به گزارش گروه سیاست خارجی ایرنا، اواخر ماه دسامبر سال ۲۰۲۳ میلادی بود که آفریقای جنوبی شکایتی را به دیوان بین‌المللی دادگستری تسلیم کرد و اسرائیل را در طول جنگ اخیر غزه به «نسل‌کشی» متهم کرد.
جمعه شب ۶ بهمن ۱۴۰۲ رسانه‌های جهان اعلام کردند «دیوان بین‌المللی دادگستری» حکم اولیه خود در مورد شکایت آفریقای جنوبی علیه رژیم صهیونیستی مبنی بر ارتکاب نسل‌کشی در غزه و لزوم اتخاذ اقدامات فوق‌العاه را صادر کرده است. دیوان بین‌المللی دادگستری در این جلسه نسبت به تداوم جان باختن مردم غزه ابراز نگرانی کرد و افزود دادگاه نمی‌تواند درخواست رژیم اسرائیل مبنی بر نپذیرفتن شکایت آفریقای جنوبی را بپذیرد و گزارش های آفریقای جنوبی عاقلانه و منطقی بوده و باید بررسی شود.
به همین منظور به سفارت آفریقای جنوبی در تهران رفتیم تا جزئیات بیشتر این پرونده و مواضع مبتکرانه این کشور را از سفیر آفریقای جنوبی جویا شویم. زمانی که وارد محوطه سفارت شدیم تابلویی به نقل از «نلسون ماندلا» توجه‌مان را جلب کرد. روی این تابلو نوشته بود «آزادی ما مادامی که بقیه کشورهای جهان آزاد نباشند تکمیل نمی شود.» شاید همین جمله گویای دلیل حمایت آفریقای جنوبی از فلسطین و شروع پرونده شکایت این کشور از اسرائیل باشد.
بخش دوم گفت‌وگو با «فرانسیس ملوی» سفیر آفریقای جنوبی در تهران را در ادامه بخوانید:
جمعه شب رای اولیه دیوان بین‌المللی دادگستری اعلام شد، لطفا نظرتان را درباره این رای بفرمایید.
فرانسیس ملوی: بررسی کلی نشان می دهد که دادگاه رای این پرونده را به نفع ما صادر کرده است. اولا، دادگاه موافقت کرد که صلاحیت رسیدگی به پرونده را دارد در حالی که باید به خاطر داشت یکی از دفاعیات اصلی اسرائیل این بود که دادگاه فاقد صلاحیت رسیدگی به این پرونده است. دوما، دادگاه اعلام کرد آفریقای جنوبی حق دارد پرونده را به نمایندگی از فلسطینی‌های غزه به دیوان بین‌المللی دادگستری ارائه دهد این زمانی است که اسرائیل استدلال کرده بود از آنجایی که آفریقای جنوبی طرف درگیری در غزه نبوده، نمی تواند این پرونده را از طرف فلسطینی های غزه مطرح کند. سوما دادگاه با نظر آفریقای جنوبی که اعلام کرده بود اقدامات اسرائیل از شروع درگیری ها در هفتم اکتبر می تواند در چارچوب ماده ۲ محکومیت نسل کشی قرار بگیرد موافقت کرد.
ماده ۲ محکومیت نسل کشی، تعدادی از اقدامات نسل کشی را مشخص می کند که در پرونده به برخی از آنها اشاره کرده ایم. اول، کشتار اعضای یک گروه است که در اینجا از اعضای گروه به فلسطینی های غزه اشاره کرده ایم. دوم ایجاد آسیب جدی جسمی یا روحی به اعضای گروه. سوم اقدامات عامدانه که منجر به تخریب جسمی یا روحی گروه می شود. چهارم اقدام تحمیلی با هدف جلوگیری از تولد در درون گروه است. اینها برخی از اقداماتی است که ما در پرونده شکایت خود برجسته کرده ایم.
وقتی به تخریب زیرساخت‌ها نگاه می‌کنید، تصمیم دولت اسرائیل برای گرسنگی دادن به فلسطینیان غزه محروم کردن آنها از آب، برق، انرژی و سایر خدمات ضروری اجتماعی، بسیار واضح است. اسرائیل قصد دارد شرایط زندگی در غزه به گونه ای جلوه کند که آنجا مکانی غیر قابل سکونت است.
