به گزارش خبرنگار ایرنا، حمام های عمومی و تاریخی بابل که در ۳۰ سال گذشته بسیار پر رونق بود و در دورترین روستاهای این شهرستان فعال بودند با بی مهری اهالی محل یکی پس از دیگری از گردونه هر گونه فعالیت خارج و تعداد قابل توجهی از این بناها به طور کلی تخریب شد.
حمام های تاریخی که با سبک معماری خاص دوران صفویه و قاجار فعال بودند از اواخر دهه ۷۰ با رونق حمام های خصوصی منازل مسکونی از مدار مصرف خارج شد و قفلی که بر این حمام ها زده شد دیگر باز نشد تا سازه های آنها فرو ریخت.
حمام تاریخی میرزا یوسف بابل به همراه حمام های تاریخی شیردارکلا، مرزی کلا، روشن آباد، بالف کلا، قرآن تالار به همراه صدها حمام قدیمی بابل که در ۶ بخش، هفت شهر و بیش از ۶۰۰ روستای بابل فعالیت داشتند بعد از تعطیلی آنها حتی یک حمام بازسازی و مرمت نشد. امروز دوستداران میراث فرهنگی حسرت این فرصت از دست رفته را می خورند و پیگیرند تا دست کم حمام های نیمه تخریب شده باقی بماند تا بخشی از هویت اجتماعی و تاریخی مردم برای نسل آینده حفظ شود.
برخی از این حمام های تاریخی که با معماری خاص در زیر زمین بنا شده بود همانند حمام عمومی و تاریخی شیردارکلا و رییس کلای بابلکنار به شکل کامل تخریب و بر روی آن مغازه و پارک احداث شد. صاحبنظران و دوستداران میراثی بر این باور هستند این بناها می توانست با کاربری های مختلف فعالیت داشته باشد و برای اهالی محل بسیار خاطره انگیز باشد.
آنها معتقد هستند در روستاها این بنا می توانست با همکاری دهیاران و شوراهای هر روستا به موزه تبدیل شود و عکس ها و مستندات تاریخی این روستاها در این موزه با مدیریت دهیاری دایر شود. به عنوان نمونه در این موزه ها قدیمی ترین عکس های اهالی محل یا عکس های قدیمی که به سفرهای زیارتی رفته بودند در کنار مشاهیر و مفاخر برجسته روستا یا هر سند ارزشمند دیگر قابل جمع آوری بود.
حمام تاریخی میرزا یوسف بابل یکی از خاطره انگیز ترین حمام عمومی و تاریخی شهرستان بابل است که در وسط شهر بابل در محله ای به نام سر حمام دایر است که این بنا هم در معرض تخریب کامل قرار دارد. این حمام در تاریخ ۱۹ مهر ۱۳۷۸ با شماره ۲۴۷۵ در فهرست آثار ملی ثبت شد و باوجود ثبت این اثر تاریخی وقفی، این روزها بابلی‌ها شاهد فروپاشی کامل یکی از خاطره انگیزترین آثار تاریخی شهر خود هستند.
پنج دانگ از حمام تاریخی میرزا یوسف بابل وقفی و در تملک اداره اوقاف و امور خیریه بابل و یک دانگ آن ملکی است که نزدیک به یکصد سال در اجاره و تملک محمد حسن ولی پور و اجداد آن است. حال این بنای تاریخی که در عصر فتحعلی شاه قاجار در سال ۱۲۱۶ قمری احداث شد، بعد از سالها خاطره انگیزی برای بابلی ها به روزهای آخر عمر خود نزدیک شده است.
حمام موزه شود
دوستدار میراث فرهنگی در گفت گو با خبرنگار ایرنا بیان داشت: حمام های تاریخی باقی مانده در روستاها می تواند به عنوان موزه محله فعالیت داشته باشد. مریم باقری اظهار داشت: راه اندازی موزه در روستاها برای اهالی همان محل و گردشگران بسیار جذاب خواهد بود.
وی با ذکر این مطلب که در این موزه می توان تمامی اسناد تاریخی همانند عکس های قدیمی، معرفی نخبگان و بزرگان روستا به همراه اولین ها همانند اولین معلم، دانشجو، کارمند، نظامی و موارد دیگر در این موزه جمع آوری شود.
باقری ادامه داد: هر روستا می تواند تاریخچه ی شکل گیری و فرایند تحولات اجتماعی و تاریخی محله خود را در معرض دید علاقمندان قرار دهند.
این دوستدار میراث فرهنگی با ذکر این مطلب که بسیاری از مدیران ارشد کشور و استانها از اهالی همین روستاها هستند که از حمام های عمومی محله خود استفاده کردند، افزود: برای مهاجرین روستاها که در نقاط مختلف کشور حضور دارند و در روزهای تعطیل در زادگاه خود حضور می یابند این موزه برای آنها حیرت انگیز خواهد بود.
مریم باقری افزود: در حال حاضر با گسترش طرح های بوم گردی و رونق خانه مسافرها گردشگران زیادی در روستاهای جنوب بابل حضور می یابند و در همان روستا قدم می زنند که این موزه برای آنها جذاب خواهد بود.
این دوستدار میراث فرهنگی و بناهای تاریخی تصریح کرد: تقاضای ما از همه مسوولان، دهیاران و شوراهای اسلامی شهر و روستاهای بابل آن است که تعدادی از حمام های تاریخی که هنوز کامل تخریب نشده را دریابند و از این ظرفیت به درستی استفاده کنند.
بی رغبتی سرمایه گذاران
در این پیوند رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بابل بیان داشت: سرمایه گذار بخش خصوصی بر اساس سود و زیان خود تصمیم به سرمایه گذاری می کند و حمام های تاریخی برای آنها آورده اقتصادی ندارد.
مهران فلاح اظهار داشت: سرمایه گذاران بخش خصوصی به دنبال طرح های ۹۹ ساله هستند که سرمایه گذاری آنها بازگشت سرمایه داشته باشد.
وی با بیان این مطلب که سرمایه گذاران زیادی به ما مراجعه می کنند، اظهار داشت: بسیاری از این افراد به دنبال طرح های بوم گردی در مناطق جنوب بابل به خصوص بابلکنار هستند.
وی ادامه داد: تا کنون یک حمام تاریخی در بابل مرمت و بازسازی نشد که این موضوع سبب نگرانی مجموعه میراث هم است.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بابل با ذکر این مطلب که از ظرفیت شورای اسلای و دهیاران روستاها برای حفظ حمام های تاریخی باید بهره مند شویم، ادامه داد: این بناها می توانند به عنوان موزه یا فعالیت های فرهنگی بکارگیری شوند.
این مقام مسوول تصریح کرد: اگر این بناهای تاریخی بازسازی و مرمت شوند و با کاربری فرهنگی یا سفره خانه سنتی تبدیل شود یک درآمد پایدار برای روستاها ایجاد خواهد شد.
شهرستان بابل دارای حدود ۲۰۰ آثار باستانی و تاریخی است که از این تعداد ۸۲ اثر دارای ثبت ملی و بقیه در حفاظت میراث فرهنگی قرار دارد.