به گزارش خبرنگار ایرنا، دغدغه بسیاری از مشتریان نظام بانکی تأمین نیازشان در چارچوب‌های مشخص و برخورداری از شرایطی منعطف در این زمینه است؛ آنها به دنبال دریافت تسهیلات با کمترین سود هستند و می‌خواهند میزان تسهیلات را خودشان تعیین کنند، در انتخاب دوره بازپرداخت اختیار داشته باشند و حتی در انتخاب میزان اقساط دخل و تصرف کنند.
آیا بانک‌ها امکان تأمین همه نیازهای تسهیلاتی متقاضیان را دارند؟
این دغدغه‌ها موجب شده تا بانک‌ها که اساس کارشان بر «جذب منابع مشتریان» در قالب سپرده و «تخصیص منابع به متقاضیان» در قالب تسهیلات است، تمام تلاش خود را به کار بگیرند که با طراحی محصولات منحصر به فرد، متناسب با نیاز و البته توانایی مالی مشتریان، تسهیلات ویژه‌ای در اختیار مشتریان خود قرار دهند اما این پرسش مطرح است که آیا بانک‌ها امکان تأمین همه نیازهای تسهیلاتی متقاضیان را دارند؟
آخرین آمارها از وضعیت مانده تسهیلات بانکی نشان می‌دهد نسبت مانده تسهیلات استان تهران به عنوان بهره‌مندترین استان از تسهیلات بانکی به مانده تسهیلات استان کهگیلیویه و بویراحمد به عنوان محروم‌ترین استان، از ۲۰۳ در مرداد ماه ۱۴۰۰ به ۱۵۵ در فروردین ماه ۱۴۰۲ کاهش یافته است، به بیان دیگر شکاف دسترسی به تسهیلات در دولت سیزدهم به میزان زیادی کاهش یافته که نشان می‌دهد اقدامات دولت در برقراری عدالت تسهیلاتی موثر واقع شده است.
با این حال دریافت تسهیلات هنوز هم به عنوان مهمترین چالش متقاضیان نظام بانکی مطرح است.
این در حالیست که نیازهای تسهیلاتی متقاضیان به ۲دسته «فوری» و «زمان‌دار» تقسیم می‌شود؛ نیازهایی که بانک می‌تواند در قالب طرح‌های مصوب بانک مرکزی و در قالب عقود و ارقام مشخص با نرخ سود و کارمزد معلوم، تسهیلاتی را به شکل مرابحه، خرید دین، مضاربه و جعاله پرداخت کند.
دریافت تسهیلات بدون سود؛ چگونه و از کجا؟
دریافت تسهیلات بدون سود نیز از دیگر دغدغه‌های متقاضیان وام‌های بانکی به شمار می‌رود؛ در شرایطی که بانک‌ها، تسهیلاتی با سود ۱۸ یا ۲۰ درصد ارائه می‌دهند، دریافت وام بانکی با سود کم گزینه عالی برای کسانی است که قصد دریافت تسهیلات دارند.
یکی از بانک‌هایی که در حال حاضر اقدام به اعطای تسهیلات بدون سود کرده، بانک سیناست.
این بانک با شناخت نیازهای اقشار متوسط و خاص جامعه که به دنبال دریافت تسهیلات «بدون سود» هستند، طرح تسهیلاتی «آفتاب» را معرفی کرده است.
تسهیلات این طرح که بدون سود و با کارمزد صفر پرداخت می‌شود، ویژه سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز است؛ انعطاف‌پذیری «مبلغ تسهیلات» تا سقف سه میلیارد ریال و متغیر بودن «مدت سپرده‌گذاری» از یک تا ۱۲ ماه باعث می‌شود که تسهیلات گیرنده، این پارامترها را بر اساس نیاز و توانایی خود انتخاب کند.
یکی از رایج‌ترین اتفاقاتی که در جریان سپرده‌گذاری به منظور دریافت تسهیلات برای مشتریان نظام بانکی رخ می‌دهد، رفع نیاز به دریافت تسهیلات در طول زمان است. در چنین شرایطی، مشتری با این سوال مواجه می‌شود که امتیاز دریافت وام، چه خواهد شد.
در طرح تسهیلاتی آفتاب، شرایط واگذاری امتیاز طرح به دیگران را نیز فراهم کرده و از این رو، می‌تواند تسهیلات خود را به فردی که خود معرفی می‌کند، واگذار کند. همچنین، دارندگان حساب طرح آفتاب می‌توانند از کارت بانکی استفاده کرده و با واریز و برداشت وجوه خود به این کارت، میانگین موجودی را کنترل کنند.
