به گزارش ایرنا از روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، آیین رونمایی از سامانه بودجه مشارکتی، در نشستی با حضور رئیس و جمعی از مدیران مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در این مراسم راه اندازی این سامانه را مایه برکت در حکمرانی نوین دانست و اظهار کرد: در شرایطی هستیم که جلب مشارکت مردم در هر سطحی مانند مطالبه‌گری، نظارت، اجرا و... در حوزه‌های مختلف مدیریت و حکمرانی کشور، امری ضروری است.
رشد عقلی و معرفتی انسان غایت حکمرانی در نظام اسلامی است
وی با اشاره به اینکه مشارکت دادن مردم رویه رایج در مرکز پژوهش‌های مجلس است، افزود: مشارکت مردم هم از منظر مبانی دینی و هم منافع ملی در نظام جمهوری اسلامی جایگاه مهمی دارد و باید به آن پرداخته شود.
نگاهداری افزود: هدف حکمرانی در نظام اسلامی این است که جامعه به ظرفیتی برای رشد عقلی و معرفتی انسان تبدیل شود و هر فعل و اراده‌ای به این سمت و سوء باشد که انسان‌های رشد یافته عقلی و فکری در جامعه تربیت شود.
وی با بیان اینکه در نظام اسلامی جامعه مدرسه زندگی اجتماعی است، گفت: راه اینکه در این مدرسه مردم رشد پیدا کنند، مشارکت است و هرقدر جامعه بر بستر مشارکت مردم اداره شود، یعنی حکمرانان جامعه را بر بستر دین اداره می‌کنند.
وظیفه و حق مردم در مشارکت اجتماعی
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه مردم در مشارکت هم حق دارند و هم وظیفه، افزود: وقتی تصمیمات کلان در همه شئون زندگی افراد جامعه اثرگذار است، بنابراین مردم حق دارند که بخواهند در تصمیم گیری ها و اداره جامعه مشارکت داشته‌باشند و از سوی دیگر، باتوجه به اینکه هر فردی برای رشد خود و جامعه وظیفه دارد، بنابراین مشارکت بخشی از وظیفه اجتماعی آحاد مردم است.
وی ادامه‌داد: مجموعه دانش‌هایی که در نهادهای علمی و پژوهشی تولید می‌شود، وقتی اثرگذار است که اجتماعی شود و مشارکت مردم زمینه اجتماعی شدن دانش را فراهم می‌کند. در واقع اداره دانش بنیان کشور با مشارکت مردم امکان‌پذیر می‌شود.
نگاهداری با بیان اینکه ادبیات مشارکت در کشور مبتنی بر ادبیات غربی بنا نهاده شده، گفت: شاید این ظلم بزرگی بوده که بر مردم سالاری دینی روا شده‌است. اکنون وظیفه ما این است که مشارکت را براساس ادبیات دینی تقویت کرده و در این زمینه به تولید محتوا بپردازیم.
حفظ منافع ملی با افزایش مشارکت مردمی
وی در بخش دوم سخنان خود به‌ضرورت توجه به مشارکت مردمی در حفظ منافع ملی پرداخت و افزود: هرقدر مردم در امور کشور مشارکت بیشتری داشته‌باشند، تعارضات اجتماعی کمتر شده و فضای گفتگو در کشور بیشتر می‌شود.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: مشارکت مردم باعث می‌شود که گروه‌های مختلف اجتماعی به یکدیگر احساس نیاز پیدا کنند که این امر باعث افزایش انسجام اجتماعی می‌شود.
وی با بیان اینکه مشارکت مردم در افزایش کیفیت تصمیم گیری ها اثرگذار است، افزود: با مشارکت مردم اولاً اشتباهات و سوگیری‌ها در تصمیمات کلان کاهش می‌یابد و این مسئله مستقیماً در جهت منافع ملی کشور است.
