به گزارش ایرنا، آیین افتتاح نخستین نمایشگاه «صنعت موسیقی» سه‌شنبه- پنجم دی ماه- با حضور سعد سکندرخان رئیس موسسه فرهنگی اکو، جلال ذکایی رییس نمایشگاه و جمعی از هنرمندان در برج میلاد برگزار شد.
رییس نمایشگاه «صنعت موسیقی» در این آیین ضمن قدردانی از افرادی که در برگزاری این نمایشگاه مشارکت داشتند، اظهارداشت: موسیقی تاکنون در ایران عمدتا در خواننده‌ها و آثار موسیقی خلاصه می‌شد اما ما از امروز قرار است نشان دهیم که جغرافیای موسیقی در سطوح کلان‌تری گستردگی دارد. سال آینده نمایشگاه متفاوت تری را تجربه خواهیم کرد.
در ادامه فردین خلعتبری دبیر هنری نمایشگاه گفت: مهمترین موضوع نمایشگاه ماجرای صنعت موسیقی است که مشخص شود این هنر از پارامترهای خیلی زیادی تشکیل شده اما چیزی که مهم است این است که ما بتوانیم اجتماعی را از موزیسین‌ها داشته باشیم که همدیگر را درک کنند و هوای هم را داشته باشند. هر کدام از این تخصص‌ها برای زنجیره کامل موسیقی است و همین جزییات است که آن را برجسته می‌کند.
این آهنگساز افزود: ما اکنون در نخستین دوره برگزاری نمایشگاه هستیم اما این رویداد در سال‌های بعد گسترده‌تر خواهد شد و امیدوارم در سال‌های آینده بیشتر و جدی‌تر باشیم. کشور ما علی‌رغم همه مشکلات در موسیقی، در زمینه تولید ساز و موسیقی کشور عقب افتاده‌ای نیست. صنعت موسیقی در ایران به دلیل نقص کپی رایت اوضاع درستی ندارد. امیدوارم سهم درستی در تولید ناخالص ملی داشته باشیم.
سعد سکندرخان رئیس موسسه فرهنگی اکو نیز در این آیین بیان کرد: من اخیرا به عنوان رییس سازمان اکو منصوب شده‌ام و امیدوارم در سال‌های مدیریتم بتوانیم فعالیت‌هایی که در حوزه موسیقی انجام می‌شود را بیشتر و بیشتر حمایت کنیم. موسیقی هنر آرامش در جهان است و بی‌شک نقش مهمی در زندگی انسان در دوران کنونی دارد.
پس از این افتتاحیه کوتاه، با بریده شدن روبان ورودی سالن C، نمایشگاه صنعت موسیقی رسما افتتاح شد و غرفه‌داران با پذیرایی از مخاطبان پرتعداد حاضر در محل، ساعات شلوغی را از همان لحظات ابتدایی تجربه کدند.
امیر توسلی، محمدرضا علیمردانی، تعداد زیادی از نوازندگان موسیقی ایران از جمله افرادی بودند که پس از افتتاحیه در غرفه‌های مختلف حاضر شدند.
قانون در حوزه موسیقی قدیمی است
روزانه دو نشست تخصصی در حاشیه نمایشگاه نیز برگزار می‌شود که در روز نخست، نشست «موسیقی و چرخه اقتصادی» با موضوع «اهمیت ساختارهای حقوقی در چرخه افتصادی صنعت موسیقی» با حضور کارشناسان میزبان مردم و اهالی موسیقی بودند.
افسانه عابدین وکیل پایه یک دادگستری و فعال حوزه حقوق هنر، نخستین سخنران این نشست تخصصی بود.
وی با اشاره به نقش موسیقی در زندگی امروز، اظهارداشت: موسیقی در زندگی ما نقش پررنگی دارد. علی رغم همه‌گیری موسیقی در جامعه ایرانی از سال‌های دور، قانون ما در این حوزه قدیمی است و هنرمندان ما از حق خودشان بهره‌مند نمی‌شوند.
عابدین گفت: صنعت موسیقی چند مزیت دارد؛ توسعه اقتصادی، اشتغال زایی، خلق اثر و ضبط و انتشار اما هرگز خالقان آثار موسیقی در قانون جدی گرفته نشده‌اند و این بحران سال‌هاست که با همین نقص‌ها پیش رفته‌اند. سال‌ها پیش قانون کپی رایت در ایران به تصویب رسید اما برای حال حاضر نقص‌های زیادی دارد.
محمد سعید صادقی دومین سخنران این نشست بود که گفت: در سال ۱۳۵۲ قانون کپی رایت آثار صوتی به تصویب رسید. درآمدزایی از کپی رایت بسیار مهم است. آهنگسازهایی که کار دلی و قوی انجام می‌دهند از وضعیت معیشتی خوبی برخوردار نیستند و دلیل اصلی آن کپی رایت است.
