به گزارش ایرنا، امید به پاییز پربارش برای گذر از شرایط تنش آبی در آخرین ماه این فصل به کورسویی بدل شده که نه تنها مرهمی بر زخم خشکسالی نبود، بلکه وضعیت کم آبی سدها را وخیم‌تر کرد و این در حالی بود که طبق اعلام وزارت نیرو در تقسیم بندی بارش سال آبی جاری، انتظار می رفت که ۷۵ درصد نیاز منابع آبی در پاییز و زمستان، ۲۰ درصد در بهار آینده و پنج درصد نیز در تابستان تامین شود، اما پیش بینی های پاییزی تا واپسین روزهای این فصل روی تحقق به خود ندیده است.
وضعیت کم بارشی و خشک شدن سدها در خطه شرقی کشور و خراسان رضوی حادتر از سایر نقاط کشور است، و در شرایطی که خشکسالی این استان در سال آبی گذشته نسبت به ۶۰ سال اخیر کم سابقه بود، در سال آبی جاری نیز این خطه با کاهش حدود ۵۰ درصدی بارندگی نسبت به مدت مشابه پارسال مواجه است.
پنج سد خراسان رضوی خشکید
خراسان رضوی دارای ۱۹ سد فعال است که در شهرستان های تربت‌حیدریه، قوچان، مشهد، خواف، درگز، سبزوار، ششتمد، جوین، تایباد، تربت‌جام، چناران، سرخس، نیشابور، کلات و فریمان قرار دارند که تعدادی از این سدها خشک شده اند و حجم آب موجود در مابقی سدها نیز کمتر از هشت درصد است.
سدهای «شهید دهقان در تایباد، شهید یعقوبی در تربت حیدریه، سده خواف، یام جوین و سد فریمان» در استان خشک شده و قابلیت برداشت آب ندارندظرفیت ذخیره آب مجموع سدهای استان خراسان رضوی یک میلیارد و ۵۱۲ میلیون متر مکعب است که یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون متر مکعب آن مربوط به سد دوستی به عنوان بزرگترین سد استان است، که به صورت مشترک و با سهم مساوی بین ۲ کشور ایران و ترکمنستان تقسیم می شود.
مدیر بهره‌برداری و نگهداری تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: هم اینک سدهای «شهید دهقان در تایباد، شهید یعقوبی در تربت حیدریه، سده خواف، و سد فریمان» در استان خشک شده و قابلیت برداشت آب ندارند.
ادریس قائمی افزود: سد «یام» جوین نیز با احتساب رسوبات ۲۹ درصدی آب دارد که قابل برداشت نیست.
وی ادامه داد: همچنین هم اینک سد دوستی به عنوان یکی از منابع اصلی تامین آب مشهد فقط ۷۰ میلیون متر مکعب آب دارد که بین ایران و ترکمنستان تقسیم می شود.
مدیر بهره‌برداری و نگهداری تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی افزود: در مجموع موجودی آب در سدهای استان به جز سد دوستی، ۵۰ میلیون متر مکعب است و باید گفت که تنها کمتر از هشت درصد حجم ذخیره سدها آب دارد.
کاهش شدید آورد سدها
مدیر بهره‌برداری و نگهداری تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی اظهار کرد: میزان ورودی آب به سدهای استان در سال جاری ۲۵ میلیون متر مکعب و از ابتدای سال آبی جاری، یعنی از ابتدای مهرماه تا کنون ۶ میلیون متر مکعب است.
قائمی افزود: ورود ۲۵ میلیون متر مکعب آب در طول ۹ ماه رقم نگران‌کننده‌ای است و در هیچ سالی با این میزان کمبود آب مواجه نبوده ایم.
کاهش آب در سدهای تامین کننده آب مشهد بیشتر است به طوری که هم اینک سد دوستی کمتر از ۷۰ میلیون متر مکعب، سد طُرُق سه میلیون متر مکعب، سد کاردِه ۲ میلیون متر مکعب و سد اَرداک چهار میلیون متر مکعب آب دارد.
بیشتر بخوانید:
آب و زمین خطه خورشید زیر تازیانه خشکسالی و تغییرات اقلیمی
کلیدواژه گذر از تنش تابستانی، "مصرف آب، نصف"
پایداری شبکه آب، ارمغان سفر رییس جمهور به سرزمین خورشید
۱۸ شهر خراسان رضوی در وضعیت قرمز کم آبی
سه میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در شهرها و روستاهای خراسان رضوی، به جز مشهد، زیر پوشش شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی هستند و آب استان از هزار و ۷۰۰ حلقه چاه، ۱۵ دهنه چشمه و ۱۴ رشته قنات تامین می‌شود.
۴۰ شهر خراسان رضوی در شرایط بحراین تامین آب قرار دارد که ۱۸ شهر از این تعداد در وضعیت قرمز است
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تعداد شهرهای دارای شرایط بحرانی آب در استان را ۴۰ شهر اعلام کرد و افزود: ۱۸ شهر از این تعداد در وضعیت قرمز، ۱۲ شهر در وضعیت نارنجی و ۱۰ شهر نیز در وضعیت زرد قرار دارد.
حسین امامی افزود: گلبهار، نیشابور، سبزوار، تربت حیدریه، طرقبه، گناباد، تربت جام، ریواده، شاندیز، بردسکن، صالح آباد، مشکان، روشناوند، آلماجق، بیدخت، گلمکان، چناران و باخرز شهرهای در وضعیت قرمز هستند که در مجموع ۴۵۲ هزار و ۴۰۸ مشترک را شامل می شود.
