نشست‌خبری «بررسی و تبادل نظر پیرامون انجام تعهدات اپراتورها برای بهبود کیفیت اینترنت با توجه به تغییرات تعرفه‌ای»، روز گذشته ۳ بهمن ۱۴۰۲، با حضور دکتر امیر محمدزاده لاجوردی، قائم‌مقام وزیر ارتباطات و فناوری‌اطلاعات در حوزه ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (رگولاتوری) و جمعی از مدیران این سازمان و وزارت ارتباطات، دکتر بیژن عباسی‌آرند مدیرعامل ایرانسل، مهندس رضا خلیلی معاون شبکه شرکت مخابرات ایران، مهندس حمید بهروزی قائم‌مقام مدیرعامل همراه اول، مهندس حسین ملازاده مدیرعامل رایتل، مهندس محمدعلی یوسف‌زاده مدیرعامل آسیاتک، مهندس حسن شانه‌ساززاده رئیس هیئت‌مدیره شاتل، مهندس ایمان میری مدیرعامل های‌وب و جمعی از اهالی رسانه، در محل سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، برگزار شد.
مدیرعامل ایرانسل در این مراسم، با اشاره به اینکه اپراتورهای همراه در طول ۱۰ سال اخیر تلاش جدی برای توسعه شبکه اینترنت و خصوصاً اینترنت نسل چهار و پنج داشته‌اند، گفت: تلاش ما بر این بود که بتوانیم بهترین سرویس و کیفیت را به مشترکان خود ارائه کنیم. اکنون بیش از ۹۰ درصد جمعیت کشور را تحت پوشش اینترنت پرسرعت داریم. این آمار در شهرهای بزرگ ۱۰۰ درصد است و شهرهای دیگر نیز نزدیک به این میزان است. البته در برخی مکان‌های کم‌جمعیت و جاده‌ها دسترسی به اینترنت پهن‌باند کمتر است که توسعه آن، به طور مشترک در برنامه ما و وزارت ارتباطات قرار دارد.
عباسی‌آرند در ادامه گفت: با افزایش استفاده مردم از اینترنت، به ویژه در دوران کرونا، پیش‌بینی اپراتورها برای توسعه شبکه تا حدی توانست جوابگوی نیاز مردم باشد که نشان می‌دهد برنامه‌های توسعه‌ای که پیش‌بینی شده بود، تا حد زیادی موفق بوده است. اما از سوی دیگر، افزایش تقاضا موجب تکمیل ظرفیت‌ها و نیاز به تغییر در برنامه‌ها شد. وزارت ارتباطات تمام تلاش خود را کرد تا در توسعه زیرساخت‌ها به ما کمک کند ولی واقعیت این است که افزایش نرخ ارز و تأثیر مستقیم و غیرمستقیم آن روی هزینه‌های اپراتورها طی سال‌های اخیر، نیاز به سرمایه‌گذاری جدی‌تر برای بهبود شبکه را ایجاد کرده است.
مدیرعامل ایرانسل افزود: براساس آخرین گزارش مرکز آمار مربوط به سال ۱۴۰۲، تورم بخش ارتباطات و فناوری‌اطلاعات با ۱۶.۸ درصد، پایین‌ترین تورم در مقایسه با سایر بخش‌ها بوده است. با این حساب، می‌توان گفت که به نوعی، صنعت ICT کشور، کار بزرگی انجام داده که توانسته با این شرایط، همچنان سرمایه‌گذاری حداقلی کرده و به خدمات رسانی ادامه دهد. بر اساس گزارش‌های مراجع رسمی بین‌المللی، میانگین مصرف ماهانه دیتا روی گوشی‌های هوشمند برای هر نفر، در دنیا ۱۵ گیگابایت است که این عدد در ایران، ۱۸ گیگابایت است که نزدیک به میانگین اروپای غربی، با ۱۹ گیگابایت مصرف ماهانه است. یکی از دلایل این حجم از مصرف، پایین بودن تعرفه دیتا و شکاف بین مصرف ثابت و سیار است.
عباسی‌آرند گفت: هدف‌گذاری پوشش ۱۰۰ درصدی باندپهن در روستاهای بالای ۲۰ خانوار ایرانی، در دنیا، حداقل کم‌نظیر است. اما در کشور ما، با توجه به سیاست‌های توسعه‌ای و عدالت ارتباطی دولت‌های محترم، با وجود اینکه از نظر اقتصادی مقرون به‌صرفه نیست، سرمایه‌گذاری‌ای در توسعه روستایی انجام شده که بسیار ارزشمند است.
