گروه جامعه ایرنا - کوه و کوهنوردی همیشه دوستداران زیادی دارد. این علاقه محدود به کوهنوردان حرفهای نیست، بسیاری از مردم عادی نیز خیال رسیدن به ارتفاعات، گذر از دیوارههای مرتفع، ماندن در پناهگاهها و در نهایت رسیدن به قله را در سر دارند؛ اما این میل و رغبت میتواند خیالی ترسناک باشد که منجر به مفقود شدن در کوهستان و در نهایت مرگ آنها شود.
خبرها نشان میدهد تنها علاقهمندان عادی اشتباهات در کوهستان را مرتکب نمیشوند و گاهی کوهنوردان حرفهای نیز دچار خطا میشوند و حتی در کوهستان جان میبازند. نشان به این نشان که در هفتههای اخیر پیکر چهار کوهنورد حرفهای از زیر دهها متر برف پس از روزها جستوجو بیرون کشیده شد.
«باد، سرما و رطوبت» سه عامل خطر در کوهستان است و حالا در زمستان این سه عامل میتواند حتی برای کوهنوردان حرفهای هم خطر آفرین باشد؛ اگر فردی بدون آمادگی با این رخداد برخورد کند، میتواند سبب مرگ او شود.
متاسفانه همه کوهستانهای کشور تلفات زیادی داده اما دماوند در این میان رکوردار است؛ آمار کشتهها و مصدومان در صعود به قله دماوند به نظر نگرانکننده میآید؛ این آمارها عجیب و تاسفبار است به طوری که آمار کشتههای دماوند از مرگهای ثبت شده در هیمالیا به عنوان مرتفع ترین کوه جهان پیشی گرفته است. در دو هفته گذشته، دو هزار نفر به قله صعود کردند و تنها در یک هفته گذشته پنج کوهنورد در صعود به قله دماوند جان خود را از دست دادند.
شاید سوالی که بتوان مطرح کرد این باشد که آیا می توان به پشتوانه قانون و نیروهای پلیس از ورود افراد به کوهستان جلوگیری کرد؟ آیا میتوان با تعبیه ورودی هایی در هنگام هشدارهای نارنجی و قرمز هواشناسی از تردد افراد به کوهستان جلوگیری کرد؟
بسیاری از کارشناسان از جمله مدیر کل هلال احمر استان تهران این نظر را ندارد. وی معتقد است برای جلوگیری از وقوع اتفاقهای ناخوشایند باید کار فرهنگی بیشتری شود. باید مردم و حتی کوهنوردان حرفهای بپذیرند که نمیتوان به هوای صاف و خوب در کوهستان اطمینان کرد؛ چون لحظه دیگر ممکن است این هوا تغییر کند. این قانون کوهستان است.
نحوه انتخاب لباس، کفش، عینک و دیگر پوششها در کوهنوردی اهمیت زیادی دارد؛ فردی که این وسایل را انتخاب میکند باید آگاهی و علم کافی برای تهیه این موارد را داشته باشد زیرا در غیر این صورت میتواند منجر به مشکلات زیادی همچون مرگ برای فرد در کوهستان شود.
فرد کوهنورد باید علاوه بر در اختیار داشتن این موارد شناخت کافی از مسیر کوهنوردی داشته باشد همچنین در قالب تیم رسمی و باشگاهی که یک فرد آگاه آن را رهبری میکند، راهی کوهستان شود.
شاهین فتحی مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان تهران در این باره به خبرنگار اجتماعی ایرنا گفت: روزانه تعداد زیادی از کوهنوردان حرفهای، نیمه حرفهای و عادی روانه قله دماوند میشوند که برخی آنها هم دچار حادثه میشوند.
وی دلایل فوت و مصدومیت در کوهستان را برای سه دسته کوهنوردان عادی، نیمه حرفهای و حرفهای متفاوت ارزیابی کرد و افزود: نداشتن تجهیزات حرفهای، همراه نداشتن فردی به عنوان مربی و کاربلد در کنار تیم، صعودهای فردی و صعود در روزهایی که هواشناسی هشدار نارنجی یا قرمز صادر کرده از جمله این موارد است.
فتحی، امداد رسانی به این افراد در کوهستان را بسیار سخت، پیچیده و گران دانست و گفت: تیمهای امدادی در حالی پس از دریافت خبر مفقودی فرد وارد عملیات جستوجو میشوند که اطلاع دقیقی از محل مفقودی ندارند و نمیدانند کوهنورد در کدام مسیر دچار سانحه شده است؛ این موضوع سبب میشود انرژی زیادی از تیمهای امدادی گرفته شود.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر تهران از علاقهمندان این ورزش خواست هشدارهایی که از سوی سازمان هواشناسی اعلام میشود را جدی گرفته و از صعود در آن روزها جدا خودداری کنند؛ همچنین در صورتی که شرایط آب و هوا مساعد بود از لباس و تجهیزات مناسب استفاده کنند و سعی کنند تا صعود گروهی داشته باشند همچنین دیگران را در جریان صعود و مسیر کوهپیمایی خود قرار دهند.
وی با اشاره به استقرار ایستگاههای هلال احمر، آتش نشانی و فدراسیون کوهنوردی در پایین کوه، گفت: کوهنوردان قبل از صعود، مسیر خود را به امدادگران مستقر در این ایستگاهها اعلام کنند تا در صورت مخاطره امکان یافتن افراد راحتتر شود.