخانه‌های بابل ناشی از پساب‌های آلوده شهرک‌های صنعتی به خصوص شهرک صنعتی رجه، واقع در بندپی بابل و ورود فاضلاب‌های شهری به بابلرود در محدوده پل تاریخی محمد حسن خان، پل موزیرج و جاده ساحلی و ابتلای سالانه سه هزار نفر به سرطان در مازندران سبب نگرانی ساکنین اطراف رودخانه، کشاورزان و فعالین محیط زیست شده است، بنابرین از جنابعالی به عنوان مجری قانون اساسی کشور درخواست می‌شود تا دستور بفرمایید جلوی این فاجعه زیست محیطی گرفته شود. و با افراد و شرکت‌های متخلف برخورد قاطع صورت گیرد. "

ورود پساب های شهری و فاضلاب های خانگی به این رودخانه که برای دوستداران محیط زیست بسیار آزار دهنده است، علاوه برآن تخلیه فاضلاب انسانی در این رودخانه شوک سنگین دیگری را به شهروندان و دوستداران محیط زیست و سلامت مردم به عنوان یک مسئله غیر قابل قبول وارد کرده است.

فاضلاب‌های انسانی که در نهایت به دریای خزر می ریزد و تهدید جدی برای سلامت مردم محسوب می شود، درحالی به بابلرود ریخته می‌شود که کارشناسان نسبت به سونامی سرطان در کشور هشدارهای جدی را مطرح کرده و از متولیان خواسته شد که برای این مشکل چاره اندیشی کنند.

بسیاری از کشاورزان حاشیه بابلرود علاوه بر اینکه از طریق آب این رودخانه ۱۰ها هزار هکتار زمین شالیزاری خود را آبیاری می کنند، هزاران هکتار از زمین های صیفی جات با آب بابلرود سیراب می شود و تمامی محصول تولیدی این زمین های زراعی ضمن استفاده در مازندران برای سراسر کشور هم ارسال می شود.

صاحبنظران براین باورند برای نجات بابلرود باید اقدامات مراقبتی را از سرچشمه این رودخانه در مناطق بالادست سوادکوه آغاز کرد و این طرح مراقبتی تا دریای خزر که این رودخانه به آن می ریزد باید ادامه داشته باشد.

این کارشناسان معتقد هستند باید جلوی ساخت و سازهای بی‌رویه کنونی و جاده سازی های در جنگلها و ارتفاعات بالادست در مسیر رودخانه بابلرود که هم سیستم هیدرولوژی و جذب و تنطیم آب را از بین می برد و از طرف دیگر موجب آلودگی فیزیکی بابلرود است را متوقف کرد.

با توسعه تصفیه خانه های پساب های صنعتی و فاضلاب های خانگی در کنار حفظ موقعیت طبیعی آبندان ها که تصفیه کننده آب هستند و آب های آنها در نهایت به بابلرو می ریزد می توان به نجات بابلرود امیدوار بود.

مراقبت از سرچشمه

کارشناس محیط زیست در گفت وگو با خبرنگار ایرنا بیان داشت: اگر خواهان حل مشکل زیست محیطی بابلرود هستیم باید سالم سازی را از سرچشمه های بابلرود در مناطق بالا دست و ییلاقی شروع کنیم.

جواد یعقوب زاده ادامه داد: ساخت و سازهای غیر مجاز در مناطق بالا دست و ییلاقی رودخانه بابلرود به یکی از مناطق مهم آلودگی این رودخانه تبدیل شده است.

این کارشناس محیط زیست با بیان این که آلودگی در مناطق بابلا دست رودخانه بابلرود به مراتب بیشتر از مناطق پایین دست است بیان داشت: با نگاه به مناطق ییلاقی و هجوم ویلاسازان در این مناطق شاهد آلودگی های انسانی این ئرودخانه هستیم.

توسعه تصفیه خانه

جواد یعقوب زاده ادامه داد: در شرایط فعلی توسعه تصفیه خانه های صنعتی و فاضلاب های خانگی در بابل یک ضرورت فوری است.

وی با بیان این که احداث تصفیه خانه برای هر واحد صنعتی به خصوص واحدهای که در حاشیه بابلرود قرار دارند یک امر حیاتی است بیان داشت: تحت هیچ شرایطی نباید پساب های صنعتی و فاضلاب های خانگی وارد رودخانه بابلرود شود.

