به گزارش خبرنگار ایرنا، جشنواره منطقه ای تئاتر «جاده ابریشم» در بخش خیابانی از جمعه ۱۵ دی ۱۴۰۲ در سمنان آغاز شد و در ۲ روز ۱۱ نمایش در مکان‌های مختلف در سمنان برای اجرا پیش‌بینی شد و یکشنبه صبح آیین اختتامیه آن برگزار می‌شود.
گروههای نمایشی در این جشنواره منطقه‌ای از استانهای البرز، فارس، ایلام، کرمانشاه، لرستان، مرکزی، اصفهان شرکت دارند و طبق برنامه در ۲ روز اجرای نمایش‌های خیابانی، هر روز در نوبت‌های صبح و عصر به ترتیب پنج و ۶ نمایش در بخش داوری در ورودی تئاتر شهر، محوطه تالار آفتاب، بازار و در مجموعه گردگرشگری نقش‌جهان بازار سمنان، و در اجرای عمومی در مجموعه ققنوس، سوکان، تکیه پهنه و تکیه ناسار برنامه‌ریزی شده بود که بخش اجرای عمومی به احترام شهدای حادثه تروریستی کرمان لغو شد.
طبق جدول ارائه شده در روز جمعه نمایش «عاشقانه های زیرخاکی» از کرمانشاه به نویسندگی و کارگردانی حسین نادری در ساعات ۱۴ و ۳۰ دقیقه در ورودی تئاتر شهر و ۱۷ و ۳۰ دقیقه در مجموعه ققنوس، «بیف‌استراگانف» از اراک استان مرکزی به نویسندگی پژمان شاهوردی و کارگردانی شایان سلطانی ساعت ۱۵ و ۳۰ دقیقه در ورودی تئاتر شهر و ۱۸ و ۳۰ دقیقه در ققنوس، «زمین شماره ایکس» از فلاورجان اصفهان به نویسندگی مهدی ایروانی و کارگردانی علیرضا شمس ساعت ۱۶ و ۳۰ دقیقه در ورودی تئاترشهر و ساعت ۱۱ در سوکان، «شیرینی‌های دروغ» از اردستان اصفهان به نویسندگی و کارگردانی سامان هاشمی ساعت ۱۷ و ۳۰ دقیقه در ورودی تئاتر شهر و ۱۹ و ۳۰ دقیقه در مجموعه ققنوس و نمایش «اشرف مخلوقات» از اصفهان به نویسندگی و کارگردانی اصغر و مجتبی خلیلی در ساعت ۱۸ و ۳۰ دقیقه در ورودی تئاتر شهر و ساعت ۱۲ در سوکان اجرا داشتند.
همچنین نمایش های خیابانی جشنواره منطقه ای جاده ابریشم به میزبانی سمنان امروز شنبه ۱۶ دی ۶ اجرا دارند که شامل نمایش «بهمن» از شیراز استان فارس به نویسندگی اصغر کروسی و کارگردانی سارا خیری در ساعت ۱۵ در مجموعه تالار آفتاب و ۱۸ و ۳۰ دقیقه در تکیه پهنه، «درد تا مغز سروجان» از الیگودرز استان لرستان به نویسندگی ناهید گودرزی و کارگردانی مرتضی آذرفر ساعت ۱۷ در مجموعه تالار آفتاب و ۱۹ و ۳۰ در مجموعه ققنوس، «گوش‌کن می شنوی» از تفرش استان مرکزی به نویسندگی و کارگردانی امید یحیی ساعت ۱۸ در بازار و نقش جهان و ۱۰ و ۳۰ دقیقه در ناسار، «بازمانده» از کیج استان البرز به نویسندگی اصغر گروسی و کارگردانی هدی افشار ساعت ۱۹ در نقش جهان بازار و ۱۰ و ۳۰ دقیقه در تکیه پهنه، «نترس آبها مهربانند» از دهلران استان ایلام به نویسندگی پژمان شاهوردی و کارگردانی مالک آبسالان ساعت ۲۰ در نقش جهان بازار و ۱۲ و ۳۰ دقیقه اجرای عمومی در تکیه پهنه و «ماده هفت» از کرمانشاه به نویسندگی مرتضی اسدی مرام و کارگردانی گلنار اکبری ساعت ۲۱ در نقش جهان بازار اجرای داوری و ۱۱ و ۳۰ دقیقه در تکیه ناسار است.