دادگاه در همه این موارد با ما موافق بود. بنابراین، اگرچه دادگاه در این مرحله مقدماتی ملزم به تصمیم قطعی نبود که اسرائیل این اقدامات نسل کشی را با قصد انجام داده است، دادگاه اهمیت زیادی به استدلال ارائه شده توسط آفریقای جنوبی، مبنی بر اینکه اظهارات رهبران ارشد اسرائیل به عنوان تحریک نسل کشی محسوب می شوند قائل شد. رئیس دادگاه به طور خاص به کلمات تحقیرآمیز، غیرانسانی و توهین آمیزی که وزیر جنگ اسرائیل، هنگام اشاره به فلسطینی ها به کار برده بود اشاره کرد.
با این حال، ما از دادگاه درخواست کردیم، در کنار سایر اقدامات موقت، به اسرائیل دستور دهد تا هرگونه اقدامی را که ناقض تعهداتش بر اساس کنوانسیون نسل کشی است، متوقف کند و دستور آتش بس بدهد. ما همچنین از دادگاه درخواست کردیم که به اسرائیل دستور دهد تا هر آنچه در توان دارد برای تسهیل ارسال کمک های بشردوستانه، غذا، دارو، سوخت، برق و سایر خدمات اجتماعی به مردم غزه انجام دهد. ما در ادامه درخواست کردیم دادگاه عاملان این جنایت را محاکمه کند و این باید شامل همه آن اعضای ارشد کابینه، اعضای کنست، پارلمان، افسران ارشد نظامی باشد.
بنابراین همانطور که در حال حاضر صحبت می کنیم، اسرائیل تعهدی الزام آور برای تبعیت از اقداماتی که دادگاه دستور داده است دارد. برای مثال، اسرائیل اکنون متعهد به توقف کشتار فلسطینیان در غزه است. اسرائیل اکنون متعهد به ارائه و تسهیل کمک های بشردوستانه به غزه است. اکنون اسرائیل تعهدی الزام آور برای حفظ شواهدی دارد که باید از آنها برای محکوم کردن عاملان نسل کشی استفاده شود. یک اقدام موقت مهم دیگر که دادگاه دستور داده است و آن این است که اسرائیل باید ظرف ۳۰ روز پس از دستور دادگاه به دادگاه بازگردد و گزارش مفصلی را ارائه دهد.
بدیهی است از نتیجه رای دادگاه خوشحالیم ولی کار ما اینجا به پایان نرسیده و تازه به فکر ادامه شکایت خود از اسرائیل هستیم. رای دادگاه پایان تلاش ما نبود ما باید به مرحله بعدی برویم، جایی که در مورد ماهیت پرونده خود بحث خواهیم کرد اما با توجه به تصمیمی که دادگاه دیروز صادر کرد، ما مطمئن هستیم که در حال حرکت به جلو هستیم.
مردم زیادی در سراسر جهان به خصوص کشورهای غربی تحت تاثیر جنگ غزه قرار گرفته اند به طوری که یکی از دختران جوانی که به تازگی مسلمان شده است با انتشار فیلمی از خود در حساب شخصی خود در یک شبکه اجتماعی جمله جالبی را بیان کرد. او گفت « این ما نیستیم که به فلسطین کمک می کنیم بلکه این فلسطین است که به ما کمک می کند تا از غفلت بیدار شویم.» می خواستم نظر شما را درباره این جمله بدانم.
فرانسیس ملوی: فکر می کنم در تاریخ این اولین باری باشد که یک نسل کشی در معرض دید کامل جهان قرار گرفته و این با وحشیگری بی مانند اسرائیل علیه فلسطینی ها همراه شده است. همه چیز در دوربین ها ثبت شده است، هم در رسانه های اصلی و هم در رسانه های اجتماعی که این مساله جهان را شوکه کرده است. تحولات غزه یک زنگ بیداری برای مردم جهان است ولی امیدوارم این بیداری به مردم عادی محدود نشود، بلکه دولت ها نیز از غفلت بیدار شوند.