به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، نشست رونمایی از کتاب سرای علی‌بابا، سفرنامه سال ۲۰۰۱ بانوی اسپانیایی آنا ماریا بریونگوس به ایران، جمعه هشتم دی‌ماه در تهران برگزار شد.
در این نشست نجمه شبیری عضو هیات علمی دانشکده زبان‌های خارجی دانشگاه تهران، احمدرضا زریو مترجم و مدرس زبان و ادبیات ایتالیایی و لیلا خوش‌دامن مترجم کتاب سرای علی‌بابا حضور داشتند.
عضو هیات علمی دانشکده زبان‌های خارجی دانشگاه تهران، گفت: زمانی بود که حتی بسیاری از مردم نه فقط اسپانیا را به‌درستی نمی‌شناختند که حتی گاه آن را با اصفهان خودمان اشتباه می‌گرفتند! اما بسیار خوشحال‌کننده است که امروز فارغ‌التحصیلان رشته زبان و ادبیات اسپانیایی در ایران به چنان سطحی از توانایی رسیده‌اند که می‌توانند آثار باارزشی را به زبان فارسی ترجمه کنند و لیلا خوش‌دامن، مترجم کتاب سرای علی‌بابا، از جمله ثمرات زندگی علمی من به شمار می‌رود چراکه همیشه بر این باورم که نسل‌های بعدی موفق‌تر از نسل ما خواهند بود چراکه از هوش بیشتر و محیط به‌روزتری برخوردار هستند.
همیشه بر این باورم که نسل‌های بعدی موفق‌تر از نسل ما خواهند بود چراکه از هوش بیشتر و محیط به‌روزتری برخوردار هستند
شبیری افزود: برای همین نتایج است که تدریس همیشه شغلی مقدس است. اگر همه ما در مملکت کار خود را به خوبی انجام دهیم، نتیجه مثبت آن نه تنها متوجه فرد که متوجه جامعه نیز می‌شود، کار معلم و استاد، اشتراک‌گذاری دانسته‌های خود با دیگر انسان‌هاست از این رو کار او بسیار حساس‌تر است و من این تعریف از زندگی را قطعا از سرزمین اسپانیا دریافت کردم.
این استاد زبان و ادبیات اسپانیایی ادامه داد: خوشحالم که توانسته‌ام به سهم خودم دانشجویانی را علاقمند به فرهنگی دیگر کنم اما در همان حال درون کشور خودمان به بحث درباره مسایل و مشکلات بپردازند. امروز تبلیغات وسیعی وجود دارد که ایرانیان را تشویق به خروج از کشور می‌کند اما همان‌طور که مشکلات فراوانی داریم از نقاط قوت زیادی هم بهره‌مند هستیم.
شبیری گریزی هم به خاطرات خود زد و گفت: من تنها ۱۷ سال داشتم که برای ادامه تحصیل به اسپانیا رفتم و پس از ۱۵ سال با عشق به ایران بازگشتم تا آموخته‌هایم را به نسل جدید منتقل کنم. در این مدت فقط یکبار گریه کردم و آن هم وقتی بود که از اسپانیا برگشتم.
وی ادامه داد: من به کشورهای زیادی سفر کردم اما هیچ جا صمیمیت موجود در اسپانیا را حس نکردم. به عنوان یک نمونه، استفاده از کلمه تو به‌جای شما از مختصات فرهنگ اسپانیایی است و این حتی در ارتباط با مقامات عالی‌رتبه نیز وجود دارد. به عبارت دیگر، خاک اسپانیا خیلی گیراست و اسپانیایی‌ها مردمی فوق‌العاده جذاب هستند.
این استاد زبان و ادبیات اسپانیایی با اشاره به تاریخ سرزمین اسپانیا، گفت: اعراب پس از ورود به اسپانیا و به دست گرفتن حکومت، منش ها و آیین‌های خود را نیز به این سرزمین آوردند و با مردم بومی به هیچ عنوان بدرفتاری نکردند.
وی افزود: مردم اسپانیا هفت قرن با مسلمانان زندگی کردند و امروز بسیاری از آنها اذعان دارند که تا پیش از ورود اعراب صاحب فرهنگ ارزشمندی نبوده‌اند چراکه سر و کار این سرزمین با اقوامی چون گوت‌ها و ویزیگوت‌ها بوده است و نخستین آثار ادبی آنها موسوم به موشحات در اصل متعلق به اعراب است. حتی اولین آثار منظوم و منثور اسپانیا به قرن دوازدهم میلادی برمی‌گردد.
شبیری بر لزوم معرفی هرچه بیشتر فرهنگ و تمدن ایران به مردم اسپانیا نیز تاکید و خاطرنشان کرد: معرفی با تبلیغ فرق دارد. تبلیغات بدترین کار است و حتی در روابط میان انسانها هم باعث ایجاد دشمنی می‌شود. تبلیغ فقط به درد محصولات تجاری می‌خورد که امروز هم در غرب به‌گستردگی رواج دارد. فهم این مساله از جمله راهکارهایی است که به خروج ما از گره‌های امروز کمک می‌کند.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران درباره نویسنده کتاب نیز گفت: خانم آنا ماریا بریونگوس انسانی فرهیخته و قابل احترام است که به شدت به ایران عشق می‌ورزد. او همیشه می‌گوید که هربار به ایران می‌آید، ذوق‌زده می‌شود. گویی به هجده‌سالگی‌اش برگشته است همان زمان که برای نخستین بار به ایران آمده بودم. این همان سرزندگی اسپانیولی است.
