تاریخ انتشار: ۲۴ دی ۱۴۰۲ - ۰۷:۵۱

ساری - ایرنا - دانشجوی نخبه در مازندران موفق به ساخت و ثبت اختراع دستگاه "پیرولیز لاستیک های فرسوده"با استفاده از سامانه گرمایش القایی شد که این اختراع پایانی بر اشغال ۱۰۰ ساله لاستیک در طبیعت و روشنی چراغ اول برای حل بخشی از پسماند مازندران با دانش بومی است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، دانشجوی نخبه مازندرانی توانست بعد از ۱.۵ سال تحقیق و تلاش مستمر در آزمایشگاه محیط زیست دانشگاه محل تحصیلش دستگاهی را تولید کند که قادر است در مدیریت بخشی از پسماند مازندران گره گشا باشد.

این دانشجوی دکتری تخصصی رشته عمران - محیط زیست توانست بعد از تلاش مستمر دستگاهی را اختراع و به شماره ی ۱۰۹۸۳۴ ثبت ملی کند که این اختراع پایانی برای مهمان ناخوانده ی ۱۰۰ ساله ی لاستیک های فرسوده جهت جذب در زمین است.

با شکل گیری دولت سیزدهم یکی از مهمترین دغدغه ای که به دانشگاههای کشور ابلاغ شد، تحقق برنامه های دانشگاه نسل چهارم است.

دانشگاه نسل چهارم که کارآفرین و نیاز محور است باید در راستای حل مشکلات و گره های کور گام بردارد. بر این اساس در ۲ سال اخیر دانشگاههای مازندران با برقراری ارتباط با صنعت و حل مشکل صنایع بزرگ در این مسیر گام برداشتند.

از طرفی دیگر نخبگان دانشگاهی با بهره مندی از ظرفیت های دانش بنیان به سمت اختراعاتی رفتند که بتواند بخشی از مشکلات پیش روی مردم را حل کند. پسماندی که به یک مشکل حاد زیست محیطی در شمال کشور تبدیل شده است و مازندران هم از این آسیب بی نصیب نمانده است.

با توجه به غنای کشاورزی و طبیعی اراضی مازندران، پسماندها و لاستیک های فرسوده آسیب های جدی به محیط زیست استان وارد کردند. این آسیب که از شرق تا غرب مازندران، از زباله عمارت آمل، سایت زباله انجیلسی بابل بخشی از بحران پسماند در مازندران است.

در روزهای اخیر که زمزمه های تفکیک زباله در مازندران جدی تر از گذشته مورد توجه شهرداری ها قرار گرفت لاستیک های فرسوده بخشی از این پسماندها هستند که برای تجزیه یکصد سال باید در طبیعت باقی بماند.

مرتضی بداغ آبادی دانشجوی مقطع دکتری تخصصی رشته محیط زیست در مازندران توانست دستگاهی را اختراع کند که از لاستیک های فرسوده سه نوع سوخت جامد، مایع و گاز تولید کند. در سوخت مایع تولیدی توسط این دستگاه که از یکصد ترکیب هیدروکربنی مختلف تشکیل می شود بعد از چند مرحله تصفیه به گازوئیل یا بنزینی تبدیل می شود که به شکل مستقیم وارد موتور خواهد شد.

و از طرفی دیگر سوخت جامد تولیدی این دستگاه که خواص زیادی همانند کک دارد در صنایع ذوب آهن استفاده خواهد شد و در نهایت سوخت تولیدی گاز در تمامی صنایعی که نیازمند سوخت گاز هستند، قابلیت استفاده دارد. به‌عنوان نمونه از ۱۰۰ گرم لاستیک فرسوده، ۴۰ گرم سوخت مایع، ۴۰ گرم سوخت جامد و ۲۰ گرم سوخت گاز تولید می کند.

همچنین از سویی دیگر مدیران ارشد استان مازندران با توجه به شناخت قابلیت های اساتید و دانشجویان نخبه ی مازندران خواهان افزایش ارتباط صنایع و دانشگاهها هستند.

تولید انرژی از لاستیک

دانشجوی دکتری تخصصی عمران محیط زیست دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت که در سال جاری موفق به ساخت و ثبت اختراع دستگاه پیرولیز لاستیک های فرسوده با استفاده از سیستم گرمایش القایی شده که سیستمی در راستای مدیریت پسماند و استحصال انرژی از پسماند می باشد.

مرتضی بداغ آبادی افزود: پیرولیز به معنای حرارت دادن به مواد ارگانیک در غیاب اکسیژن تا جایی که شکست گرمایی در آنها ایجاد شود، می باشد.

این مخترع با بیان اینکه سالانه مقادیر بسیار زیادی لاستیک در کشور تولید می شود که بخش کمی از آنها بازیافت شده و بیشتر آنها به خاکچال ها برده می شوند؛ اظهار داشت: لاستیک ها مواد مقاومی در برابر تجزیه هستند و تجزیه آنها در محیط تا ۱۰۰ سال نیاز به زمان دارد. بر این اساس این مواد خاصیت تجمعی بسیار زیادی در محیط دارند که علاوه بر اشغال کردن فضای خاکچال ها مخاطرات محیط زیستی مانند رشد و تکثیر جانوران و حشرات موذی و همچنین ایجاد آلودگی شدید در محیط های آبی، خاکی و هوا را به علت آتش سوزی های ناگهانی به همراه دارند.