وی با بیان این که تکمیل فازهای بعدی تصفیه خانه بابل باید شتاب گیرد بیان داشت : با تکمیل فازهای بعدی این تصفیه خانه فاضلاب های انسانی به این مرکز منتقل و این امر نقش مهمی در سالم سازی رودخانه بابلرود خواهد داشت.

آب‌بندان های تصفیه کننده

کارشناس محیط زیست ادامه داد: آب‌بندان‌ها ها مکان بسیار مناسبی برای تصفیه آب است که نباید این منابع را تغییر کاربری داده و به پرورش ماهی اختصاص داد.

جواد یعقوب زاده با بیان این که، تغییر کاربری آببندانها به عنوان کلیه ها و تصفیه کننده های آب توسط سیستم گیاه پالایی تحت هیچ شرایطی نباید انجام شود بیان داشت: تغییر کاربری آبندان به عنوان مزارع پرورش ماهی نه تنها دیگر تصفیه کننده آب نخواهد بود بلکه بدلیل استفاده انواع مواد شیمیایی و کودهای حیوانی منبع انتشار آلودگی در مسیر حوزه آبریز است.

این کارشناس محیط زیست تصریح کرد: اگر دوباره آببندان های طبیعی در معرض پوشش گیاهی قرار گیرند نه تنها کیفیت آب بسیار بهبود می یابد بلکه رودخانه ها بدلیل یکپارچی آببندان ها و انهار از این مساله بهره خواهند برد و این امر هم برای بابلرود نجات بخش است.

رودخانه‌های مازندران که از مهم‌ترین عناصر محیط زیستی این استان محسوب می‌شوند و نقشی اساسی در اقتصاد بومی این استان یعنی کشاورزی و دامداری دارند، سال‌هاست که مورد بی‌مهری قرار گرفته‌اند. اگر از خشکسالی به عنوان یکی از دلایل اقلیمی حال ناخوش رودخانه‌ها در مازندران صرف‌نظر کنیم، از یک سو بی‌توجهی شهروندان و مدیران واحدهای تولیدی و صنعتی به این عناصر مهم محیط زیست در حال آسیب وارد کردن به آن‌هاست و از سوی دیگر اجرای طرح‌های عمرانی به بهانه توسعه، رودخانه‌های مازندران را از ماهیت اصلی زیست‌محیطی‌شان دور می‌کند.

اما همان‌طور که گفته شد، علاوه بر کاهش آبدهی به دلیل کم‌بارشی و شرایط اقلیمی، رودخانه‌های مازندران از عوامل انسانی هم بشدت تهدید می‌شوند. تجاوز به حریم و بستر رودخانه، برداشت بی‌رویه مخلوط و شن از رودهای استان، اجرای طرح‌های عمرانی با توجیه توسعه پایدار در حاشیه رودخانه‌ها و برخی اقدامت دیگر در حال از بین بردن ماهیت اصلی رودخانه‌های مازندران به عنوان یک زیستگاه مستقل هستند. به همین دلیل بسیاری از کارشناسان معتقدند که از این زیست‌بوم‌های مستقل در مازندران اکنون صرفا آبراهه‌ای نصفه و نیمه باقی مانده است.

روزانه ۵۸ هزار تن زباله در کشور تولید می‌شود که در این میان سهم استان های مسافر خیز مانند گیلان، مازندران و گلستان بسیار نگران کننده است، در این سه استان هر حالت عادی روزانه حدود ۶ هزار تُن پسماند تولید می‌شود که در ایام تعطیلات تابستانی و نوروزی گاهی تا سه برابر بیشتر می شود که این فاجعه ای برای محیط زیست شمال کشور است زیرا شیرابه های این حجم زیاله جنگل و طبیعت آن منطقه را نابود می کند و در نهایت وارد رودخانه با ورود به محصولات کشاورزی، زندگی و سلامت مردم را تحت تاثیر قرار می دهد.

طبق آمارهای موجود در این استان دست‌کم ۱۲۰ رشته رودخانه به طول حدود هفت هزار کیلومتر وجود دارد که آب این رودخانه‌ها در مسیر عبور برای رسیدن به دریای خزر با ایجاد سردهنه کشاورزی توسط کشاورزان برای آبیاری زمین‌های کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربری‌های دیگری مانند پرورش ماهی هم در این بین مورد توجه قرار دارد.