تهران - ایرنا - رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با اشاره به فعالیت ۷۰۰ پژوهشسرای دانش‌آموزی در کشور گفت: شعار امسال هفته پژوهش «پژوهش و فناوری پیشران آموزش و پرورش تحول آفرین و تمدن ساز» انتخاب شده است.

به گزارش خبرنگار گروه جامعه ایرنا، علی محبی روز دوشنبه در نشست خبری که در آستانه هفته پژوهش برگزار شد، افزود: هفته پژوهش نماد تجلیل از پژوهش و پژوهشگری است که باید این اقدامات را ارج نهیم.

وی با بیان اینکه تحقیق و پژوهش برای توسعه ارزشمند است، اظهار داشت: بزرگترین مسئله کشور از سال‌های دور تاکنون این است که پژوهش‌های نخبگان به عرصه عمل نمی‌رسد.

رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش ادامه داد: اگر مرحله تحقیق و تفکر به خوبی انجام شود، نتیجه مطلوبی خواهد بود. اکنون پیچیدگی مسائل نوظهور در حوزه تعلیم و تربیت ضرورت تحقیق و پژوهش را نسبت به دهه‌های گذشته بیشتر می‌کند و هر کسی بدون تحقیق از موقعیت خود تنزل پیدا خواهد کرد.

محبی اضافه کرد: در هفته پژوهش چند هدف اصلی توسعه و ترویج فرهنگ پژوهش، معرفی دستاوردهای پژوهشی برگزیده به عنوان الگویی برای سایران، تجلیل از پدیدآورندگان آثار برگزیدگان برای ترغیب دیگران به منظور تداوم این راه و تجلیل از اقدامات سال گذشته است.

وی یادآور شد: مدت هفته پژوهش به ۲ هفته رسیده است و استان‌ها دستاوردهای خود را به صورت نمایشگاه برگزار می‌کنند. از یکشنبه ۱۹ آذر مراسم ملی جشنواره برترین‌های حوزه دانش‌آموزی و جشنواره معلمان پژوهنده را با حضور وزیر آموزش و پرورش و وزیر علوم برگزار می‌کنیم تا ارتباط عمیقی میان دانش آموزان و معلمان ایجاد شود.

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش خاطر نشان کرد: امسال ۵۰ هزار معلم پژوهنده با یکدیگر رقابت می‌کنند، سال گذشته ۱۷۶ معلم پژوهنده استاندارد لازم را کسب و به مرحله کشوری وارد شدند که امسال این رقم رشد یافت و ۲۵۲ نفر به مرحله کشوری وارد شدند.

به گفته محبی، امسال در هفته پژوهش، ۲۲ معلم پژوهنده و ۱۲۵ دانش آموز و ۱۰ فرهنگی پژوهشگر تجلیل خواهند شد.

وی درباره تدوین نقشه راه سند تحول بنیادین اظهار داشت: این کار از اواخر خرداد به پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش محول شد، مراحل پژوهشی آن انجام و نسخه اولیه آماده و به شورای عالی آموزش و پرورش تحویل شده است.

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش ادامه داد: براساس نقشه راه سند تحول بنیادین اجرای سند در ۲ سطح سیاست گذاری، برنامه‌ریزی، تدوین آیین نامه و الگو و تأمین منابع در سطح ستاد است و سطح دوم، الگوی مدرسه‌ای است که برای آن چند گام لحاظ شده از جمله تهیه الگوی مدرسه تراز سند تحول که به زودی ابلاغ می‌شود تا بدانیم هر مدرسه چه میزان از سند تحول را اجرا کرده است.

وی افزود: گام دوم طراحی و اجرای الگوی ارزیابی مدارس است تا وضعیت موجود همه مدارس را بررسی کنیم؛ این ۲ مرحله آماده ابلاغ است تا مدارس از خود ارزیابی داشته باشند و مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزش و پرورش نیز بتواند از مدارس ارزیابی  داشته باشد.  

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه این مرحله پنج بعد اساسی دارد، گفت: مدیریت مدرسه، برنامه درسی و تربیتی، کنشگران اصلی مانند مدیران، معلمان و والدین، محیط فرهنگی و تربیتی و فیزیکی مدرسه و نتایح و پیامدها و حرکت مدارس به سمت مسئولیت پذیری و پاسخگویی، این پنج بعد است تا در نهایت خروجی مدارس در سطوح دانش‌آموز، والدین و جامعه محلی و کارکنان مدرسه تا نسبت به عملکرد خود پاسخگو باشند.

محبی درباره سند فضای مجازی اظهار داشت: نظام تعلیم و تربیت هوشمند و آموزش مجازی برای دوره‌های مختلف و الگوی برنامه درسی مجازی را از گذشته کار کرده بودیم و از شورای عالی فضای مجازی دعوت داشتیم، در نهایت توافق شد که با عنوان طرح کلان طراحی نظام تعلیم و تربیت هوشمند آغاز شود، معمولا این قبیل پژوهش‌ها زمان بر هستند و قرار است شاهد طرح پژوهشی کلان باشیم.

وی افزود: شورای عالی فضای مجازی از کاری که تا این مرحله انجام شده است، راضی هستند و الگوی برنامه درسی آموزش مجازی را که یک‌سال روی آن کار کرده بودیم، تحویل دادیم اما تعلیم و تربیت هوشمند اقتضائاتی دارد که پژوهشگاه شاید نتواند از عهده آنها بربیاید.

