به گزارش روز یکشبنه ایرنا از رویترز، آمریکا اخیرا به جای متهم کردن دولت هند برای دست داشتن در توطئه قتل یک جدایی طلب سیک که در نیویورک ساکن است، یکی از مقامات این کشور را مورد تعقیب قرار داد و این اقدام با واکنش دیپلماتیک هند مواجه شد که قول تحقیق درباره این موضوع را به دولت آمریکا داد، کارشناسان سیاسی معتقتدند علت این رفتارها همکاری ژئوپلتیک دو جانبه میان دو کشور است.
مقامات آمریکایی مدعی شده اند، دولت هند برای قتل یکی از اتباع آمریکا که اصالت هندی دارد، برنامه ریزی کرده است، تبعه ای جدایی طلب که برای تشکیل «خالستان» در شمال غربی هند، تلاش می کند، این ادعا می تواند تحولی در شراکت شکننده جدید میان آمریکا و هند ایجاد کند اما به نظر می رسد این کشورها (که هر یک مشتاق مقابله با چین در حال رشد هستند) آماده هستند برای پشت سر گذاشتن این چالش تلاش کنند.
این رسانه نوشت: روز چهارشنبه دادستان های فدرال در منهتن نیویورگ گفتند: یک مقام هندی که نامش فاش نشده است و مسئولیت هایی در حوزه امنیت و اطلاعات بر عهده دارد و نیکیل گوپتا، یک هندی ۵۲ ساله، تابستان امسال برای قتل یکی از ساکنان شهر نیویورک که از جدایی ایالت سیک ها در شمال غربی هند دفاع می کند، برنامه ریزی کرده بودند.
این رویداد در زمانی اتفاق افتاده است که جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در ۲۲ ژوئن از نارندرا مودی نخست وزیر هند، در یک دیدار دولتی در کاخ سفید میزبانی کرد.
یک مقام ارشد دولت آمریکا گفت: مقامات آمریکا پس از اطلاع از این توطئه در اواخر ژوئیه، از هند خواستند درباره این موضوع تحقیق کند.
این مقام گفت: بایدن رئیس سی آی ای را به دهلی نو اعزام کرد و این موضوع را با مودی در جریان نشست ماه سپتامبر (نشست سران گروه ۲۰) در میان گذاشت و بیان کرد که این اقدامات در صورت تداوم، عواقب قابل توجهی برای روابط دوجانبه آمریکا و هند به وجود می آورد.
اما با این وجود دیدارهای سطح بالا و تعهدات همکاری نزدیکتر میان دو کشور ادامه یافت و وزیران امور خارجه و دفاع آمریکا در ماه گذشته میلادی به دهلی نو سفر کردند، تنها هنگامی که جزئیات این توطئه در هفته جاری منتشر شد، آمریکا یک بیانیه کلی منتشر کرد.
یک مقام ارشد دولت آمریکا طرح ترور را موضوعی جدی خواند و گفت: واشنگتن انتظار دارد هند از چنین فعالیت هایی دست بردارد به ویژه در شرایطی که دولت بایدن «یک دستور کار بلندپروازانه برای گسترش همکاری های دو کشور» را با هند دنبال می کند.
کارشناسان سیاست خارجی گفتند: واکنش آمریکا نشان دهنده کننده تمایلی است که اجازه نمی دهد این موضوع به روابط گسترده تر آسیب برساند.
لیزا کورتیس، مدیر ارشد سابق آسیای جنوبی و مرکزی در شورای امنیت ملی کاخ سفید گفت: به نظر می رسد دولت بایدن به دنبال جدا کردن این موضوع از بقیه روابط استراتژیک است.
وی افزود: بایدن با امید به مقابله با جاه طلبی های چین در آسیا و در عین حال دور کردن هند از روسیه در حالی که واشنگتن به دنبال منزوی کردن مسکو به دلیل تهاجم به اوکراین است،تقویت روابط با هند را در اولویت قرار داده است، به نظر می رسد آنها به یکدیگر نیاز دارند.
رویترز در گزارش خود آورده است: تا کنون مشخص شده است طرح ترور در نیویورک بسیار متفاوت از مورد مشابه آن در کانادا در سال جاری میلادی بوده است.
کانادا در ماه سپتامبر اعلام کرد که اطلاعات موثقی وجود دارد که عوامل هندی را با قتل ماه ژوئن (خرداد) یکی دیگر از رهبران جدایی طلب سیک، هاردیپ سینگ نجار، در حومه ونکوور مرتبط می کند.
هند با جدیت ادعای کانادا را رد کرد و این اتهام آغاز یک درگیری دیپلماتیک میان دو کشور شد که اخراج دیپلمات ها از سوی هر دو طرف بخشی از آن بود.
اماپاسخ هند به کیفرخواست آمریکا در روز چهارشنبه آشتیجویانه بود و گفت: این پرونده را جدی میگیرد و در حال تحقیق است.
هپیمون جاکوب، کارشناس سیاست خارجی هند در دانشگاه جواهر لعل نهرو در دهلی نو می گوید: هند با کانادا شراکت استراتژیک ندارد اما با آمریکا توافق نامه های زیادی دارد. هم آمریکا و هم هند میدانند که به یکدیگر نیاز دارند حتی شاید آمریکا کمی بیشتر از هند محتاج این کشور آسیایی باشد.
پیشنهادات دولت بایدن به مودی قبلاً بحث برانگیز بود، و برخی استدلال می کردند که ملی گرایی هندو و اندیشههای اقتدارگرایانه نخست وزیر هند او را به یک شریک غیرقابل اعتماد تبدیل کرده است.
فعالان سیاسی هنوز مودی را مسئول شورشهای مذهبی در ایالت زادگاهش گجرات در سال ۲۰۰۲ میدانند که در آن بیش از ۱۰۰۰ نفر، اکثراً مسلمان، کشته شدند. مودی در سال ۲۰۰۵ بر اساس قانون آمریکا که ورود خارجی هایی که مرتکب «نقض شدید آزادی مذهبی» شده اند، به خاک این کشور را ممنوع می کند، از دریافت ویزای آمریکا محروم شد.
نشست ژوئن (خرداد) اولین سفر دولتی مودی به آمریکا بود، نزدیک به ده سال پس از نخست وزیری در هند (مودی در سال ۲۰۱۴ نخست وزیر هند شد).
بایدن در کاخ سفید نشسته بود، از رابطه ای که بر اساس اعتماد متقابل، صراحت و احترام ساخته شده بود، سخن گفت و این روابط را ستایش کرد.
ریچارد راسو، متخصص هند در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی واشنگتن، گفت: با توجه به جدول زمانی اعلام شده این توطئه، دولت بایدن قبل از برخی تعاملات سطح بالا از آن مطلع میشد.
وی افزود: بر این اساس، موضوع ترور برای از بین بردن روابط هند و آمریکا کافی نیست، حتی اگر سطحی از تنش را ایجاد کند.
اشلی تلیس، یکی از اعضای ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بینالمللی، گفت: اگرچه دولت بایدن برای جلوگیری از اختلاف عمومی با دهلی، کمی عقب نشینی کرده است اما مسائل مربوط به یک دولت که در حمله به یک شهروند آمریکایی در خاک آمریکا دست دارد، باعث نگرانی مقامات آمریکایی خواهد بود.
وی ادامه داد: من فکر می کنم روابط دوجانبه از این چالش جان سالم به در خواهد برد اما این نگرانی بسیاری را تقویت می کند که معتقدند ادعاهای مربوط به ارزش های مشترک بین آمریکا و هند صرفاً یک ادعای افسانه ای است.