وی افزود: Cmo (حق کپی رایت جمعی) باید هر چه سریع تر به ایران بیاید. ما در ایران ۸۰ شبکه استانی و ملی داریم و ۴۰ شبکه رادیویی، که در صورت داشتن قانون درست و مشخص، باید منبع درآمد درستی برای موزیسین‌ها باشند اما متاسفانه سوخت شده اند و کسی که آمده صدا را تولید کرده حقی نسبت به کپی رایت ندارد و صرفا برای آهنگساز و تولیدکننده اثر است.
هنرمندان موسیقی چندان تمایلی به ثبت آثار ندارند
دومین پنل روز نخست نمایشگاه با موضوع «صنعت موسیقی و قانون» با سخنان حامد سهرابی مدیرکل دفتر حقوق و مالکیت فکری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
سهرابی در این نشست گفت: اصالت و تشخیص اصالت، چالش اصلی ماست. هنرمندان موسیقی چندان تمایلی به ثبت آثار ندارند. تا پایان سال ۱۴۰۰، ۱۷هزار اثر منتشر کردیم و سهم موسیقی بسیار اندک است. رتبه آخر را صنعت موسیقی در بخش هنری دارد.
وی با اشاره به نبود یک چارچوب مشخص در حوزه قراردادهای موسیقی افزود: سیستم مشخصی برای قرادادهای حوزه موسیقی تعبیه نشده است. ما صرفا می‌توانیم نقش هدایت کننده داشته باشیم. در این حوزه صنوف نقش خودشان را درست اجرا نکرده‌اند. تنها کاری که من توانستم آن را تبیین کنم، این بود که وزارتخانه را از روابط حقوقی بین اشخاص خصوصی دور کنیم.
قراردادهای ترکمنچای میان خواننده‌ها و شرکت‌های نشر
مدیرکل دفتر حقوق و مالکیت فکری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهارداشت: قراردادهای ترکمنچای که میان خواننده‌ها و بعضی از شرکت‌های نشر بسته می‌شود و اصل تعادل و انصاف رعایت نمی‌شود. مشکل بعدی تشخیص امکان نقض حق است چون بخش‌های مختلف در آثار هنری نقش دارند. مرجع قضایی به تعداد لازم برای حوزه مالکیت فکری و هنری نداریم و پدیدآورندان آثار هم اطلاعات درستی از بخش مالکیتی ندارند. البته که عمده نقص مالکیت فکری در فضای مجازی است.
وی افزود: همه این موارد دلایلی است که شورای مالکیت فکری را در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل دادیم. دو قاضی و سه استاد دانشگاه و استاد موسیقی را در شورای مالکیت فکری دعوت کرده‌ایم و قوانین را اصلاح می‌کنیم. همه تلاش ما اصلاح قانونی است که در سال ۱۳۵۲ تصویب شده است و هیچ به روز رسانی تاکنون درباره آن صورت نگرفته است.
کاوه راد حقوق دان نیز در این نشست بیان کرد: در قانون ایران دو روش برای پیگیری موضوع مالکیت هنری وجود دارد؛ کیفری و حقوقی اما نکته اصلی ضعف نظری کارشناسان در قوه قضاییه و در بخش مالکیت فکری است. مسئله مهمی که کارشناس باید تشخیص بدهد این است که آیا نقض اتفاق افتاده یا خیر.
وی افزود: به دلیل فقدان نص قوی و هم به دلیل این که کارشناسان تسلط کافی در موضوع ندارند می‌توانم مدعی شوم که با یک فاجعه در دادگاه‌ها رو به رو می‌شویم. مثلا در دادگاه‌های مالکیت، این روزها پادکست‌ها بیشترین پرونده‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. جزییات پیچیده و زیادی قابل طرح است اما تنها راهی که توانایی حل این مشکلات را دارد، تصویب لایحه مالکیت فکری است. تا زمانی که بر اساس قانون سال ۱۳۵۲ پیش برویم، هیچ قدمی در تامین منافع هنرمندان برداشته نخواهد شد. من هیچ اراده ای را نمیبینم که نظام قوانین ما تغییر کند. امیدوار به تغییر شرایط نیستم.
سوره صادق نیز در این نشست تخصصی اظهارداشت: احساس من این هست که هنرمندان ایران مقابله با تاراج را انجام نمی‌دهند. اگر هدف ما از موسیقی سرگرمی ساز به سمت صنعتی شدن موسیقی است و داشتن سهمی از اقتصاد، این موضوع بدون اینترنت آزاد ممکن نیست. زیست بوم دیجیتال و طرفداران را اینترنت تعیین می‌کند. باید امکان دسترسی قانونی افراد به آثار را درست کنیم و قوانین را بروز کنیم و ضمانت اجرا داشته باشیم.
نمایشگاه «صنعت موسیقی» از پنجم تا هشتم دی ماه در برج میلاد برگزار می‌شود و ساعات بازدید از ۱۰ تا ۱۹ است.