وی در پایان سخنان خود با اشاره به علاقمندی گردشگران خارجی به ایران پس از سفر به کشورمان تاکید کرد: در همه دنیا مشکلات و گرفتاری وجود دارد. در اسپانیا نیز مشکلات کم نیست اما من چون عاشق این سرزمین هستم، آن موارد را نیز به دیده لطف می‌نگرم همچنان که خانم بریونگس در قبال نقاط تاریک موجود در ایران به این صورت رفتار کرده است.
کتاب‌ها نقش چشمگیری در تامین اطلاعات مورد نیاز گردشگران داشتند
مترجم و مدرس زبان و ادبیات ایتالیایی گفت: کتاب سرای علی‌بابا به زبان‌های مختلفی از جمله ایتالیایی ترجمه شده است و از حدود دو دهه قبل به یکی از کتابهای مورد علاقه جهانگردان ایتالیایی برای آشنایی بیشتر با ایران پیش از سفر به کشورمان تبدیل گشت چراکه گردشگران خارجی عموما عادت دارند که پیش از سفر به کشوری دیگر، اطلاعاتی از مقصد خود کسب کنند. به‌خصوص در یکی دو دهه گذشته رواج داشت زیرا هنوز اینترنت و شبکه‌های اجتماعی به گستردگی امروز نبودند، کتاب‌ها نقش چشمگیری در تامین اطلاعات مورد نیاز گردشگران داشتند و به عنوان یک مرجع اطلاعاتی استفاده می‌شد.
گردشگران خارجی عموما عادت دارند که پیش از سفر به کشوری دیگر، اطلاعاتی از مقصد خود کسب کنند احمدرضا زریو ادامه داد: از همان سال‌های ۲۰۰۲ به بعد، کتاب سرای علی‌بابا هم در کنار آثار افرادی مثل هانری پلانت مورد رجوع گردشگران ایتالیایی هم قرار گرفت با این تفاوت که کتاب‌هایی چون اثر خانم برینگوس به دلیل ورود به جزییات زندگی ایرانیان بهره بیشتری برای خواننده خارجی دارد چراکه او در طول اقامت در ایران با خانواده‌های ایرانی و نه در هتل زندگی کرده است. با این حساب، باید گفت این کتاب جای خود را به‌خوبی در میان خوانندگان ایتالیایی هم باز کرده است.
مدرس گروه زبان و ادبیات ایتالیایی دانشگاه آزاد اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود، ترجمه این کتاب را باب خوبی برای آشنایی بیشتر ایرانیان با زندگی روزمره در ایران نیز ارزیابی و اظهار کرد: به دلیل عادت، گاهی خود ما نیز چندان با جزییات سبک زندگی روزانه در ایران آشنا نیستیم و از این حیث کتاب سرای علی‌بابا حاوی نکات قابل توجهی است.
جایگاه محوری فرش ایرانی در کتاب سرای علی‌بابا
مترجم کتاب سرای علی‌بابا، نیز به چگونگی آشنایی خود با این کتاب اشاره کرد و گفت: در طول ترجمه این کتاب، در حال زندگی با نویسنده کتاب بودم و حتی گاه خود را به‌جای نویسنده فرض می‌کردم تا بتوانم بهتر احساسات او را شناسایی کنم.
بخشی از شخصیت و تاریخ و هویت انسان ایرانی با تاروپود فرش آمیخته است حتی اگر بافنده آن دختری کم‌سن و سال در گوشه‌ای از این آب و خاک باشد
لیلا خوش‌دامن ادامه داد: خانم بریونگس جزییات زندگی خانواده‌های ایرانی را با عشق زیر نظر داشت و روایت می‌کرد و این میزان نکته‌سنجی و باریک‌بینی و نیز روایت مشاهدات بسیار قابل‌تحسین است.
این مدرس زبان و ادبیات اسپانیایی تصریح کرد: پس از اتمام ترجمه کتاب، بار دیگر به ایرانی‌بودن خودم افتخار کردم و بیشتر از قبل خوشحالم که با وجود همه مشکلات در این خاک زندگی می‌کنم. من هیچ وقت دلم نمی‌خواست غیر از ایران جای دیگری زندگی کنم و اکنون بیش از پیش چنین حسی دارم.
او در بخش دیگری از صحبت‌های خود از تاثیر این کتاب برای ارائه نوعی خودشناسی بیشتر از ایرانیان به خود آنها گفت و تاکید کرد: در این اثر با جزییات روزمره‌ای سر و کار داریم که گاه توجهی به آنها نداریم. مثلا از ۵۲ نوع سفره ایرانی در کتاب بحث می‌شود، نکته‌ای که شاید بسیاری از ما آگاهی دقیقی درباره آن نداشته باشیم.
خوش‌دامن به جایگاه محوری فرش ایرانی در این کتاب نیز اشاره و تصریح کرد: با مطالعه کتاب درک می‌کنیم که بخشی از شخصیت و تاریخ و هویت انسان ایرانی با تاروپود فرش آمیخته است حتی اگر بافنده آن دختری کم‌سن و سال در گوشه‌ای از این آب و خاک باشد. این هم نشانه‌ای دیگر از ارزش سرزمین ماست.
کتاب سرای علی‌بابا در ۱۲۸ صفحه با اجازه نویسنده در ایران ترجمه و متشر شده است.