به گزارش ایرنا، نماز استِسقا، سنتی دینی است که در هنگام خشکسالی ها با برپایی آن از خداوند طلب باران می‌شود و به فتوای فقیهان خواندن این نماز در هنگام بی آبی مستحب است.
بنابر آنچه در تاریخ آمده است نماز استسقای امام رضا(ع) بسیار معروف است و شیخ صدوق در روایتی گزارش داده است که این کار در پی یک خشکسالی و به‌خواست مأمون، خلیفه عباسی صورت گرفت و پس از استسقای امام رضا(ع)، باران فراوانی بارید.
نماز استسقا که برای آمدن باران خوانده می شود، ۲ رکعت است که کیفیّت خواندن آن مانند نماز عید فطر و قربان است و در گذشته بسیار مورد توجه بوده است، اما در دهه های اخیر انجام آن کمرنگ شده به طوری که دیدن اقامه نماز برای طلب باران برای نسل جدید موضوع تازه ای به نظر می آید.
طی هفته های اخیر و با توجه به کاهش چشمگیر بارندگی ها، بار دیگر دست مردمان دیار کویر به سمت آسمان بلند شده و این روزها در شهرها و روستاهای مختلف نماز باران اقامه می شود که در استان خراسان رضوی و کلانشهر مشهد نیز در هفته های اخیر در چندین مکان نماز طلب باران اقامه شده است.
اقامه نماز باران در مشهد
صفوف به هم پیوسته زنان و مردان مومن مشهدی در جمعه گذشته در بلوار "شفا" نمونه بارزی از استغاثه به درگاه خداوند بود که پیر و جوان، زن و کودک زیر سقف آسمان خشک و بدون ابر، دستهای نیاز خود را به درگاه خداوند بلند کرده و طلب بارش رحمت الهی را داشتند.
یکی از نمازگزاران به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به خشکسالی های شدید پیاپی و کمبود بارندگی در پاییز و زمستان امسال، از چندی قبل در مسجد محل تصمیم به اقامه نماز باران گرفتیم.
علی میرزایی افزود: در نهایت تصمیم بر آن شد تا نماز باران روز جمعه ۱۵ دیماه در این مکان اقامه شود.
وی اضافه کرد: امروز همه گرد هم آمده ایم تا از پروردگار عالم طلب نزول باران رحمت را داشته باشیم.
یکی دیگر از نمازگزاران نیز گفت: این روزها همه به کمبود آب واقف هستیم و از طریق رسانه ها در جریان خشک شدن سدها قرار گرفته ایم.
مریم محمدی افزود: در خصوص اقامه نماز باران چیزهایی از مادربزرگم شنیده بودم اما خودم تا امروز تجربه حضور در این نماز مستحبی را نداشته ام و امیدوارم این دستهای رو به آسمان، مشمول رحمت الهی شده و خالی برنگردند.
حرکت خودجوش مردمی در اقامه نماز باران
رییس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه خراسان رضوی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: برپایی نماز باران طی هفته های اخیر در شهرستانها و همچنین مشهد یک حرکت خودجوش مردمی بوده است.
حجت الاسلام محمدحسین ایزدی افزود: خداوند در آیه ۷۷ سوره فرقان می فرماید «قُلْ ما یَعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّی لَوْ لا دُعاؤُکُمْ فَقَدْ کَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ یَکُونُ لِزاماً»، «بگو پروردگارم برای شما ارزشی قائل نیست اگر دعای شما نباشد».
وی ادامه داد: نماز باران نیز دعای جمعی مومنان به درگاه الهی برای دریافت رحمت است و بسیار سفارش شده است.
رییس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه خراسان رضوی اضافه کرد: اقامه نماز توسط مرحوم علامه "بهلول گنابادی" در خراسان و آیت الله "سید صدرالدین صدر" در قم از استسقاهای معروفی است که بلافاصله پس از انجام آن بارش رحمت الهی نازل شد.
حجت الاسلام ایزدی افزود: الزاما خواندن نماز باران به ریزش باران ختم نمی شود، امام سجاد(ع) می فرماید «مومن از دعای خویش یکی از سه بهره را دارد، یا برایش ذخیره می شود، یا برایش مستجاب می گردد، یا بلایی که مقدر بوده به او برسد، از او دفع می شود».
«خدایا! ما را به باران سیراب کن و رحمتت را به باران پُر آب و فراوان بر ما گسترش بخش، از ابری که برای گیاه زیبای زمینت در تمام ناحیه‌ها و اطراف سوق داده شده است». (دعای نوزدهم صحیفه سجادیه)
چله تمنای باران
معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از اجرای پویش «چله تمنای باران» در مشهد و استان خبر داد و افزود: این پویش در قالب خواندن دعای نوزدهم صحیفه سجادیه در خصوص نزول باران در مراسم مختلف، از سال گذشته آغاز شده است.
مرتضی همتی فر اظهار کرد: این دعا همچنین در بین هیاتهای مذهبی، روحانیان و جامعه قرآنی توزیع شده و از آنها خواسته شده در مراسم های مختلف قرائت شود.
وی ادامه داد: در خصوص دعای نزول باران توسط این سازمان تولیدات رسانه ای نیز داشته ایم.
معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی خراسان رضوی افزود: نماز باران نیز به صورت حرکت های خودجوش مردمی در حال برگزاری است، فصل پاییز با کمترین بارندگی به پایان رسید، باید اقدامات مختلفی برای دعا و استغاثه به درگاه الهی برای نزول باران انجام شود.
باران همدلی
امامان جماعت مساجد با تشریح وضعیت آبی در صفوف نماز، مردم را در جریان وضعیت فعلی قرار می دهند و به اجرای مدیریت مصرف تشویق می کنندمعاون فرهنگی و اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: پویش باران همدلی از حدود یک هفته قبل به همت این مرکز آغاز شده است.
حجت الاسلام امیرحسین احمدنیا افزود: هدف از اجرای این پویش، دعوت مردم به دعا و نماز برای طلب باران و همچنین اقدامات فرهنگی در این حوزه است.
وی ادامه داد: همچنین امامان جماعات با تشریح وضعیت آبی در صفوف نماز، مردم را در جریان وضعیت خشکسالی قرار داده و آنان را به مدیریت مصرف تشویق می کنند.
معاون فرهنگی و اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد خراسان رضوی اضافه کرد: این پویش در مراحل آغازین است و هنوز کامل اطلاع رسانی نشده است اما در روزهای اخیر شاهد برپایی نماز باران به صورت حرکتی خودجوش و مردمی در مساجد مختلف شهر مشهد بوده ایم.
حجت الاسلام احمدنیا افزود: همچنین ۲۳ آذر ۱۴۰۲ همایش ائمه جماعات طرح کوثر با حضور بیش از ۲۰۰ امام جماعت حاشیه شهر مشهد برگزار شد و ضمن معرفی این پویش، وضعیت آبی شهر مشهد و کمبود منابع آبی توسط مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد برای آنها تشریح شد تا اقدامات تبلیغی لازم برای مدیریت مصرف انجام شود.
وی ادامه داد: پویشی با عنوان «چله تمنای باران» نیز از ولادت حضرت زهرا (س) تا ولادت امام حسین (ع) توسط مساجد با اقامه نماز باران و قرائت دعای باران اجرا می شود.
بیشتر بخوانید:
قاصد روزان ابری، داروگ! کی می‌رسد باران؟
گنابادی ها نماز طلب باران خواندند
ورودی آب به سدهای مشهد ۷۰ درصد کاهش یافته است
مشهد درگیر خشکسالی شدید
منابع آبی مشهد شامل دریاچه‌های پشت چهار سد "طُرُق، اَرداک، دوستی و کاردِه" می شود که سد دوستی مهم‌ترین آنهاست و هم اینک حدود پنج درصد از حجم ذخیره این سدها آب دارد، همچنین چندین حلقه چاه و ۲ رشته قنات دیگر منابع تامین کننده آب مشهد هستند.
از مهر امسال تا کنون میزان بارندگی در مشهد تنها ۱۸ و ۲ دهم میلیمتر بوده است که نسبت به میانگین بلندمدت ۶۰ درصد کاهش داردمدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در خصوص وضعیت آبی مشهد اظهار کرد: حدود سه ماه و نیم از سال آبی جاری گذشته و متاسفانه به رغم پیش بینی ها در خصوص افزایش بارندگی ها، این پیش بینی نه تنها محقق نشد که میزان بارندگی در استان و به خصوص در مشهد در سال آبی جاری نسبت به سال قبل کاهش محسوسی داشته است.
حسین اسماعیلیان افزود: ۱۰۰ درصد وسعت مشهد در خشکسالی شدید قرار دارد و در سال آبی جاری از مهرماه تا کنون هیچ ورودی آبی به سدهای تامین کننده آب این کلانشهر نداشته ایم.
وی ادامه داد: از مهر امسال تا کنون میزان بارندگی در مشهد تنها ۱۸ و ۲ دهم میلیمتر بوده است که نسبت به میانگین بلندمدت ۶۰ درصد کاهش نشان می دهد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد اضافه کرد: در شرایط موجود رعایت مدیریت مصرف و جلب مشارکت شهروندان و مجاوران در مصرف آب بسیار ضروری است لذا اقدامات فرهنگی مختلفی با همکاری دستگاه های مختلف از جمله شهرداری مشهد، آموزش و پرورش استان، اداره کل تبلیغات اسلامی و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در دستور کار است.
اسماعیلیان افزود: برای جلب مشارکت بیشتر شهروندان جلساتی نیز با امور مساجد و ستاد اقامه نماز برگزار شده و از ائمه جماعات خواسته شده است تا در جلساتی مذهبی، حساس سازی مردم به وضعیت آبی موجود افزایش یابد، همچنین مساجد باید در مدیریت مصرف الگو باشند.
وی گفت: در برخی مساجد مشهد نیز نماز باران برگزار شده است و مردم حضور پرشوری در صفوف نماز داشته اند، نماز باران در طلب رحمت الهی به عنوان سنتی دینی باید مورد توجه باشد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد تاکید کرد: به عنوان خادمان مردم تمام تلاش خود را به کار می بندیم تا در صورت ادامه خشکسالی با مشکل خاصی در تامین آب مواجه نشویم.