وی اضافه کرد: طرح های کاهش و برطرف کردن تنش آبی سال ۱۴۰۳ در ۳۴ شهر استان با پیشرفت فیزیکی بین ۳۰ تا ۶۴ درصد در دست اجرا است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی افزود: این طرح ها شامل حفر، تجهیز، جا به جایی و احیای ۱۵۸ حلقه چاه، اجرای ۵۰ کیلومتر شبکه برق‌رسانی، اجرا و بازسازی ۲۶۳ کیلومتر خط انتقال، ساخت ۷۶ هزار و ۷۰۰ مخزن ذخیره، ساخت و بازسازی ۱۰ ایستگاه پمپاژ و چهار مورد ارتقای کیفی آب است.
وی اضافه کرد: این طرح ها با هدف پایداری تامین آب مشترکان شهری در سال ۱۴۰۳ عملیاتی شده و اعتبار مورد نیاز برای اجرا و تکمیل این طرح ها ۱۳ هزار و ۶۴۰ میلیارد ریال است.
۱۰۰ درصد وسعت مشهد در وضعیت بسیار شدید خشکسالی
منابع آبی مشهد شامل دریاچه‌های پشت چهار سد "طُرُق، اَرداک، دوستی و کاردِه" می شود که سد دوستی مهم‌ترین آنهاست و هم اینک تنها ۶ درصد از حجم ذخیره این سدها آب دارد، همچنین چندین حلقه چاه و ۲ رشته قنات دیگر منابع تامین آب مشهد هستند.
پیش بینی می شد پاییز پربارش، میزان آب سدها را افزایش دهد که این پیش بینی محقق نشدمدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در خصوص وضعیت آبی این کلانشهر اظهار کرد: ۱۰۰ درصد وسعت مشهد در وضعیت بسیار شدید خشکسالی قرار دارد.
حسین اسماعیلیان افزود: میزان بارندگی مشهد در سال آبی جاری تا کنون ۱۸ میلیمتر بوده است که این رقم در میانگین درازمدت ۳۲ میلیمتر است و ما با کاهش ۴۶ درصدی بارندگی مواجه هستیم.
وی اضافه کرد: تابستان امسال در شرایط تنش آبی قرار داشتیم اما پیش بینی می شد پاییز پربارش، میزان آب سدها را افزایش دهد که این پیش بینی محقق نشد و هم اینک کمتر از ۶ درصد حجم سدهای تامین کننده آب مشهد، آب دارد.
وی ادامه داد: اکنون وارد چهارمین سال خشکسالی پیاپی شده ایم و باید طرح های اضطراری تامین آب مشهد و همچنین فرهنگسازی مدیریت مصرف آب جدی تر از سال گذشته اجرا شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد افزود: با توجه به پیش بینی تداوم خشکسالی در سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ ظرفیت چهار سد دوستی، طرق، ارداک و کارده که در سالهای گذشته تامین کننده ۵۰ درصد آب مشهد بودند، از دسترس خارج خواهد شد.
اسماعیلیان اضافه کرد: طرح هایی نیز برای جبران کسری آب مشهد در کنار مدیریت مصرف در دست اجرا است که امیدواریم با همراهی شهروندان با شرایط تنش آبی مواجه نشویم.
کاهش ۸۳ درصدی بارندگی
وزیر نیرو: اعتبار طرح ها و پروژه های آب مشهد و خراسان رضوی به هر نحو ممکن تامین می شودکارشناس مرکز پیش بینی هواشناسی خراسان رضوی در گفت و گو با خبرنگاران ایرنا اظهار کرد: میانگین بارندگی این استان در آبان ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۸۳ درصد کاهش یافته است.
آذر رضایی پور افزود: در آبان ماه امسال به طور میانگین، ۲ و هفت دهم میلیمتر باران بارید، در حالی که این میزان در آبان ماه سال گذشته ۱۶ و نیم میلیمتر بوده است.
کارشناس مرکز پیش بینی هواشناسی خراسان رضوی تصریح کرد: کلانشهر مشهد نیز در دومین ماه سال زراعی جاری تنها ۲ و ۲ دهم میلیمتر بارندگی به ثبت رساند که این میزان در مدت مشابه پارسال هشت و ۹ دهم میلیمتر بوده است.
وی ادامه داد: در آبان ماه امسال شهرستان های ریوش با هفت و هشت دهم میلیمتر، جغتای با ۶ و بجستان با پنج و یک دهم میلیمتر به ترتیب بیشترین میزان بارندگی ها را در خراسان رضوی داشته اند.
به گفته وی، در دومین ماه از سال زراعی جاری (آبان) شهرستان های گلمکان، گناباد و درگز خراسان رضوی به ترتیب با صفر، ۲ دهم و پنج دهم میلیمتر کمترین بارش ها را به ثبت رسانده اند.
به گزارش ایرنا، وزیر نیرو نیز در سفر ماه جاری خود به مشهد اعلام کرده بود که مجموع اعتباراتی که به هر نحوی برای آب مشهد تخصیص یافته افزایش چشمگیری داشته است چرا که این کلانشهر به دلیل حضور میلیونی زائران و داشتن چندین مقطع اوج مصرف در سال، با دیگر نقاط کشور بسیار متفاوت است و مدیریت شرایط تنش نیز در آن پیچیدگی های خاص خود را دارد و اعتبار طرح ها و پروژه های آب مشهد و خراسان رضوی به هر نحو ممکن تامین می شود.
قاصد روزان ابری، داروگ ! کی می رسد باران؟
مصراعی از سروده معروف پدر شعر نو "نیمایوشیج"
داروگ: قورباغه درختی است که در باورهای ساکنان شمال ایران خواندن این نوع قورباغه نشان از در پی بودن بارش باران دارد .