حذف اجراهای عمومی جشنواره تئاتر منطقه‌ای در سمنان
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان گفت: به احترام شهدای گرانقدر حادثه دردناک و ترویستی کرمان، اجرای عمومی نمایش های خیابانی جشنواره منطقه ای جاده ابریشم در سمنان حذف شد.
فرشید فلاح گفت: طبق جدول جشنواره اجرای نمایش های خیابانی این جشنواره از بعد از ظهر جمعه آغاز می شد و در پی این حادثه غم بار و در گرامیداشت یاد و خاطره شهدای آن، اجرای عمومی از جدول نمایش های خیابانی حذف شد.
وی گفت: گروههای نمایش شرکت کننده در این جشنواره در روزهای جمعه و شنبه تنها اجرای جشنواره ای و برای داوران آن خواهند داشت.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان یادآور شد: اولین اجرای خیابانی ساعت ۱۴ و ۳۰ دقیقه و با نمایش «عاشقانه های زیرخاکی» است که به کارگردانی حسین نادری از کرمانشاه در ورودی تئاتر شهر سمنان اجرا خواهد شد.
نمایش های خیابانی ویژه بخش داوری به ترتیب در ساعات ۱۵ و ۳۰، ۱۶ و ۳۰، ۱۷ و ۳۰ و ۱۸ و ۳۰ دقیقه در ورودی تئاتر شهر اجرا خواهد شد.
برترین های این جشنواره به چهل و دومین رویداد تئاتر فجر راه خواهند یافت.
فرصتی برای تعامل بین گروههای نمایشی فراهم نشده است
کارگردان نمایش «تاوان» از روند فعلی برگزاری جشنواره های منطقه ای تئاتر انتقاد کرد و گفت: این روش، دور از هدف اصلی برگزاری جشنواره است.
اصغر گروسی در حاشیه جشنواره منطقه ای تئاتر جاده ابریشم در سمنان، رقابت برترین های جشنواره استانی در قالب جشنواره های منطقه ای را اقدامی مفید برای روشن بودن چراغ تماشاخانه ها برشمرد و افزود: مساله اصلی از نظر من در این دوره از جشنواره این است که شرایط اسکان مناسب برای گروه ها فراهم نشده است.
وی بیان کرد: گروه های نمایشی بعد از پیمودن مسافت های طولانی به مقصد می رسند و بعد از پایان اجرا باید بلافاصله به شهر خود برگردند که در این صورت اصلا تعاملی بین گروه های نمایشی به وجود نمی آید و هدف اصلی جشنواره که دیدن اجرای گروه های نمایشی از استانهای مختلف، تعامل با یکدیگر و جریان‌سازشدن جشنواره است، مغفول می ماند.
گروسی، با انتقاد از نبودن یک مکان نمایش خوب در سمنان، افزود: وقتی جشنواره ای در استانی برگزار می شود، یکی از نقاط قوت آن، مشخص شدن کمبودها و نقص ها است که این امر به توسعه تئاتر کشور کمک می کند.
کارگردان نمایش «تاوان» افزود: تداوم برگزاری جشنواره ها و برعهده گرفتن چالش‌های آن از جانب مسئولان، زمینه‌ساز اقدامات سازنده برای استانهای میزبان است.
گروسی گفت: با شرایط اقتصادی فعلی، تداوم تئاتر بدون تهیه کننده و حمایت دولت و سازمانها میسر نیست و اگر بودجه ای در نظر گرفته می شود باید به مدیران کل ابلاغ و جوایز و کمک های اعتباری طبق قانون در حین برگزاری و یا بلافاصله بعد از اجرای جشنواره، پرداخت شود.
این کارگردان شیرازی اظهار داشت: سمنانی ها میزبانان خوبی برای جشنواره بودند، هرچه داشتند در طبق اخلاص گذاشتند و سعی کردند به بهترین شکل میزبان گروههای نمایشی باشند و این موضوع در یاد ما خواهد ماند.
همچنان تمرکز هنر تئاتر در تهران است
نویسنده، طراح و کارگردان نمایش «ویابونیت» از کرمانشاه، تمرکز هنر نمایش در پایتخت، را یکی از مشکلات حوزه تئاتر دانست.
علیرضا جم در حاشیه جشنواره منطقه ای تئاتر جاده ابریشم در سمنان با بیان اینکه بسیاری از هنرمندانی که در شهرستانها فعالیت می کنند پس از مدتی با دیده شدن کارشان و پیدا کردن اسم و رسم به پایتخت مهاجرت می کنند، افزود: این مساله باعث می شود تا تئاتر تهران پیشرفت بیشتری داشته باشد و شهرستانها مجبور شوند یک سری افرادی را پیدا کنند که هیچ مهارتی در این حوزه ندارند و همانها نیز پس از مدتی دوباره مهاجرت می کنند و این جریان مرکزیت، مقداری به بدنه تئاتر شهرستانها آسیب زده است.
