به گزارش ایرنا، آلودگی هوا با عوامل مختلف، آثار زیان بار بر سلامت انسان‌ها دارد و برخی افراد همچون بیماران قلبی و تنفسی، کودکان و سالمندان در برابر هوای ناسالم آسیب پذیری بیشتری دارند.
سنجش میزان آلودگی هوا برای تصمیم گیران و برنامه ریزان بسیار مهم است که شاخص آن در استان خراسان جنوبی توسط پنج ایستگاه در شهرستان‌های بیرجند، زیرکوه، نهبندان و سرایان مشخص می‌شود.
همزمان با هفته هوای پاک (۲۶ دی تا دوم بهمن) خبرنگار ایرنا روز پنجشنبه به ایستگاه سنجش دائمی کیفیت هوای شهر بیرجند مستقر در اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی سر زد؛ جایی که شاخص‌های گازی و ذرات محیطی به صورت لحظه‌ای پایش می‌شود.
همچنین این اداره کل مجهز به مرکز کنترل و پایش آنلاین صنایع استان است هرچند به گفته مسئولان، ریزگردها علت اصلی آلودگی هوا در خراسان جنوبی به شمار می‌رود.
سنجش گرد و غبار و گازهای آلاینده فقط در بیرجند
رئیس اداره پایش و امور آزمایشگاه‌های اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی در این بازدید گفت: ایستگاه‌های سنجش کیفیت هوا در چهار شهرستان استان مستقر است و شهر بیرجند ۲ ایستگاه دارد.
سید هادی هاشم‌آبادی افزود: ایستگاه مستقر در اداره کل حفاظت محیط زیست غیر از گرد و غبار، گازهای آلاینده را هم اندازه‌گیری می‌کند و دیگر ایستگاه‌ها صرفا ذرات گرد و غبار را سنجش می‌کنند.
وی به ۶ دستگاه سنجش کیفیت هوا در این ایستگاه اشاره کرد و گفت: هر کدام از این دستگاه‌ها کارکردی دارند و در مجموع کیفیت هوا از لحاظ مونواکسیدکربن، دی اکسیدگوگرد، دی اکسید نیتروژن، ازن و ذرات معلق با قطر کمتر از ۲.۵ میکرون سنجیده می‌شود.
گرد و غبار شاخص ترین آلودگی هوا در خراسان جنوبی
رئیس اداره پایش و امور آزمایشگاه‌های اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی بیان کرد: ایستگاه‌ها معمولا در سطح تنفسی انسان نصب می‌شود که هوا را از لایه تنفسی مکش کرده و داده‌های میزان آلودگی را نشان می‌دهد.
وی با تاکید بر اینکه شاخص‌ترین آلودگی در خراسان جنوبی گرد و غبار است گفت: چون خراسان جنوبی، استان ترافیکی و صنعتی نیست مشکلی در زمینه آلودگی گازها نداریم.
هاشم‌آبادی در تعریف شاخص‌های اندازه‌گیری آلاینده‌ها گفت: در زمان‌هایی که میزان ذرات آلاینده در هوا ناچیز باشد به طوری که استنشاق آن روی بدن تاثیر سوء نداشته باشد آن هوا را پاک می‌گوییم که عدد آن بین سفر تا ۵۰ است.
وی افزود: در هوای سالم عدد بین ۵۰ تا ۱۰۰ است که تنفس در این هوا برای اکثریت جامعه هیچ اثر سویی ندارد و فقط برای افرادی که دارای حساسیت‌های خاص هستند، ممکن است مشکل آفرین باشد.
نیاز سه شهرستان خراسان جنوبی به ایستگاه پایش کیفی هوا
رئیس اداره پایش و امور آزمایشگاه‌های اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: عدد ۱۰۱ تا ۱۵۰ را هوای ناسالم برای گروه‌های حساس می‌نامیم که تنفس در این گونه هوا برای بیماران قلبی و ریوی، سالمندان و کودکان در مناطق باز مناسب نیست.
وی افزود: شاخص ۱۵۰ تا ۲۰۰ وضعیت بسیار ناسالم و ۲۰۱ تا ۳۰۰ نیز در وضعیت خطرناک است که در این گونه شرایط کیفیت هوا برای کل افراد جامعه مناسب نیست.
هاشم‌آبادی یادآور شد: امسال روزهایی با عدد ۵۰۰ هم در خراسان جنوبی داشتیم که آخرین روز آلوده با این شاخص ۲۳ دی ماه بود و برای این منظور کارگروه مدیریت شرایط اضطرار گرد و غبار نیز تشکل شد.
وی با بیان اینکه اولین ایستگاه سنجش کیفیت هوای خراسان جنوبی سال ۱۳۹۱ در محل اداره کل حفاظت محیط زیست نصب شد گفت: سایر دستگاه‌ها هم به تناسب اعتبارات بین سال‌های ۹۹ تا ۱۴۰۰ خریداری و براساس اولویت میزان گرد و غبار نصب شده است.
این مقام مسئول افزود: هنوز برخی شهرستان‌ها از جلمه طبس، درمیان و سربیشه در اولویت نصب دستگاه سنجش کیفیت هوا هستند که نیاز است برای تخصیص اعتبار لازم رایزنی‌ها در سطح استان و ملی انجام شود.
وی گفت: پس از اندازه‌گیری، میزان آلاینده‌ها در سرورها ثبت و سپس اطلاعات به مرکز فرستاده می‌شود و در مرکز پایش تمامی اطلاعات ثبت و مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد.
هاشم‌آبادی گفت: به طور مثال ساعت ۹ و ۱۹ دقیقه امروز - پنجشنبه ۲۸ دی - داده‌های ایستگاه اداره کل حفاظت محیط زیست، هوای مرکز استان را به رنگ سبز و پاک نشان می‌دهد.
وی عنوان کرد: برخی روزها و ساعات شبانه‌روز به دلیل مشکلات فنی و انجام فرایندهای کالیبراسیون، تعمیر قطعات و در راستای افزایش صحت و دقت روند اندازه‌گیری آلاینده‌ها، اطلاعات برخی از آنالایزرها برای مقطع زمانی محدود غیرفعال می‌شود که این فرایند در روند راهبری ایستگاه‌های پایش آلودگی کاملا معمول است.
۱۰۹ روز هوای نامطلوب در خراسان جنوبی
رئیس اداره پایش و امور آزمایشگاه‌های اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: از ابتدای سال جاری تا پایان آذر ماه، ۱۰۹ روز هوا با کیفیت نامطلوب در استان ثبت شده و کیفیت نامطلوب با وضعیت‌های ناسالم برای گروه‌های حساس، ناسالم، بسیار ناسالم و خطرناک در ایستگاه‌های پنجگانه پایش کیفی هوا بوده است.
وی بیان کرد: مدت مشابه سال قبل ۸۱ روز هوای با کیفیت نامطلوب در استان داشتیم و مهمترین علت افزایش این آمار استمرار خشکسالی و کاهش بارندگی است.
هاشم‌آبادی گفت: داده‌های ایستگاه‌های پنجگانه به صورت لحظه‌ای در سامانه ملی پایش کیفی هوا برای عموم شهروندان قابل دسترس است.