به گزارش خبرنگار ایرنا، پیمان صالحی عصر سه‌شنبه در آیین تجلیل از پژوهشگران و فن‌آوران قم در تالار شیخ مفید(ره) دانشگاه قم همچنین ثبت ۸۰ هزار مقاله پژوهشی در پایگاه اسکوپوس را از دستاوردهای بزرگ پژوهشی کشور دانست و گفت: این یکی از برکت‌های حمایت و پشتیبانی رهبر معظم انقلاب از حوزه علم و فن‌آوری است.
وی با تاکید بر اینکه مقاله‌های پژوهشی ایران در ردیف پراستنادترین آثار پژوهشی جهان است گفت: ایران با داشتن یک درصد جمعیت جهان، ۲ درصد مقاله‌های علمی دنیا را تولید می‌کند.
معاون وزیر علوم همچنین خاطرنشان کرد: در اوج تحریم‌های بین‌المللی، بیش از ۳۵ درصد مقاله‌های علمی کشور، در عرصه بین‌المللی مورد استناد قرار گرفته است.
صالحی ادامه داد: در شرایطی که کسی امکان عبور از مرزهای جغرافیایی را ندارد، ۳۵ درصد دانشمندان کشور با تولید مقاله‌های علمی این کار را انجام داده‌اند و این نشان‌دهنده ظرفیت عظیم علم و دانش برای عبور آسان از مرزهای سیاسی است.
این مقام وزارت علوم همچنین زیست‌بوم فن‌آوری کشور را منحصر به فردترین زیست بوم فن‌آوری در بین کشورهای منطقه عنوان کرد و بیان داشت: در حالیکه در همه استان‌های کشور پارک علم و فن‌آوری و صندوق‌های حمایت از پژوهش داریم، پاکستان به‌تازگی نخستین پارک علم و فن‌آوری خود که بسیار کوچک می‌باشد را به‌وجود آورده است.
وی در ادامه سخنان خاطرنشان کرد: در فاصله سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۲۲ میلادی ۷۴ میلیون مقاله در موضوع‌های گوناگون در دنیا تولید شده که رتبه ایران در پزشکی بیستم و در پرستاری نیز شانزدهم است.
وی افرود: رتبه علمی پژوهشی کشور در علوم کشاورزی هفدهم، در شیمی سیزدهم و در مهندسی شیمی هم چهاردهم است.
این مقام پژوهشی همچنین اضافه کرد: رتبه علمی کشور در حوزه علوم‌انسانی و هنر نیز چهل‌وچهار است که بیانگر آن است که باید بیشتر کار کنیم.
صالحی یادآور شد: حوزه علوم انسانی و اسلامی با حوزه‌های دیگر متفاوت است، چون یک فرمول ریاضی و فیزیک در همه دنیا یک جور فهمیده می‌شود.
وی در ادامه افزود: اگر در حوزه اعتقادها، صادرکننده نباشیم باید واردکننده باشیم، و در شبکه‌های اجتماعی دنبال آن بگردیم.
معاون وزیر علوم با ذکر این مطلب که در حوزه علوم‌انسانی نسبت به حوزه‌های دیگر کارهای پژوهشی کمتری ارائه نموده‌ایم تصریح کرد: در برخی رشته‌های علوم‌انسانی مانند روان‌شناسی در رتبه‌های پایینی قرار داریم، در حالیکه بسیاری کشورها در حال تولید علم هستند.
وی ادامه داد: این تولید علم در حوزه روان‌شناسی شامل موضوع‌های عجیب‌وغریب و حمایت از اقلیت‌های جنسی می‌شود که کار آن حتی به سازمان ملل نیز کشیده شده‌است.
معاون وزیر علوم اظهار کرد: متاسفانه ما در این رابطه، هیچ مقاله‌ای که به وسیله آن نظرهای خود را راجع این مسائل اعلام کنیم، تولید نکرده‌ایم.
وی یادآور شد: از هزار و ۴۹۰ مقاله پژوهشی تولید شده در کشور، ۸۲۷ مقاله در حوزه علوم انسانی است.
وی با اشاره به راه‌اندازی نهضت نمایه‌سازی و ثبت مقاله‌های تولیدی کشور در پایگاه‌های استنادی جهانی گفت: در این رابطه کتاب نمایه‌سازی را چاپ کرده‌ایم، به هر مجله فارسی که نمایه شده نیز سه میلیارد ریال و به هر مجله انگلیسی هم ۲ میلیارد ریال پرداخت کردیم.
