تهران- ایرنا- برخی اساتید اخلاق معتقدند اگر خوشحالی شما در روز عید مبعث به اندازه یک جشن تولد نیست، بدانید که قافیه را باخته‌اید.

به گزارش خبرنگار قرآن و معارف ایرنا، فردا پنجشنبه -۱۹ بهمن مصادف با ۲۷ رجب - روز مبعث است. روزی که آخرین فرستاده الهی از سوی خدا ماموریت هدایت همه مردم را به عهده گرفت. خدا در وصف پیامبرش فرمود «که رنج های مردم بر او گران می آید و اصرار به هدایت آنان دارد»؛ همان کسی که به محمد امین (ص) معروف شد و والاترین اخلاق را داشت.

امیرمومنان علی (ع) که بارها شاهد نزول جبرئیل بر رسول خدا(ص) بودند در نهج البلاغه این‌گونه فرمود «خدا، پیامبر را هنگامی مبعوث فرمود که از زمان بعثت پیامبران پیشین، مدت‌ها گذشته بود و ملت‌ها در خواب عمیقی فرو رفته بودند. فتنه و فساد، جهان را فرا گرفته و اعمال زشت رواج یافته بود. آتش جنگ همه‌ جا زبانه می‌کشید. دنیا، بی‌نور و پر از مکر و فریب گشته بود. برگ‌های درخت زندگی به زردی گراییده و از میوه آن خبری نبود. آب حیات فرو خشکیده و نشانه‌های هدایت، کهنه و ویران شده بود. پرچم‌های هلاکت و گمراهی آشکار و دنیا با قیافه زشتی به مردم می‌نگریست و با چهره عبوس و غم آلود با اهل دنیا روبرو می‌گشت.»

بخشی از عظمت و بزرگی این روز را می‌توان در اعمال و اذکاری دید که از سوی ائمه (ع) و بزرگان اخلاق سفارش شده است. مرحوم میرزا جواد ملکی تبریزی در کتاب المراقبات نوشت: مهمترین مطلب، فهمیدن حق این شب و روز است و این مطلب از آنچه درباره نعمت وجود رسول خدا (ص) و نعمت بعثتش، در روز ولادت امیر المؤمنین (ع) گفتیم، فهمیده می‏‌شود. زیرا کسی بالاتر از رسول خدا نیست. او سرور تمامی مخلوقات و شریف‌ترین و نزدیکترین آنها به خدا و محبوب‌ترین آنها نزد خداست.

وی افزود: بنابراین به اندازه شرف وجود او که شریف‌ترین موجودات است و به اندازه خیرات مبعث شریفش، شرف این روز و نور و خیر و برکات آن بیشتر می‏‌شود. و به همین اندازه حق شکر آن برای امت و شیعیانش در نزد عقل بیشتر می‏ شود. ای عاقل فکر کن آیا آنچه را گفتیم قبول داری؟ اگر قبول داری باید جدیت کنی و احتیاج به تشویق نداری. زیرا خیر خود به خود انسان را مجذوب می‏ کند و اگر قبول نداری یا باید از عقاید اهل اسلام خارج شده یا خود و قلبت را اصلاح کنی تا ایمان پیدا کنی ولی گمانم این است که کوتاهی اغلب مسلمین در این موارد به جهت قبول نداشتن و بی ‏ایمانی نیست. بلکه بخاطر غوطه ‏ور شدن در زیبایی های این دنیای پست و فریب خوردن از آن است. آن قدر سرگرم رقابت برای بدست آوردن مادیات شده‏ اند که از این امور غافلند و تا دیدار قبر از این سرگرمی باز نمی ‏ایستند. یاد دنیا دل های آنان را از یاد خدایشان و فهم مبدأ و معادشان باز داشته است.