مدیرعامل ایرانسل همچنین در پاسخ به خبرنگاران، در خصوص برنامه کوتاه‌مدت ایرانسل برای بهبود کیفیت شبکه توضیح داد و گفت: در ایرانسل برنامه‌هایی برای توسعه شبکه در کل کشور، مخصوصاً در مکان‌هایی که ترافیک بیشتری دارد را در دستور کار داریم و سعی می‌کنیم هم در لایه دسترسی و هم در لایه هسته شبکه، توسعه را تسریع کنیم. تلاش ما این است تا در دو ماه باقی‌مانده از سال، این کار را با سرعت بیشتری جلو ببریم و با راه‌اندازی سایت‌های جدید، تجربه کاربری بهتری را برای هموطنان خود در تعطیلات نوروز رقم بزنیم.
وی همچنین در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران در خصوص امکان تفکیک ترافیک داخلی و خارجی مصرف شده توسط هر کاربر، تأکید کرد: این امکان از مدت‌ها پیش، در سوپراپلیکیشن ایرانسل‌من ارائه شده و در دسترس همه مشترکان ایرانسل قرار دارد.
همچنین در این مراسم رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با تأکید بر اینکه وزارت ارتباطات و رگولاتوری، بهبود کیفیت ارتباطات را جزو وظایف خود می‌دانند، گفت: در دولت سیزدهم دو مسأله مهم را در دستور کار داریم که یکی توسعه شبکه فیبرنوری و دیگری توسعه شبکه نسل پنج تلفن‌همراه است. در حوزه فیبرنوری هدف ما این است با همکاری اپراتورها، تا پایان دولت بتوانیم ۲۰ میلیون پوشش برای خانوارها ایجاد کنیم. در حوزه 5G نیز، مزایده فرکانس‌های ۳۶۰۰ تا ۳۸۰۰ مگاهرتز، به زودی برگزار میشود که این فرکانس‌ها به توسعه فناوری نسل پنجم منجر میشود.
لاجوردی در ادامه گفت: در سال ۱۳۹۶، مجموع سرمایه‌گذاری اپراتورهای ایرانسل، همراه اول و رایتل بالغ بر ۱۳۰۰ میلیون دلار بوده است و در سال ۱۴۰۱، این رقم به ۵۸۰ میلیون دلار رسیده است که روند کاهشی توان سرمایه گذاری در حوزه ارتباطات سیار را نشان می‌دهد. همچنین براساس آمار بانک مرکزی و مراکز مرتبط، سهم بخش ارتباطات از تولید ناخالص داخلی، در سال‌های اخیر نزولی بوده است. باتوجه به اینکه آخرین تعرفه‌گذاری در بخش ارتباطات در حوزه پیامک موبایل سال ۸۹، مکالمه همراه سال ۹۲، مکالمه ثابت سال ۹۵، داده همراه سال ۹۵ و داده ثابت نیز سال ۹۶ بوده است، در مجموع به این اصلاح تعرفه در هر دو حوزه ثابت و سیار نیاز داشتیم.
در این مراسم مدیران سایر اپراتورها نیز به بیان جزئیاتی از وضعیت هزینه‌ای و درآمدی و برنامه‌های توسعه‌ای در شبکه خود پرداختند. قائم‌مقام مدیرعامل همراه اول، در این رابطه گفت: بحث توسعه شبکه یک الزام برای اپراتورها است. همانطور که در صنایع دیگر مانند برق، توسعه لازم رخ نداد و با قطعی مکرر برق رو به رو شدیم، اپراتورها نیز در چند سال گذشته افزایش تعرفه نداشتند و توان سرمایه گذاری متناسب با توسعه شبکه، افزایشی نبوده است. اکنون این افزایش تعرفه، جبرانی برای افزایش نیافتن تعرفه‌ها در سال‌های گذشته است. اگر افرایش تعرفه‌ها متناسب با نرخ تورم نباشد، رکود شبکه سرعت پیدا کرده و روند توسعه نزولی میشود.