مدیر منطقه فارس و کهگیلویه و بویراحمد در خصوص این طرح گفت: طرح آفتاب یک وام قرض‌الحسنه با صفر درصد کارمزد است؛ این طرح در حالی ارائه شده که عمده وام‌های دریافتی متقاضیان نظام بانکی در شرایط کنونی چهار درصد کارمزد دارد.
بابک رستگار روز دوشنبه در نشست با رسانه ها افزود: در واقع طرح آفتاب با هدف پاسخگویی به نیاز مشتریان برای دریافت تسهیلات قرض‌الحسنه بدون سود تعریف شد و این طرح تمامی مشتریان حقیقی و شرکت‌های حقوقی را در تحت پوشش می‌گیرد.
وی اضافه کرد: بدون شک اعطای این تسهیلات باعث ایجاد انگیزه برای پرسنل مجموعه‌ها می‌شود؛ این در حالیست که با توجه به نرخ بهای تمام شده برای بانک‌ها، سود بانکی زیر ۲۲درصد برای آنها توجیهی ندارد.
شرایط دریافت این تسهیلات چیست؟
رستگار در خصوص شرایط دریافت این تسهیلات گفت: مشتریان برای دریافت وام قرض‌الحسنه بدون کارمزد طرح آفتاب باید نسبت به افتتاح یک حساب قرض‌الحسنه با حداقل موجودی ۵۰۰ هزار ریالی اقدام کنند و بر اساس میانگین یک تا ۱۲ ماهه این حساب درخواست وام کنند.
وی اضافه کرد: در واقع یک کارخانه و شرکت می‌تواند حساب جاری در گردش را با کدی که تعریف شده به حساب آفتاب انتقال دهد و پرسنل را به صورت ماهیانه از میانگین این حساب معرفی کنند.
رستگار نوع سپرده را قرض‌الحسنه پس‌انداز و سقف وام پرداختی به افراد در این طرح را سه میلیارد ریال عنوان کرد و گفت: سقف وام پرداختی به افراد در این طرح ۳۰۰ میلیون تومان و مدت سپرده گذاری از یک تا ۱۲ ماه است.
آیا انتقال امتیاز این وام به سایر افراد امکان‌پذیر است؟
وی از امکان‌پذیر بودن انتقال امتیاز این وام به سایر افراد سخن گفت و افزود: بانک سینا در طرح تسهیلاتی آفتاب، شرایط واگذاری امتیاز طرح به دیگران را نیز فراهم کرده است و از این رو، فرد می‌تواند تسهیلات خود را به کسی که خود معرفی می‌کند، واگذار کند.
مدیر منطقه فارس و کهگیلویه و بویراحمد اضافه کرد: پس از اینکه فرد سپرده‌گذاری کرد و موعد دریافت وام فرا رسید، می‌تواند امتیاز دریافت وام را به پدر، مادر، همسر، فرزندان، خواهر و برادر خود با تکمیل فرم انتقال امتیاز واگذار کند و کارفرمایان حقیقی نیز می‌توانند امتیاز وام خود را با ارائه مدارک مربوط به سوابق بیمه‌ای که حداقل باید سه ماه باشد و تکمیل فرم انتقال امتیاز وام، به پرسنل زیرمجموعه خود منتقل کنند.
او حذف سودهای بانکی را فلسفه شکل گرفتن این طرح دانست و ادامه داد: افتتاح سپرده قرض‌الحسنه پس‌انداز با حداقل موجودی ۵۰۰ هزار ریال برای بهره‌مندی از این تسهیلات، الزامی است، اما میزان تسهیلات پرداختی مناسب با میانگین موجودی خواهد بود و از ۱۳ تا ۱۴۷درصد میانگین موجودی نیز قابل پرداخت است.
رستگار ابراز کرد: امیدواریم که بتوانیم با بازخورد خوبی که از اعطای این تسهیلات می‌گیریم زمینه ورود سایر بانک‌ها را نیز به این عرصه فراهم کنیم و بانک‌ها با ورود به عرصه رقابتی به ارائه این نوع محصولات به مشتریان خود پردازند و در نهایت شاهد گره‌گشایی از مشکلات اقشار مختلف در زمینه اخذ تسهیلات باشیم.
حالا باید منتظر ماند و دید که اعطای این تسهیلات تا چه حد می‌تواند نیازهای متقاضیان خود را برطرف کند و آیا شاهد اجرایی شدن آن توسط سایر بانک‌ها نیز هستیم؟