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش درباره عملکرد ضعیف دانش‌آموزان ایرانی در آزمون‌های بین‌المللی  تیمز و پرلز توضیح داد: باید توجه داشت که آزمون تیمز و پرلز، سواد ریاضی، علوم و خواندن، ابعاد مختلف دانش‌آموزان و عوامل تاثیرگذار را می‌سنجد اما هنگامی که نتایج منتشر می‌شود، فقط نمره را بررسی می‌کنند و  می‌پذیریم که امسال نمرات دانش‌آموزان ایرانی در آزمون پرلز پایین‌تر از سال‌های گذشته بود.

محبی یادآورشد: در این آزمون میزان علاقه دانش‌آموزان ایران به مطالعه و اعتماد به نفس در ردیف اول و دوم بین کشورهای جهان قرار دارد همچنین میزان علاقه معلمان به شغل معلمی در بین کشورهای دنیا در رتبه دوم قرار دارد و این موضوع نشان می‌دهد معلمان با وجود مسائل معیشتی و مادی به شدت علاقمند به شغل خود هستند و رضایت شغلی خود را اعلام کرده‌اند.

به گفته وی، در عدالت آموزشی نسبت به سال‌های گذشته رو به رشد و در عدالت جنسیتی رو به ارتقای کیفیت هستیم، آزمون تیمز و پرلز برای سنجش عدالت آموزشی شاخص‌های علمی دارد که پوشش تحصیلی و دستیابی به امکانات آموزشی را می‌توان از جمله این شاخص‌ها نام برد.

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش ادامه داد: بر اساس نتایج آزمون پرلز برنامه عملی، پیش بینی و جامعه هدف را کاملا شناسایی کردیم که کدام مدارس و دانش‌آموزان نمرات پایین تر است.

محبی افزود: در آزمون تیمز و پرلز نمرات بسیاری از مدارس دولتی، بالاتر از مدارس غیردولتی است همچنین مناطق کم برخوردار و برخی مدارس دولتی به حمایت‌های بیشتری نیاز دارند.

وی تاکید کرد: در حال برنامه‌ریزی هستیم تا آزمون‌های شبیه ساز تیمز و پرلز را در کشور اجرا کنیم تا بتوانیم سطح نمرات آزمون تیمز و پرلز را افزایش دهیم و اگر بتوانیم در دوره بعدی آزمون پرلز ۲۰۲۶، سواد خواندن را ۲ نمره افزایش دهیم، نمره ایران از میانگین جهانی بالاتر می‌رود. در همین ارتباط برنامه‌ای را با معاونت آموزش ابتدایی و گروه ادبیات فارسی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی داریم.  

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش درباره کمبود ۲۰۰ هزار معلم در کلاس‌های درس اظهار داشت: این موضوع به دلیل نداشتن برنامه راهبردی است تا آموزش و پرورش پیش‌بینی کند چه تعداد معلم در چه پایه و رشته‌هایی نیاز دارد.

محبی ادامه داد: برنامه راهبردی مشخص می‌کند که ۱۰ سال آینده چه تعداد معلم با چه کیفیتی، در چه دوره‌های تحصیلی و کدام استان‌ها نیاز است و در قانون برنامه هفتم توسعه لحاظ شد تا آموزش و پرورش برنامه جامع راهبری منابع انسانی را تدوین و تصویب کند.

وی در پاسخ به پرسشی درباره بازنگری آیین‌نامه رتبه‌بندی معلمان گفت: رتبه‌بندی قرار بود وضعیت معیشتی معلمان را ارتقا داده و کیفیت نظام تعلیم و تربیت را رشد دهد اما به دلیل محدودیت قانون که تاکید داشت طی مدت سه ماه عملیاتی شود با مشکلاتی مواجه شد.

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش اضافه کرد: باید بگویم در ۱۰۰ سال عمر دانشگاه‌ها، ۸۰ هزار رتبه‌بندی انجام شد اما قانون رتبه‌بندی معلمان تاکید کرد که در سه ماه ۹۰۰ هزار رتبه تعیین شود بدون آنکه ساختار آن وجود داشته باشد به دلیل بزرگی کار و محدودیت زمان، مشکلاتی به وجود آمد و آیین نامه رتبه‌بندی تاکید دارد بعد از دو سال از مرحله استقرار، آیین نامه جدید برای ارتقا تدوین شود و اکنون این مسئولیت را پژوهشگاه بر عهده گرفته است.

وی افزود: سه گروه پژوهشی را انتخاب کردیم، یک گروه به میدان رفتند و فرایند را تا کف مدرسه رصد کردند، ۶ هزار معلم پرسشنامه‌های تهیه شده را تکمیل کردند تا آسیب شناسی کنیم.

محبی ادامه داد: گروه دوم، به سراغ عوامل دخیل از جمله کمیسیون آموزش مجلس، سازمان اداری و استخدامی و آموزش و پرورش رفتند تا موانع و محدودیت را مشخص کنند و گروه سوم هم بررسی تطبیقی پرداختند تا بدانیم دنیا برای ارتقای معلمان خود چه اقدامی انجام می‌دهد؛ آیین نامه جدید براین اساس تدوین شد و اکنون در مسیر بررسی و تصویب قرار دارد.