به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، محمدعلی زلفی‌گل امروز (سه شنبه) در بیست و چهارمین جشنواره تجلیل از پژوهشگران، فناوران و نوآوران اقدامات وزارت علوم را در دو سال گذشته تشریح کرد و گفت: اساس تحول را دانایی قرار دادیم، فرهنگ ما نسبت به دانش از دیرزمانی توجه ویژه داشته است و باید به پیشینه تاریخی خود توجه کنیم.
وی افزود: سوال کلیدی در وزارت علوم چرایی دانش، دانایی و دینداری است و در پاسخ باید گفت از طریق آن می توان به اهداف خود رسید. دانایی تعریف مشخص دارد و جامعه ای که عقل و تجربه همزمان داشته باشد، دانا نامیده می شود. اگر علم نداشته باشیم نمی توانیم از منابع خود استفاده کنیم. در برنامه ریزی باید نگاه خرد و کلان را هم زمان داشته باشیم و در مدیریت باید به کنترل های درونی و بیرونی توجه کنیم.
زلفی گل ادامه داد: یک مشکل مزمن در کشور این است که قوانین و مقررات طوری نیست که منابع ملی با منافع و فردی همسو باشد. همچنین شفافیت بسیار مهم است، باید کاری کنیم که شفافیت نخبگانی اعمال شود. استادی که قصد ارتقا دارد و می خواهد استادتمام شود، باید فعالیت های خود را دقیق و شفاف عرضه کند تا نظارت عمومی و شفافیت نخبگانی اجرا شود.
وزیر علوم گفت: زیست بوم نخبگانی منابع مختلف موجود در کشور را مشخص کردیم. تحقیقات توسعه ای، کاربردی و بنیادی همه برای کشور لازم است و مقررات و راهبردی علم باید طوری باشد که به همه این تحقیقات توجه شود. از تجربه دنیا باید استفاده و آن تجربه را بومی کنیم.
باید منابع جدید بیافرینیم
وزیر علوم گفت: بنیان پیشرفت را نباید فقط منابع موجود در نظر بگیریم،، بلکه باید از طریق علم و دانش منابع جدیدی ایجاد کنیم که پژوهش و فناوری این منابع و ظرفیت ها را برای ما تولید می کند.
وی با تاکید بر توجه وزارت علوم به مهاجرت نخبگان نیز گفت: باید برای این امر برنامه داشته باشیم. برای این هدف از ظرفیت بنیاد ملی نخبگان استفاده شد و افرادی که در المپیادها مدال کسب می کنند با موافقت و همکاری بنیاد نخبگان اگر در همان رشته تحصیلی کنند بورسیه می شوند.
زلفی گل با اشاره به اهمیت رعایت نمایه سازی در مستندسازی علمی گفت: سامانه نان، سامانه دانا (درگاه آشنایی با نخبگان)، سامانه جان و جام (جست و جوی آزمایشگاه های ملی) در پایگاه استنادی جهان اسلام راه اندازی شدند که هدف آنها هم رسانی دانشمندان و جامعه است.
وی با اشاره به ارجاع ۲۲ طرح تحقیقاتی به موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی گفت: این طرح ها مشکلات و چالش های بخش های مختلفی از آموزش عالی را بررسی کرد تا بر این اساس پنج اولویت برای وزارت علوم تعیین شود، این اولویت ها شامل مرجعیت و دیپلماسی علمی، فناوری و نوآوری، آموزش و پزوهش هدفمند، نوآوری فرهنگی و فرهنگ نواوری، شاگرد، فناوری و نوآور پروری و تولید خدمت، ثروت و سرمایه از دانش است.
۲ اقدام مهم وزارت علوم
زلفی گل با تشریح ۲ اقدام مهم وزارت علوم در ۲ سال گذشته گفت: از سرگیری آموزش حضوری بعد از ۲ سال کرونا و مدیریت اعتراضات دانشجویی دو اقدام مهم بود؛ زیرا بودجه دانشگاه ها دو سال افزایش نیافته یود و مشکلات زیاد مالی برای بازگشایی دانشگاه ها داشتیم.
وی ادامه داد: برای آموزش هدفمند هم به یاد دهنده، هم یاد گیرنده و هم محتوا توجه شد. مشاور دوره کارشناسی، طرح امریه فناوری، پسادکتری فناوری و دستیار فناوری، طرح ملی ترویج کارآفرینی، حضور و غیاب برخط کلاس ها حمایت از استعدادهای درخشان در این زمینه انجام شده است. همچنین در حوزه فرهنگی، سامانه فرنما راه افتاده است و در فرنامه کارنامه فرهنگی دانشجو صادر می شود. انتخاب سرآمد فرهنگی، توسعه دوره های راهیان نور، راهیان پیشرفت و راهپیمایی اربعین، طرح منش استادی، افزایش پایه های علمی به ۶۰ پایه تشویقی، اعطای پژوهانه ویژه به استادان سرآمد آموزشی در بخش فرهنگی انجام شده و در حوزه محتوا هم دستور العمل تدوین تالیف کتاب های درسی تدوین شده و به زودی ابلاغ می شود.
مرجعیت علمی و افزایش تعداد دانشمندان یک درصد برتر
وزیر علوم با اشاره به تلاش برای بهبود وضعیت مرجعیت علمی گفت: هر مجله فارسی که وارد پایگاه های نمایه سازی علمی شود ۵۰۰ میلیون تومان و هر مجله انگلیسی ۳۰۰ میلیون تومان تشویق می شوند و مدیر مسئول هم پایه های تشویقی می گیرد.
زلفی گل تاکید کرد: دانشمندان بین المللی یک درصد برتر ایرانی در سال ۲۰۰۴، حدود چهار نفر بودند و امسال به ۸۴۱ نفر رسیده اند. همچنین ۳۵ درصد از تحقیقات علمی کشور با مشارکت دانشمندان بین المللی انجام شده که نشان می دهد مرجعیت علمی دانشمندان ایرانی پذیرفته شده است. افزون بر این آموزش عالی مسیر خوبی طی کرده است.
وی در پایان به تقاضاهای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پرداخت و گفت: تصویب سیاست های کلی آیین نامه ارتقا، تصویب معافیت مالیاتی، گسترش بورس صنعت، حمایت از بخش خصوصی که برای مرجعیت علمی تلاش می کنند، تلاش و اعطای بودجه برای حمایت از علوم پایه و علوم انسانی، تخصیص ۲۰ درصد بودجه دانشگاه ها به بخش پژوهش و پنج درصد به بخش فرهنگی، سیاست گذاری برای اصل ۳۰ قانون اساسی که سقف آموزش عالی کجاست، اعطای حقوق به دانشجویان دکتری، تسهیل مفاصا حساب طرح های پژوهشی، حق اشتراک پایگاه‌های اطلاعات علمی و مجلات و شرکت در سمینارها، حذف رشته های مشترک بین وزارت علوم و بهداشت، نظارت و بازنگری بر اساسنامه دانشگاه های اولویت دار و بررسی وضعیت زیرنظام های آموزش عالی مانند پیام نور و علمی کاربردی از جمله این تقاضاها و اولویت های وزارت علوم در آینده است.