وی با تاکید بر اینکه اساس هنر و تئاتر بالا بردن سطح نشاط، آگاهی و امید افراد در جامعه است، افزود: هرچه اجرای جشنواره های استانی و منطقه ای بیشتر شود، زمینه ساز آشنایی بیشتر مردم با تئاتر است و تدوام اجراها سبب از بین رفتن نقاط ضعف و رفع کمبودها می شود.
کارگردان نمایش «ویابونیت» از کرمانشاه، فراهم کردن شرایط اسکان برای تعداد محدودی از افراد گروه ها را یکی از نقاط ضعف جشنواره ها برشمرد وافزود: تعامل هر چه بیشترِ گروه های هنری شرکت‌کننده موجب ایجاد شور و نشاط و افزایش انرژی در بین آنهاست.
جشنواره‌های منطقه‌ای، فرصت دوباره رونق تئاتر استان‌ها
کارگردان و بازیگر نمایش«روزهای اوج یک فوتبالیست محلی» از کازرون فارس بر لزوم افزایش تعداد مناطق برگزاری جشنواره های تئاتر در کشور تاکید کرد.
علیرضا بازیار با تاکید بر لزوم برگزاری جشنواره های منطقه ای برای تقویت ارتباط با مخاطبان افزود: برگزار نشدن جشنواره های منطقه ای در سالیان اخیر سبب شد تا بسیاری از کارها در جشنواره ملی، از دست برود و مزیت این جشنواره ها آن است که کارها با استاندارد بیشتری محک خورده و انتخاب می شود.
وی با اشاره به لزوم افزایش مناطق برگزاری جشنواره ها به پنج یا ۶ منطقه، اظهار داشت: اگر تعداد مناطق بیشتر باشد، تعداد کارها تقسیم می شود و کیفیت کار بالاتر می رود.
بازیار، خستگی ناشی از بُعد مسافت و کاهش کیفیت کار را از نتایج کمبود مناطق برشمرد و افزود: افزایش تعداد مناطق در روند بهبود کارهای نمایشی، تاثیر زیادی دارد.
کارگردان و بازیگر نمایش «روزهای اوج یک فوتبالیست محلی» با اعلام رضایت از میزبانی سمنان در جشنواره های منطقه ای تئاتر، ابراز امیدواری کرد: مرکز نگاه ویژه ای به استان سمنان داشته باشد و امکاناتی بیشتر و در خور برای آن فراهم کند.
از مساله اقتصاد هنر در تئاتر غفلت شده است
کارگردان نمایش«خیابانخانه» از اراک نیز در حاشیه جشنواره منطقه ای تئاتر جاده ابریشم گفت: جشنواره های تئاتر مناطق زمینه‌ساز داد و ستد فرهنگی بین استانهای کشور است.
مسعود سالاری با بیان اینکه برگزاری جشنواره های مناطق، بعد از وقفه ای طولانی باعث ایجاد شور و شوق زیادی بین هنرمندان شده است، اظهار داشت: یک سری از امکانات و شرایط در این جشنواره مانند چندین سال قبل است در صورتی که می توانست بهتر از این باشد.
وی، برگزاری جشنواره مناطق را فرصتی برای راهیابی به فضاهای بالاتر و ارائه بهتری از هنرها برشمرد و افزود: اگر برای هنر و تاثیر آن بر جامعه ارزش قایل شویم، اگر هریک از افرادی که در این جشنواره ها شرکت می کنند یک تاثیر کوچک از آن بگیرند و به دیگران هم تزریق کنند، سبب ایجاد نشاط جمعی در اجتماع می شود.
سالاری تاکید کرد: بزرگترین کمک این جشنواره ها به اهالی تئاتر، ایجاد، داد و ستد فرهنگی بین استانهای کشور است و جهان بینی افراد هنرمند را به اشتراک می گذارد که این امر سبب شکل گیری ارتباطات گسترده بین اهالی هنر می شود.
کارگردان نمایش «خیابانخانه» با بیان اینکه بزرگترین مشکل تئاتر، مساله اقتصادی است، گفت: حق اقتصادی فعالان تئاتر آنگونه که باید ادا نمی‌شود و از مساله اقتصاد هنر در رشته تئاتر غفلت شده است.