وی بیان داشت: تا پایان سال جاری نیز برای حمایت از مجله‌های پژوهشی که در پایگاه اسکوپوس ثبت شده، یک میلیارد ریال پرداخت می‌شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ۸۳۳ مقاله در پایگاه دسترسی آزاد به مجله‌ها موسوم به دوآج نمایه شده و به ثبت رسیده است گفت: ثبت ۱۲۴ مقاله در این پایگاه استنادی، در سال ۲۰۲۳ انجام پذیرفته است.
وی گفت: ایران در پایگاه مجله‌های با دسترسی باز، رتبه هفتم را دارد، زبان فارسی نیز در بین زبان‌هایی که مقاله‌های پژوهشی آنها نمایه می‌شود، دوم است.
وی در بخش دیگری از سخنان یادآور شد: در شرایطی که تا ۲ سال پیش، تنها ۱۰۱ مجله وزارت علوم در اسکوپوس ثبت شده بود، ظرف ۲ سال اخیر ۵۰ مقاله اضافه شده که ۱۲ مورد آن به زبان فارسی است.
وی یادآور شد: هم‌اکنون در مجموع بیش از ۳۰۰ مقاله پژوهشی که توسط دانشگاه‌ها و یا سایر مراکز تحقیقاتی و پژوهشگران کشور تولید شده، در اسکوپوس موجود است.
معاون وزیر علوم در بخش دیگری از سخنان خود رشد خوب قراردادهای پژوهشی منعقد شده میان دانشگاه و صنعت را مورد توجه قرار داد و گفت: در سال گذشته ۱۰ هزار و ۸۳۵ قرارداد به ارزش ۴۷ هزار میلیارد ریال داشتیم.
وی در ادامه افزود: این رقم در سال جاری تاکنون به ۱۲ هزار طرح و ۶۰ هزار میلیارد ریال قرارداد افزایش یافته است.
صالحی همچنین با اشاره به پیش‌بینی درآمد مالیاتی ۸۳۰ هزار میلیارد تومانی در بودجه سال جاری کشور اظهار کرد: در صورتی که ۲ درصد این مبلغ معادل ۱۶ هزار میلیارد تومان را به امر پژوهش اختصاص دهیم، وضعیت پژوهشی دانشگاه‌ها ارتقای چشمگیری پیدا می‌کند.
معاون وزیر همچنین تصریح کرد: در برخی استان‌ها مانند زنجان و مرکزی، اگر شرکت‌ها و واحدهای صنعتی با دانشگاه‌ها قرارداد پژوهشی منعقد کنند، از مالیاتشان کسر می‌شود.
این مقام وزارت علوم در بخش دیگری از سخنان خاطرنشان کرد: طبق برنامه هفتم توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور، از سال ۱۴۰۳ حداقل ۱۵ درصد کل بودجه دانشگاه‌ها باید در حوزه پژوهش هزینه شود.
صالحی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: رشد اقتصادی با رشد علمی رابطه مستقیم دارد، از این رو پرداختن به علم و برقراری رابطه بین دانشگاه و صنعت، نافی حل مسائل اقتصادی نیست بلکه در راستای آن است.
وی با یادآوری اینکه در ابلاغیه‌های برنامه هفتم توسعه کشور رهبر معظم انقلاب، رشد علمی نخستین دستور است افزود: ما نه تنها مسئولیم که رشد علمی کشور را حفظ کنیم، بلکه باید آن در حل مسائل نیز وارد نماییم.
دانشگاه و صنعت کنار هم باشند
استاندار قم نیز ادغام دانشگاه و صنعت را اجتناپ‌ناپذیر توصیف کرد و افزود: امروز دانشگاه و صنعت هر کدام کار خود را انجام می‌دهند ولی باید این ۲ را کنار هم قرار دهیم.
سید محمدآقامیری افزود: حل مشکل‌های کشور به‌ویژه اقتصادی مستلزم ارتباط دانشگاه و صنعت است.
این مقام ارشد اجرایی ادامه داد: مشکل‌های کشور به همت نخبگان، دانشگاهیان و صنعت‌گران همچنین با محوریت علم و فعالیت‌های دانش‌بنیان قابل رفع است.
