محمد تقی امینی روز چهارشنبه در گفتوگو با خبرنگار ایرنا در لندن گفت: رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در راستای فعالیت های انتشاراتی خود برای اولین بار مجموعهای از ضرب المثلهای فارسی انتخابی بر گرفته از کتاب امثال و حکم استاد علی اکبر دهخدا را به همراه معادل ایتالیایی آن، با همکاری مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در قالب طرح ترجمه از فارسی به سایر زبان ها (TOP) ترجمه و وارد بازار نشر کرد.
وی افزود: در کشور ایتالیا به موضوع ادبیات عامیانه و فولکلوریک ایران، کمتر پرداخته شده و فعالیت کمتری نسبت به دیگر ژانرهای ادبیات صورت گرفته و جای خالی این نوع از ادبیات ایران در ایتالیا همواره احساس می شد.
رایزن فرهنگی ایران در رم، معرفی ادبیات ایران اسلامی را از عمدهترین فعالیتهای این نمایندگی در ایتالیا معرفی کرد و افزود که همه ساله دست کم یک اثر ادبیات کلاسیک یا معاصر ایرانی که در ایتالیا ترجمه و چاپ میشود، مورد حمایت رایزنی قرار می گیرد.
از ترجمه و چاپ ادبیات کلاسیک مانند فردوسی، حافظ و شمس تبریزی تا ادبیات معاصر مانند اشعار دکتر شفیعی کدکنی و ادبیات تخصصی نظیر ادبیات کودک و نوجوان و دفاع مقدس از جمله فعالیتهای رایزنی فرهنگی ایران در ایتالیا بهشمار میرود.
به گزارش ایرنا، موضوع ترجمه ضرب المثلهای فارسی به همراه داستان و تطبیق آن با ضرب المثلهای فارسی، از جمله طرحهایی بود که از مدتها پیش در برنامه انتشاراتی رایزنی گنجانیده شده بود و به دانشجویان مقطع پیشرفته کلاس زبان فارسی این نمایندگی پیشنهاد شد.
مراحل تحقیقی و جمعآوری تعداد صد ضرب المثل فارسی به همراه داستانهای آنها و مطابقت آن با کتاب امثال و حکم استاد دهخدا، توسط دانشجویان دوره آموزش زبان فارسی رایزنی در نهایت بعد از بیش از یکسال کار و تلاش بی وقفه در بهار امسال به پایان رسید.
در مسیر جمع آوری و تحقیقی این طرح نظر اساتید برجسته زبان فارسی و ایران شناس مانند پروفسور پیستوزو استاد زبان فارسی دانشگاه بلونیا، پروفسور آدریانو روسی ایران شناس و رئیس انجمن بین المللی مطالعات مدیترانه و شرق و پروفسور مورگانتی استاد مردم شناسی و تاریخ ادیان دانشگاه سن مارینو نیز جویا شده و در کتاب اعمال شد.
مراحل ویراستاری و آماده سازی کتاب از دیگر مراحلی بود که در تابستان سال جاری به اتمام رسید و در نهایت این کتاب با مشارکت یکی از معتبرترین ناشران ایتالیایی که سابقه همکاری چند ساله با رایزنی دارد با عنوان «حکمت ضرب المثلهای فارسی؛ پلی بین فرهنگها» به زیور طبع آراسته و وارد بازار نشر ایتالیا شد.
رایزن فرهنگی در مقدمه کتاب، ضرب المثلها و گفتههای عامیانه را تجلی گاه خرد و روح مردم هر کشور دانسته که نه تنها به شناخت عمیقتر زبان، بلکه به درکِ طرز فکر و منش مردم آن کشور کمک می کند.
وی در مقدمه خود این گونه نوشته است: ضرب المثل ها منعکس کننده تجربه غنی تاریخی مردم، ایدههای مربوط به کار، زندگی و فرهنگ آنها هستند. استفاده صحیح و مناسب از ضرب المثلها، به گفتار، اصالت و بیان خاصی می بخشد. ضرب المثل جالب ترین ژانر فولکلور مورد مطالعه زبان شناسان است، اما همچنان از بسیاری جهات نامفهوم و پیچیده باقی مانده است.
امینی در ادامه افزود: بخشی از ضرب المثلهای عامیانه، منعکس کننده تصویر معنوی مردم، آرزوها و آرمانها، قضاوت در مورد جنبه های مختلف زندگی است. هر چیزی که مورد قبول اکثریت مردم نباشد، در افکار و احساسات آنها ریشه نمیگیرد و حذف می شود. ضرب المثل، فقط در گفتار زندگی می کند و در آن معنای خاصِ خود را به دست می آورد. این بیانِ اندیشهای است که مردم طی قرنها تجربه به آن رسیدهاند و همواره در بسیاری موارد آموزنده و مفید است.
به گفته وی، ضرب المثل ها نماینده اخلاق افراد جامعه است و ما را به کردار پسندیده، پندار نیک و گفتار نیک رهنمون می نمایند. در این رهگذر می توان بگوییم که ضرب المثلها آیینه تمام نمای فرهنگ و تمدن جامعه بشری است. کارکرد فرهنگی ضرب المثلها به دلیل وجود اشیاء فرهنگی در آنهاست، یعنی اطلاعات ذهنی که از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود و در نهایت، ضرب المثلها به عنوان وسیلهای است برای شکلگیری بیرونی و تحقق اندیشه و بخشی جدایی ناپذیر از سیستم زبان و گفتار که کارکرد مخصوص به خود را دارد.
بخش دوم کتاب به معرفی استاد علی اکبر دهخدا به صورت جامع و مشروح به عنوان یکی از مهمترین چهره های فرهنگ و ادب فارسی امروز اختصاص یافت که برای خواننده ایتالیایی، تلاشهای این استاد گرانقدر را در معرفی فرهنگ و زبان و ادبیات فارسی با تالیف کتابهای ماندگاری چون «لغتنامه دهخدا» و «امثال و حکم» تشریح می کند.
گفتنی است کتاب حاضر در قطع وزیری حاوی ۱۴۵ صفحه و به قیمت ۲۰ یورو در بازار نشر ایتالیا توزیع و در کتاب فروشی های معتبر موجود است.