کوتاهی اغلب مسلمین در این موارد به جهت قبول نداشتن و بی ‏ایمانی نیست. بلکه بخاطر غوطه ‏ور شدن در زیبایی های این دنیای پست و فریب خوردن از آن است

این استاد اخلاق اضافه کرد: سالک باید با تمام توان سعی کند این روز را آن چنان که باید بزرگ داشته شود و نعمت بعثت و نور و برکات و بزرگترین سعادت‌ها و خیراتی که پیامبر (ص) آورده است، آن‌گونه که باید، بفهمد. خود را آزمایش کرده و مقدار خوشحالی خود را در این روز بفهمد و اگر ببیند خوشحالی او در جشن و سرور دنیایی به همین اندازه یا بیشتر است، باید پستی نفس و وارونگی قلب خود را اصلاح کرده و از صفات حیوانی و عالم طبیعت فاصله گرفته و خود را به عالم نور نزدیک نماید.

شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان، اعمال مبعث را در دو قسمت بیان کرده است. یکی اعمال شب مبعث و دیگری اعمال روز عید بعثت پیامبر(ص). اعمال این شب شامل غسل و نماز شب بیست و هفتم ماه رجب است که امام جواد(ع) فرمود «در ماه رجب، شبی است که از تمام آنچه خورشید بر آن می تابد، بهتر است و آن شب، شب بیست و هفتم ماه رجب است که در صبح این شب، رسول خدا(ص) به رسالت مبعوث شد و از شیعیان ما هر کس در آن شب عملی را انجام دهد، پاداش آن به اندازه عمل ۶۰ سال خواهد بود!».

از آن حضرت سؤال شد چه عملی در آن شب بهتر است که امام جواد(ع) فرمود: پیش از نیمه شب، یا پس از نیمه آن از خواب برمی خیزی و ۱۲ رکعت نماز می خوانی، در هر رکعتی، سوره حمد و یک سوره از سوره های کوچک مفصّل(سوره محمد تا آخر قرآن) را می خوانی. آنگاه در هر دو رکعتی که سلام نماز را دادی، می نشینی و هفت مرتبه سوره حمد و هفت مرتبه معوّذتین (سوره های فلق و ناس) و سوره های توحید، کافرون، سوره قدر و آیة الکرسی را هر کدام هفت مرتبه می خوانی. پس از آن این دعا را می خوانی:

«اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذی لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فی الْمُلْکِ، وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ، وَکَبِّرْهُ تَکْبیراً، اَللّـهُمَّ اِنّی اَسئَلُکَ بِمَعاقِدِ عِزِّکَ عَلَی اَرْکانِ عَرْشِکَ، وَمُنْتَهَی الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ، وَ بِاسْمِکَ الاَْعْظَمِ الاَْعْظَمِ الاَْعْظَمِ، وَ ذِکْرِکَ الاَْعْلَی الاَْعْلَی الاَْعْلی، وَ بِکَلِماتِکَ التّامّاتِ، اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَ آلِهِ، وَاَنْ تَفْعَلَ بی ما اَنْتَ اَهْلُهُ؛ ستایش خاص خدایی است که فرزندی ندارد و برای او در فرمانروایی شریکی نیست و برایش یاوری از خواری وجود ندارد و او را به بزرگی کامل بزرگ شمار. خدایا از تو می خواهم به حق چیزهایی که موجبات عزتت بر پایه های عرشت می باشد و به حق سرحد نهایی رحمتت از کتابت و به نام بزرگتر بزرگتر بزرگترت و به حق ذکرت که والاتر و برتر و اعلی است و به کلمات تام و تمامت که درود فرستی بر محمّد و آلش و انجام دهی درباره من آنچه را تو شایسته آنی» آنگاه هر حاجتی که داری از خداوند طلب کن.

اعمال روز مبعث

سومین عمل این شب خواندن ۱۲ رکعت نماز است که در اعمال شب نیمه رجب در مفاتیح آمده است. زیارت حضرت امیرمومنان علی(ع) در این شب از افضل اعمال است که برای آن حضرت در این شب سه زیارت نقل شده است که در بخش زیارت امیرالمؤمنین در مبعث آمده است.

اعمال روز مبعث نیز شامل غسل و روزه گرفتن است که روزه آن یکی از چهار روزی است که در تمام سال امتیاز دارد. بسیار صلوات فرستادن، زیارت حضرت رسول اکرم(ص) و امیرمومنان (ع) و خواندن ۱۲ رکعت نماز که شرح آن در مفاتیح آمده از دیگر اعمالی است که در این روز سفارش شده است.