وی ضمن بیان این مطلب که از طرفی لاستیک های فرسوده مواد با ارزش حرارتی بسیار بالایی هستند و می توان از آنها به عنوان سوخت جایگزین استفاده کرد؛ گفت: سوزاندن لاستیک ها همراه با تولید آلاینده های بسیار خطرناکی مانند دیوکسین ها و فوران ها همراه است که خطری جدی برای محیط زیست به همراه دارند.

وی اضافه کرد: از دیگر راهکار های استحصال انرژی از لاستیک های فرسوده پیرولیز کردن آنها می باشد. در پیرولیز لاستیک های فرسوده سه نوع سوخت مایع، جامد و گازی تولید می شود. سوخت مایع خواص ظاهری نزدیک به نفت خام داشته و پس از تقطیر و گوگرد زدایی قابلیت تبدیل به سوخت های متعارف مانند گازوییل، بنزین و غیر آن را دارد.

وی این را هم گفت که این سوخت همچنین حاوی ترکیبات هیدروکربنی بسیار ارزشمند دیگری است که در بسیاری از صنایع شیمیایی قابل استفاده هستند. سوخت جامد تولیدی خواصی بسیار نزدیک به کک مورد استفاده در صنایع ذوب فولاد را داشته و همچنین قابلیت تبدیل شدن به کربن فعال که جاذبی بسیار قدرتمند در صنایع تصفیه هست را داراست. سوخت گازی تولیدی نیز ارزش حرارتی نزدیک به گاز طبیعی داشته و قابل استفاده به عنوان سوخت در تمامی صنایع نیازمند سوخت گازی و حتی برای تامین انرژی فرایند پیرولیز است.

بداغ آبادی در ادامه بیان داشت: پیرولیز یک فرایند به تمام گرماگیر بوده و عمده هدف از پیرولیز لاستیک های فرسوده استحصال انرژی می باشد. از ایرادات موجود در سیستم های کنونی پیرولیز که کاربرد گسترده این راهکار را محدود کرده است، به مصرف انرژی بالای فرایند، زمانبر بودن فرایند، نیاز به خارج کردن سیم های فولادی پیش از فرایند و خرد گردن لاستیک ها تا ابعاد کوچک می توان اشاره کرد.

وی افزود: در این سیستم ها از شعله برای تامین حرارت فرایند استفاده می شود به این شکل که ابتدا جداره ی راکتور حرارت دیده و مواد درون راکتور حرارت را از جداره می‌گیرند. این شیوه حرارت دهی زمانبر و همراه با تلفات حرارتی بسیار بالا می باشد. در اختراع حاضر از گرمایش القایی برای تامین انرژی فرایند استفاده شده است که یک سیستم انتقال حرارت غیر تماسی و با حداقل تلفات حرارتی است. با توجه به این که ۱۵ تا ۲۵ درصد وزنی لاستیک ها از سیم های فولادی تشکیل شده که در درون لاستیک ها قرار دارند و مکانیزم گرمایش القایی که فقط فلزات را تحت تاثیر قرار می دهد، در پیرولیز لاستیک های فرسوده با سیستم گرمایش القایی برخلاف سیستم های کنونی مورد استفاده حرارت به طور مستقیم، به شکل درونی با کمترین تلفات حرارتی به لاستیک ها منتقل می شود.

این نخبه ی دانشگاهی تصریح کرد: با توجه به توزیع مناسب و یکپارچه سیم های فولادی در لاستیک ها، با استفاده از گرمایش القایی به علت توزیع مناسب حرارت در لاستیک ها نیازی به خارج کردن سیم ها پیش از فرایند و خرد کردن لاستیک ها تا ابعاد کوچک وجود ندارد. به عبارتی در اختراع حاضر تلاش شده است تا عمده مشکلات مربوط به سیستم های پیرولیز کنونی برطرف شود تا با سهولت و گستردگی این راهکار علاوه بر ارز آوری اقتصادی شاهد سلامت محیط زیست طبیعی و شهری باشیم.

نیاز به کمک دانشگاه

در این پیوند استاندار مازندران گفت: در شرایط فعلی مازندران برای توسعه و پیشرفت بیش از هر زمان دیگر به کمک نخبگان دانشگاه نیازمند است.

سیدمحمود حسینی پور اظهار داشت: صنایع بزرگ و تاثیرگذار مازندران در بخش های مختلف نیازمند حضور نخبگان دانشگاهی است.

وی با بیان این مطلب که تجربه ی صنعت کشتی سازی این استان نشان داد نخبگان دانشگاهی منشاء تحول و انجام کارهای حیرت انگیز هستند، بیان داشت: این نخبگان باید برای حل پسماند مازندران هم ورود کرده و کمک کار باشند.

وی اضافه کرد: دانشگاههای مازندران از ظرفیت های علمی خوبی برخوردار هستند و اعتقاد دارم که دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل همتراز دانشگاه شریف است.

وی گفت که اگر خواهان توسعه ی پایدار در مازندران هستیم نخبگان دانشگاهی باید با بهره مندی از ظرفیت دانش بنیان و هوش مصنوعی در ابعاد مختلف تولیدی، صنعتی و صنایع تبدیلی از ظرفیت بهره مند شوند.