به گزارش ایرنا، هنر بی بدیل و خاص فرشبافی، بیانگر شناسنامه و هویت فرهنگی هنری ایرانیان بوده و سابقه و قدمت این هنر و صنعت به درازای تاریخ است به طوری که میراث ملموس و ناملموس ایران در تار و پود فرش ایرانی به وضوح دیده می شود.
همچنین سبک زندگی و ادوار تاریخی ایران در لا به لای نقوش فرش های ایرانی روایت می‌شود، حتی معماری موزه ملی فرش، دار قالی است که تاثیر هنر فرش بر معماری را نشان می دهد.
اگر چه فرش را به عنوان یک صنعت می شناسند اما در حقیقت تاریخ هنر فرش بسیار قدیمی‌تر از صنعتی بودن آن است که تاریخ و تمدن ایرانیان را روایت می کند.
اما این روزها حال صنعت فرش آنگونه که باید و شاید خوب نیست، اگر حال این هنر ناب خوب شود، حال همه ابعاد فرهنگی و اقتصادی کشور هم خوب خواهد شد موضوعی که کارشناسان امر هم بر آن تاکید دارند.
به همین بهانه خبرنگار ایرنا با "ناصر باباخانی رییس اتحادیه فرش دستباف روستایی استان زنجان" گفت و گو کرده است.
ایرنا: در خصوص وضعیت فعلی صنعت فرش زنجان توضیح دهید.
هم اکنون اوضاع فرش استان تعریف چندانی ندارد، البته این موضوع دلایل مختلفی دارد.
۵۰ درصد مسائل این حوزه به تحریم ها و مشکلات اقتصادی ناشی از آن باز می گردد.
از طرفی فرش به کالایی لوکس تبدیل شده و بر این اساس باید خانوارها به لحاظ اقتصادی، درآمد داشته باشند تا به خرید آن فکر کنند.
۵۰ درصد دیگر مشکلات کنونی فرش هم به مسائل داخلی کشور باز می گردد، صدور آیین نامه های متعدد گمرگی، متغیر بودن قوانین صادراتی و همچنین وجود پیمان ارزی، نمایشگاه های متعدد و از طرفی ۸۰ درصد مواد اولیه صنعت فرش وارداتی است و در هنگام خرید با دلار محاسبه و فروش نیز با ریال محاسبه می شود.
این مسائل و عوامل دیگری نیز دست به دست هم داده تا مشکلات این صنعت را با نابسامانی مواجه کند.
با توجه به وضعیت کنونی بافندگان انتظار می رفت مسوولان به کمک این صنعت بشتابند و با ارائه راهکارهایی نظیر ارائه تسیهلات ارزان قیمت، برجسته شدن پوشش بیمه قالیبافان، اعطای یارانه به فعالان این صنعت، نقش موثری را در حمایت از آن ایفا کنند.
ایرنا: فرش زنجان همواره از جایگاه خوبی در کشور برخوردار بوده اکنون چه وضعیتی را طی می کند؟
فرش زنجان از تنوع بیشتری برخوردار است و همین مهم موجب حفظ آن تا به حال شده به طوری که در زمان حاضر قیمت هرمتر مربع فرش از ۲ میلیون تا ۱۵۰ میلیون تومان است که اغلب فرش ابریشیم را در بر می گیرد.
این نوع کالا به نوبه خود هم سرمایه محسوب می شود و هم اشتغال بالایی را دارد، متاسفانه آنگونه که باید و شاید به این بخش توجه چندانی نمی شود در حالی که همین فرشبافی مکمل شغل خانوارهای کشاورزان، دمداران، عشایر و حاشیته نشین ها به شمار می رود.
همین درآمد ناشی از فرشبافی و همچنین فروش محصولات کشاورزی موجب ماندگاری روستاییان در مناطق روستایی می شود و منبع مهمی برای اشتغال است، پس باید به این صنعت توجه بیشتری شود.
فرش ایرانی زبانزد عام و خاص است به طوری که با حضور در نمایشگاه های بین المللی این مهم به خوبی نمود دارد و در مقایسه با کشورهایی نظیر هند و پاکستان با اولویت برای خریداری فرش ایرانی اقدام می کنند.
ایرنا: چه تعداد شاغل در صنعت قالبیافی زنجان فعال هستند؟
۱۲ سال پیش طبق بررسی انجام گرفته، آمار شاغلین فرشبافی استان ۶۲ هزار نفر اعلام شده بود، اما اکنون این تعداد به ۳۰ هزار بافنده کاهش یافته که کاهش ۵۰ درصدی را نشان می دهد، موضوع مهم اینکه فعالان این عرصه دیگر پوشش بیمه ای ندارند و همین موضوع معضلاتی را ایجاد کرده است.
پیش از این پوشش بیمه ای قالیبافان در قالب تامین اجتماعی با سوبسید انجام می گرفت اما امروزه دیگر چنین چیزی برقرار نیست.
در مجموع شاغلین این بخش با احتساب بیمه شده های صنایع دستی، اتحادیه فرشبافی، صندوق عشایر و روستایی، کمتر از ۱۰ هزار نفر را شامل می شود که رقم ناچیزی است.
در زمان حاضر در صورت مراجعه متقاضیان فقط امکان پوشش بیمه ای صندوق یاد شده وجود دارد و پوشش تامین اجتماعی نیز به صورت آزاد امکان پذیر است.
ایرنا: چه چالش هایی فرش ایرانی به ویژه فرش استان را تهدید می کند؟
به تازگی ورود فرش های مصنوعی بی کیفیت در کشور چالش هایی برای صنعت فرش فراهم کرده است، هر چند معتقدم این روند چندان تداوم نخواهد یافت و حتی فروش چندانی نیز نخواهد داشت.
آماری در خصوص میزان صادرات فرش استان وجود ندارد چون از گمرگ استان انجام نمی شود.
هم اکنون ۴۰ درصد تولیدات فرش زنجان به صورت ابریشم بافته می شود که ۸۰ درصد آن نقش صادراتی دارد و دیگر گونه های فرش زنجان نیز پیش از این صادرات می شد اما اکنون بیشتر مصرف داخلی دارد.