استاندار قم با بیان اینکه ثروت‌های زیرزمینی مانند نفت تمام‌شدنی است اظهار کرد: نخبگان نیز ثروت روی زمین محسوب می‌شوند، توجه به نسل جوان و جمعیت نخبگانی خودبه‌خود باعث توسعه این قشر بسیار ارزشمند خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: ما با توجه به این قشر عظیم توانسته‌ایم، مشکل‌های خود را در حوزه‌هایی مثل صنعت نفت حل کنیم، یک روزی در همین کشور، حتی کارگری که در این صنعت تخصص لازم داشته باشد را نداشتیم.
یک سوم نشریه‌های پژوهشی کشور در دولت سیزدهم نمایه شد
رئیس دانشگاه قم نیز طی سخنانی گفت: در دولت مردمی، جهادی و انقلابی آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی واقعا در مسیر جهاد پژوهشی و علمی حرکت شده، یک سوم نشریه‌های نمایه‌شده جمهوری اسلامی در پایگاه‌های استنادی معتبر بین‌المللی در دولت سیزدهم و تحت درایت، پشتیبانی و جدیت شبانه‌روزی معاونت پژوهشی وزارت علوم صورت گرفته است.
حجت‌الاسلام احمدحسین شریفی همچنین اظهار کرد: اگر ما می‌خواهیم در جهان به مرجعیت علمی برسیم، باید در زمینه نمایه نشریه‌هایی که حرفی برای گفتن دارند، وارد شده و خودمان را نشان دهیم.
رئیس دانشگاه قم همچنین جهاد مرجعیت علمی زبان فارسی در امر پژوهش که در این دولت شروع شده را مورد اشاره قرار داد و بیان داشت: یکی از چند نشریه انگشت‌شمار نمایه شده به زبان فارسی که در پایگاه‌های بین‌المللی وجود دارد نیز مربوط به دانشگاه قم است.
وی اضافه کرد: در آینده نزدیک ۲ نشریه دیگر هم این امتیاز را کسب خواهند کرد.
شریفی اهمیت مقاله‌ها و پژوهش‌های علمی در حوزه حل مسائل کشور را مورد توجه قرار داد و اظهار کرد: در فعالیت‌های پژوهشی رسیدن به مرجعیت علمی دنیا هیچ منافاتی با حل مسائل مهم کشور ندارد، چون برخی مساله‌ها، از نظر جهانی حائز اهمیت است.
رئیس دانشگاه قم در بخش دیگری از سخنان رسیدن به مرجعیت علمی و حضور در جمع سرآمدان علم و فن‌آوری را از جمله هدف‌های پژوهش ذکر کرد و افزود: حل مسائل کنونی و آینده کشور نیز دیگر هدف پژوهش می‌باشد.
وی با تاکید بر اینکه دست‌یابی به این دو هدف بدون کار جهادی امکان‌پذیر نیست یادآور شد: در ۲ دهه اخیر در پژوهش کار بزرگ و معجزه‌آسایی را در کشور شاهد بوده‌ایم.
وی با بیان مطلب که استان قم ظرفیت‌های پژوهشی بسیاری دارد گفت: قم شهر علم و پژوهش است، هیچ شهری به اندازه قم مراکز آموزشی و پژوهشگاه ندارد.
شریفی ادامه داد: ۶۰۰ مرکز پژوهشی و آموزش عالی در این استان است، بیشترین تولیدهای حوزه علوم علوم‌انسانی و اسلامی در قم صورت می‌گیرد، از این رو در عرصه بین‌المللی نیز انتظار بیشتری از آن وجود دارد.
وی اضافه کرد: زمینه برای تبدیل شدن به مرجعیت علمی جهانی در حوزه علوم انسانی اسلامی فراهم است، وزارت علوم همه ساختارها و سخت‌افزار را فراهم نموده، برای تامین نرم‌افزار مورد نیاز نیز باید بینش، گرایش، اراده و حرکت جهادی از درون بجوشد.
۳۸ پرونده پژوهشی از هیات‌های علمی دانشگاه دریافت شد
دبیر جشنواره تجلیل از پژوهشگران و فن‌آوران استان نیز با اشاره به گروه‌های مختلف پژوهشی مشارکت‌کننده در این جشنواره گفت: ۳۸ پرونده از هیات‌های علمی دانشگاه‌های است، دریافت کرده‌ایم.
حجت‌الاسلام سعید فراهانی‌فرد در ادامه افزود: این تعداد شامل ۱۷ عضو هیات علمی، ۱۲ عضو هیات علمی پژوهشگر و پنج عضو هیات علمی فن‌آور است.