مدیرعامل رایتل نیز در این مراسم با اشاره به غیرقابل قبول بودن سود سالیانه صنعت ارتباطات، گفت: اینترنت به ابزاری تبدیل شده که هم در بخش صنعت و هم در بخش خدمات، از آن استفاده می‌کنند ولذا وابستگی جدی به اینترنت به وجود آمده است. در چنین شرایطی شبکه ارتباطات کشور اگر نتواند کیفیت خود را حفظ کند، طبیعتاً کل اقتصاد از جمله حوزه بانکی، لجستیک و… متضرر می‌شوند. سهامدارانی که در این صنعت سرمایه گذاری می‌کنند، توقع دارند که به نسبت نرخ سرمایه گذاری، نرخ سود معقول دریافت کنند. در صورتی که در حال حاضر نرخ سود سالانه در حوزه ارتباطات، پنج یا شش درصد است و این در هیچ صنعتی قابل قبول نیست.
معاون شبکه شرکت مخابرات ایران، از دیگر سخنرانان این نشست خبری، با اشاره به اینکه شرکت مخابرات ایران در حوزه ارتباطات ثابت، پوشش کشوری را برعهده دارد، گفت: در حال حاضر ۳۰ میلیون تلفن و تقریبا ۴۰ میلیون زوج‌سیم در شبکه حضور دارند که بحث نگهداری و نوسازی را برای شرکت مخابرات ایران، سخت و پر هزینه کرده است. همینطور بحث‌هایی از جمله تأمین ظرفیت انتقال در داخل استان‌ها، نرخ ارز و نیروی انسانی نیز وجود دارد. به ویژه نرخ ارز که در تجهیزات خارجی به طور مستقیم و در تجهیزات داخلی، به طور غیرمستقیم تأثیرگذار است. به نظر می‌رسد ۳۴ درصد افزایش تعرفه، عددی است که تاحدودی در ارتقای فناوری به ما کمک کند. البته این رقم کافی نیست اما می‌تواند کمک‌کننده باشد تا کاربران سرویس بهتری را در حوزه ثابت دریافت کنند.
مدیرعامل آسیاتک نیز در ادامه مراسم با اشاره به اختلاف بزرگ بین هزینه و درآمد این شرکت، گفت: طبق آمار مقایسه‌ای در هفت سال گذشته، هزینه های حقوق و دستمزد در آسیاتک بیش از شانزده برابر، هزینه های برق صادر شده توسط شرکت توزیع برق در مرکز داده آسیاتک، حدود هشت برابر و هزینه اجاره فضای مخابراتی، حدود شانزده برابر افزایش داشته است. با توجه به اینکه زنجیره تأمین، چند پارامتر دارد که از تجمیع این شاخص ها وضعیت نگهداری، توسعه و پایداری شبکه حاصل میشود، تلاش می‌کنیم این اصلاح تعرفه، به بهبود تجربه کاربران منجر شود.
در ادامه این مراسم مدیرعامل های‌وب گفت: در دو دهه گذشته سرمایه‌گذاری در اپراتور ثابت رخ نداده و همین مسئله باعث شده که تمام بار اینترنت بر دوش شبکه سیار باشد. در حوزه اینترنت ثابت شبکه‌هایی که نیاز بوده، ایجاد نشده است. اتفاق خوبی که در دولت سیزدهم رخ‌داده است، تغییر نگاه به حوزه اینترنت ثابت است و توسعه این شبکه به‌عنوان بالاترین اولویت در نظر گرفته شده است. عدم توازن مصرف در اینترنت ثابت و سیار را در ترافیک مردم شاهد هستیم. در پنج سال گذشته، قیمت همه چیز چندبرابر شده، درحالی‌که در تعرفه اینترنت، هیچ اتفاقی رخ نداده است.
رئیس هیئت‌مدیره شاتل نیز با اشاره به اینکه بیشترین تجهیزات اپراتورها از خارج از کشور تأمین میشود، گفت: در پنج سال گذشته این هزینه چندبرابر شده است. بعد از فناوری ADSL در حوزه اینترنت ثابت، توسعه دیگری نداشتیم و سرمایه‌گذاری حداقلی انجام شده است. با سرمایه‌گذاری در حوزه فیبرنوری، انتظار داریم نیمی از ترافیک شبکه سیار به شبکه ثابت منتقل شود تا کیفیت شبکه سیار بهبود پیدا کرده و توازنی میان استفاده از اینترنت ثابت و سیار به وجود آید.
در پایان این مراسم، خبرنگاران سؤالات خود را پیرامون اصلاح تعرفه، برنامه‌های توسعه‌ای اپراتورها و شیوه‌های نظارتی رگولاتوری مطرح کرده و مدیران اپراتورهای ثابت و سیار و رئیس سازمان رگولاتوری، به آن‌ها پاسخ دادند.