طراحی صنعتی شامل فرایندی از خلاقیت، آفرینش، طراحی بهینه و کاربردی است که عمدتاً برای تولید انبوه محصولات انجام می شود. این رشته گستره ی وسیعی از محصولاتی را که در سال های اخیر به شکلی پرکاربرد در بازارهای داخلی و بین المللی عرضه شده اند را در بر می گیرد گفتگو با طراحان صنعتی، راهی برای آشنایی با ایده ها و دیدگاه های آنهاست و می تواند نگاهی اجمالی به دنیای نوآوری، حل مسئله و فرآیند خلاقانه داشته باشد.
یکی از بانوان با تجربه طراح صنعت در ایران، خانم سالومه سروری است. وی علاوه بر تدریس دروس تخصصی طراحی صنعتی، در دانشگاه ها، در برگزاری نمایشگاه و آموزش در زمینه های طراحی، نقاشی، ساخت احجام و سایر رشته‌های هنری نیز فعالیت دارد. او در طی سه دهه فعالیت های آموزشی و پژوهشی خود به تالیفات ارزشمندی همت گمارده است و از افتخارات وی می‌توان به کسب مقام های مختلف داخلی و بین المللی اشاره کرد.
او علاوه بر ارائه چندین مقاله در نشریات، تالیف کتاب هایی چون "طراحی در صنعت" ( اولین کتاب تخصصی طراحی در حرفه طراحی صنعتی در ایران ) و همچنین کتاب "طراحی در گذر زمان" ( طراحی صنعتی، معماری، هنری و تاریخچه طراحی ) را در کارنامه پزوهشی خود دارد.
سروری علاوه بر کسب مقام های گوناگون در عرصه های مختلف داخلی و برگزاری نمایشگاه های متعدد، بیش از یازده مدال از مسابقات بین المللی و معتبر دریافت کرده است.
از دیگر افتخارات او می توان به داوری در مسابقات ملی و بین المللی، همچون مسابقه طراحی خودرو در شرکت ایران خودرو، مسابقه چالش جاذبه در دانشگاه صنعتی شریف و همچنین عضو هیات داوران مسابقه A’Design Award در ایتالیا اشاره کرد. او در سال گذشته با کسب رتبه جهانی، به عنوان بیست و ششمین دیزاینر در حوزه طراحی جواهرات، عینک و ساعت برگزیده شده است.
ممکن است کمی در مورد سابقه و انگیزه خود برای ورود به عرصه طراحی صنعتی و دنبال کردن این حرفه، توضیح دهید؟
من سابقه تدریس، هیات علمی و مدیریت گروه طراحی صنعتی را از سال 1374 در رزومه خود دارم. هنر را از پدرم، استاد عباس سروری، از فارغ التحصیلان و پیشکسوتان هنر نقاشی از دانشگاه تهران و بورسیه رشته طراحی صنعتی از کشور آلمان، آموختم. همین هنر و عشق به یادگیری و تدریس هنر را نیز به فرزندان خود انتقال دادم، به طوری که آنان نیز اطلاعات و هنر خود را به هنرجویان و دانشجویان خود نشر داده‌اند.
سفر من به قلمرو طراحی صنعتی با شیفتگی برای ادغام فرم و عملکرد آغاز شد و در ادامه به خلق اشیاء هدفمند و زیبایی شناختی جذب شدم. پس از آن دنیای طراحی را کاوش کردم و مهارت های خود را در ایجاد محصولات تاثیرگذار و کاربر محور تقویت کردم.
لطفا ما را با روند ایده پردازی و اصلاح یک ایده در طراحی محصول جدید، آشنا کنید.
توسعه طراحی محصول یک فرآیند چند وجهی است. معمولاً با تجزیه و تحلیل عمیق نیازهای کاربر و تحقیقات گسترده بازار شروع می شود. جمع بندی یافته های تحقیق به طرح های اولیه و مدل های سه بعدی به تجسم و اصلاح ایده ها کمک می کند. از آنجا، طراح درگیر نمونه سازی و آزمایش می شود و به او این امکان را می دهد که به طور مکرر طرح را اصلاح کند تا به نتایج دلخواه برسد.
