احمد فرهادی در گفتوگو با خبرنگار کتاب ایرنا، با بیان اینکه کتاب منت از امید هفتمین کتابی است که در حوزه تاریخ شفاهی صنعت تالیف کرده است، گفت: در این مجموعه با صنعتگران مصاحبه شده است. پیش از این کتابی با عنوان مرغابی وحشی منتشر شد که خاطرات داود میرخانیرشتی مدیرعامل ایرانخودرو است، او معتقد بود مرغابیهای وحشی آرام و قرار ندارند و به همین دلیل نام این کتاب اینگونه انتخاب شد.
انسانها باید مانند درخت، ساقه، ریشه و میوه داشته باشند؛ هر فردی درخت شد میتواند عامل و تاثیرگذار باشد
نویسنده کتاب منت از امید درباره یکی از کتابهایش که فیلمی از آن ساخته شده است، اظهار کرد: کتاب فرزند خوانسار رشته خاطرات فضل الله جوهری است کارآفرینی که ۶ شرکت داشت و در حوزه صنعت ساختمانی فعال بود. این کتاب روایتگر فردی است که به اندازه خرید بلیط اتوبوس پول نداشت، اما به یکی از صنعتگران مطرح تبدیل شد. فیلم مثل درخت با استفاده از این کتاب ساخته شده است، نام این فیلم مثل درخت انتخاب شد زیرا انسانها باید مانند درخت، ساقه، ریشه و میوه داشته باشند؛ هر فردی درخت شد میتواند عامل و تاثیرگذار باشد.
او با اشاره به فعالیت بیش از سه دههای در صنعت خودرو درباره نحوه انتخاب افراد مصاحبه شونده توضیح داد: حدود سه دهه در صنعت خودرو فعال بودم، همچنین سردبیر یکی از مجلات در این حوزه بودم، این رسانه بیش از یک دهه در حوزه صنعت فعالیت کرد. از طرفی در دوران دانشجویی به پروژههای تاریخ شفاهی آشنا شدم و در آن فعالیت کردم.
در صنعت ۷۰ درصد از پدیدهها، تکرارپذیر هستند
فرهادی با تاکید بر اینکه صنعت مانند یک موجود زنده، تاریخمند است، ادامه داد: یکی از اشکالهای حوزه تاریخی در صنعت، توجه نکردن به اقدامات مدیران سابق است. این در حالی است که در صنعت ۷۰ درصد از پدیدهها تکرارپذیر هستند. برای مثال اگر من به عنوان مدیر یکی از شرکتهای خودروسازی فعالیت کنم، مدیرعامل قبلی با ۷۰ درصد از پدیدههایی که با آن مواجه هستم، مواجه بوده است.
مدیران در نقد مدیران قبلی همواره میگویند ویرانهای تحویل گرفتند، یکی از شروط اینکه ویرانه تحویل نگیریم این است که به آنچه در قبل بوده بپردازیم
این نویسنده گفت: در چنین شرایطی اگر این افراد ثبت خاطرات کنند و خاطرات خود را تاریخمند کنند، مدیر جدید میتواند کتابهای تجربه مدیران قبلی را بخواند و متوجه باشد که چه خطاهایی وجود داشته و چه اقداماتی میتواند انجام شود تا آن را تکرار نکنند. به همین دلیل میتوان گفت که صنعت یک پدیده تاریخمند است.
او با بیان اینکه تاریخ زنده است، افزود: متاسفانه به گذشته نگاه نمیشود و مدیران در نقد مدیران قبلی همواره میگویند ویرانهای تحویل گرفتند و این مساله در میان مدیران بخشهای مختلف تکراری شده است. یکی از شروط اینکه ویرانه تحویل نگیریم این است که به آنچه در قبل بوده بپردازیم.
فرهادی با بیان اینکه کتاب منت از امید، خاطرات دارا غزنوی است که ردههای مختلف مدیرتی را طی کرده است، افزود: تالیف کتابهای تاریخ شفاهی در حوزه خودرو، میتواند موجب ریلگذاری برای استفاده از تجربیات مدیران دورههای قبل شود. در صنعت خودرو فقر گفتوگو وجود دارد، صنعتگران خودرو هم با هم گفتوگو نمیکنند و این مساله باعث میشود که تجارب به میان گذاشته نشود.
به گفته او فقر دیگر صنعت خودرو فقر نوشتن است زیرا نوشتن سختترین کار دنیا است. برخی از فلاسفه معتقدند که یکی از دشوارترین کارها نوشتن است زیرا فرد نویسنده باید همه ساحتهای ذهنی را متوقف و معطوف به نوشتن کند. طبیعی است که هرکس دوست دارد تولیدی بدون نقص داشته باشد.
در کشورهای شرقی معمولا افراد گذشته خود را ثبت نمیکنند
امیدوارم در نتیجه اقداماتی که در این سالها برای ثبت تاریخ شفاهی انجام میشود، نسلهای آینده مجبور نباشند همه چیز را از نو شروع کنند
فرهادی با تاکید بر اهمیت ثبت تاریخ شفاهی، توضیح داد: در کشورهای شرقی معمولا افراد گذشته خود را ثبت نمیکنند، البته افرادی که تا به حال کتابهایی درباره آنها نوشتم دستنوشتههایی داشتند. وظیفه افرادی که تاریخ شفاهی را ثبت میکنند این است که آنچه در ذهن افرادی باقی مانده است، بیرون بیاورند. همچنین با استفاده از مستندات و منابع تاریخی اعتبار گفتهها سنجیده میشود. در کتابخانه ملی میکروفیلمهای این اطلاعات از روزنامههای کیهان و اطلاعات وجود دارد.
این نویسنده با بیان اینکه تاریخ شفاهی گاهی به سمت تاریخ مکتوب متمایل میشود، گفت: گاهی افراد اطلاعاتی را در ذهن خود دارند که در تاریخ مکتوب نیست و میتواند موجب بالارفتن اطلاعات فعالان آن حوزه شود. در حال حاضر حداقل برای سه تا چهار کتاب بعدی مصاحبهها را جمعآوری کردم.
به گفته او مهمترین رکن در حوزه صنعت منابع انسانی هستند و صنعت باید به این منابع انسانی به شکل ویژه نگاه کند. در کنار اینها باید به بحث منابع انسانی، مدیریت بپردازد. امیدوارم در نتیجه اقداماتی که در این سالها برای ثبت تاریخ شفاهی انجام میشود، نسلهای آینده مجبور نباشند همه چیز را از نو شروع کنند.