افزایش عدالت با مشارکت مردمی
نگاهداری با اشاره به اینکه مشارکت بیشتر مردم باعث افزایش عدالت در جامعه می‌شود، گفت: ایجاد بسترهای مشارکت مردمی در حکمرانی و مدیریت جامعه باعث می‌شود که امکان و فرصت رشد برای آحاد جامعه ایجاد شود. به این صورت توزیع قدرت عادلانه‌تر در جامعه شکل می‌گیرد.
وی با بیان اینکه مشارکت مردم باعث افزایش سلامت روانی جامعه می‌شود، گفت: در فضای گفت و شنوده ایی که در اثر مشارکت مردم در تصمیم گیری و تصمیم سازی شکل می‌گیرد، ذهنیت‌های مشترک بین مردم ایجاد می‌شود و تقابل‌های بین مردم به‌سمت تعامل حرکت می‌کند.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ادامه‌داد: از سوی دیگر مشارکت مردم باعث می‌شود حس تعلق بیشتری به جامعه داشته‌باشند و جامعه‌ای که افراد سازگارتر و همگراتر داشته‌باشد، سلامت روانی بیشتر دارد.
اثر مشارکت مردم در ارتقای سرمایه اجتماعی
وی ارتقای اعتماد عمومی و افزایش سرمایه اجتماعی را از دیگر نتایج ایجاد بستر مشارکت مردم در حکمرانی دانست و افزود: فضای اعتماد بین مردم و حاکمیت باید دوسویه باشد و می‌توان با ایجاد بسترها و سازوکارهای مشارکت و نظارت مردم است که می‌توان انتظار افزایش اعتماد مردم را داشت.
نگاهداری با اشاره به اینکه کارآمدی و توان دولت در حل مسائل یکی از چالش‌های دولت در سال‌های اخیر بوده، گفت: مشارکت مردم زمینه‌ساز کارآمدتر شدن دولت است.
وی ادامه‌داد: ریزنهادهای موفقیت و حکمرانی از پایین به بالا است که می‌تواند حلال مشکلات مردم باشد و از این جهت ایجاد سامانه بودجه مشارکتی هم از نظر مبانی دینی و هم از نظر منافع ملی و حکمرانی امر مقدسی است.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس توضیح داد: این مرکز در دو سال اخیر رویدادهای مختلفی مانند پارلمان دانشجویی، خانه خلاق، جمع‌سپاری در برنامه هفتم توسعه و.. را انجام داده تا زمینه‌های مشارکت و حکمرانی مردمی را فراهم کند.
وی بیان کرد: این سامانه می‌تواند با ساده سازی جداول و بندها و ماده‌های بودجه، زمینه را برای ارتقای معرفت مردم از نظام تصمیم گیری کشور فراهم و زمینه برای مشارکت مردم ایجاد کند.
نظرات مردم را منعکس می‌کنیم
در ابتدای این نشست مهدی عبدالحمید، مدیر گروه مطالعات بنیادین حکمرانی به معرفی سامانه بودجه مشارکتی و بخش‌های مختلف آن پرداخت.
وی گفت: تلاش ما این است که نظرات مردم که در این سامانه بیان می‌شود، دیده شده و پاسخ داده شود. این امر می‌تواند بخشی از انتقال احساس عدالت به مردم باشد.
عبدالحمید ادامه‌داد: این سامانه فضای حداقلی مشارکت مردم را ایجاد کرده تا مردم بتوانند مشارکت را درک کنند. نظرات مردم حتی اگر غلط باشد، باید پاسخ داده شود تا توجه عمومی به آن جلب شود.
وی پیشنهاد کرد کمیته بودجه شهروندی در مرکز پژوهش‌های مجلس ایجاد شود تا نظرات مردمی که از طریق این سامانه مطرح می‌شود، به دفاتر این مرکز ارجاع داده شده و پاسخ مناسب آن در سامانه منعکس شود.
گفتنی است، این سامانه به آدرس cb۱۴۰۳.ipiglab.ir در دسترس مردم قرار دارد.