چه چیزی فرآیند خلاقیت شما را هدایت می کند و از کجا برای طرح های خود الهام می گیرید؟
الهامات من اغلب از مشاهده رفتار انسان، کاوش در فناوری های نوظهور و جستجوی راه حل های ظریف در دنیای طبیعی می آیند. درک تجربیات کاربر و همدلی با نیازهای آنها برای تعیین رویکرد طراحی، اساسی هستند.
آیا می‌توانید پروژه‌ای را به اشتراک بگذارید که به آن افتخار می‌کنید و الهام بخش بوده است؟
در طول سال های فعالیت حرفه ای پروژه های بسیاری را به ثمر رساندم، به عنوان مثال؛ از اولین پروژه های داخلی من، طراحی و اجرای چتر برای دانش آموزان بود که از دوران تحصیل در مقطع کارشناسی روی آن کار کردم و آن را به ثمر رساندم. پروژه ی شاخص دیگر طراحی و اجرای خودرو برای کمپانی ایران خودرو در دهه 70 بود.
اما اگر بخواهم در سطح بین المللی نیز چند نمونه ذکرکنم، پروژه ی Brush-Code است. من تیمی را برای ایجاد یک محصول با هدف تسهیل در روند کار برای نقاشان، رهبری کردم. ما با چالشی در ایجاد تعادل در زیبایی شناسی و الزامات عملکردی مواجه شدیم. از طریق نمونه سازی، در نهایت به راه حلی رسیدیم که فرم و قابلیت استفاده را به طور یکپارچه با هم ادغام می کرد.
یکی دیگر از پروژه هایی که برای من برجسته است و رهبری آن را برعهده داشتم، Life Code است. الهام این محصول از نیازها در زمان شیوع ویروس کرونا شکل گرفت که همسو با ایجاد تعادل بین عملکرد، سادگی و پایداری بود.
چگونه اصول ایمنی، راحتی و دسترسی کاربر را در طرح های خود گنجانده اید؟
ایمنی، راحتی استفاده و توجه به مسائل زیست محیطی، جنبه های جدایی ناپذیر فلسفه طراحی من است. در طول فرآیند طراحی، هدف من ادغام اصول ارگونومیک و مفاهیم طراحی جهانی است تا اطمینان حاصل شود که محصول نهایی نه تنها از نظر زیبایی شناسی دلپذیر، بلکه ایمن و سازگار با سلائق مختلف است.
آیا می‌توانید چالش مهمی را که در طول یک پروژه طراحی با آن روبرو شده‌اید و نحوه عبور از آن را بازگو کنید؟
بدیهی است ایجاد تعادل در زیبایی شناسی، عملکرد و امکان سنجی چالش های مهمی را در طراحی ایجاد می کند. در یک پروژه، حصول اطمینان از اینکه طراحی هم نیازهای کاربر و هم محدودیت‌های اقتصادی او را برآورده می‌کند، نیازمند همکاری نزدیک با تیم‌های متقابل است. من در آتلیه شخصی خود توانستم با ایجاد یک محیط باز برای به اشتراک گذاری ایده و حل مشکل، راه حل های نوآورانه ای را کشف و در نهایت به نتایج موفقیت آمیزی دست پیدا کنم.
چه روندهایی را در طراحی صنعتی در حال ظهور می بینید، و چگونه پیش بینی می کنید که آنها آینده را شکل دهند؟
به اعتقاد من طراحی صنعتی به طور فزاینده ای با شیوه های پایدار، فراگیر و همچنین با ادغام فناوری های نوظهور شکل خواهد گرفت. ما شاهد تغییر به سمت مواد سازگارتر با محیط زیست، محصولات یکپارچه دیجیتالی و طرح هایی خواهیم بود که به یک پایگاه کاربری متنوع و فراگیر پاسخ می دهند. همچنین تمرکز بیشتر بر طراحی محصولاتی را پیش بینی می کنم که نه تنها نیازهای عملی را برآورده می کنند، بلکه با اخلاقیات و قوانین همسو هستند.
چه توصیه ای به طراحانی که قصد دارند در صنعت تاثیرگذار باشند، دارید؟
برای طراحان مشتاق، بر اهمیت همدلی، کنجکاوی و درک عمیق اصول طراحی انسان محور تاکید می کنم. همچنین باید به دنبال فرصت هایی برای همکاری در رشته های مختلف و پرورش مجموعه مهارت های متنوع باشند، تا بر جهان تاثیر مثبت و پایدار گذارند.