شاید در ذهن هیچ ایرانی نمی‌گنجید که تیم‌های باشگاهی ما یک روز در مقابل تیم‌های باشگاهی عربستان از مجموع ۶ بازی ۵ شکست متقبل شود و تنها دستاوردشان یک مساوی و یک امتیاز ناقابل باشد.
این اتفاق باعث شده تا برای همه سوالاتی مطرح شود که چرا فوتبال باشگاهی ما تا این اندازه ضعیف شده است که حتی در آسیا هم از عهده رقیبانش برنمی‌آید؟ سعودی‌ها چگونه می‌توانند به راحتی فوق ستاره‌های جهان را به دست بیاورند و انگار دیگر هیچ چیز برای آنها رویا نیست! اما چرا باید این سرنوشت فوتبال ما باشد؟ چنین شرایطی این جملات را در ذهن افراد یادآور می‌سازد: «عباس میرزا قاجار» خطاب به «ژوبر فرانسوی» می‌اندازد که به او می‌گوید «مگر آفتاب قبل از رسیدن به ما به شما می‌تابد یا تاثیرات مفید در سر ما کمتر از سر شماست یا خدایی که مراحمش بر جمیع ذرات عالم یکسان است خواسته شما را بر ما برتری دهد؟»
البته به نظر می‌رسد متاسفانه تا به امروز که اینگونه بوده است و برخی مردم حتی اتوبوس‌ها را دنبال می‌کنند! به همین دلیل گروه پژوهش ایرنا در سلسله گزارش‌هایی تلاش دارد تا «دیپلماسی فوتبال عربستان» را مورد بررسی قراردهد.
نامدارترین ستارگان فوتبال در لیگ ستارگان عربستان
کمتر از یک سال پیش بود که انتقال ابَرستاره پرتغالی فوتبال جهان در سن ۳۸ سالگی و با دستمزد سالیانه ۲۰۰ میلیون یورو به‌عنوان گران‌قیمت‌ترین بازیکن تاریخ فوتبال به عربستان، سر و صدای زیادی به پا کرد و به تیتر یک رسانه‌ها تبدیل شد.
این خرید از عزم جزم سعودی‌ها برای تحقق رؤیایی جدید خبر می‌داد، اما علاقه‌مندان فوتبال هنوز در شوک کریس بودند که خبر جذب لیونل مسی دیگر ستاره دنیای فوتبال، با رقم قراردادی که به ریال در یک‌یک ماشین‌حساب نمی‌گنجید، به یکی از جذاب‌ترین و پرطرفدارترین خبرهای فوتبال عربستان و دنیا تبدیل شد؛ درحالی که لئو، عطای اسکناس‌های نفتی سعودی را به لقایش بخشید اما «کریم بنزمای» فرانسوی نتوانست در مقابل دستمزد نجومی و البته همسایگی خانه خدا، تاب بیاورد و عازم عربستان شد تا دومین خرید بزرگ فوتبال عربستان، داغ‌ترین اخبار دنیای فوتبال را رقم بزند.
اکنون دیگر هیچ چیز عجیب و غیرممکن نبود؛ آن چیزی که برای همه به خصوص برای ایرانی‌ها غیرممکن بود شاید حضور کریس رونالدو در ورزشگاه ازادی بود که به خاطر تیم عربستان ممکن شده بود اما این پایان ماجرا نبود چرا که خرید «النصر و الاتحاد »واکنش طرفداران پرافتخارترین تیم عربستان؛ یعنی «الهلال» را برانگیخت و آنها هم دست به کار جذب مسی و امباپه شدند. اگرچه تیر الهلال در جذب دو ستاره نامدار فوتبال جهان بی‌نتیجه ماند اما آنها توانستند در آخرین روزهای نقل و انتقالات، نیمار اسطوره کشور برزیل را جذب کنند تا به همگان ثابت شود پرافتخارترین تیم عربستان قصد عقب کشیدن ندارد.
اکنون دنیای فوتبال عربستان کاملاً متفاوت است؛ ستارگانی همچون انگولو کانته، فرمینیو، ریاض محرز، سادیو مانه، میلینکوویچ ساویچ، جوردن هندرسون، فابینیو، اوسپینا، ادوارد مند و ... یکی یکی راهی لیگ ستارگان عربستان شده‌اند و شاهد چند ده بازیکن مطرح جهان در این تیم‌ها هستیم
اکنون دنیای فوتبال عربستان به طور کامل متفاوت شده است؛ ستارگانی همچون انگولو کانته، فرمینیو، ریاض محرز، سادیو مانه، میلینکوویچ ساویچ، جوردن هندرسون، فابینیو، اوسپینا، ادوارد مند و ... یکی یکی راهی لیگ ستارگان عربستان شده‌اند و ما شاهد چند ده بازیکن مطرح در این تیم‌ها هستند. با چنین اتفاق هایی در فوتبال عربستان، آنها نشان دادند هیچ امری غیرممکن نیست، البته که می‌بایست پول آن هم وجود داشته باشد.