وی همچنین با اشاره به معرفی ۱۰ پرونده پژوهشی دانشجویی به دبیرخانه این جشنواره خاطرنشان کرد: ۶ دانشجو پذیرفته شد.
وی با اشاره به معرفی ۲۴ پرونده پژوهشی مربوط به بخش کارمندان نیز گفت: از این تعداد ۱۰ پرونده برگزیده شد.
فراهانی‌فرد با اشاره به اینکه چهارپرونده پژوهشی مرتبط با صنعت‌گران نیز به دبیرخانه این جشنواره معرفی شده است گفت: این تعداد پرونده پس از ارزیابی توسط سازمان صمت استان، به عنوان کار پژوهشی نمونه به دبیرخانه جشنواره ارسال شد.
وی همچنین با بیان اینکه از سوی معاونت پژوهشی حوزه‌های علمیه نیز چهار پژوهشگر معرفی شد گفت: استانداری قم هم سه پژوهشگر را به عنوان مدیراجرایی پژوهشگر معرفی کرد.
وی با ذکر اینکه در بخش پژوهشگران آزاد هم ۶ پرونده معرفی و ۲ مورد آن برگزیده شد گفت: ۲ پژوهشگر نیز توسط اداره‌کل تعاون استان و ۲ پژوهشگر هم به عنوان بانوان کارآفرین برتر معرفی شدند.
وی یادآور شد: یک کشاورز پژوهشگر که توسط سازمان جهادکشاورزی استان و یک پژوهشگر خَیِر که از طرف خیران معرفی شده نیز از دیگر پرونده‌های پژوهشی این جشنواره به شمار می‌آید.
دبیر جشنواره مذکور همچنین با بیان اینکه در حوزه دانشگاهی بیشترین پژوهشگران برتر برای دانشگاه قم است گفت: دانشگاه‌های صنعتی، علوم‌پزشکی، پردیس‌فارابی، حضرت معصومه(س) همچنین پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی نیز در رتبه‌های بعدی هستند.
وی خاطرنشان کرد: در موضوع مرجعیت علمی یک درصد و پُر استنادترین کارهای پژوهشی نیز دانشگاه قم ۲ پژوهشگر، همچنین دانشگاه‌های علوم پزشکی یک پژوهشگر و آزاداسلامی نیز یک پژوهشگر دارند.
وی ادامه داد: در بخش مرجعیت علمی ۲ درصد نیز دانشگاه قم ۶ پژوهشگر، دانشگاه آزاد اسلامی پنج پژوهشگر، دانشگاه صنعتی ۲ پژوهشگر و دانشگاه علوم‌پزشکی هم سه پژوهشگر را دارا می‌باشد.
فراهانی‌فرد همچنین تعداد مقاله‌های پژوهشی استان که در ای.اس.سی و بزرگترین پایگاه استناد علمی جهان اسلام ثبت شده را ۱۰ هزار و ۷۳۵ مورد ذکر کرد و گفت: دانشگاه قم چهارهزار و ۲۲۵ مقاله، دانشگاه علوم‌پزشکی هزار و ۵۰۰ مقاله، دانشگاه آزاد ۲ هزار و ۲۰۰ مقاله و حوزه علمیه نیز ۸۷۳ مقاله را تولید نموده است.
وی در تبیین علت آمار پایین مقاله‌های پژوهشی در استان برغم ظرفیت‌های بالایی که وجود دارد تاکید کرد: بسیاری از کارهای پژوهشی در قم مقاله محور نیست، و در قالب تالیف کتاب ارائه می‌شود.
وی تعداد مقاله‌های ثبت شده استان در پایگاه اسکوپوس را هفت‌هزار و ۸۸۰ مورد خواند و گفت: از این تعداد ۲ هزار و ۷۴۶ مقاله برای دانشگاه قم و ۲ هزار و ۵۰۰ مقاله نیز به علوم پزشکی تعلق دارد.
فراهانی‌فرد با بیان اینکه بالغ بر ۲ هزار مقاله برای دانشگاه آزاد اسلامی است ادامه داد: دانشگاه‌های صنعتی ۷۶۹ و حضرت معصومه نیز ۵۶ مورد از این مقاله‌ها را تولید کرده‌اند.
همزمان با چهارمین روز از هفته پژوهش و فن‌آوری طی آیینی با حضور معاون وزیر علوم، برخی مسئولان استانی و جمعی از دانشجویان و استادان بیش از ۳۰ تَن از پژوهشگران و فن‌آوران نمونه قم تجلیل شدند.