مجید نوری روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود:سال ۱۳۸۶ کارشناسان یونسکو برای ثبت جهانی بافت تاریخی ابیانه منطقه را ارزیابی کردند اما به دلیل برخی تداخلات در آن زمان این مهم محقق نشد.
وی اظهار کرد:بافت تاریخی ابیانه سال ۱۳۵۴ ثبت ملی شد،گویش مردم این منطقه پهلوی و مربوط به دوران ساسانی است،پوشش زنان این روستا مربوط به دوره صفویه بوده و لباس مردان شبیه لباس بختیاری هاست.
وی اضافه کرد:بافت تاریخی روستای ابیانه پنج هکتار مساحت داشته و دارای ۳۵۰ خانه تاریخی است،خانه های این روستا مربوط به دوره های ساسانی،سلجوقی،صفوی،قاجار و پهلوی است.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی ابیانه بیان کرد:سه قلعه و ۱۴ مسجد تاریخی،محله های تاریخی پل،هرده،یوسمون،زیارتگاه و پنجه علی در بافت تاریخی ابیانه قرار دارد.
نوری گفت:اگر بخواهیم بافت تاریخی روستای ابیانه ثبت جهانی شود باید برخی ساخت و سازهایی که طی سال های اخیر در داخل بافت تاریخی انجام شده به شکل اولیه برگردد.
وی اظهار کرد: اصالت بافت تاریخی ابیانه به در و پنجره چوبی و ساختمان هایی با نمای کاهگل است در حال حاضر تعدادی از خانه ها در و پنجره های قدیمی را با در و پنجره فلزی تعویض کرده اند و باید این نماها به شکل قدیم برگردد تا مورد تایید کارشناسان یونسکو قرار گیرد.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی ابیانه بیان کرد:آداب و رسوم و مراسمات مذهبی مردم ابیانه خاص بوده و بازی های محلی ازجمله بازی چوگان خاص این منطقه است.
نوری گفت: در روز تاسوعای حسینی(ع) برنامه جغجغه زنی و نخل برداری انجام می شود و مراسم طلوعیه در روز عاشورا برگزار می شود.
در مراسم جغجغه زنی هر یک از حاضران به توصیه نوحه‌خوان از روی پله‌های مسجد ۲ جغجغه(چوب) بر می‌دارد و بعد از تشکیل صف‌ها مراسم آغاز می‌شود و صدای چِک‌چک به هم خوردن جغجغه‌های چوبی پس از ترکیب با صدای طبل و سنج و نوحه مداح، آهنگ ارکسترگونه زیبایی را پدید می‌آورد.
جَغجَغه اشیایی کوچک و تراشیده از چوب است که در ابتدای مراسم در اختیار اهالی روستا قرار می‌گیرد و سوگواران حسینی(ع) با به هم کوبیدن ۲ تا از آن، در رثای شهیدان کربلا عزادارای می‌کنند.
این مراسم سنتی بیش از ۴۰۰ سال پیشینه دارد و روز تاسوعای حسینی ساعت ۱۰ صبح در محله یسمون ابیانه آغاز می شود، عزاداران با انجام مراسم جغجغه زنی روستا را دور می زنند و بعد از این مراسم که اوج آن در امامزاده عیسی و یحیای این روستا است، دوباره به همان محله یسمون باز می گردند.
روستای تاریخی ابیانه در ۴۰ کیلومتری شهر نطنز و در دامنه رشته‌های کوه‌های کرکس قرار دارد.