«ام. بی. زد» و رؤیاهای بزرگ برای آینده عربستان
اما راستی در اندیشه حاکمان سعودی چه می‌گذرد و همزمان با این هیاهوی ورزشی، به دنبال چه هستند؟ در پشت همه اتفاقات و سیاست‌هایی که در سال‌های اخیر در عربستان رخ‌داده و واکنش‌هایی پرشماری را به دنبال داشته است، یک نام به گوش می‌رسد. «محمد بن سلمان» یا به قول روزنامه‌نگاران و سیاستمداران غربی «ام. بی. زد».
این شاهزاده جوان؛ تحصیل‌کرده رشته حقوق دانشگاه ملک سعود ریاض و هفتمین پسر سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی است که در یک سنت‌شکنی تاریخی در خاندان پادشاهی سعودی، از ۲۱ ژوئن ۲۰۱۷ (۳۱ خرداد ۱۳۹۶) به‌عنوان ولیعهد عربستان انتخاب و با رویاهای بزرگ برای آینده عربستان بسیار سریع‌تر از آنچه تصور می‌شد، افسار قدرت و تصمیم‌گیری در ریاض را تحت کنترل گرفت و خیلی زود به معمار عربستان نوین تبدیل شد.
خاطره تلخ سعودی‌ها در ورزشگاه گنبد ساپورو
اما پروژه اصلی و مهم بن‌سلمان برای ولیعهد سعودی و عربستان، سند چشم‌انداز ۲۰۳۰ است. او که در زمان وزیر دفاعی خود، در ۱۵ آوریل سال ۲۰۱۶ از تدوین «سند چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان» سخن به میان آورده بود اکنون و در سمت ولیعهدی سعودی قدرت بی‌همتایی برای پوشاندن جامه عمل به رؤیاهایش دارد.
سندی با هدف کاهش وابستگی عربستان به درآمدهای نفتی، ایجاد ساختارهای اقتصادی جدید، تنوع اساسی در درآمدهای خود از مسیر توریسم و تحول در بخش‌های آموزش، سلامت، زیرساخت و خدمات. طرح شاهزاده جوان سعودی برای تبدیل عربستان به قدرت اول منطقه، ۸۰ کلان پروژه ۳.۷ تا ۲۰ میلیارد دلاری را در حوزه بازی‌های رایانه‌ای، گردشگری، سینما، ورزش و توریسم شامل می‌شود.
بن‌سلمان هنوز خاطره تلخ عربستانی‌ها در ورزشگاه گنبد ساپورو در ژاپن را فراموش نکرده است؛ روزی که تیم ملی فوتبال عربستان در حضور ۳۲ هزار تماشاگر در چارچوب رقابت‌های دور گروهی جام جهانی ۲۰۰۲ از تیم ملی فوتبال آلمان ۸ گل دریافت کرد
به طور حتم بن‌سلمان هنوز خاطره تلخ عربستانی‌ها در ورزشگاه گنبد ساپورو در ژاپن را فراموش نکرده است؛ روزی که تیم ملی فوتبال عربستان در حضور ۳۲ هزار تماشاگر در چارچوب رقابت‌های دور گروهی جام جهانی ۲۰۰۲ از تیم ملی فوتبال آلمان ۸ گل دریافت کرد. آن روز همه سعودی‌های حاضر در ورزشگاه آرزو می‌کردند که کاش هرگز به ژاپن سفر نکرده بودند. اکنون اما ماجرا کاملاً متفاوت شده و نامدارترین ستاره‌های فوتبال جهان آمده‌اند تا در خدمت شهروندان سعودی باشند!
پول‌پاشی باشگاه‌های عربستانی در ابتدای راه فوتبال
سال‌ها بود که در ایران خرج‌های وحشتناکی که در فوتبال عربستان اتفاق می‌افتاد با دیده تمسخر نگریسته می‌شد و بارها و بارها ما شاهد بودیم که در برنامه های مختلف صحبت از این بود که اگرچه امکانات و پول فراوانی دارند اما فوتبالشان آنگونه که باید و شاید پیشرفت نکرده و تماشاگر هم ندارند، اگرچه عرب‌ها ورزشگاه‌های لوکس می‌سازند اما آنقدرها هم جذاب بازی نمی‌کنند که دل شهروندانشان را برای حضور در ورزشگاه نرم کنند و آنها هزینه می‌کنند اما نتیجه‌هایی که می‌گیرند راضی‌کننده نیست و چرخه فوتبال ملی آنها آن طور که شایسته است، طی نمی‌شود.
اما امروز ما شاهد هستیم که پول‌پاشی باشگاه‌های عربستانی تحت حمایت صندوق سرمایه‌گذاری دولتی عربستان سعودی در ابتدای راهی است که به میزبانی جام جهانی فوتبال در سال ۲۰۳۴ ختم می‌شود که بخشی از پروژه رویایی سعودی‌ها برای دیده شدن در انظار جهانی و یافتن جایگاهی برتر در سطح منطقه و جهان است.
ادامه دارد ...